راهنمای تکثیر لاکپشت آبزی دانی

لاکپشت رایج آکوآریومی ، با نام عمومی خزنده گوش قرمز یا Red eared slider یکی از رایج ترین و معمولی ترین خزندگانیست که به تجارت آکوآریوم وارد شده و همچنین از رایج ترین لاکپشت های در ارتباط با بشر می باشد .
از لحاظ اقتصادی نیز بیشترین هزینه ای که در رابطه با تجارت خزندگان در دنیا صرف می شود به این لاکپشت اختصاص دارد .
سالانه دست کم ۳ تا ۴ میلیون عدد از این لاکپشت ها تنها از ایالات متحده آمریکا ( و معمولا از میسوری و یا می سی سی پی ) به سایر نقاط جهان صادر می شود .
نام گوش قرمز به علت نوار قرمز رنگی که در کنار چشم آن وجود به این لاکپشت داده شده و واژه خزنده یا Slider به علت این است که این لاکپشت زمانی که در بیرون از آب و روی تخته سنگی نشسته است ، برای ورود به آب روی سنگ سر میخورد و به درون آب می رود .
نام علمی این لاکپشت Trachemys scripta می باشد و زیر گونه های گوناگونی دارد . در آینده در مورد سیستماتیک و خصوصیات آن بیشتر خواهم نوشت ولی امروز برایتان روش تولید مثلش را می گویم زیرا گمان می کنم که جالب تر و مفید تر است .
● سن بلوغ لاکپشت Maturity age
این لاکپشت معمولا در ۵ سالگی بالغ می شود . درازای لاکپشت ماده در این زمان معمولا به ۱۵ سانتی متر ( حدود ۶ اینچ ) می رسد . البته این زمان در آبزی دان از آنجا که دما و تغذیه کنترل شده و در شرایط اپتیمم است معمولا کوتاه تر و بین ۲ تا ۴ سال است .
● تعیین جنسیت لاکپشت Sexing red eared slider
▪ تعیین جنسیت لاکپشت های کوچک با روشهای معمولی ممکن نیست .
۱) لاکپشت های ماده این گونه دارای دم کوتاه و لاغر و ناخن های کوتاه هستند .
لاکپشت های نر دارای دم بلند و چاق و ناخن های بلند ( به خصوص ناخن های دست ) هستند .
بر طبق برخی گزارشات ، زمانی که درازای لاک لاکپشت به ۴ تا ۵ اینچ رسید می توان با بررسی اندازه ناخن ها به جنسیتش پی برد .
۲) یکی از راه های مهم تعیین جنسیت بررسی محل قرار گیری کلوآک است .
اول باید بگویم که کلوآک که در واقع منفذ تناسلی در لاکپشت های نر ( و شاید بتوان گفت در بیشتر گونه ها ) ، کلوآک به نوک ( نوک تیز ) دم نزدیکتر است تا به بدن .
اما در لاکپشت گوش قرمز یا Red eared ماده ، کلوآک به بدن ( یا لاک ) نزدیک تر است تا نوک دم.
با شکل های زیر آنچه گفتم را به سادگی خواهید دید .
۳) لاکپشت های ماده این گونه پیکر ( جثه ) بزرگ تری نسبت به نمونه های نر دارند .
۴) معمولا سطح زیرین بدن لاکپشت های نر صاف یا کمی فرو رفته است و در عوض زیر شکم لاکپشت های ماده بالغ معمولا کمی برآمده است .
۵) لاکپشت های نر معمولا رنگ تیره تری دارند .
۶) از نقطه نظر رفتاری ، لاکپشت های نر شرور ترند .
● رقص جفت گیری لاکپشت Mating dance
این رقص بسیار زیبا و نمادین و جالب توجه است . در این رفتار ، لاکپشت نر به سمت لاکپشت ماده شنا می کند و و با چنگال های دراز جلویی اش صورت جفتش را نوازش ( Caressing ) می کند !
حتی به نظر می آید که لاکپشت نر دارد با چنگال هایش به صورت لاکپشت ماده آب می پاشد !
گاهی دیده شده که لاکپشت نر به دور ماده اش به صورت دایره وار شنا می کند .
اگر لاکپشت ماده آمادگی داشته باشد ؛ درخواست نر را می پذیرد و حیوان نر سوار همسرش می شود .
فرآیند جفت گیری کم و بیش ۱۵ دقیقه به درازا می کشد .
در غیر این صورت پرخاشگری نر آغاز می شود .
