شنبه, ۲۰ بهمن, ۱۴۰۳ / 8 February, 2025
مجله ویستا

بازخوانی دستاوردهای ۲۸ ساله انقلاب اسلامی


بازخوانی دستاوردهای ۲۸ ساله انقلاب اسلامی
اینك در بهمن ماه كه سالگرد پیروزی شكوهمند انقلاب اسلامی را در بطن خود دارد ضرورت بیان دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی برای تقویت اعتماد به نفس ملی در مواجهه با خطرات و چالشهای فراروی انقلاب طی سنوات گذشته بدون اتكا و اعتماد به قدرتهای بیگانه ضروری است.
در این گزارش تلاش شده است با نگاهی اجمالی به وضعیت معیشتی اقتصادی و اجتماعی كشور قبل از انقلاب اسلامی و مقایسه آن با بعد از انقلاب، میزان رشد در هر زمینه با تكیه بر آمار و ارقام مستند موجود در سالنامه آماری ۱۳۸۲ سال انتشار یافته از سوی «سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور» بیان شود.
انقلاب اسلامی ایران سرآغاز بروز تحولاتی جدی و مهم نه تنها در داخل كشور بلكه در منطقه و جهان شد و بسیاری از معادلات سیاستمداران جهان را برهم زد و خواب ابرقدرتها را آشفته ساخت.
از این رو تلاش برای از هم پاشی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران از سوی دشمنان متعدد آن به سرعت آغاز شد، هرچند كه همه این تلاشها ناكام ماند و ملت بزرگ و سلحشور ایران اسلامی باسلاح ایمان، وحدت و همدلی تحت رهبری مدبرانه رهبر كبیر انقلاب امام خمینی(ره) توانست موانع و مشكلات را از پیش روی بردارد و سرافراز و استوار به پیش رود.
امروز نظام جمهوری اسلامی ایران پس از استقرار و طی حیات بیش از یك ربع قرن خود به رغم محدودیت ها، تحریم ها، فشارهای خارجی و سیاست مشغول سازی ایران به درگیریهای داخلی و تجزیه طلبانه توسط غرب و به ویژه آمریكا تحمیل جنگ هشت ساله به ایران با هدف واژگونی نظام نوپای اسلامی ایران و تضعیف توانمندیهای آن ازطریق استحاله و انزوای ایران و... توانست استوار و سترگ برجای بماند و خدمات ارزشمندی به ملت نستوه ایران ارائه دهد.
ارزیابی ها نشان می دهد خدماتی كه در نظام جمهوری اسلامی و در مدت كمتر از سه دهه برای كشور و جامعه ایران انجام شده بسیار بیشتر و فراتر از آنی است كه در طول پنجاه سال رژیم پهلوی انجام شده بود.
پیش از برشمردن آثار و دستاوردهای انقلاب اسلامی شكوهمند ایران ضروری است كه آرمان های انقلاب مورد بازخوانی قرار گیرد زیرا این دو یعنی آرمانها و دستاوردهای انقلاب اسلامی، دو مساله به هم پیوسته و مهم اند كه پرداختن به آنها در مباحث مربوط به انقلاب اسلامی ایران ضروری به نظر می رسد.
● آرمانهای انقلاب اسلامی ایران
«آرمان ها» همان اهداف سلبی و ایجابی انقلابند كه مردم به منظور دستیابی به آنها علیه رژیم پهلوی شوریدند و تا سرنگونی آن از پای ننشستند. «دستاوردهای انقلاب» نیز آرمانهایی هستند كه تحقق یافته اند.
آرمان های انقلاب اسلامی را از خلال شعارهای مردم در دوران پیروزی و پیام های رهبران سیاسی و فكری به خصوص رهبری منحصر به فرد امام خمینی(ره) با استفاده از روش تحلیل محتوا می توان شناخت.
