دوشنبه, ۲۰ اسفند, ۱۴۰۳ / 10 March, 2025
مجله ویستا
تاریخچه بی ینال ونیز

۱۸۹۳: شكلگیری بیینال ونیز حاصل تفكر شهردار شهر ونیز، ریكاردو سِلواتیكو بود. او توانست طرح ایجاد «نمایشگاه دوسالانهی هنر ایتالیا» را در انجمن شهر ونیز در تاریخ ۱۹ آوریل ۱۸۹۳ به تصویب برساند. اولین دورهی این نمایشگاه در ۲۲ آوریل ۱۹۸۴ افتتاح شد.
۱۸۹۴: در ۲۲ آوریل ۱۸۹۴، اولین نمایشگاه هنر ایتالیا كه تنها شامل آثار هنرمندان ایتالیایی میشد، آغاز به كار كرد. در ۳۰ مارس، انجمن شهر ونیز تصمیم گرفت كه بخشی از نمایشگاه را به آثار هنرمندان خارجی اختصاص دهد. همچنین یك هیئت گزینش و داوری نیز برای انتخاب و ارزیابی آثار تشكیل شد. شهردار نیز، اقتصاددان و محقق، آنتونیو فرادلتو را به عنوان دبیر جشنوارهی دورهی بعد معرفی كرد. كتابخانهی كوچك انجمن شهر نیز به دفتر جشنواره اختصاص داده شد.
۱۸۹۵: در زمستان ۱۸۹۵، طرح ساخت نمایشگاه ونیز در باغ سلطنتی به اجرا گذاشته شد. طراح ساختمان نمایشگاه، معمار انجمن شهر، انریكو ترویساناتو و نمای نئوكلاسیك ساختمان كار هنرمند ونیزی، ماریوس دِ ماریا بود. در ۳۰ آوریل، اولین دورهی جشنوارهی بینالمللی هنر ونیز، در حضور پادشاه، اومبرتوی اول و ملكه مارگریتا دی ساویو افتتاح شد.
این نمایشگاه با اقبال عمومی مواجه شد و در حدود ۰۰۰ و ۲۲۴ نفر از این نمایشگاه بازدید كردند.
۱۹۰۲: در ۱۸ می، «گالری هنر مدرن» افتتاح شد. مدیریت این گالری به دبیر بیینال ونیز سپرده شد.
۱۹۰۷: اولین غرفهی ملّی( National Pavilion ) كه مربوط به كشور بلژیك بود در باغ سلطنتی افتتاح شد. طراح این غرفه لئون اِسنیرس بود.
۱۹۱۰: در ۲۷ آوریل، فیلیپو مارینتی ۲ یك «ضدجشنواره»( anti-biennale ) را در میدان سان ماركو برگزار كرد. برای اولین بار در این دوره از نمایشگاه، هنرمندان مشهور جهان شركت داشتند؛ كسانی از قبیل:
گوستاو كلیمت ۳ ، و پییر آگوست رنوآر. ۴ همچنین مروری نیز بر آثار گوستاو كوربه ۵ برگزار شد.
۱۹۱۴: رونمای ساختمان نمایشگاه بازسازی شد. در این سال با گشایش غرفهی ملّی روسیه، تعداد غرفههای ملّی به هفت عدد رسید. این غرفهها عبارت بودند از: غرفهی بلژیك (۱۹۰۷)، غرفهی مجارستان (۱۹۰۹) غرفهی آلمان (۱۹۰۹)، غرفهی انگلستان (۱۹۰۹)، غرفهی فرانسه (۱۹۱۲) و غرفهی روسیه (۱۹۱۴). بین سالهای ۱۹۱۶ تا ۱۹۱۸، جشنواره به علّت بروز جنگ جهانی اول تعطیل شد.
۱۹۲۰: در این سال مسؤلیت مدیریت جشنواره از شهرداری جدا شد و هیئت دولت جیووانی بوردیگا را به عنوان رئیس جشنواره معرفی كرد. همچنین ویتوریو پیكا به عنوان دبیركل جشنواره منصوبشد. با انتصاب پیكا، زمینهی اولین حضور جدّی هنرمندان پیشگام امپرسیونیست ۶ و پساامپرسیونیست ۷ مهیا گشت، چراكه پیكا زمانی از فعالان و طرفداران جنبش امپرسیونیسم بود.
۱۹۲۲: در این دوره مروری بر آثار مُدیلیانی ۸ برگزار شد. همچنین نمایشگاهی از تندیسهای هنرمندان آفریقایی تشكیل شد. برگزاری این نمایشگاه انتقادات فراوانی به همراه داشت و بسیاری این كار پیكا را عملی گستاخانه تلقّی كردند. در نتیجه انجمن شهر هیئتی را مسئول نظارت بر امور جشنواره در دو بخش «مدیریت جشنواره» و «صلاحیت حضور كشورها و فرهنگهای دعوتشده به جشنواره» كرد. این هیئت در ابتدا دارای هفت عضو بود كه بعدها تعداد اعضای آن به هشت نفر در ۱۹۲۴، ۱۳ نفر در ۱۹۲۶ و ۹ نفر در ۱۹۲۸ رسید. این هیئت در سال ۱۹۳۰ منحل شد.
۱۹۲۷: پیكا یك محل مستقل برای جشنواره در طبقهی همكف ساختمان «كاخ دوآكل» ۹ ( Palazzo Ducale ) تأسیس كرد.
۱۹۲۸: در تاریخ ۸ نوامبر، «مؤسسهی تاریخ نگاری هنر معاصر» ۱۰ ، كه اولین مركز بایگانی رویدادهای جشنواره محسوب میشد، گشایش یافت. در سال ۱۹۳۰ نام این مؤسسه به «دفتر بایگانی تاریخ هنر معاصر» تغییر یافت.
۱۹۳۰: با تصویب قانون شمارهی ۳۳ در تاریخ ۱۳/۱/۱۹۳۰ جشنواره به صورت یك نهاد مستقل درآمد. با این دگرگونی، نظارت بر جشنواره از دست انجمن شهر خارج شد و به عهدهی دولت فاشیست ایتالیا گذاشته شد. با این تغییروتحول جشنواره وسعت یافت و این توسعه زمینهساز الحاق بخشهایی دیگر به آن شد؛ بخشهایی چون موسیقی، سینما و تئاتر. در این سال، اولین «جشنوارهی بینالمللی موسیقی معاصر» ۱۱ برگزار شد. این جشنواره در ابتدا به صورت دوسالانه و از سال ۱۹۳۷ به بعد به شكل سالیانه برگزار میشد. در سراسر این سالها جشنواره بهواسطهی حضور بزرگان جهانی، همواره از كیفیتی بالا برخوردار بود؛ حضور كسانی چون: جورج گرشوین ۱۲ ، ایگور استراوینسكی ۱۳ و بنجامین بریتن ۱۴ . غرفهی ملی ایالات متحدهی آمریكا نیز در این سال گشایش یافت.