اگر پس از سپری شدن ۴۵ دقیقه ، لاکپشت ماده تسلیم نر نشد و او را نپذیرفت ، باید حیوان ماده را از مخزن خارج کنید . لاکپشت ماده شما باید دست کم دو روز را به دور از نر سپری کند .
پس از دو روز دوباره لاکپشت ماده را به مخزنی که نر در آن وجود دارد منتقل کنید . احتمال اینکه این بار هم ماده نر را نپسندد بسیار کم است .
● مخزن جفت گیری Mating tank
مخزن مناسب برای جفت گیری این گونه دست کم باید ۳۰ گالن ( هر گالن برابر لیتر است) حجم داشته باشد . آب این مخزن باید گرم و کم ژرفا ( کم تر از ۵ اینچ ) باشد .
● اقدامات پس از جفت گیری After mating
بهتر این است که در مدت بارداری ، لاکپشت ماده را از لاکپشت نر جدا نگهداریم .
فراموش نکنید که از جابجایی بی دلیل لاکپشت ماده باردار ( حامله ) بپرهیزید و اگر مجبور به این کار شدید ، وی را به آرامی و نرمی بسیار جا به جا نمایید .
آب لاکپشت بار دار باید تا جایی که میتوان پاکیزه و شفاف باشد و حیوان فضای کافی برای شنا و تحرک داشته باشد .
دما در مخزنی که لاکپشت حامله وجود دارد بسیار مهم است و معمولا لاکپشت ماده باردار زمان بیشتری را در استراحت گاه خارج از آب ( Basking spot ) خود برای آفتاب گرفتن و گرم نمودن خود و تخم های داخل بدنش صرف می کند .
یادتان باشد که اشتهای یک لاکپشت باردار با یک لاکپشت غیر باردار فرق دارد.
لاکپشتهای باردار ممکن است برای مدتی از پذیرش غذا سر باز بزنند و این رخدادی طبیعیست . اگر این زمان طولانی شد سعی کنید که رژیم غذایی که به او می دهید را عوض کنید زیرا گاهی لاکپشت حامله فقط به خوراک های ویژه ای علاقه نشان می دهد .
همچنین رژیم غذایی مملو از مواد گیاهی ، سبزیجات و میوه جات تازه به همراه غذاهای آماده با کیفیت ( یعنی غذاهای مخصوص لاک پشت های آکوآریومی ) را فراموش نکنید .
از همه مهم تر لاکپشت ماده از همان روزهای پس از جفت گیری ( و درست تر این است که باید گفت از ماه ها پیش از آن ) به مواد کلسیم دار مانند کف دریا ( که در اصل صدف داخلی نرم تن مرکب است ) نیاز دارد . این کلسیم به خصوص برای ساختن پوسته تخم ها مورد نیاز لاکپشت است .
● مخزن لانه سازی Nesting quarter
برای لانه سازی و تخم گذاری لاکپشت ، می توان او را به یک مخزن ۲۰ گالنی منتقل نمود که دارای محل آفتاب گیری وسیعی از جنس خاک گلدان یا مخلوط ماسه نرم و خاک گلدان به عمق ۴ اینچ باشد .
البته این شرایط را نیز می توان در همان مخزن اولیه آماده نمود . ولی از آنجا که در ابتدای باروری ، لاکپشت بیشتر اوقاتش را در آب می گذراند و در انتهای دوره بیشتر به آب احتیاج دارد ؛ عده ای انتقال لاکپشت به مخزن جدید و جداگانه را بهتر می دانند .
● تخم گذاری Laying eggs
معمولا دوره آبستنی ( Gestation ) این گونه ، ۲ ماه طول می کشد .
در دو هفته آخر بارداری مشاهده می شود که لاکپشت ماده باردار بیشتر وقتش را در خشکی سپری میکند .
نظریات غیر علمی بیان گر این مطلب است که این راه پیمایی ها باعث کار کرد بهتر عضلات لاکپشت و ساده تر شدن زایمان وی می گردد .
در این زمان لاکپشت اقدام به حفر چاله های متعددی در زمین می کند . دلیل اصلی این کار ارزیابی محیط و یافتن منطقه مناسبی جهت تخم گذاری است .
برخی نیز معتقدند که لاک پشت با این کار دست ها و بدن خود را از آلودگی ها پاک می کند .
خوب ! زمانی که لاکپشت شروع به حفر گودال های بی هدف میکند در واقع زمان جابجایی لاکپشت به مخزن لانه سازی است .