این هدف ها و آرمان ها در روند نهضت اسلامی به صورت كلی و غیرشفاف بیان می شدند كه پس از پیروزی انقلاب در كشاكش حوادث و رویدادها و نیز در قانون اساسی مصوب سال ۱۳۵۸ تا حدی به طور شفاف بیان شده اند. مهم ترین آرمان های انقلاب در حوزه های سیاست، اجتماع، فرهنگ و اقتصاد عبارتند از:
▪ آرمان های سیاسی
مهمترین آرمان های سیاسی انقلاب اسلامی عبارتند از:
۱) براندازی نظام سلطنتی و ایجاد حكومتی دینی و مستقل
۲) اداره امور كشور براساس شورا دعوت به خیر و امربه معروف و نهی از منكر
۳) نفی هر گونه ستمگری، ستم كشی، سلطه گری و سلطه پذیری
۴) امنیت داخلی و نفی تفتیش عقاید سانسور و تجسس مگر به حكم قانون
۵) آزادی نشریات، مطبوعات اجتماعات و راهپیمایی ها و تامین آزادی های سیاسی و اجتماعی در حدود قانون
۶) اتكا به آرای عمومی در اداره كشور و مشاركت عامه مردم در تعیین سرنوشت خویش
۷) طرد كامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب
۸) محو هر گونه استبداد و خودكامگی و انحصارطلبی
۹) تقویت كامل بنیه دفاع ملی برای حفط استقلال و تمامیت ارضی نظام اسلامی
۱۰) تنظیم سیاست خارجی كشور براساس معیارهای اسلام و تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان و حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان
۱۱) ایجاد روابط صلح آمیز متقابل با دولت های غیرمحارب
۱۲) حمایت از مبارزه حق طلبانه مستضعفان در برابر مستكبران در هر نقطه از جهان، در عین خودداری كامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملت های دیگر. موارد فوق برگرفته از اصول سه، شش، هفت، هشت، بیست ودو، بیست و سه، بیست و چهار، بیست و پنج، بیست و هفت، یكصد و پنجاه و دو و یكصد و پنجاه و چهار «قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» است.
▪ آرمان های فرهنگی و اجتماعی
مهم ترین آرمان های فرهنگی و اجتماعی انقلاب اسلامی عبارتند از:
۱) ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوا
۲) مبارزه با مظاهر فساد و تباهی
۳) بالا بردن سطح آگاهی های عمومی با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانه های گروهی
۴) آموزش و پرورش و تربیت بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح و تسهیل و تعمیم آموزش عالی تا سرحد خودكفایی كشور
۵) تقویت روح بررسی و تتبع و ابتكار از طریق تاسیس مراكز تحقیق و تشویق محققان
۶) رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امكانات عادلانه برای عموم در زمینه های مادی و معنوی
۷) ایجاد نظام اداری صحیح و حذف تشكیلات غیرضرور
۸) تامین حقوق همه جانبه افراد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه برای عموم و تساوی همه در برابر قانون
۹) توسعه و تحكیم برادری اسلامی و تعاون عمومی بین مردم
۱۰) تدوین قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی و سیاسی بر اساس موازین اسلامی
۱۱) برقراری حقوق مساوی برای مردم بدون توجه به قوم، قبیله، رنگ، نژاد و زبان
۱۲) برخورداری تامین اجتماعی از نظر بازنشستگی، از كار افتادگی، بی سرپرستی، حوادث و سوانح و خدمات بهداشتی و درمانی و مراقبت های پزشكی به صورت بیمه و غیره
۱۳) آزادی های اجتماعی از جمله آزادی كار و حق دادخواهی برای هر فرد موارد فوق برگرفته از اصول سه، چهار، نوزده، بیست و هشت، بیست و نه، سی و سی و چهار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است. به موارد فوق می توان از بین بردن مراكز و مظاهر فساد در جامعه، برچیدن ارتشا و تملق، احیای مفاهیم دینی هم چون جهاد و شهادت را نیز اضافه كرد.
▪ آرمان های اقتصادی
هر چند انقلاب اسلامی انقلابی اقتصادی نبود و به هیچ وجه با الگوهای ماركسیستی قابل تفسیر نمی باشد، در عین حال آرمان های آن شامل ابعاد اقتصادی نیز می شود:
۱) جلوگیری از غارت بیت المال توسط دربار و وابستگان شاه
۲) حفظ ذخایر زیرزمینی
۳) تلاش در راه پیشرفت صنعتی و تكنولوژیك كشور از طریق برنامه ریزی اقتصادی، استفاده از علوم و فنون، تربیت افراد ماهر و...