۱۹۳۲: در این تاریخ برای اولین بار جشنوارهی فیلم شكل گرفت. اولین دورهی «نمایشگاه بینالمللی هنر سینما» ۱۵ از تاریخ ۶ اوت تا ۲۱ اوت در تراس هتل اكسلسیور برگزار شد. در این سال استقبال عمومی به حدّی بود كه دو سال بعد نیز دومین دورهی آن برگزار شد. از سال ۱۹۳۵ جشنواره به صورت سالیانه در آمد.هدف نخستین دورههای جشنواره مطرحكردن هنر جدیدِ سینما و همپایه كردن آن با هنرهای دیگر بود، چرا كه در آن دوران سینما نوعی سرگرمی به شمار میآمد، نه هنر. فیلمهایی كه قبل از جنگ به عنوان بهترین فیلمها انتخاب شدند از این قرار بودند: راه زندگی اثر نیكلای اك (شوروی ۱۹۳۰)، مرد آرانی اثر رابرت فلاهرتی(انگلستان ۱۹۳۴)، آنا كارنینا اثر كلارنس براو (آمریكا ۱۹۳۵)، امپراتور كالیفرنیا اثر لوئیس ترنكر (آلمان ۱۹۳۶)، برنامهی رقص اثر ژولیین دوویویه فرانسه ۱۹۳۷) و المپیا اثر لنی ریفنشتال (آلمان ۱۹۳۸). نمای غرفهی ایتالیا بازسازی شد. در سال ۱۹۳۲ و ۱۹۳۴ دو سرود برای جشنواره ساخته شد.
۱۹۳۳: مسئولین جشنواره، نمایشگاههایی از هنر ایتالیا در كشورهای دیگر ترتیب دادند.
۱۹۳۴: «جشنوارهی بینالمللی تئاتر» ۱۶ برای اولین بار برگزار شد. از سال ۱۹۳۶ به بعد این جشنواره نیز به صورت سالیانه در آمد.
۱۹۳۶: جنجالهای سیاسی آن سالها (در ایتالیای زیر سیطرهی فاشیسم) در جشنواره شكاف و اختلافات بسیاری ایجاد كرده بود و بسیاری از منتقدان كه از اعطای بیشازحدِ جوایز جشنواره به فیلمهای آلمانی و ایتالیایی نگران و ناراحت بودند، اعتقاد داشتند كه موسولینی و متحدان آلمانی او جشنواره را سازماندهی میكنند. وزیر ارشاد مردم و تبلیغات رایش سوم، یوزف گوبلس، كه در جشنوارهی سال ۱۹۳۶ شركت كرده بود، در پاسخ به ادعای آنان اعلام كرد كه «هدف این جشنواره ستایش و اعطای جایزه به فیلمهایی است كه تلاش میكنند بیان اصیل هنری داشته باشند و در این راستا هیچگونه تعصب و توجهی نسبت به ملیت یا گرایش فیلمها اعمال نمیشود. احترام و گرامیداشت هنر سینما در این جشنواره به دور از هر گونه دخالت سیاسی است.» ۱۷
۱۹۳۷در ۱۰ اوت، ساختمان انحصاری جشنوارهی فیلم با عنوان «كاخ سینما» ( Palazzo del Cinema ) افتتاح شد. این ساختمان بعدها در سال ۱۹۵۹ توسعه یافت.
۱۹۴۵ـ۱۹۳۹: همهگیرشدن جنگ جهانی دوم آغاز فعالیت جشنواره در سپتامبر ۱۹۴۲ را با وقفه همراه كرد.
آخرین دورهی جشنواره در ۱۹۴۲ بود و پس از آن جشنواره تعطیل شد. این روند تا سال ۱۹۴۸، ادامه داشت. بخش مربوط به جشنوارهی فیلم نیز در سالهای ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۵ همراه با وقفه بود تا در نهایت در سال ۱۹۴۶ بازگشایی شد. در این سال فیلم جنوبی اثر ژان رنوار (آمریكا ۱۹۴۶) توانست به عنوان بهترین فیلم انتخاب شود و «جایزه بزرگ بینالمللی» را به خود اختصاص دهد. بخشهای مربوط به جشنوارهی موسیقی و تئاتر نیز تا سال ۱۹۴۷ تعطیل بودند.
بعد از جنگ جهانی دوم تا دورهی اصلاحات در ۱۹۷۳:
۱۹۴۸: در این تاریخ نمایشگاه بینالمللی هنر بازگشایی شد. این اولین دورهی نمایشگاه پس از جنگ و سقوط فاشیسم در ایتالیا بود. دبیركل جشنواره، مورخ هنر، رودولفو پالوچینی، فعالیت خودش را با ارائهی آثار هنرمندان امپرسیونیست، به پیشنهاد روبرتو لانگی و تعدادی از سردمداران هنر معاصر ـ شاگال ۱۸ : كله ۱۹ ، براك ۲۰ ، دِلْوُ ۲۱ ، انسُر ۲۲ ، ماگریت ۲۳ ـ آغاز كرد. همچنین در این دوره مروری بر آثار پیكاسو ۲۴ ، توسط گوتوزو ۲۵ برگزار شد. علاوه بر اینها پالو چینی از پگی گوگنهایم دعوت كرد تا كلكسیون مشهورش در نیویورك را در ونیز به نمایش بگذارد. بدین منظور محلی تأسیس شد كه یكی از «گنجینههای فرهنگی مدرن ونیز» محسوب میشود. در جشنوارهی فیلم نیز «جایزهی بزرگ بینالمللی» تعلق گرفت به فیلم هملت اثر لارنس اولیویرانگلستان.۵۴ـ۱۹۴۸: زیر نظر پالو چینی نمایشگاه هنر مبدّل به نمایشگاهی پیشرو و چشماندازی از هنر معاصر شد. در این دوران جوایز آثار برتر به براك (۱۹۴۸)، ماتیس ۲۶ (۱۹۵۰)، دوفی ۲۷ (۱۹۵۲)، ارنست ۲۸ و آرپ ۲۹ (۱۹۵۴) اهدا شد. در ۱۹۵۰، غرفهی ملّی ایالات متحده آثاری از پولاك ۳۰ ، گُركی ۳۱ و برای اولینبار دِ كونینگ ۳۲ (كه در سال ۱۹۵۴ مجدداً با ۲۷ نقاشی در جشنواره شركت كرد) را به معرض نمایش گذاشت.
