حاکمیت پراگماتیک‌های فرانسه

سوالی كه امروز بسیاری با آن مواجه هستند این است كه آیا ساركوزی رهبر انقلاب پراگماتیك در فرانسه خواهد بود؟.
در این مقاله ما به مطالعه دیدگاه‌های ساركوزی و شرایطی كه وی با آن روبه‌روست می‌پردازیم، آیا دیدگاه رئیس جمهور جدید در مقایسه با «مارگارت تاچر» یا «تونی بلر» به خوبی شناخته شده است؟ یا هنوز تحت تاثیر فضا و تبلیغات انتخاباتی قرار دارد؟
بسیاری از افراد پیروزی كنونی نیكلاس مجارستانی‌الاصل را با ماه مه ۱۹۸۱ زمانی كه چپ‌ها با انتخاب «فرانسوا میتران» بر فرانسه مسلط شدند، مقایسه می‌كنند. این دو پیروزی از اتفاقات بزرگی بودند اما از حیث اهمیت این دو رویداد قابل مقایسه نیستند.
برای فرانسه سال ۱۹۸۱ آخرین انقلاب قرن بیستم یا قرن ایدئولوژی‌ها بود. در مقابل چیزی‌كه در سال ۲۰۰۷ با آن روبه‌رو هستیم اولین حكومت انقلابی از نوع قرن بیست و یكمی آن است. قرنی كه دیگر نه ایدئولوژی بلكه جست‌وجوی هویت‌های گم شده بر آن حكمرانی می‌كند. در سال ۱۹۸۱ تصرف قدرت توسط چپ‌ها كاملا رویكرد ایدئولوژیك داشت. سوسیالیست‌ها، برگزیدگان جدید فرانسه كه بعد از ۲۳ سال بازی كردن نقش اپوزیسیون در جمهوری پنجم با انگیزه انتقام‌جویی بر مسند قدرت نشسته بودند، هر چیزی بودند جز عملگرا. آنها از نخبگان سوسیالیست‌ قدیمی جمهوری چهارم و فارغ‌التحصیلان جوان دانشكده ملی مدیریت كه سودای چپگرایی در سر داشتند متشكل شده بودند.
هنگامی كه «فرانسوا میتران» به قدرت رسید، اواخر دهه ۶۰ عمر خود را سپری می‌كرد، برای طرفداران «میتران» همه چیز حتی بدترین تصمیمات در عرصه‌های مختلف امكان‌پذیر بود. نسل ۱۹۸۶ تنها اضطرار واقعی را كه فارغ از دنیای ایدئولوژیك خود درك می‌كردند، اوضاع جهان در اوج جنگ سرد بود اما نسل طرفدار ساركوزی به معنای واقعی كلمه، پراگماتیك هستند. به اعتبار بسیاری انتخاب ساركوزی بهترین و آخرین شانس برای فرانسه است تا خود را با مدرنیته تطبیق دهد.
در واقع مه ۲۰۰۷ م در فرانسه بیش از مه ۱۹۸۱م (انتخاب میتران) یادآور ماه مه سال ۱۹۹۷ یعنی زمانی كه آقای بلر انتخاب شد، می‌باشد. شكست سنگین سوسیالیست‌های فرانسوی نیز خاطره شكست محافظه‌كاران انگلیسی را زنده می‌كند. كابینه انتخابی ساركوزی برای برعهده گرفتن زمام اجرایی كشور كه زنان و آفریقایی‌ها در آن سهم بسزایی دارند، تا حد زیادی رفتارهای تونی بلر را هنگام معرفی دولت خود در اذهان تداعی می‌كند.
ساركوزی باید به‌وسیله افكار و ایده‌های جدید، پشتكار ملی و انرژی را آرام و آهسته به فرانسه تزریق كند. در برابر ساركوزی هیچ مقاومت استواری وجود ندارد. ژان ماری لوپن یا «هیتلر كوچولو» دیگر برای فرانسه امروز جذابیتی ندارد و جزئی از تاریخ شده است. فرانسوا بایرو (كاندیدای حزب میانه‌رو) نفر سوم انتخابات به بدترین شكل ممكن با نفر برنده انتخابات به مخالفت پرداخت. بایرو قربانی غرور و پیش‌بینی غلط خود و طرفدارانش شد. در كنار این دو، حزب سوسیالیست هم برای ادامه حیات نیازمند یك بازسازی مجدد است تا برای خود رهبران جدید و از آن مهم‌‌تر ایده‌های جدید بیابد.
سمبل انقلاب عملگرایانه آقای ساركوزی وزیر جوان دادگستری Rachida Dati است. یك زن محكم و متبسم با اصالت فرانسوی ـ مراكشی كه امید و روحیه را به جوانان و حاشیه‌نشینان فقیر با این شعار بازگردانده است: «من این كار را انجام دادم، شما هم می‌توانید انجام دهید.» اما با این حال از دشواری‌هایی كه آقای ساركوزی با آن روبه‌روست نمی‌توان به سادگی گذشت. این روزها بیشتر یادآور شب‌ها و هفته‌های بعد از قهرمانی فرانسه در جام‌جهانی ۱۹۹۸ است و دوام زیادی نخواهد داشت.
نیكلاس ساركوزی با ۴ چالش اساسی دست به گریبان است:
۱) اصلاح نظام آموزشی فرانسه به منظور حفظ خلاقیت و پیشرفت نوجوانان و جوانان.
۲) اصلاح قوانین كار و امور اجتماعی به منظور بازگرداندن روحیه كار و فعالیت به فرانسه.
۳) ادغام و هضم اقلیت‌های متكثر جامعه فرانسه در هویتی واحد.
۴) همكاری برای بازسازی اپوزیسیون كه شرط بقای دموكراسی در فرانسه است.
در عین حال ساركوزی در مواجهه با این چالش‌ها برگ‌های برنده مهمی را نیز در دست دارد. اقتصاد فرانسه در یك مسیر مطمئن پیش می‌رود. نسلی كه پیروزی چپ‌ها در سال ۱۹۸۱ را به وجود آوردند در حال ورود به دوران بازنشستگی هستند و از همه مهم‌تر اینكه اكثریت مردم فرانسه خواهان تغییرات هستند.
آیا ساركوزی می‌تواند این خواست عمومی را انجام دهد؟ پاسخ به اعتقاد نویسنده یك آری مشروط است: به این دلیل مشروط كه فرانسه همواره كشوری بوده كه اصلاحات در آن با دشواری‌های زیادی روبه‌رو بوده است. همچنین شخصی عملگرا مانند خانم «مارگارت تاچر» قبل از ساركوزی وجود نداشته است. اما نهایتاً به این دلیل آری كه ساركوزی با یك تیم خوب و هماهنگ و داشتن زمان كافی موفق خواهد شد.
سخن آخر اینكه، اصلاحات سیاسی و تجاری در فرانسه یقیناً آسان نخواهد بود، ولی امكان دارد آقای ساركوزی، انگلیس جدیدی را بسازد.

منبع : روزنامه تهران امروز