۴) استقلال و خودكفایی اقتصادی
۵) تامین خودكفایی در علوم و فنون، صنعت و كشاورزی
۶) پی ریزی اقتصاد صحیح و عادلانه برطبق ضوابط اسلامی جهت ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه های تغذیه، مسكن، كار، بهداشت و تعمیم بیمه
۷) ریشه كن كردن فقر و محرومیت
۸) تامین نیازهای اساسی شامل مسكن، خوراك، پوشاك، بهداشت، درمان، آموزش و پرورش و امكانات لازم برای تشكیل خانواده
۹) تامین شرایط برای ایجاد اشتغال كامل
۱۰) تنظیم برنامه اقتصادی كشور به صورتی كه شكل و محتوا و ساعات كار چنان باشد كه هر فرد علاوه بر تلاش شغلی، فرصت و توان كافی برای خودسازی معنوی، سیاسی و اجتماعی و شركت فعال در اداره كشور و افزایش مهارت و ابتكار داشته باشد
۱۱) عدم اجبار افراد به كار معین و جلوگیری از بهره كشی از كار دیگری
۱۲) منع اضرار به غیر، انحصار، احتكار و ربا
۱۳) منع اسراف و تبذیر
۱۴) جلوگیری از سلطه اقتصادی بیگانه بر اقتصاد كشور
۱۵) تاكید بر افزایش تولیدات كشاورزی، دامی و صنعتی
۱۶) عدالت اقتصادی و كم كردن فاصله طبقاتی
۱۷) رسیدگی به روستاهای كشور و محرومیت زدایی از آنها.
- بعضی از موارد فوق برگرفته از اصول سه سی ویك و چهل و سه قانون اساسی است.
● دستاوردها
خدمات و فعالیت های نظام جمهوری اسلامی در ابعاد داخلی از گستره بسیار وسیعی برخوردار است كه می توان در چند حوزه آنها را تقسیم بندی كرد:
۱) خدمات نظام در حوزه اقتصادی
۲) خدمات نظام و دستاوردهای انقلاب در حوزه فرهنگی، علمی و اجتماعی
۳) خدمات نظام و دستاوردهای انقلاب در حوزه سیاسی
در این بخش از گزارش نگاهی گذرا به برخی دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران در بخش اقتصادی خواهیم داشت. (گزارش مربوط به سایر بخش ها در روزهای آینده مخابره خواهد شد.
دستاوردها و خدمات اقتصادی ملموس ترین فعالیت های نظام جمهوری اسلامی در حوزه اقتصادی را می توان در بخش های زیر خلاصه كرد:
▪ نفت
صنعت نفت ایران نسبت به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با تحول عظیمی روبه رو بوده است. زیرا اكنون ایران اسلامی مالك منابع نفتی خود می باشد و كارشناسان ایرانی مدیریت اجرایی عملیات صنعت نفت در كلیه بخشها اعم از اكتشاف، حفاری، بهره برداری صادرات، پالایش و انتقال را بر عهده دارند.
این در حالی است كه این صنعت پیش از انقلاب كاملا وابسته بود. از طرف دیگر فعالیت های اكتشافی صنعت نفت بعد از پیروزی انقلاب با جهش چشمگیری همراه بوده است. طی یك دوره ۲۰ ساله ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۶ حداقل ۵۰ میلیارد بشكه نفت اكتشاف شد جالب اینكه كلیه فعالیتهای عملیاتی اكتشاف نیز توسط متخصصان داخلی صورت گرفته است.
▪ گاز
حجم ذخایر گاز طبیعی شناسایی شده ایران در ابتدای سال ۱۳۸۱ حدود ۲۶/۶ تریلیون متر مكعب برآورد شده كه این میزان معادل ۱۷ درصد از كل ذخایر جهان و ۴/۴۷ درصد از ذخایر منطقه خاورمیانه است. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی فقط پنج شهر از نعمت گاز برخودار بود كه این رقم در پایان سال ۱۳۸۲ به ۹۲۸ شهر افزایش یافته است و متجاوز از شش میلیون و ۵۷۷ هزار و ۶۳۱ نفر از جمعیت كشور را تحت پوشش قرار می دهد. در واقع سبد انرژی كشور توسط گاز طبیعی به بیش از ۴۳ درصد رسیده است.