الكساندر كالدر ۳۳ ، در ۱۹۵۲، اولین هنرمند بزرگ آمریكایی بود كه توانست «جایزهی بزرگ بینالمللی هنر» را تصاحب كند.
۱۹۴۹: با توسعهی میدان گاوبازی جزیرهی «لیدو»، این محل نیز برای برگزاری بخشی از جشنواره تدارك دیده شد. «شیرسن ماركو» ۳۴ نیز كه بعدها «شیر طلایی» ۳۵ نامیده شد، برای اولین بار در این سال ساخته و به فیلم مانون اثر آنری ژرژ كلوزو (فرانسه) اهدا شد.
۱۹۵۰: در «نمایشگاه سینما» ۳۶ ، شیر طلایی به فیلم عدالت اجرا شد اثر آندره كایات اهدا شد.
۱۹۵۱: دولت برای اولین بار پس از جنگ هیئترئیسه جدید را معرفی كرد.
در «نمایشگاه سینما» نیز شیر طلایی به فیلم راشومون اثر آكیرا كوروساوا تعلق گرفت كه سینمای ژاپن را به غرب معرفی كرده بود. همچنین در این سال «جایزهی وُلپی»( Premio Volpi ) كه به برگزیدگان جشنوارهی تئاتر تعلق میگرفت، به «جام ولپی»( Coppa Volpi ) تغییر شكل و نام داد. اولین برندگان این جام ژان گابن و ویویان لی بودند. در جشنوارهی بینالمللی موسیقی معاصر»، اثر استراوینسكی ۳۷ توانست عنوان «بهترین جهان» را كسب كند.
۱۹۵۳: در نمایشگاه سینما، شیر طلایی به هیچ فیلمی اهدا نشد، امّا جایزهی «شیر نقرهای» به فیلمهای ولگردها اثر فدریكو فلینی (ایتالیا)، اوگتسو مونوگاتاری اثر كِنجی میزو گوچی (ژاپن) ترز راكن اثر مارسل كارنه (فرانسه) و مولن روژ اثر جان هیوستون (آمریكا) اهدا شد.
۱۹۵۴: جزیرهی سن جورجیو آمادهی نمایش آثار تئاتر ژاپن برای اولینبار در اروپا شد. در «نمایشگاه سینما» نیز شیر طلایی اهدا شد به فیلم رومئو و ژولیت اثر رناتو كاستلانی (ایتالیا و انگلستان) و شیر نقرهای نیز به فیلم جاده اثر فدریكو فلینی (ایتالیا) تعلق گرفت.
۱۹۵۵: در نمایشگاه سینما، شیر طلایی به فیلم
اُردِت (كلام) اثر كارل تئودور درایر (دانمارك) رسید. در جشنوارهی موسیقی نیز عنوان «بهترین جهان» به اثر
جورج گریستون ۳۸ تعلق گرفت.
۱۹۵۶: در نمایشگاه سینما هیچ فیلمی نتوانست جایزهی شیر طلایی را كسب كند. عنوان «بهترین جهان» نیز به اثر استراوینسكی ۳۹ اختصاص یافت.
۱۹۵۷: در ۲۸ اكتبر، سرپرست هیئتمدیرهی جشنواره، در پی اعتراضات اعضای انجمن شهرداری تغییر كرد. در این سال شیر طلایی به فیلم آپاراجیتو اثر ساتیا جیترای (هند) كه معرف سینمای هند به غرب بود اهدا شد.
۱۹۵۸: در این سال، در جشنواره نمایشگاهی از آثار هنرمندان جوان و گمنام ایتالیا برپا شد باج، كریپا، دُرازیو، اسكاناوینو، جسپر جانز ۴۰ از جمله شركت كنندگان در این نمایشگاه بودند. در این جشنواره جایزهی اثر برتر به چیلیدا ۴۱ اهدا شد. جشنوارهی تئاتر نیز در پی اجرای آثار اوژن یونسكو ۴۲ و ساموئل بكت ۴۳ با استقبالی وسیع مواجه شد.
۱۹۵۹: در نمایشگاه سینما، شیر طلایی به دو اثر
ژنرال دلارووره اثر روبرتو روسلینی (ایتالیا) و
جنگ بزرگ اثر ماریو مونیچلی (ایتالیا) اهدا شد.
۱۹۶۰: در نمایشگاه سینما، شیر طلایی به فیلم
گذرگاه راین اثر آندره كایات (فرانسه) اهدا شد.
۱۹۶۱: در نمایشگاه فیلم، شیر طلایی به فیلم
سال گذشته در ماریین باد اثر آلن رنه (فرانسه) تعلق گرفت.
۱۹۶۲: در این دوره از جشنواره، نمایشگاهی از «هنر غیرفرمی» ۴۴ برگزار شد. در این نمایشگاه هنرمندانی چون فتریه ۴۵ ، ودوا ۴۶ و كنساگرا و هارتونگ ۴۷ شركت داشتند. در نمایشگاه سینما، آندری تاركوفسكی (شوروی) با فیلم كودكی ایوان توانست جایزه شیر طلایی را به دست آورد.
۱۹۶۳: در این سال در نمایشگاه سینما جایزهی شیر طلایی نصیب فیلم دستها روی شهر اثر فرانچسكو رزی (ایتالیا) شد.
۱۹۶۴: در این دوره از جشنواره با برپایی نمایشگاهی از آثار هنرمندان «هنر پاپ» ۴۸ ، این مكتب هنری به اروپا معرفی شد. هنرمندان امریكایی این آثار را در ساختمان كنسولگری ایالات متحده به نمایش گذاشتند. رابرت روشنبرگ ۴۹ ، اولین و جوانترین هنرمند آمریكایی بود كه توانست «جایزهی بزرگ بینالمللی» را تصاحب كند. در نمایشگاه سینما، شیر طلایی به فیلم صحرای سرخ اثر میكل آنجلو آنتونیونی (ایتالیا) اختصاص یافت.
۱۹۶۵: شیر طلایی به فیلم ستارگان دباكبر اثر
لوكینو ویسكونتی (ایتالیا) اختصاص یافت.
۱۹۶۶: جایزهی شیر طلایی در نمایشگاه سینما به فیلم نبرد الجزیره اثر جیلوپونتهكوروو ایتالیا تعلق گرفت.
