مهندسی شیمی، آینده شغلی و بازار کار

● صنایع گاز
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی شیمی صنایع گاز پس از پایان تحصیلات می‌توانند در پالایشگاههای گاز کشور و یا در دیگر صنایع مربوط به این رشته مشغول به کار شوند. در حال حاضر زمینه کار برای فارغ‌التحصیلان به دلیل ملی بودن صنعت نفت و گاز، بیشتر در بخش دولتی است ولی برخی شرکتهای مشاوره‌ای و پیمانکاری که در این زمینه فعالیت می‌کنند، فارغ‌التحصیلان این رشته را جذب می‌کنند. با توجه به نیاز کشور به انرژی برای راه‌اندازی بخش صنعت و حمل و نقل و همچنین استفاده از گاز طبیعی به عنوان ماده اولیه در برخی از صنایع ، لازم است میدانهای گاز توسعه یابند و پالایشگاههای جدید گاز نیز احداث شوند.
بنابراین مهندسان شیمی متخصص در صنایع گاز می‌توانند نقش مهمی را در پیشرفت کشور به عهده داشته باشند.
● صنایع غذایی
فارغ‌التحصیلان این دوره می‌توانند در کارخانه‌های قند، روغنهای نباتی، کنسروسازی ، لبنیات پاستوریزه، آماده‌سازی مواد گوشتی، صنایع نوشابه‌سازی، صنایع استخراج اسانس، چای، سردخانه‌ها و واحدهای نگهداری از مواد غذایی کار کنند.
● طراحی فرآیندهای صنایع نفت
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی شیمی طراحی فرآیندهای صنایع نفت پس از پایان تحصیلات می‌توانند در پالایشگاههای نفت کشور و یا در دیگر صنایع مربوط به این رشته مشغول به کار شوند . در حال حاضر زمینه کار برای فارغ‌التحصیلان به دلیل ملی بودن صنایع نفت و گاز ، بیشتر در بخش دولتی است ولی برخی شرکتهای مشاوره‌ای و پیمانکاری که در این زمینه فعالیت می‌کنند، فارغ‌التحصیلان این رشته را جذب می‌کنند.
● پالایش
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی شیمی صنایع پالایش پس از پایان تحصیلات می‌توانند در پالایشگاههای کشور و یا در دیگر صنایع مربوط به این رشته مشغول به کار شوند. در حال حاضر زمینه کار برای فارغ‌التحصیلان به دلیل ملی بودن صنعت نفت و گاز، در بخش دولتی مهیاست. برخی شرکتهای مشاوره‌ای و پیمانکاری نیز که در این زمینه فعالیت می‌کنند، فارغ‌التحصیلان این رشته را می‌توانند جذب کنند.
● صنایع پتروشیمی
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی شیمی ? صنایع پالایش پس از پایان تحصیلات می‌توانند در پالایشگاههای کشور و یا در دیگر صنایع مربوط به این رشته مشغول به کار شوند. در حال حاضر زمینه کار برای فارغ‌التحصیلان به دلیل ملی بودن صنعت نفت و گاز، در بخش دولتی فراهم است. برخی شرکتهای مشاوره‌ای و پیمانکاری نیز که در این زمینه فعالیت می‌کنند، فارغ‌التحصیلان این رشته را می‌توانند جذب کنند.
● وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
هر کارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد. چرا که تقریبا در تمام فرآیندهای نوین از مواد شیمیایی استفاده می‌کنند و در حقیقت رشد شگرف صنعت در قرن گذشته تا حدود زیادی مدیون مهندسی شیمی بوده است. به همین دلیل در کشورهای صنعتی این رشته اهمیت ویژه‌ای دارد. تا جایی که میزان تولید و مصرف اسید سولفوریک یک کشور را ، شاخص گستردگی صنایع آن کشور می‌دانند. چون اسید سولفوریک در صنایع شیمیایی کار برد بسیاری دارد و مصرف آن در هر کشور نشانگر گستردگی صنایع شیمیایی و در نهایت کل صنعت آن کشور است.
رشته مهندسی شیمی در کشور ما نیز یکی از رشته‌های مهم و پرکاربرد می‌باشد. چرا که ما به عنوان یک کشور نفت‌خیز برای استخراج، پالایش ، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآورده‌های شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیار زیادی هستند، نیاز به تخصص مهندسین شیمی داریم.
فعالیت در دو بخش مهم صنعت تنها منحصر به مهندسین شیمی می‌شود. یعنی تنها یک مهندس شیمی می‌تواند در یکی از این دو بخش فعالیت داشته باشد که این دو بخش عبارتند از:
الف) طراحی راکتورها ؛ به عبارت دیگر دستگاههایی که در آنها واکنش‌های شیمیایی اتفاق می‌افتد. مثل راکتورهای صنعت پتروشیمی که در آنها از ترکیب دو یا چند ماده ، ماده جدید به وجود می‌آید.
ب) طراحی دستگاههایی که به جداسازی مواد می‌پردازند. برای مثال نفت خام، مخلوط پیچیده‌ای است که از ترکیب مواد بسیاری تشکیل شده است و به همین دلیل به صورت اولیه قابل استفاده نمی‌باشد. بلکه باید تجزیه شده و از آن نفت سفید، گازوئیل، بنزین، مازوت و ... به دست بیاید. کار فوق توسط دستگاه تقطیر انجام می‌گیرد که طراحی آن بر عهده مهندسین شیمی است. البته فرآیند جداسازی منحصر به تقطیر نیست بلکه انواع و اقسام تحولات را داریم که در آن تحولات، جداسازی مواد انجام می‌گیرد مثل استخراج مایع از مایع ،‌دستگاه جذب سطحی ، لیچینگ و موارد متعدد دیگر.
به عبارت دیگر مهندس شیمی دستگاههایی را طراحی می‌کند که در آنها واکنش‌های شیمیایی و یا فرآیند جداسازی انجام می‌گیرد که البته محصول هر یک از دستگاههای فوق ارزش افزوده بسیار زیادی دارد.
صنایع شیمیایی نه تنها باعث افزایش سرمایه و بهبود وضعیت اقتصادی یک کشور می‌شود بلکه در ایجاد بازار کار نیز بسیار موثر است. برای مثال با ایجاد هر شغلی در صنعت پتروشیمی حدود بیست شغل در صنایع پایین‌دستی و وابسته به وجود می‌آید. در این میان مهندسین شیمی به عنوان گردانندگان این صنایع نقش بسیار مهمی دارند. در واقع اگر در کشور ما سرمایه‌گذاری صنعتی زیاد شود، جامعه به شدت نیاز به مهندس شیمی دارد، چون علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ، همه کارخانه‌ها از جمله کارخانه‌های سیمان، سرامیک، صنایع غذایی و حتی نیروگاهها به مهندس شیمی نیاز دارند.

منبع : مهندسان شیمی ایران