▪ پتروشیمی
میزان تولیدات پتروشیمی در سال ،۱۳۵۷ ۴/۷ میلیون تن بود كه با وجود تخریب آن توسط رژیم بعثی عراق در جنگ تحمیلی تاكنون بالغ بر ۱۲/۵ میلیون تن ظرفیت تولید ایجاد شده است. با اتمام طرح جدید تولیدات پتروشیمی درآمد كشور از این طریق از ۱/۶ میلیارد دلار در سال ۱۳۸۰ به بیش از ۷ میلیارد دلار در سال ۱۳۸۴ رسید.
▪ فناوری هسته ای و انرژی هسته ای
جمهوری اسلامی ایران به رغم تحریم های شدید امریكا و فشار بر كشورهای دیگر برای عدم همكاری در پروژه هسته ای ایران توانست چرخه سوخت هسته ای را با دستان دانشمندان داخلی به نقطه قابل ملاحظه ای برساند تاجایی كه تعجب جهانیان را برانگیزد. جمهوری اسلامی توانست با كشف و استخراج اورانیوم طبیعی در «ساغند» یزد و فراوری آن در «اردكان» یزد و سپس تبدیل آن به سه ماده هگزا فلوراید اورانیوم، اكسید اورانیوم و تترافلوراید اورانیوم در پایگاه هسته ای اصفهان و سپس با تاسیس پایگاهی در نطنز از طریق به كارگیری دستگاههای سانتریفوژ، بزرگترین گام ها در چرخه سوخت هسته ای را بردارد.
این امر ایران را به ردیف دهمین كشور دارای فن آوری هسته ای ارتقا داده است. علاوه براین طراحی راكتور آب سنگین در اراك و به مرحله نهایی رساندن نیروگاه اتمی در بوشهر گامهای دیگری است كه نشان می دهد مدیریت انقلابی می تواند نظام جمهوری اسلامی را به یك كشور پیشرفته تبدیل كند.▪ برق
برق رسانی را می توان یكی از افتخارآمیزترین فعالیت های اقتصادی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی قلمداد كرد. قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و در اوج فعالیت های رژیم طاغوت فقط ۱/۳ میلیون مشترك برق (اعم از خانگی عمومی صنعتی و كشاورزی) در سراسر كشور وجود داشت در حالی كه این رقم در سال ۱۳۸۲ به ۱۷ میلیون و ۹۹۹ هزار و ۱۱۸ مشترك افزایش یافت. نكته حائز اهمیت در برق رسانی بهره مند شدن بسیاری از روستاهای كشور و دورترین نقاط از نعمت برق است.
▪ آب
درسال ۱۳۵۷ میزان تولید آب ۵/۱ میلیارد مترمكعب و تعداد انشعاب آب ۷/۲ میلیون فقره بود اما این رقم درسال ۱۳۸۲ به پنج میلیارد و ۱۲۵ میلیون و ۹۰۰ هزار مترمكعب رسید و تعداد انشعاب آب به ۱۱ میلیون و ۵۳۶ هزار و ۱۶۴ فقره افزایش یافت.
▪ توسعه مخابرات و تلفن
آمار دقیق تلفن های كشور در سال ۱۳۵۷ بالغ بر ۸۵۰ هزار شماره بود در حالی كه این رقم در پایان سال ۱۳۸۲ بالغ بر ۱۷ میلیون و ۶۶۴ هزار و ۶۴۰ خط تلفن منصوبه و مشغول به كار رسید.
تولید تجهیزات مخابراتی تا پیش از انقلاب صرفا محدود به تولید سوییچ های الكترونیكی EMD و دستگاههای تلفن رومیزی و برخی دستگاههای مخابراتی بود اما پس از انقلاب بخصوص از سال ۶۸ به بعد تغییرات شگرفی در فناوری تولید تجهیزات مخابراتی صورت گرفت. شبكه «فیبر نوری» یكی از مهم ترین این تحولات است.
در كنار توسعه و گسترش تلفن های ثابت، ورود «تلفن های همراه» (موبایل ) به شبكه مخابرات تحول دراین حوزه را بیش از پیش افزایش داد. تعداد شماره های واگذار شده تلفن همراه تاپایان سال ۱۳۸۲ به سه میلیون و ۴۴۹ هزارو ۸۷۶ خط رسید.
علاوه برموارد فوق راه اندازی شبكه های اطلاع رسانی و اتصال به بزرگراههای اطلاعاتی از جمله «اینترنت» نیز از مهم ترین دستاوردهای انقلاب در بخش مخابرات كشور می باشد.