۱۹۶۷: «شیر طلایی» به فیلم بل دو ژور ( زیبای روز ) اثر لویی بونوئل (فرانسه) رسید.
۱۹۶۸: اعتراضات دانشجویی نسبت به نحوهی برگزاری جشنواره مانع از افتتاح جشنواره در این سال شد. در این سال تنها بخش نمایشگاه سینما برگزار شد كه در آن جایزهی شیر طلایی به فیلم هنرمندان بالای چادر بزرگ سیرك گیج شده اثر الكساندر كلوگه (آلمان غربی).
این شرایط تا زمان بازنگری مجدد قوانین برگزاری جشنواره در سال ۱۹۷۳ ادامه داشت و در طول این سالها جشنواره همانند سالهای گذشته همراه با اقبال عمومی برگزار نشد.
۱۹۶۹: در پی اعتراضات، رسم اهدای جوایز منسوخ شد. این شرایط برای بخش نمایشگاه سینما تا سال ۱۹۸۰ و برای بخش نمایشگاه هنر تا سال ۱۹۸۶ ادامه داشت.
۱۹۷۲: در این سال برای اولین بار بخش نمایشگاه هنر به صورت موضوعی برگزار شد. این شیوه در سالهای بعد نیز ادامه داشت. اولین نمایشگاه موضوعی، با موضوع «اثر یا كردار» برگزار شد.
۱۹۷۳: در ۲۶ جولای، آییننامهی جدید جشنواره به تصویب پارلمان رسید. بر این اساس یك «انجمن انتخابی» كه متشكل از ۱۹ عضو بود تعیین شد كه اعضای آن توسط رئیسجمهور انتخاب میشدند. همچنین برای بخشهای مختلف جشنواره، مدیران جداگانه در نظر گرفته شد. این بخشها عبارت بودند از؛ بخش هنرهای تجسمی، سینما، موسیقی و تئاتر.
در این مدت كه بخش نمایشگاه سینما برگزار نمیشد، جشنوارهای با عنوان «سینمای روز ایتالیا» در جریان بود.از هفتادمین دورهی جشنواره تا عصر حاضر:
۱۹۷۴: این سال مصادف بود با شروع به كار رئیسجمهور، كارلو دیپا دیمنا (۷۸ـ۱۹۷۴). در این سال «نمایشگاه بینالمللی هنر» برگزار نشد، امّا جشنوارهی تئاتر (اكتبر ۱۹۷۴) و سینما (اكتبر ۱۹۷۵)، با موضوع «آزادی شیلی» برگزار شد.
۱۹۷۶: در ژولای، سازمان بایگانی تاریخی هنر معاصر ۵۰ ( ASAC ) تأسیس شد.
۱۹۷۷: در ۱۵ نوامبر، «جشنوارهی دگراندیشی» ۵۱ با موضوع «جهان و شوروی» افتتاح شد. به دلیل بحثانگیز شدن این جشنواره، رئیس جمهور، ریپا دیمنا استعفا داد.
۱۹۷۸: تفكر كاندینسكی ۵۲ پیرامون انتزاعگرایی و ارتباط آن با واقعیتگرایی زمینهساز برگزاری نمایشگاه هنر با موضوع «از طبیعت به سوی هنر، از هنر به سوی طبیعت» ۵۸ شد.
۱۹۷۹: زیر نظر رئیسجمهور، جوزپ گالاسو (۱۹۸۲ـ۱۹۷۹)، برای هر بخش هنری، یك مدیر دائمی به منظور سازماندهی فعالیتهای آن بخش در نظر گرفته شد.
۱۹۸۰: در این دوره، برای اولین بار، بخش معماری به مدیریت پائولو پورتوگسی افتتاح شد. سیونهمین نمایشگاه هنر نیز به مدیریت لوئیجی كارلوچیو برگزار شد. در بخش «نمایشگاه سینما» نیز اهدا جوایز كه از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۹ لغو شده بود، از سر گرفته شد. جایزهی شیر طلایی در این دوره به دو فیلم شهر آتلانتیك اثر لویی مال (آمریكا) و گلوریا به كارگردانی جان كاساوتیس تعلق گرفت. توسط مدیر بخش تئاترِ موریزو اسكاپارو یز «كارناوال تئاتر ونیز» برپا شد.
۱۹۸۳: پائولو پورتوگسی به عنوان رئیس كل تشكیلات جشنواره انتخاب شد. او توانست این پُست را تا دو دورهی چهار ساله، به صورت متوالی تا سال ۱۹۹۲ حفظ كند.
۱۹۸۴: نمایشگاه هنر با موضوع «هنر و هنرها» زیر نظر مدیر بخش، موریزو كالوِسی برگزار شد.
۱۹۸۶: كالوسی ،مدیر بخش هنرهای تجسمی جشنواره، جایزهی بزرگ بینالمللی را كه از سال ۱۹۶۸، اهدا نشده بود، احیاكرد. در این دوره نمایشگاه مباحثی پیرامون ارتباط «هنر و علم» را مورد بررسی و گفتمان قرار داد.
۱۹۸۸: در این سال رئیسان بخشهای مختلف جشنواره، برای یك دورهی چهارساله تعیین شدند. چهلوسومین دورهی نمایشگاه هنر با مدیریت جیووانی كاراندنت( Giovanni arandente ) با موضوع «جایگاه هنرمندان» ۵۳ برگزار شد.
۱۹۸۹: در این سال بخش سینمایی جشنواره اقدام به برگزاری نمایشگاهی از آثار ژان كوكتو ۵۴ در غرفهی ایتالیا كرد.
۱۹۹۰: عنوان چهلوچهارمین دورهی نمایشگاه هنر، «بُعد آینده» بود. علاوه بر این در این سال نمایشگاههای ویژهای نیز، مانند نمایشگاهی با عنوان «دیوار برلین»، بزرگداشت چیلیدا و نمایشگاهی از آثار جنبش فلوكسوس ۵۵ برگزار شد.
۱۹۹۱: در این سال دو نمایشگاه در محل ادارهی مركزی بایگانی تاریخی، برگزار شد. یكی از این دو نمایشگاه پیرامون تئاتر و دیگری دربارهی چهار استاد چاپگر معاصر به نامهای فرید لندر( Friedlander )، گُتس، ۵۶ هیتر ۵۷ و وِ دوا.
۱۹۹۲: بر اساس برنامهی تدارك یكصدسالگی جشنواره، دو كنگره در ونیز و رُم برگزار شد. اساس این كنگرهها بررسی آینده و چگونگی بهسازی جشنواره بود. همچنین مدیران جدیدِ بخشهای گوناگون تعیین شدند.
