رقابتی‌ترین انتخابات

نشانه این ادعا، ورود نمایندگان و نامزدهای وابسته به تفكرات مختلف موجود در چارچوب نظام به عرصه رقابت‌های انتخاباتی است. پیش از این كمتر رقابتی جدی كه نامزدهای راست، میانه، چپ و مستقل به‌طور همزمان با یكدیگر به رقابت بپردازند، وجود داشته است .در دوران انتخابات ریاست جمهوری اول بنابر ملاحظات و مصلحت‌هایی، نامزدهای جدی در برابر بنی‌صدر وارد میدان نشدند نه اینكه در درون نیروهای نظام، كاندیدایی قوی‌تر، مشهورتر و معتمدتر از بنی‌صدر وجود نداشت.در دوره‌های دوم، سوم، چهارم، پنجم و ششم، دو تن از چهره‌های درجه اول نظام وارد عرصه انتخابات شدند كه نوعی وفاق عمومی در مورد آنان وجود داشت و به همین دلیل از آنجا كه نامزدهای مذكور مورد تأیید غالب جناح‌های درون نظام بودند، انگیزه‌ای برای رقابت بین جناح‌ها وجود نداشت، هرچند در دوره مربوط به انتخاب آقای‌هاشمی رفسنجانی، احمد توكلی با دیدی انتقادی وارد عرصه شد ولی وفاق عمومی متمركز برروی نامزد دیگری بود. در دوره هفتم كه رقابت جدی بین دو جناح چپ و راست كه بعدها دوم خردادی و محافظه‌كار و اكنون اصولگرا خوانده می‌شوند، به‌وجود آمد، نشانه ای از نامزدهای میانه به‌طور جدی دیده نمی‌شد و رقابت به نوعی دوقطبی بود. این وضعیت در دوره هشتم (۱۳۸۰) به سمت رقابت كمتر سوق یافت زیرا پیش از انتخابات معلوم بود كه آقای خاتمی بار دیگر به این سمت انتخاب خواهد شد و فقط مقایسه میزان آرای كسب شده از سوی وی در دور اول و دوم مطرح و مسأله جدی بود.اما اكنون فضای دیگری به‌وجود آمده است. از یك‌سو نامزدهای جدی از سوی هر سه جناح اصلاح طلب، میانه و محافظه كار (اصولگرا) وارد میدان شده و یا نشانه ورود جدی آنان به میدان دیده می شود و هم مهمتر آن كه در درون هر یك از جناح‌ها و جریانات موجود، اختلاف نظرات درون جناحی كه در گذشته پوشانده می شد، اكنون به صورت معرفی نامزدهای متعدد و درون جناحی خود را بروز داده است. در درون جناح محافظه كار یا اصولگرا، حداقل پنج نامزد جدی، در حال رقابت برای تعیین شدن به عنوان نامزد نهایی این جناح هستند و هر یك از گروه‌ها و احزاب تشكیل دهنده شورای هماهنگی نیروهای انقلاب و جبهه پیروان خط امام و رهبری برخی از این نامزدهای پنج گانه را بر دیگران ترجیح می دهند. در درون جریان اصلاح طلب نیز تفاوت دیدگاه‌های درون جناحی كه از همان ابتدای پیروزی خاتمی در دوم خرداد ۷۶ وجود داشت و نشانه‌های جدی تر آن در انتخابات مجلس ششم و نحوه پیشبرد اصلاحات به چشم می خورد، باعث معرفی دو نامزد متفاوت از سوی مجمع روحانیون مبارز از یك سو و جبهه مشاركت و سازمان مجاهدین انقلاب از سوی دیگر شده است.علاوه بر این در جریان میانه نیز علاوه بر‌هاشمی رفسنجانی، سخن از نامزدی حسن روحانی نیز مطرح است و این درحالی است كه به نظر نمی رسد در این دوره از انتخابات، در صورت حضور‌هاشمی وی به سمت راست یا چپ گرایش یابد و دو جناح مذكور نیز گمان نمی رود كه از نامزدهای اصلی خود به نفع‌هاشمی گذشت كنند اگرچه هم در جناح راست و هم در جناح اصلاح طلب، برخی گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی و ذی‌نفوذ به‌هاشمی تمایل دارند.نكته مهمتر آنكه، برخی از شخصیت‌های مستقل خارج از جناح‌های موجود نیز برای دستیابی به سمت ریاست جمهوری اعلام نامزدی كرده‌اند و حتی براین باورند كه به دلیل وجود جمعیت جوان و چندین میلیون ورزشكار حرفه‌ای، شانس آنان برای پیروزی در انتخابات بسیار جدی و بالا است. شواهد موجود، نشانگر یك فضای رقابتی ویژه و كم نظیر است، مشروط بر آنكه ناظران و برگزاركنندگان انتخابات نیز كه دارای اختیارات نظارتی و اجرایی هستند، اجازه دهند كه این فضای رقابتی تا انتها و تا زمانی كه مردم با رأی خویش، نامزد اصلح را برگزینند، ادامه یابد.فراهم‌سازی شرایط عادلانه برای نامزدهای تمامی جناح‌ها از سوی دستگاه‌های نظارتی و اجرایی و تعهد تمامی جناح‌ها و نامزدهای آنان به اثبات خویش و نه تخریب رقبا، در كنار شرایط كم‌سابقه فوق‌الذكر، فضا و بستر را برای رقابتی‌ترین انتخابات ریاست جمهوری و مشاركت حداكثری مردم كه خواسته مقامات ارشد و عالیه نظام و كشور است، فراهم خواهد كرد.

منبع : مجله گسترش صنعت