سلامت؛ حتی در پارکینگ

می‌گویند اتومبیل‌ها در کشور ما ۳ برابر استانداردهای جهانی در طول یک سال طی مسافت می‌کنند و بیشترین سهم این پیمایش (حدود ۷۰ درصد ) تردد در شهر‌ها است. با این حال، فعال‌ترین خودروها هم بیشتر از ۱۰ ساعت در طول شبانه‌روز در حرکت نیستند و بقیه‌اش را بالاخره باید جایی پارک کنند. اگر معدل حرکت و طی مسیر یک خودرو ۲۰ هزار کیلومتر در سال باشد و متوسط سرعت حرکتش ۴۰ کیلومتر در ساعت؛ آن‌وقت طول ساعات حرکت یک خودرو حدود ۴۰۰ ساعت در سال است و از مابقی مجموع ۸۷۶۰ ساعت در طول یک سال، حدود ۸۳۰۰ ساعت را هر اتومبیلی نیاز به پارکینگ دارد. حساب و کتاب‌های بالا به وضوح نشان می‌دهد که مدت زمان پارک هر اتومبیلی به مراتب بیشتر از مدت زمان حرکت آن است. این‌هفته، بحث ما درباره شاخص‌های یک پارکینگ سلامت‌محور است. توجه به نکات ۱۶گانه زیر به ما کمک می‏کند با ایمنی و سلامت پارکینگ‏ها بیشتر آشنا شویم...
پارکینگ‌ها هرچه‌قدر آفتاب‌گیرتر باشند، سالم‌ترند. پارکینگ‌هایی که فاقد نور آفتابند، اگر تهویه خوبی هم نداشته باشند، ناسالم‌ترین پارکینگ‌ها خواهند بود.
در پارکینگ‌های طبقاتی معمولا مساحت سهم هر خودرو را از ۳×۲ متر تا ۵×۳ متر تعریف می‌کنند و به دلیل محدودیت در ارتفاع (حدود ۱۰/۲ متر) متاسفانه تهویه هوای موجود نیز دچار مشکل می‌شود. به نسبت حجم، تعداد و عمق پارکینگ‌های طبقاتی، به‌خصوص در طبقات زیرزمین، سلامت افراد در این پارکینگ‌ها (به ویژه در توقف‌های بیش از ۳۰ دقیقه) به خطر می‌افتد.
کثیف‌ترین هوای پارکینگ‌ها در محدوده‌ زمانی صبح و عصر است؛ صبح‌ها موقع استارت صبحگاهی برای گرم شدن ماشین‌ها که بدترین گازهای موتور خارج می‌شود و عصرها موقع بازگشت عصرگاهی ماشین‌ها که تخلیه‌ مسافرین و بارها و عقب جلو کردن برای پارک خودرو انجام می‌شود. توصیه می‌شود در این محدوده‌های زمانی از ورود اطفال و سالمندان به داخل پارکینگ جلوگیری کنید.
چگونگی ورود هوای تازه، مهم‌ترین شرط سلامت پارکینگ است. پارکینگ‌هایی که در طبقات روی زمین قرار دارند و از دو یا سه طرف باز هستند، پارکینگ‌های سالم‌تری به حساب می‌آیند.
در صورتی که پارکینگی در طبقات منفی یا زیرزمین قرار داشته باشد یا اطرافش برای ورود هوا باز نباشد، باید ورود هوای تازه و عمل جابه‌جایی هوای موجود در محیطش به صورت مکانیکی صورت بگیرد و سیستمی برای خروج هوای کثیف در نظر گرفته شود.
در ساختمان‌های مسکونی زیر ۲۰ واحد که یک یا دو طبقه منفی در زیر زمین به پارکینگ اختصاص داده شده، چنانچه سیستم اگزوز فن مکانیکی برای دمیدن هوای تازه و خروج هوای کثیف لحاظ نشده باشد، هوای این پارکینگ‌ها هم ناسالم محسوب خواهد شد.
درجه‌ حرارت متعادل برای یک پارکینگ مسقف در زمستان حدود ۱۵ تا ۱۸ درجه و در راهروهای مابین لابی‌ها و فضای پارکینگ حدود ۲۰ درجه است.