۱۹۹۳: چهلوپنجمین دورهی نمایشگاه هنر مقارن بود با سالگرد صدسالگی جشنواره، امّا برگزاری این سالگرد به نمایشگاه بعد موكول شد.
۱۹۹۴: بررسی عملكرد جشنواره در طول صد سال با درنظرگرفتن شاخصها، چشماندازها و اصطلاحات ازجمله برنامههای اجراشده در این سال بود. همچنین در این سال دبیران بخشهای گوناگون به منظور برگزاری یكصدسالگی جشنواره تعیین شدند. لوئیز پاسكال (اسپانیا) به عنوان دبیر جشنوارهی تئاتر، ژان كِلر (فرانسه) دبیر جشنواره هنرهای تجسمی، هینس هولاین (اتریش) دبیر جشنواره معماری، ماریو مسینیس (ایتالیا) دبیر جشنوارهی موسیقی و
جیلو پونتكاروو دبیر جشنوارهی سینما انتخاب شدند.
۱۹۹۵: در این دوره جشن یكصدسالگی جشنواره برگزار شد. این جشن همراه بود با برپایی سیوچهارمین دورهی جشنوارهی تئاتر، چهلوششمین دورهی نمایشگاه بینالمللی هنر، چهلوششمین دورهی جشنوارهی موسیقی و پنجاهودومین دورهی نمایشگاه سینما. همچنین نمایشگاهی تاریخی پیرامون تحولات جشنواره برگزار شد. همراه با ارائهی آثاری از هنرمندان بزرگ و پیشروی قرن بیستم كه موضوع چهره و بدن انسان را مورد بررسی قرار داده بودند. این آثار به كمك موزههای مشهور دنیا در این نمایشگاه جای گرفتند.
۱۹۹۶: در این سال ششمین دورهی نمایشگاه معماری برگزار شد.
۱۹۹۷: ساختار تشكیلات جشنواره تغییر كرد و استاد تاریخ و منتقد سینما لینو میچیكه به عنوان رئیس جشنواره انتخاب شد. همچنین جیان فرانكو پونتل نیز به سمت دبیركلی جشنواره منصوب شد.
چهلوهفتمین دورهی نمایشگاه هنر همراه بود با بررسی آینده، حال و گذشتهی جشنواره بر اساس بازنگری آثار سه نسل هنرمندان شركتكننده در بین سالهای ۱۹۶۷ تا ۱۹۹۷. در این دوره ۵۸ كشور جهان در جشنواره شركت داشتند. جایزهی شیر طلایی نیز به مارینا آبرامویچ و گرهارد ریشتر تعلق گرفت.
۱۹۹۸: در این سال با اضافهشدن «جشنوارهی رقص»، تعداد بخشهای جشنواره به شش بخش رسید. در ماه آوریل، رئیس جشنواره، پائولو براتا، برای مدت چهار سال (۲۰۰۲ـ۱۹۹۸) تعیین شد.
۱۹۹۹: جشنواره با ساختاری جدید آغاز شد. در این دوره چهلوهشتمین نمایشگاه هنر برگزار شد. همچنین بخشی با عنوان DMT كه به اجرای برنامههای زنده میپرداخت، ایجاد شد. از ژولای تا اكتبر، بخش موسیقی ۲۱ كنسرت، از اوت تا اكتبر، بخش تئاتر ۱۴ نمایش و از سپتامبر تا اكتبر بخش رقص ۱۳ برنامه، اجرا كردند. از اول تا یازدهم سپتامبر نیز، پنجاهوششمین دورهی نمایشگاه سینما برگزار شد كه در آن شیر طلایی به خاطر یك عمر دستاورد هنری جری لوئیس اهدا شد.
۲۰۰۰: در این سال بخش سینما مروری بر آثار سینمای بالكان را از ۳۰ مارس تا ۱۶ آوریل برگزار كرد. پنجاهوهفتمین نمایشگاه سینما نیز از اوت تا سپتامبر برگزار شد كه طی آن جایزهی شیر طلایی به خاطر یك عمر دستاورد هنری به كلینت ایستوود اهدا شد. در هجدهم ژوئن نیز هفتمین دورهی نمایشگاه معماری افتتاح شد. این دوره از نمایشگاه معماری توانست ۰۰۰ و ۷۰ بازدید كننده را به خود جذب كند.
۲۰۰۱: جشنوارههای رقص، موسیقی و تئاتر از ۵ می تا ۶ اكتبر برگزار شدند. در قسمت جنبی این جشنواره، چند كنگرهی جهانی نیز برگزار شد. در این دوره، جشنوارهی تئاتر با استقبال وسیع مواجه بود. چهلونهمین نمایشگاه هنر نیز در تاریخ ۹ ژوئن به صورت رسمی افتتاح گشت. این دوره همراه با بیشترین تعداد شركتكننده(۶۳ كشور) و بیشترین تعداد بازدیدكننده(۰۰۰ و ۲۴۳ نفر) در طول برگزاری جشنواره همراه بود. پنجاهوهشتمین دورهی نمایشگاه سینما نیز از تاریخ ۲۹ آگوست تا ۸ سپتامبر برپا شد. در این دوره، جایزهی شیر طلایی به خاطر یك عمر دستاورد هنری به اریك رومر اهدا گردید.
۲۰۰۳: در این دوره از نمایشگاه هنر، ایران برای اولینبار بهطور رسمی شركت كرد. هنرمندان غرفهی ایران عبارت بودند از احمد نادعلیان، حسین خسروجردی و بهروز دارش. جایزهی اثر برتر به آویشن خبرزاده، كه در غرفهی ایتالیا شركت كرده بود، تعلق گرفت.یادداشتها:
۱ـ بیینال ونیز ( La Biennale di Venezia ) از مهمترین و قدیمیترین بیینالهای هنری جهان است. واژهی بیینال به معنی «دوسالانه» است، امّا دربارهی «بیینال ونیز» بهصورت اسم خاص به كار برده میشود، چراكه بخشهایی از این بیینال بهصورت سالیانه برگزار میشود.
۲ـ فیلیپو تُمازو مارینتّی ( Marinetti )، شاعر و نویسندهی ایتالیایی (۱۸۷۶ـ۱۹۴۴)، كه بنیانگذار فوتوریسم بود و نخستین بیانیهی این جنبش را در ۱۹۰۹ نوشت. او پس از جنگ جهانی اول با فاشیستها همكاری كرد.