▪ تحولات در بخش راه و ترابری
به اعتقاد كارشناسان پیشرفت در صنعت حمل ونقل كشور انقلابی دراین بخش محسوب می شود. زیرا در ۲۵ سال پس ازپیروزی انقلاب ۹۰ هزاركیلومترراه آسفالته و شوسه روستایی و ۷۶ هزار كیلومتر جاده و راه اصلی و فرعی در شهرهای مختلف كشور احداث شد درحالی كه در سال ۱۳۵۷ مجموع راههای اصلی و فرعی كشور حدود هزار كیلومتر بود.
در شبكه ریلی كشور نیز در حال حاضر ۶۱۰۰ كیلومتر شبكه اصلی و بیش از ۲۰۰۰ كیلومتر شبكه فرعی راه آهن وجود دارد و در واقع به همت متخصصان داخلی سالانه ۶۰۰ كیلومتر راه آهن احداث می شود كه در آینده نزدیك به یك هزار كیلومتر قابل افزایش است.
در بخش حمل و نقل هوایی نیز توسعه قابل ملاحظه صورت گرفت درسال ۸۱ بالغ بر ۲۰ میلیون و دویست هزار نفر از طریق فرودگاههای كشور جابه جا شدند. دستیابی متخصصان داخل به توانایی پیشرفته ترین سطح تعمیر اساسی (اورهال) هواپیماهای پهن پیكر یكی از موارد مهم پیشرفت در صنعت هواپیمایی است. ساخت هواپیمای ایران ۱۴۰ باهزینه هرفروند ۸/۵ میلیون دلار و توانایی ساخت ۱۲ فروند در هرسال نمونه چشمگیری از پیشرفتهای به عمل آمده پس از پیروزی انقلاب اسلامی است.
ساخت هواپیماهای آموزشی بالگرد و هواپیمای بدون سرنشین از جمله هواپیماهای ۴ نفره فجر ۳ از دیگر عملكردهای سازمان صنایع هواپیمایی است. تاسیس فرودگاهها در نقاط دور افتاده و محروم كشور از امتیازات كشور پس از پیروزی انقلاب است.
▪ بخش صنعت
به اعتقاد صاحب نظران خط مشی های صنعتی به كار گرفته شده در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بردارنده افزایش سهم ارزش افزوده صنعتی در اقتصاد كشور از طریق بازدهی سرمایه گذاری های انجام شده، ارتقای نقش طراحی و مهندسی در تولیدات، افزایش صادرات، ارتقای بهره روی و افزایش سهم داده های داخلی در تولیدات به همراه فعال نمودن بخش خصوصی بوده است.
امروزه دامنه ظرفیت های ایجاد شده یا بازسازی و نوسازی شده و تنوع محصولات جدید تا حدی است كه در بسیاری از محصولات نه تنها نیاز داخلی كشور برطرف شده بلكه ظرفیت صادراتی نیز به وجود آمده است. با رشد صنایع واسطه ای وابستگی صنعت به منابع خارج تا حد زیادی كاهش یافته و توجه به طراحی و ساخت قطعات و اجزای ماشین آلات و تجهیزات در كشور از یك سو و توجه به توسعه فعالیت های طراحی و مهندسی از سوی دیگر موجب شده است كه امروز اغلب طرحهای صنعتی و زیربنایی كشور چون پالایشگاهها، صنایع شیمیائی، صنایع سیمان، نیروگاه و تاسیسات برقی توسط كارشناسان و متخصصین ایرانی طراحی و توسط واحدهای صنعتی داخلی تولید شود.
▪ میانگین رشد اقتصادی
دستیابی به میانگین رشد اقتصادی بیش از چهاردرصد در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی با وجود فشارهای خارجی، تحریم، جنگ تحمیلی، تنش های منطقه ای و بین المللی یك موفقیت چشمگیر به حساب می آید، با وجود آن كه برخی كارشناسان برای كشور در حال توسعه ای همچون ایران، تحصیل رشد اقتصادی سالانه بیش از شش درصد برای یك دوره بیست ساله را ضروری قلمداد می كنند تا آثار عقب افتادگی های گذشته جبران و مسیر توسعه هموار شود، رشد اقتصادی ایران در نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی به حدود هشت درصد و در برنامه دوم به پنج درصد رسید. انتظار می رود كه در برنامه سوم توسعه و در اولین برنامه چهار ساله از چشم انداز بیست ساله مقام معظم رهبری میانگین رشد اقتصادی شش درصدی تحقق پیدا كند.