پله‌های منتهی به پارکینگ نباید بیش از ۱۷/۰ متر ارتفاع داشته باشند؛ چرا که در اغلب حوادث، بیشترین تعداد و بالاترین حجم تردد در پله‌های منتهی به پارکینگ صورت می‌گیرد؛ لذا باید برای بالا رفتن و پایین آمدن از این پله‌ها، این نکته را در نظر گرفت.
در صورتی که پله‌های فرار یک ساختمان به پارکینگ ختم می‌شود، باید امکان فرار و تخلیه‌ ساختمان در سناریو‌های مختلف از جمله ریزش ساختمان، زلزله، آتش‌سوزی و سیل را در آنها بررسی و برای تک‌تک موارد، سلامت در خروج ساکنین از پارکینگ را تعریف و تضمین کرد.
پارکینگی که خودروها بتوانند بعد از روشن شدن در حداقل زمان ممکن از آن خارج شوند، سلامت‌محور است. پس موقعیت و تعداد خروجی پارکینگ‌ها باید با عمق، تعداد و ظرفیت پارکینگ متناسب بوده و ورودی و خروجی‌های پارکینگ انحصاری و کم نباشد.
وجود یک سرویس دست‌شویی در پارکینگ‌هایی که بیش از ۲۰ واحد باشند، از نظر استانداردهای سلامت و تعداد افراد در رفت‌وآمد، مورد نیاز است.
دیواره‌ها و کف پارکینگ باید قابل شستشو، بدون امکان تجمع گرد و غبار و با حداکثر اصطکاک در کف‌ها باشد. بهترین مصالح برای سطوح پارکینگ‌ها انواع اندود‌های سیمانی و سنگ است. بهترین کف‌سازی پارکینگ‌های کوچک، موزاییک و پارکینگ‌های بزرگ، بتن است و برای دیوارها هم استفاده از مصالحی مانند سنگ و سرامیک توصیه می‌شود.
کابل‌کشی برق پارکینگ‌ها از سقف و دیوارها باید به گونه‌ای باشد که موجب خطر تصادف با بار‌های حجیم نباشد.
بوی فاضلاب و گاز فاضلاب در برخی پارکینگ‌های زیرزمینی، مشکل بزرگی است که به دلیل عدم وجود یک ونت استاندارد در ساختمان‌هایی که به شبکه‌ فاضلاب شهری وصل نیستند، به وجود می‌آید. گاهی این مشکل ضمن تهدید سلامت ساکنین و انتشار انواع آلودگی‌های هوا، موجب بروز آتش‌سوزی و انفجار می‌شود. به همین دلیل، هنگام استشمام بوهای غلیظ و تحریک‌کننده، باید از کارشناسان آتش‌نشانی محل‌تان کمک بخواهید.
وجود یک سیستم اعلام حریق در پارکینگ‌های بزرگ، اجباری است. در پارکینگ‌های کوچک هم وجود حداقل ۳ دستگاه کپسول آتش‌نشانی مناسب و آماده به کار ضروری است. برای پارکینگ‌هایی با ظرفیت بیش از ۸ واحد، باید در تمام ورودی‌ها و خروجی‌های طبقه، کپسول‌های آتش‌نشانی و‌ بیل و کلنگ امدادی تعبیه شود.
علایم ترافیکی فقط مخصوص پارکینگ‌های بزرگ نیست. حتی پارکینگ‌های کوچک هم برای افراد مهمان مخاطره‌آمیزند. ابعاد ستون‌ها، حد ارتفاع سقف، حد راهرو‌ها، مسیر ورود و خروج اتومبیل‌ها، از جمله مواردی هستند که برای دیده شدن در شب و روز باید کاملا مشخص باشند. این علایم شبرنگ با رنگ‌های متضاد محیط باید به گونه‌ای در موقعیت‌ها نصب شوند که راننده بتواند در حداقل زمان ممکن، آن را تشخیص داده و وسیله را به نحو صحیح کنترل کند.

محمدرضا اردلانی
عضو شورای سیاستگذاری جامعه ایمن شهر تهران

منبع : روزنامه سلامت