پس از انتقال لاکپشت ماده به مخزن تخم گذاری ، باید هوشیار باشید که لاکپشت در کدام نقطه تخم می گذارد .
لاکپشت گوش سرخ ماده ممکن است هر دفعه بیت ۲ تا ۲۰ تخم بگذارد و البته این تخم گذاری چند بار در سال انجام می شود .
تخم گذاری لاکپشت شامل همان مراحل حفر گودال ، تخم گذاری و پر کردن گودال می باشد .
● جابجایی تخم ها ؟ Removing the eggs
زمانی که لاکپشت تخم هایش را گذاشت و گودال را با خاک پوشاند ، دو راه پیش روی شماست .
یک راه این است که تخم ها را در همین محل رها کنید .
برخی عقیده دارند که حفر کردن زمین و یافتن تخمها و همچنین جا بجایی آنها ، همگی عوامل استرس زا برای تخم بوده و باعث آسیب رسیدن به آن می شوند .
این نگرانی با دانستن اینکه سر و ته کردن تخم های لاکپشت باعث خراب شدن آنها می شود ، به اوج می رسد .
از دیگر سو ، اگر تخم ها در همان محل اولیه رها شوند و یکی از آنها فاسد شود یا قارچ بزند یا بشکند ، ممکن است باعث نابودی سایر تخم ها شود !
حتی ممکن است که نوزادان پس از خروج از تخم نتوانند به راحتی از زیر خاک در آیند و همان جا بمیرند .
از این به بعد تصمیم گیری با شماست .
● جابجایی تخم ها Removing the eggs
این عمل باید با احتیاط و آرامش کامل انجام شود . برای این کار باید انگش ها را به آرامی به خاک وارد نمود و به آرامی به جستجو پرداخت .
پس از اینکه انگشتتان به تخم برخورد کرد باید بلافاصله با یک ماژیک قسمت بالای تخم را علامت گذاری کنید . این اقدام ضروریست زیرا باید تخم ها را به همان حالتی که لاکپشت ماده گذاشته است به انکوباتور منتقل کنید .
برای انتقال می توانید از یک قاشق گود نیز استفاده کنید . پس از انتقال تمامی تخم ها به انکوباتور ، بهتر است که انکوباتور را به جای امنی منتقل کنید .
چند روز بعد تخم ها را بررسی کنید . این بررسی باید فقط با برداشتن در پوش انجام شود و نباید تخم ها را جابجا یا دستمالی کرد . تخم های فاسد شده را باید به سرعت از جعبه یا انکوباتور خارج نمود .
اگر تخم ها قارچ زده اند می توان آنها را با استفاده از یک برس رنگ زنی نرم و محلول ۵۰ % دهان شو ( محلول دهان شویه یا Mouthwash ) و آب به آرامی پاکیزه کنید .
● خروج لاکپشت ها از تخم Hatching
۸۰ تا ۸۵ روز پس از تخم گذاری ، زمان خروج لاکپشت های کوچک از تخم است . لاکپشت های کوچ با اندامی که دندان تخم یا The egg tooth نامیده می شود ، تخم را شکسته و سر برون می آورند . این اندام پس از یک ساعت افتاده و دیگر رشد نخواهد کرد .
اگر بچه لاکپشت ها احساس امنیت نکنند از تخم بیرون نمی آیند . شما نباید به طور مصنوعی اقدام به خارج کردن بچه لاکپشت ها بکنید . ممکن است بچه لاکپشت شما تمام روز را در پوسته تخمش بماند .
لاکپشتی که تازه از تخم خارج شده در زیر شکمش یک کیسه زرده دارد که نباید آن را جدا نمود بلکه باید اجازه داد که خود این ذخیره غذایی جذب شود یا خشک شده و از بدن جدا شود .
جدا کردن کیسه زرده ممکن است باعث مرگ بچه لاکپشت شود . سپس هر ۱۲ بچه لاکپشت را به یک مخزن ۲۰ گالنی منتقل کنید . مخزن آنها باید دارای یک بخش خشکی ( محل آفتاب گیری ) و آب کم عمق باشد . چون بچه لاکپشت ها هنوز به خوبی زمان تنفس و شیوه شناور شدن در سطح آب را نمی دانند ، محروم کردن آنها خشکی باعث خفگی آنها می شود .

فربد امامی لنگرودی
http://abzidan.persianblog.ir