۳ـ گوستاو كلیمت ( Klimt )، نقاش و طراح اتریشی (۱۸۶۲ـ۱۹۱۸)، كه از سردمداران «انشعاب وین» كه در آثارش «سمبلیسم» را با «آرندو» درآمیخت. در چهرهنگاری و منظرهنگاری نیز دست داشت. آثار او بر شیله و كوكوشكا تأثیرگذار بود. از جمله آثارش: مرگ و زندگی (۱۹۰۸) و چهری الیزابت باخُفن (۱۹۱۴).
۴ـ پیر اُگوست رُنوآر ( Renoir )، نقاش و پیكرساز فرانسوی (۱۸۴۱ـ۱۹۱۹)، كه یكی از بنیانگذاران «امپرسیونیسم» و از استادان سدهی نوزدهم به شمار میآید. از جمله آثارش: لیز (۱۸۶۷)،
گلدان شقایقها (حدود ۱۸۹۸).
۵ـ گوستاو كوربه ( Courbet )، نقاش فرانسوی (۱۸۱۹ـ۱۸۷۷)، رهبری جنبش «رئالیسم» فرانسه را بر عهده داشت و یكی از شخصیتهای پر نفوذ در دنیای هنر سدهی نوزدهم بود. او معتقد بود كه هنرمند باید فقط چیزهای مرئی و ملموس را باز نماید و بر این اساس میكوشید مفسر عادتها، انگارهها و سیمای زمانه در نقاشیاش باشد. از جملهی آثارش: سنگشكنان (۱۸۴۹) و موج (۱۸۷۰).
۶ـ امپرسیونیسم ( Impressionism ) مهمترین پدیدهی هنر اروپایی در سدهی نوزدهم و نخستین جنبش نقاشی مدرن به شمار میرود. امپرسیونیسم مكتبی با برنامه و اصول معین نبود، بلكه تشكّل آزادانهی هنرمندانی بود كه به سبب برخی نظرات مشترك و به منظور عرضهی مستقل آثارشان در كنار هم قرار گرفتند.
۷ـ پستامپرسیونیسم( Post-Imperssionism ) اصطلاحی نهچندان روشن و دقیق دربارهی آثار هنرمندانی چون سزان، وانگوگ و گوگن است كه در برابر نقاشی امپرسیونیست واكنش نشان دادند. این اصطلاح معرف سبك معینی نیست، بلكه شیوههای مختلفی را شامل میشود كه به سبب اهمیتدادن به صراحت فرم و اتسحكام ساختار و یا تأكید بر بیان درونی به مدد رنگ و شكل از طبیعتگرایی امپرسیونیسم فراتر رفته و راههایی برای تحول نقاشی در سدهی بیستم گشوده است.
۸ـ آمِدِئو مُدیلیانی ( Modigliani )، نقاش، پیكرساز و رسّام ایتالیایی (۱۸۸۴ـ۱۹۲۰)، كه یكی از مشهورترین هنرمندان ایتالیایی در سدهی بیستم به شمار میآید. به گروه معینی وابسته نبوده امّا در آثارش میتوان تأثیر مكتبهای مختلف پیشروی آن زمان را مشاهده كرد. از جمله آثارش ویلنسلنواز (۱۹۰۹)، چهرهی شعیم سوتین (۱۹۱۷).
۹ـ از بناهای قدیمی ونیز كه مركز دولت جمهوری ونیز بوده است.
۱۰-Instituto Storico d¨Arte Contemporanea
۱۱-Festival Internazionale di Musica Contemporanea
۱۲ـ جرج گرشوین ( George Gershwin ) آهنگساز امریكایی (۱۸۹۸ـ۱۹۳۷).
۱۳ـ ایگور استراوینسكی ( Stravinsky ) آهنگساز امریكایی روسیالاصل (۱۸۸۲ـ۱۹۷۱).
۱۴ـ بنجامین بریتن ( Benjamin Britten ) آهنگساز انگلیسی (۱۹۱۳ـ۱۹۷۶).
۱۵-Esposizione internazionale d¨arte Cinematografica
۱۶-Festival Intercazionale del Teatro di Prosa
۱۷ـ بهزاد رحیمیان، راهنمای فیلم روزنه ، جلد اول (تهران: روزنهكار، ۱۳۷۹).
۱۸ـ مارك شاگال ( Chagall )، نقاش و طراح روسی (۱۸۸۷ـ۱۹۸۵)،كه یكی از برجستهترین هنرمندان مستقل سدهی بیستم كه سبكی شخصی و شاعرانه داشت. گرچه در برخی از آثارش گرایشی به كوبیسم و اكسپرسیونیسم نشان داد امّا به هیچ یك از مكتبهای مهم نقاشی مدرن كاملاً وابسته نشد. از جمله آثارش: روز تولد (۱۹۱۵ـ۱۹۲۳)، تصلیب (۱۹۴۳).
۱۹ـ پُل كله ( Klee .)، نقاش، طراح، معلم و نویسندهی سوئیسی (۱۸۷۹ـ۱۹۴۰)، كه به سبب تخیل آزاد، پركاری و تنوع آثارش، یكی از شخصیتهای برجستهی هنر مدرن به شمار میآید. مراحل تحول كارش را میتوان با اكسپرسیونیسم، دادائیسم، سورئالیسم و اكسپرسیونیسم انتزاعی پیوند داد، ولی خود او در هیچ یك از جنبشهای نامبرده عملاً شركت نداشت. از جمله آثارش:
ماشین چهچهزن (۱۹۲۲) و ماهی زرین (۱۹۲۵).
۲۰ـ ژرژ براك ( Braque ) نقاش و چاپگر فرانسوی (۱۸۸۲ـ۱۹۶۳). از پیشگامان هنر مدرن و یكی از بنیانگذاران «كوبیسم» به شمار میآید. از جمله آثارش: ویلن و كوزه (۱۹۱۰) و زنی با ماندلین (۱۹۳۷).
۲۱ـ پُل دِلْوُ ( Delvaux ) نقاش بلژیكی، كه از سردمداران جنبش سورئالیسم در بلژیك به شمار میآید. از جمله آثارش:
حالتهای ماه (۱۹۳۹)، قطار شبانه (۱۹۴۷).
۲۲ـ جیمز انسُر ( Ensor )، نقاش و چاپگر بلژیكی (۱۸۶۰ـ۱۹۴۹)، كه به عنوان یكی از پیشگامان «اكسپرسیونیسم» شناخته میشود، گرچه هنر نمادین و راز پردازانهاش به «سوررئالیسم» نیز نزدیكی دارد. از انسُر طراحیها و باسمههای بسیاری نیز بر جای ماندهاند. از جمله آثارش: بانوی دلتنگ (۱۸۸۱)، صورتكها (۱۸۹۱).