البته باید توجه داشت كه با وجود پیشرفت های حاصله در عرصه های مختلف علوم و فناوری، كشاورزی، صنعت، خدمات و دیگر زمینه ها، برنامه اصلاح ساختار اقتصادی كشور كه از اواسط دهه به بعد بیش از گذشته مورد توجه بود همچنان با موانع جدی روبه رو است كه باید با تدبیری كارشناسی شده به رفع آنها همت گمارد از جمله آنها وابستگی شدید اقتصاد ملی به نفت و صادرات آن است و دیگر اینكه در بخش های مدیریتی و تصحیح زیرساخت های كلان اقتصادی باید بیش از پیش كوشا بود.
دستیابی به آرمان های انقلاب به ویژه دربخش اقتصادی، خدمات و دستاوردهای انقلاب اسلامی تنها در سایه عزم و بسیج ملی برای جهش صادرات غیرنفتی تحقق می یابد كه تضمین كننده توسعه پایدار و حیات اقتصادی و عدالت اجتماعی است.
▪ كشاورزی
در زمینه تولید محصولات كشاورزی نیز تحولات قابل توجهی پدید آمد. بخش كشاورزی در حال حاضر تامین كننده یك چهارم تولید ناخالص داخلی نزدیك به یك سوم اشتغال و چهارپنجم نیاز غذایی و یك سوم ارزش صادرات غیرنفتی است.
كشاورزی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رغم همه تنگناهایی كه وجود داشت رشد و توسعه پیدا كرد و در سال زراعی ،۱۳۷۶ ۷۷ بالغ بر ۱۱/۹ میلیون تن گندم و ۳/۳ میلیون تن جو، ۲/۷ میلیون تن شلتوك برنج، ۳/۴ میلیون تن سیب زمینی، ۱/۲ میلیون تن پیاز تولید شد. این در حالی است كه پیش از انقلاب در سال ۱۳۵۶ تنها ۱/۱ میلیون تن شلتوك برنج ۹۰۰ هزار تن جو، ۵/۱ میلیون تن گندم هزارتن سیب زمینی و هزارتن پیاز تولید می شد.
▪ توزیع درآمد
مطابق آخرین آمارهای مربوط به توزیع درآمد در سال های ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷ ده درصد از ثروتمندترین مردمان ایران نسبت به ده درصد فقیرترین آنها به ترتیب ۳۲/۱۶ برابر و ۲۴/۱۶ برابر اختلاف درآمد داشتند كه شكاف بسیار بالایی را نشان می داد اما این رقم با اقدامات انجام شده پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ۰۲/۶ برابر كاهش یافته است.
▪ سایر دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی
۱) خلع ید خاندان پهلوی و هزار فامیل اشرافیت كهن از اقتصاد كشور
۲) خلع ید ایادی ملك های استعماری از اقتصاد كشور
۳) تصویب قانون كار و تلاش در جهت ارتقای منزلت و جایگاه كارگران
۴) تلاش در جهت رسیدن به خودكفایی در زمینه های مختلف
۵) لغو حاكمیت شركت های چند ملیتی بر اقتصاد كشور
۶) ملی شدن بانكها، صنایع مادر و زیر بناهای اقتصاد كشور
۷) اجرای طرح های بزرگ صنعتی مادر و تلاش در جهت تغییر نظام تك محصولی و در نتیجه افزایش سهم صادرات غیر نفتی
۸) پرداخت دیون خارجی به جای مانده رژیم پیشین در شرایط انقلاب، جنگ تحمیلی و محاصره اقتصادی
۹) شكوفایی استعدادها و نبوغ مردم در زمینه های صنعتی و علمی
۱۰) مبارزه با مصرف گرایی بی منطق
۱۱) كاهش سطح ضربه پذیری اقتصاد كشور با عبور از دشوارترین تنگناهای اقتصادی
۱۲) خلع ید از صهیونیستها در اقتصاد كشور
۱۳) توجه به عمران و آبادانی و نوسازی روستاها و نقاط محروم.
منبع : روزنامه جوان