۲۳ـ رُنه ماگریت ( Magritte ) نقاش بلژیكی (۱۸۹۸ـ۱۹۶۷)، كه یكی از برجستهترین نمایندگان «سوررئالیسم» در نقاشی و ابداعكنندهی «جناس تصویری» است. از جمله آثارش: كاخ پیرنر (۱۹۵۹)، نمایشگاه نقاشی (۱۹۶۵).
۲۴ـ پابلو پیكاسو ( Picasso )، نقاش، پیكرهساز، طراح، چاپگر و سفالگر اسپانیایی (۱۸۸۱ـ۱۹۷۳) كه به دلیل جستوجوگری، نوآوری، پُركاری و اثرگذاری بر معاصران، مهمترین هنرمند سدهی بیستم به شمار میآید. از جمله آثارش: گاوباز (۱۹۱۲) و مجسمهی
میمون و بچهاش (۱۹۵۱).
۲۵ـ رُناتو گوتوسو ( Guttuso )، نقاش و رسّام ایتالیایی (۱۹۱۲ـ۱۹۸۷)؛ هنرمندی معتقد به سوسیالیسم كه در عرصهی «واقعگرایی نو» دارای سبكی خاص بود. گوتوزو از معدود رئالیستهای سدهی بیستم بود كه ضرورت كاربست زبان بصری نوین برای تفسیر واقعیت معاصر را درك كرد. از جمله آثارش:
تصلیب (۱۹۴۱)، ازدحام (۱۹۶۰).
۲۶ـ آنری ماتیس ( Matisse )، نقاش، پیكرهساز، طراح و چاپگر فرانسوی (۱۸۶۹ـ۱۹۵۴)، كه به سبب نوآوریها و اثرگذاریاش بر معاصران یكی از مهمترین هنرمندان سدهی بیستم به شمار میآید. اهمیت تاریخی كشفهای او در عرصهی رنگ ناب را میتوان در حد دستاورد كوبسیم در آزادسازی فرم از قید بازنمایی عینی دانست. ماتیس در عرصهی مجمسهسازی نیز آثار ارزشمندی از خود به جای گذاشت. از جمله آثارش: زنی با كلاه (۱۹۰۵) و مجسمهی
ونوس در صدف (۱۹۳۰)
۲۷ـ رائول دوفی ( Dufy )، نقاش و طراح فرانسوی (۱۸۷۷ـ۱۹۵۳) در زمرهی برجستهترین نقاشانی بود كه با بهرهگیری از سنتهای تصویری خاورزمین، به سبكی مستقل و نومایه دست یافت. دوفی در زمینههای طراحی پارچه و كاشی و نقاشی دیواری نیز كار كرده است. از جمله آثارش: درخت نخل (۱۹۲۳). بزرگداشت باخ (۱۹۵۰).
۲۸ـ ماكس ارنست ( Ernst ). نقاش، پیكرساز و طراح آلمانی (۱۸۹۱ـ۱۹۷۶) كه یكی از مهمترین نمایندگان جنبش «سوررئالیسم» به شمار میآید. او در بهترین نقاشیها و مجسمههایش عناصر غیرمأنوس را كنار هم مینهاد و یا با شكلهای انداموار بدیههسازی میكرد. از جمله آثارش: زن، خاكستری، آبی (۱۹۲۴)، مجسمهی
زن پاریسی (۱۹۵۰)۲۹ـ هآنس آرپ ( Arp )، پیكرهساز، نقاش، طراح و نویسندهی فرانسوی (۱۸۸۸ـ۱۹۶۶) كه از جمله هنرمندان «سوررئالیست انتزاعی» به شمار میآید. او از نخستین كسانی بود كه شگردهای تداعی معانی، پیشامد و خودانگیختگی را در آثارش به كار گرفت. آثار تجسمی او معمولاً انتزاعی یا نیمهانتزاعیاند و از این رو با صور طبیعی همانندی آشكار ندارند. از جمله آثارش: كوه، میز، لنگرها، ناف (۱۹۲۵) و نقشبرجستهی شكلهای زمینی (۱۹۱۷).
۳۰ـ جكسن پولاك ( Pollock )، نقاش آمریكایی (۱۹۱۲ـ۱۹۵۶)، كه از پیشگامان «نقاشی كنشی» به شمار میآید. پولاك نقشی مهم در شكلگیری نقاشی معاصر آمریكایی داشت و مرگ نابهنگام او در تصادف رانندگی، خصلتی افسانهای به شخصیتش داد. از جمله آثارش: جزیرهی زرد (۱۹۵۲)، پاسیفائه (۱۹۴۳).
۳۱ـ آرشیل گُركی ( Gorky )، نقاش متولد ارمنستان (۱۹۰۴ـ۱۹۴۸) كه یكی از بنیانگذاران «اكسپرسیونیسم انتزاعی» به شمار میآید. گركی بر تحولات هنری آمریكا بسیار تأثیرگذار بود. از جمله آثارش:
آبشار آسیاب پرگُل (۱۹۴۴)، نقاشی سبز تیره (۱۹۴۸).
۳۲ـ ویلم د كونینگ ( De Koning )، نقاش هلندی، كه یكی از برجستهترین نقاشان رنگپرداز در جنبش «اكسپرسیونیسم انتزاعی» به شمار میآید. نقاشی د كونیگ در «سوررئالیسم» گركی ریشه دارد. از جمله آثارش: زن و دوچرخه (۱۹۵۲ـ۱۹۵۳) و دری به رودخانه (۱۹۶۰)
۳۳ـ الگساندر كالدر ( Calder )، حجمساز و تصویرگر آمریكایی، (۱۸۹۸ـ۱۹۷۶) كه یكی از برجستهترین مجسمهسازان تجربهگر به شمار میآید. از جمله آثارش: هلال سیاه (۱۹۶۰)، چشم سیاه (۱۹۶۱).
۳۴- Leon di san Marco
۳۵- Leon d¨oro (Golden Lion)
۳۶- Mostra del Cinema
۳۷ـ در این دوره، اثر The Rake¨s Progress استراوینسكی این جایزه را دریافت كرد.
۳۸ـ اثر Porgy and Bess این جایزه را كسب كرد.
۳۹ـ اثر Canticum Sacrum این جایزه را تصاحب كرد.
۴۰ـ جَسپر جانز ( Johns )، نقاش، پیكرهساز و چاپگر آمریكایی. با آن كه اوایل در سبك كارش به روشنبرگ و «پاپآرت» آمریكایی نزدیك بود، همواره از اسلوب نقاشی «اكسپرسیونیسم انتزاعی» بهره میگرفت. از جمله آثارش: هدف تیراندازی با چهار چهره (۱۹۵۵) و زن گریان (۱۹۷۵).
۴۱ـ ادوارد چیلیدا ( Chillida )، حجمساز اسپانیایی. از جمله هنرمندانی به شمار میآید كه راه «كنستروكتیویسم» را را در دهههای پس از جنگ جهانی دوم ادامه داد. آثار اولیهاش یادآور ابزارهای آهنی قدیمی بودند امّا در نهایت به شیوهی انتزاعی ناب با حجمهای زاویهدار و منحنی دست یافت. از جمله آثارش: «سندان رویا. شمارهی ۱۰» (۱۹۶۲) و «گرداگرد خلاء شمارهی ۳» (۱۹۶۰).
۴۲ـ Eugene Ionesco ، نمایشنامه نویس فرانسوی رومانیالاصل.
۴۳ـ Samuel Beckett (۱۹۰۶ـ۱۹۸۹)، نویسندهی ایرلندی كه سالها ساكن فرانسه بود.
۴۴ـ informel art ، عنوانی كه میشل تاپیه، منتقد فرانسوی ابداع كرد تا نوعی از نقاشی انتزاعی خودانگیخته را كه بین سالهای دههی ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ در میان هنرمندان اروپایی رایج بود توصیف كند.
۴۵ـ ژان فُتریه ( Fautrier )، نقاش فرانسوی (۱۸۹۸ـ۱۹۶۴) كه از جمله نقاشان انتزاعی «مكتب پاریس» است كه در كارش اهمیتی خاص به جلوههای بافت داده است. او در نقاشیهایش رنگهای محدود، ولی بافت خشن و بیانگر به كار میبرد. از جمله آثارش:
سرِ گروگان شمارهی ۱ (۱۹۴۳) و موج (۱۹۶۰)
۴۶ـ امیلیو ودوا ( Vedova )، نقاش ایتالیایی. در اساس هنرمندی خودآموخته بود. در ونیز به گروه «جبههی جدید» پیوست (۱۹۴۶). در دههی ۱۹۵۰ به نوعی نقاشی «اكسپرسیونیست انتزاعی» با درونمایهی فلسفی و سیاسی روی آورد. از جمله آثارش: سند شمارهی ۲ (۱۹۵۲)
۴۷ـ هانس هارتونگ ( Hartung )، نقاش آلمانی، هنرمند تجریدگر «مكتب پاریس» و از نخستین نقاشانی بود كه از خوشنویسی خاور دور مایه گرفت. از جمله آثارش: نقاشی ۵۴ـ۱۶ (۱۹۵۴) و نقاشی (۱۹۵۱).
۴۸ـ Pop Art ، هنر همگانی، از جنبشهای هنری دههی ۱۹۶۰ كه زمینهی نظری آن از چندسال قبلتر توسط «گروه مستقل» فراهم شد. منتقد هنری، لانرس اَلووی، ابداعكنندهی این اصطلاح بود. هنرپاپ در آمریكا با واكنش در برابر اكسپرسیونسیم انتزاعی و رویكرد به باورهای دادائیستی وسعت و تنوع بیشتری یافت.
۴۹ـ رابرت روشنبرگ ( Rauschenberg )، نقاش آمریكایی، كه در زمرهی هنرمندان زمینهساز جنبش «پاپ آرت» آمریكا به شمار میرود. از جمله آثارش: رختخواب (۱۹۵۵) و سطح یخزده (۱۹۷۵).
۵۰- Archivio Storico delle Arti Contemporanee
۵۱- Biennale of Dissent
۵۲ـ واسیلی كاندینسكی ( Kandinsky )، نقاش، چاپگر، نویسنده و معلم روس (۱۸۶۶ـ۱۹۴۴)، كه به سبب ذهن پُربار و زبان نومایهاش، یكی از شخصیتهای اثرگذار در هنر سدهی بیستم به شمار میآید. عموماً او را پیشگام نقاشی انتزاعی میدانند. او با این باور كه نقاش جدایی از كاركردِ بازنمایی یا تزئینی میتواند عواطف عمیق یا تجربههای ذهنی را القا كند، زمینهی نظری جنبش «اكسپرسیونیسم انتزاعی» را آماده ساخت. از جمله آثارش: تركیببندی شمارهی ۷ (۱۹۱۲)، دو پرنده (۱۹۰۷).
۵۳- Il luogo degli artisti
۵۴ـ ژان كوكتو ( Cocteau )، شاعر، نویسنده، فیلمساز، تصویرگر، طراح و نقاش فرانسوی (۱۸۸۹ـ۱۹۶۳)، كه به دلیل كوششهای خلاق در عرصههای مختلف هنر و ادبیات، یكی از شخصیتهای ممتاز سدهی بیستم به شمار میرود. از جمله طرحهایش: خانهی تندرستی (۱۹۲۶) و راز ژانئوآزلر (۱۹۲۵)
۵۵ـ Fluxus نام یكی از جنبشهای هنری سدهی بیستم كه به منظور اتحاد اعضای گروههای «پیشتاز» شكل گرفت. این گروه بینالمللی به لحاظ سبك، هویتی مشخص نداشت، ولی فعالیتهای آن از بسیاری جنبهها در جهت احیای روح «دادا» بود.
۵۶ـ كارل اُتو گُتس ( Gotz )، نقاش و چاپگر آلمانی، كه در زمرهی اكسپرسیونیستهای انتزاعگرا به شمار میآید. از جمله آثارش: تركیببندی (۱۹۵۵).
۵۷ـ استنلی هیتر ( Hayter )، طراح و چاپگر انگلیسی، كه در تحول اسلوبهای چاپ هنری سهم مهمی داشت. او «آتلیه ۱۷» را در پاریس بنیاد نهاد. مدتی نیز به «سوررئالیسم» گرایید. از جمله آثارش: باسمهی كفبینی (۱۹۳۵)
منابع:
www.labiennale.org
پاكباز، رویین، دائرهٔالمعارف هنر (تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۷۹).
چیلورز، ایان و دیگران؛ ترجمهی فرهاد گشایش،
سبكها و مكتبهای هنری (تهران: عفاف ۱۳۸۰).
رحیمیان، بهزاد، راهنمای فیلم روزنه (تهران: روزنهكار، ۱۳۷۹).
دانشفر، بهروز، فرهنگ جهانی فیلم (تهران: روزنهكار، ۱۳۷۶).
پیمان مباركی
منبع : پایگاه رسمی انتشارات سوره مهر
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست