پنجشنبه, ۲۲ آذر, ۱۴۰۳ / 12 December, 2024
مجله ویستا


چاپ، سرنشین همه پروازها


چاپ، سرنشین همه پروازها
از ‌زمانی ‌كه ‌نخستین ‌هواپیما ‌در ‌سال ‌۱۳۰۴ ‌بر ‌فراز ‌ایران ‌به ‌پرواز ‌درآمد، ‌چاپ، ‌جزیی ‌جدایی‌ناپذیر ‌از ‌سفرهای ‌هوایی ‌به ‌شمار ‌آمده ‌است. ‌پس ‌از ‌جنگ ‌جهانی ‌دوم، ‌با ‌نظم ‌گرفتن ‌ارایه ‌خدمات ‌هوایی ‌در ‌ایران، ‌در ‌سال ‌۱۳۳۳ ‌شركت ‌هواپیمایی ‌پارس ‌توسط ‌بخش ‌خصوصی ‌و ‌با ‌هدف ‌نقل ‌و ‌انتقال ‌زایران‌بیت‌الله‌الحرام ‌و ‌حمل ‌كالا ‌تاسیس ‌شد، ‌تا ‌این‌كه ‌در ‌اسفند ‌سال ‌۱۳۴۰ ‌هواپیمایی ‌ملی ‌ایران ‌(هما) ‌متولد ‌شد ‌و ‌به ‌دنبال ‌آن ‌دیگر ‌خطوط ‌هوایی ‌همچون ‌ماهان، ‌كیش‌ایر، ‌آسمان ‌و ‌كاسپین ‌در ‌بخش ‌خصوصی ‌به ‌ناوگان ‌هوایی ‌كشور ‌پیوستند. چاپ ‌نیز ‌در ‌راستای ‌توسعه ‌خطوط ‌هوایی، ‌قابلیت‌های ‌خود ‌را ‌تنوع ‌بخشیده ‌و ‌در ‌كنار ‌انواع ‌خدمات ‌مسافرتی ‌و ‌هوایی ‌شركت‌های ‌هواپیمایی، ‌جایگاه ‌تعریف ‌شده‌ای ‌را ‌به ‌خود ‌اختصاص ‌داده ‌و ‌مسافران ‌را ‌از ‌مبدا ‌تا ‌مقصد ‌همراهی ‌می‌‌كند.
اگر ‌همه ‌ما ‌قصد ‌سفر ‌هوایی ‌داشته ‌باشیم، ‌از ‌ابتدا ‌كه ‌درصدد ‌تهیه ‌بلیت ‌برمی‌آییم، ‌چاپ ‌را ‌به ‌عنوان ‌همسفری ‌در ‌كنار ‌خود ‌می‌‌یابیم. ‌در ‌انتظار ‌سوار ‌شدن ‌به ‌هواپیما ‌و ‌زمانی ‌كه ‌كارت ‌پرواز ‌را ‌در ‌دست ‌داریم، ‌تبلیغات ‌محیطی ‌رنگارنگ ‌محوطه ‌فرودگاه ‌-كه ‌همه ‌توسط ‌چاپ ‌به ‌ظهور ‌رسیده‌اند- ‌توجهمان ‌را ‌جلب ‌می‌‌كنند. ‌پس ‌از ‌آرام ‌گرفتن ‌بر ‌روی ‌صندلی ‌هواپیما ‌و ‌بستن ‌كمربند ‌ایمنی، ‌مجله ‌داخل ‌پرواز ‌را ‌ورق ‌می‌‌زنیم ‌و ‌پس ‌از ‌دقایقی ‌انواع ‌بسته‌های ‌خوراكی ‌را ‌باز ‌می‌‌كنیم ‌و ‌... ‌خلاصه ‌تا ‌زمان ‌تحویل ‌بار ‌و ‌ترك ‌فرودگاه ‌باز ‌هم ‌چاپ ‌با ‌ماست.
برای ‌آشنایی ‌بیشتر ‌با ‌چگونگی ‌همراهی ‌صنعت ‌چاپ ‌با ‌ناوگان ‌هوایی ‌كشور، ‌از ‌میان ‌خطوط ‌هوایی ‌فعال ‌در ‌ایران ‌با ‌آگاهان ‌روند ‌چاپ ‌در ‌شركت‌های ‌هواپیمایی ‌جمهوری ‌اسلامی ‌ایران ‌(هما) ‌و ‌ماهان ‌به ‌گفت‌وگو ‌نشسته‌ایم. ‌
●هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما)
‌ هواپیمایی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ با‌ بیش‌ از‌ ۵۰‌ سال‌ تجربه‌ هوانوردی‌ و‌ بیش‌ از‌ ۴۰‌ فروند‌ هواپیما‌ در‌ ایران‌ و‌ دارا‌ بودن‌ ۱۹‌ شعبه‌ در‌ شهرهای‌ داخلی‌ و‌ ۴۰‌ شعبه‌ خارجی‌ بزرگ‌ترین‌ ناوگان‌ حمل‌ و‌ نقل‌ هوایی‌ ایران‌ به‌ شمار‌ می‌آید.‌ این‌ اعتبار‌ و‌ سابقه‌ چه‌ تأثیری‌ بر‌ تنوع‌ و‌ حساسیت‌ محصولات‌ چاپی‌ دارد؟
با‌ حمید‌ تدینی‌ طراح‌ گرافیك‌ و‌ ناظر‌ روابط‌ عمومی‌ شركت‌ هواپیمایی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران‌ كه‌ ۲۸‌ سال‌ سابقه‌ طراحی‌ گرافیك‌ و‌ نظارت‌ برامور‌ چاپ‌ را‌ در‌ كنار‌ همكارانش‌ طیبه‌ عباسی‌ و‌ محمدباقر‌ فرنگین‌ داراست،‌ در‌ مورد‌ این‌ موضوعات‌ به‌ گفت‌وگو‌ می‌نشینیم.
او‌ با‌ توجه‌ به‌ حرفه‌ اصلی‌اش‌ یعنی‌ طراحی‌ گرافیك،‌ صنعت‌ چاپ‌ و‌ تغییر‌ و‌ تحولات‌ آن‌ را‌ به‌طور‌ مستمر‌ و‌ همچنین‌ از‌ طریق‌ نمایشگاه‌های‌ بین‌المللی‌ چاپ‌ و‌ بسته‌‌ بندی‌ پیگیری‌ می‌كند.‌
تدینی‌ بحث‌ محصولات‌ چاپی‌ را‌ با‌ مجله‌ هما‌ آغاز‌ می‌كند‌ كه‌ طراحی‌ و‌ صفحه‌آرایی‌ آن‌ را‌ تا‌ شماره‌ ۱۸‌ بر‌ عهده‌ داشته‌ است:‌ <طراحی‌ گرافیك‌ سه‌ شماره‌ اول‌ مجله‌ داخل‌ پروازی‌ هما‌ توسط‌ مرحوم‌ استاد‌ مرتضی‌ ممیز‌ انجام‌پذیرفت‌ و‌ من‌ نیز‌ به‌ عنوان‌ شاگرد،‌ افتخار‌ همكاری‌ با‌ ایشان‌ را‌ داشتم.‌ آن‌ زمان‌ یعنی‌ سال‌ ۶۹‌ به‌ دلیل‌ اینكه‌ ارزیابی‌ دقیقی‌ از‌ عملكرد‌ چاپ‌ ایران‌ در‌ دسترس‌ نبود،‌ پس‌ از‌ استعلام‌ از‌ دبی‌ و‌ مالزی،‌ قرارشد‌ كه‌ مجله‌ داخل‌ پروازی‌ هما‌ در‌ مالزی‌ به‌ چاپ‌ برسد‌ و‌ هر‌ شماره‌ یكی‌ از‌ همكاران‌ برای‌ نظارت‌ بر‌ پروسه‌ چاپ‌ به‌ مالزی‌ سفر‌ می‌كرد‌ و‌ مجله‌های‌ چاپ‌ شده‌ با‌ هواپیمای‌ ایران‌ایر‌ به‌ ایران‌ منتقل‌ می‌شد.‌ از‌ قیمت‌ چاپ‌ آن‌ سال‌ اطلاع‌ دقیقی‌ ندارم،‌ اما‌ آن‌ زمان‌ مجلات‌ با‌ دلار‌ ۶۰‌ تومان‌ در‌ مالزی‌ به‌ چاپ‌ می‌رسید،‌ اما‌ موضوع‌ اصلی‌ هزینه‌ نبود.‌ وقتی‌ برای‌ نظارت‌‌ بر‌ چاپ‌ شماره‌ سه‌ مجله‌ به‌ مالزی‌ رفتم،‌ ملاحظه‌ كردم‌ كه‌ هیچ‌ تفاوتی‌ با‌ امكانات‌ چاپی‌ ایران‌ ندارد،‌ با‌ مدیران‌ وقت‌ بسیار‌ صحبت‌ كردم‌ تا‌ موفق‌ شدیم‌ مجله‌ را‌ در‌ ایران‌ و‌ در‌ چاپ‌ صنوبر‌ به‌ تولید‌ برسانیم.‌ طراحی‌ گرافیك‌ و‌ صفحه‌آرایی‌ فصلنامه‌ تا‌ سال‌ ۷۹‌ در‌ همین‌ مجموعه‌ صورت‌ می‌گرفت‌ ولی‌ در‌ حال‌ حاضر‌ تهیه‌ مطالب،‌ اسلاید،‌ عكس‌ و‌ ویرایش‌ مجله‌ توسط‌ كارشناسان‌ واحد‌ انتشارات‌ روابط‌ عمومی‌ <هما>‌ انجام‌ می‌‌شود‌ و‌ امور‌ صفحه‌آرایی‌ آن‌ بیرون‌ از‌ مجموعه <هما>‌ به‌ انجام‌ می‌‌رسد.
چاپ‌ مجله‌ توسط‌ قسمت‌ انتشارات‌ و‌ تبلیغات‌ پیگیری‌ و‌ در‌ سازمان‌ چاپ‌ و‌ انتشارات‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و‌ ارشاد‌ اسلامی‌ به‌صورت‌ چهار‌ رنگ‌ و‌ با‌ تیراژ‌ ۴۰‌ هزار‌ نسخه‌ به‌ چاپ‌ می‌‌رسد.‌ این‌ مجله‌ شامل‌ ۱۲۰‌ صفحه‌ و‌ به‌ دو‌ زبان‌ فارسی‌ و‌ انگلیسی‌ بوده‌ و‌ به‌ معرفی‌ جاذبه‌های‌ توریستی‌ و‌ گردشگری‌ ایران‌ و‌ جهان،‌ مشاهیر‌ ادبی‌ و‌ علمی‌ و‌...‌ می‌‌پردازد.‌ انتشار‌ مجله‌ <هما>‌ و‌ <پیام‌ هما>‌ (مجله‌ درون‌ سازمانی)‌ از‌ قبل‌ از‌ انقلاب‌ آغاز‌ شده‌ است.‌ مجله‌ <هما>‌ در‌ پروازهای‌ داخلی‌ و‌ بین‌المللی‌ و‌ شعبات‌ داخل‌ و‌ خارج‌ كشور،‌ آژانس‌ها،‌ شركت‌های‌ آگهی‌دهنده،‌ كتابخانه‌های‌ دولتی‌ و‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و‌ ارشاد‌ اسلامی‌ فرستاده‌ می‌‌شود.
تدینی‌ بلیت‌ را‌ دیگر‌ محصول‌ مهم‌ چاپی‌ شركت‌ هواپیمایی‌ هما‌ می‌‌داند‌ و‌ می‌‌گوید:‌ <بلیت‌ سفرهای‌ داخل‌ و‌ خارج‌ ایران‌ در‌ چاپخانه‌ آلمانی‌ به‌ چاپ‌ می‌‌رسد‌ تا‌ بلیت‌های‌ چاپ‌ شده‌ مطابق‌ استانداردهای‌ انجمن‌ بین‌المللی‌ حمل‌ و‌ نقل‌ هوایی‌ (یاتا)‌ باشد‌ كه‌ به‌طور‌ معمول‌ تیراژ‌ مشخصی‌ دارد.‌ از‌ چند‌ سال‌ پیش‌ یكسری‌ از‌ بلیت‌‌ پروازهای‌ چارتر‌ و‌ حج‌ در‌ ایران‌ چاپ‌ می‌‌شود.
‌ بروشورهای‌ تبلیغاتی‌ كه‌ در‌ نمایشگاه‌های‌ داخلی‌ و‌ خارجی،‌ تورهای‌ مسافرتی‌ و‌ توریستی‌ و‌...‌ توزیع‌ می‌‌شود،‌ انواع‌ كارهای‌ چاپی‌ به‌ مناسبت‌ اعیاد‌ مختلف،‌ كارت‌های‌ پرواز،‌ پوستر،‌ بروشور‌ و‌ مجله‌ داخل‌ سازمانی‌ پیام‌ هما‌ و‌ كاغذ‌ كادو،‌ تایم‌تیبل‌هایی‌ كه‌ هر‌ شش‌ ماه‌ ساعت‌ ورود‌ و‌ خروج‌ پروازها‌ و‌ به‌ همراه‌ آگهی‌ چاپ‌ می‌‌شود‌و‌ ...‌ از‌ دیگر‌ موارد‌ چاپی‌ است‌ كه‌ تیراژ‌ متغیری‌ هم‌ دارند.‌ چاپ‌ لارج‌فرمت‌ كم‌تر‌ مورد‌ سفارش‌ ماست.‌ بزرگ‌ترین‌ ابعاد‌ كار‌ پوسترهای‌ ۵۰*۷۰‌ سانتی‌متر‌ از‌ مناظر‌ و‌ آثار‌ تاریخی‌ ایران‌ است‌ كه‌ برای‌ آژانس‌های‌ مسافری‌ داخل‌ و‌ خارج‌ كشور‌ فرستاده‌ می‌‌شود‌ و‌ به‌خصوص‌ در‌ خارج‌ از‌ كشور‌ طرفدار‌ دارد.‌ از‌ این‌ رو‌ برخی‌ اعتقاد‌ دارند‌ كه‌ این‌ پوسترها‌ ورنی‌ یووی‌ زده‌ شود‌ تا‌ براق‌ باشد،‌ اما‌ اكثر‌ مواقع‌ ترجیح‌ می‌‌دهیم‌ بر‌ روی‌ كاغذ‌ گلاسه‌ مات‌ هم‌ به‌ چاپ‌ برسد،‌ چون‌ در‌ نهایت‌ پوستر‌ درون‌ قاب‌ قرار‌ می‌‌گیرد‌ و‌ جلوه‌ خود‌ را‌ خواهد‌ داشت.
برخی‌ از‌ كارهایی‌ كه‌ امكان‌ چاپ‌ آن‌ در‌ چاپخانه‌ هما‌ وجود‌ دارد‌ مثل‌ تعدادی‌ از‌ كارت‌های‌ پرواز،‌ كارت‌ پستال‌ و‌ ویژه‌نامه‌ها‌ و‌ اوراق‌ اداری‌ در‌ همین‌ مجموعه‌ اجرا‌ می‌‌شود‌ و‌ بقیه‌ به‌ دیگر‌ چاپخانه‌ها‌ سفارش‌ داده‌ می‌‌شود.‌ منبع‌ تغذیه‌ اصلی‌ محصولات‌ چاپی‌ شعبات‌ شركت‌ هواپیمایی‌ هما‌ از‌ طریق‌ محصولات‌ سفارش‌ داده‌ شده‌ بخش‌ تداركات‌ تأمین‌ می‌‌شود،‌ اما‌ به‌خصوص‌ شعبات‌ خارجی،‌ یكسری‌ كارهای‌ چاپی‌ كوچك‌ را‌ به‌ چاپخانه‌هایی‌ كه‌ دسترسی‌ دارند‌ سفارش‌ می‌‌دهند.
انتخاب‌ چاپخانه‌‌ها‌ بر‌ عهده‌ بخش‌ تداركات‌ سازمان‌ است‌ و‌ این‌ بخش‌ مدتی‌ است‌ كه‌ ترجیح‌ می‌‌دهد‌ بیشتر‌ با‌ چاپخانه‌های‌ دولتی‌ همكاری‌ داشته‌ باشد،‌ زیرا‌ هم‌ به‌ دستگاه‌های‌ پیشرفته‌تری‌ مجهز‌ هستند‌ و‌ هم‌ این‌كه‌ از‌ لحاظ‌ كار‌ و‌ برقراری‌ ارتباط‌ میان‌ دو‌ مجموعه‌ سهولت‌ بیشتری‌ وجود‌ دارد.>
تدینی‌ با‌ اشاره‌ به‌ دغدغه‌های‌ حرفه‌اش‌ یعنی‌ طراحی‌ گرافیك،‌ از‌ مرحله‌ چاپ‌ طراحی‌ به‌ عنوان‌ مهم‌ترین‌ بخش‌ پروسه‌ چاپ‌ یاد‌ می‌‌كند‌ و‌ البته‌ تأثیر‌ پیشرفت‌ تكنولوژی‌ صنعت‌ چاپ‌ را‌ در‌ اجرای‌ بهتر‌ طراحی‌ گرافیك‌ نادیده‌ نمی‌‌گیرد:‌<طراح‌ گرافیك‌ به‌ طرحی‌ كه‌ ارایه‌ می‌‌دهد‌ علاقه‌مند‌ و‌ در‌ مورد‌ چگونگی‌ اجرای‌ آن‌ نگران‌ است.‌ سال‌ها‌ قبل‌ من‌ بیشتر‌ درگیر‌ طراحی‌ گرافیك‌ مجله‌ و‌ موارد‌ چاپی‌ شركت‌ هواپیمایی‌ بودم،‌ علاوه‌ بر‌ این‌كه‌ پس‌ از‌ طراحی،‌ نظر‌ مدیران‌ دیگر‌ نیز‌ بر‌ روی‌ طرح‌ اعمال‌ می‌‌شد،‌ در‌ مرحله‌ چاپ‌ نظارت‌ داشتم.‌ حدود‌ ۲۰‌ سال‌ پیش‌ كه‌ سیستم‌ كامپیوتری‌ و‌ چاپ‌ پیشرفته‌ نبود،‌ بر‌ روی‌ كاغذ‌ پوستی‌ نمونه‌ رنگ‌ را‌ می‌‌گذاشتیم‌ و‌ درصد‌ رنگ‌ را‌ با‌ مداد‌ رنگی‌ به‌دست‌ می‌‌آوردیم‌ و‌ به‌ چاپخانه‌ مراجعه‌ می‌‌كردیم.‌ یكی‌ از‌ ویژگی‌های‌ اخلاقی‌ برخی‌ چاپخانه‌داران‌ این‌ است‌ كه‌ چندان‌ به‌ پذیرش‌ پیشنهاداتی‌ در‌ مورد‌ رنگ‌ تمایل‌ ندارند.‌ از‌ این‌ رو‌ سعی‌ می‌‌كردیم‌ با‌ همفكری‌ چاپخانه‌دار،‌ رنگ‌ها‌ را‌ تنظیم‌ كنیم.‌ البته‌ گاهی‌ هم‌ رنگ‌ مورد‌ نظر‌ طرح‌ به‌دست‌ نمی‌‌آمد‌ و‌ مجبور‌ بودیم‌ كار‌ چاپ‌ شده‌ را‌ قبول‌ كنیم.‌ ولی‌ امروز‌ چاپ‌ به‌قدری‌ پیشرفت‌ كرده‌ كه‌ تا‌ حدی‌ خیالمان‌ از‌ لحاظ‌ اجرای‌ طرح‌ راحت‌ شده‌ است.‌ من‌ از‌ كار‌ چاپ‌ و‌ تماشای‌ نشستن‌ رنگ‌‌ بر‌ روی‌ كاغذ‌ لذت‌ می‌‌برم.‌
برای‌ اجرای‌ لوگوی‌ شركت‌ هما‌ هم‌ یك‌ تكه‌ كاغذ‌ سرمه‌ای‌ رنگ‌ لوگو‌ را‌ به‌ چاپخانه‌دار‌ می‌‌دادیم‌ و‌ عنوان‌ می‌‌كردیم‌ كه‌ این‌ رنگ‌ را‌ می‌‌خواهیم،‌ گاهی‌ می‌‌گفتند‌ اگر‌ بخواهیم‌ رنگ‌ مورد‌ نظر‌ را‌ دربیاوریم،‌ رنگ‌ بخش‌های‌ دیگر‌ طراحی‌ جابه‌جا‌ می‌‌شود.‌ خلاصه‌ مجبور‌ بودیم‌ بپذیریم.‌ امروز‌ طرح‌ را‌ بر‌ روی‌ سی‌دی به‌ لیتوگرافی‌ و‌ بخش‌ چاپ‌ تحویل‌ می‌‌دهیم‌ و‌ با‌ همان‌ كیفیت‌ رنگ‌ دلخواه‌ بدون‌ نگرانی‌ تحویل‌ می‌‌گیریم.>‌
در‌ خلال‌ صحبت‌ پیرامون‌ مسایل‌ چاپی،‌ به‌ همراه‌ تدینی‌ از‌ چاپخانه‌ <هما>‌ نیز‌ بازدید‌ می‌‌كنیم.‌ او‌ در‌ خصوص‌ برنامه‌های‌ شركت‌ در‌ مورد‌ گسترش‌ امكانات‌ چاپخانه‌ می‌‌گوید:‌‌ <دستگاه‌های‌ چاپ‌ حاضر‌ در‌ چاپخانه‌ همان‌طور‌ كه‌ می‌‌بینید‌ بسیار‌ قدیمی‌ هستند،‌ سال‌هاست‌ كه‌ بحث‌ نوسازی‌ تجهیزات‌ چاپ‌ و‌ به‌كارگیری‌ نیروهای‌ آموزش‌دیده‌ را‌ مطرح‌ می‌‌كنیم،‌ تا‌ بتوانیم‌ كلیه‌ نیازهای‌ چاپی‌ شركت‌ هواپیمایی‌ ایران‌ایر‌ را‌ در‌ چاپخانه‌ خودمان‌ به‌ تولید‌ برسانیم‌ ولی‌ فعالیت‌ها‌ و‌ مشغله‌های‌ شركت‌ به‌ قدری‌ زیاد‌ است‌ كه‌ مسوولان‌ ترجیح‌ می‌‌دهند‌ كه‌ وارد‌ صنعت‌ تخصصی‌ چاپ‌ نشویم‌ و‌ كارهای‌ چاپی‌ به‌ بیرون‌ از‌ سازمان‌ سفارش‌ داده‌ شود.‌ هم‌ اكنون‌ نیز‌ از‌ خصوصی‌سازی‌ این‌ چاپخانه‌ صحبت‌ می‌‌شود.>‌
تدینی‌ به‌ صنعت‌ چاپ‌ اظهار‌ علاقه‌‌ می‌‌كند‌ و‌ در‌ مورد‌ رابطه‌ نزدیك‌‌تر‌ چاپكاران‌ و‌ شركت‌های‌ هواپیمایی‌ پیشنهاد‌ می‌‌دهد:‌ <ما‌ هر‌ سال‌ از‌ نمایشگاه‌های‌ بین‌المللی‌ چاپ‌ و‌ بسته‌بندی‌ تهران‌ بازدید‌ می‌كنیم‌ و‌ با‌ معرفی‌ خود،‌ با‌ شركت‌های‌ چاپ‌ و‌ دستاوردهای‌ جدید‌ چاپی‌ آشنا‌ می‌‌شویم.‌ اگر‌ از‌ زمان‌ و‌ مكان‌ نمایشگاه‌های‌ چاپی‌ جهانی‌ هم‌ مطلع‌ شویم،‌ حتما‌ مراجعه‌ خواهیم‌ كرد،‌ اما‌ اكثر‌ مواقع‌ در‌ جریان‌ اخبار‌ مربوط‌ به‌ آن‌ قرار‌ نمی‌‌گیریم!>
مركز‌ مواد‌ غذایی‌ و‌ رفاهی‌ (كیترینگ)‌ یكی‌ از‌ بخش‌های‌ خدمات‌رسانی‌ شركت‌های‌ هواپیمایی‌ محسوب‌ می‌‌شود‌ كه‌ چاپ‌ و‌ بسته‌بندی‌ نیز‌ در‌ كنار‌ دیگر‌ تجهیزات‌ صنعت‌ كیترینگ‌ در‌ ارتقا‌ خدمات‌ خطوط‌ هوایی‌ نقش‌ به‌ سزایی‌ دارد.‌ گویا‌ تولید‌ چاپ‌ ظروف‌ بخش‌ كیترینگ‌ در‌ اختیار‌ بخش‌ خصوصی‌ است.‌ تدینی‌ می‌‌گوید:‌‌ <پیش‌ از‌ بسته‌بندی‌ ظروف‌ مواد‌ غذایی‌ داخل‌ پرواز‌ در‌ همین‌ واحد‌ طراحی‌ و‌ به‌ قسمت‌ كیترینگ‌ ارایه‌ می‌‌شد،‌ این‌ بخش‌ نیز‌ اجرای‌ آن‌ را‌ به‌ شركت‌های‌ خصوصی‌ سفارش‌ می‌‌داد،‌ اما‌ امروز‌ پروسه‌ چاپ‌ و‌ تولید‌ این‌ ظروف‌ تفاوت‌ كرده‌ است،‌ شركت‌های‌ تبلیغاتی‌ و‌ تولیدی‌ طرح‌های‌ خود‌ را‌ مانند‌ ظروف‌ ویژه‌‌ برای‌ كودكان‌ و‌ ...‌ به‌ بخش‌ كیترینگ‌ پیشنهاد‌ می‌‌دهند‌ و‌ همكاران‌ بخش‌ كیترینگ‌ نیز‌ پس‌ از‌ بررسی‌ آن‌ را‌ برای‌ روابط‌ عمومی‌ می‌‌فرستد‌ و‌ در‌ صورت‌ تایید،‌ تولید‌ انبوه‌ آن‌ سفارش‌ داده‌ می‌‌شود.>‌●شركت‌ ‌هواپیمایی‌ ‌ماهان‌
‌ ‌هواپیمایی‌ ‌ماهان‌ ‌ایرلاینی‌ ‌داخلی‌ ‌است‌ ‌كه‌ ‌مسیرهای‌ ‌پروازی‌ ‌بسیاری‌ ‌را‌ ‌از‌ ‌اروپا‌ ‌و‌ ‌خاور‌ ‌دور‌ ‌انجام‌ ‌می‌‌دهد.‌ ‌این‌ ‌ایرلاین‌ ‌حدود‌ ‌۱۲‌ ‌سال‌ ‌پیش‌ ‌با‌ ‌خریداری‌ ‌یك‌ ‌فروند‌ ‌هواپیمای‌ ‌توپولوف‌ ‌به‌ ‌خطوط‌ ‌هوایی‌ ‌كشور‌ ‌پیوست‌ ‌و‌ ‌برای‌ ‌اولین‌ ‌بار‌ ‌به ‌سمت ‌مشهد ‌مقدس ‌پرواز ‌كرد. ‌امروز ‌با ‌بیش ‌از ‌۲۰ ‌فروند ‌هواپیمای ‌ایرباس ‌در ‌جایگاه ‌یكی ‌از ‌خطوط ‌هوایی ‌شناخته ‌شده ‌ایرانی ‌قرار ‌گرفته ‌است.
بدیهی ‌است ‌با ‌توسعه ‌ناوگان ‌هواپیمایی ‌ماهان، ‌فعالیت‌های ‌چاپی ‌و ‌انتشاراتی ‌این ‌مجموعه ‌نیز ‌امری ‌اجتناب‌ناپذیر ‌بوده ‌است. ‌پس ‌به ‌برج ‌ماهان ‌واقع ‌در ‌ابتدای ‌اتوبان ‌كرج ‌می‌‌رویم ‌و ‌ضمن ‌بررسی ‌آخرین ‌وضعیت ‌فعالیت‌های ‌چاپی، ‌دیدگاه ‌این ‌شركت ‌را ‌در ‌خصوص ‌صنعت ‌چاپ ‌جویا ‌می‌‌شویم. ‌
داود ‌چابك ‌مشاور ‌مدیرعامل ‌و ‌مدیر ‌روابط ‌عمومی ‌هواپیمایی ‌ماهان ‌كه ‌حرفه ‌اصلی ‌خود ‌را ‌روزنامه‌نگاری ‌معرفی ‌می‌كند ‌و ‌مدیر ‌مسوول ‌نشریات ‌ماهان ‌نیز ‌هست ‌و ‌با ‌مجله ‌صنعت ‌چاپ ‌آشناست، ‌با ‌این ‌توضیح ‌در ‌مورد ‌شركت ‌ماهان، ‌حضور ‌چاپ ‌را ‌در ‌خطوط ‌هوایی ‌این‌گونه ‌توصیف ‌می‌كند: ‌<علاوه ‌بر ‌فعالیت‌های ‌انتشاراتی ‌و ‌چاپی ‌مشترك ‌در ‌همه ‌شركت‌ها ‌مانند ‌كاتالوگ، ‌پوستر ‌و ‌فولدرهای ‌تبلیغاتی، ‌موارد ‌چاپی ‌مربوط ‌به ‌سفرهای ‌هوایی ‌و ‌انتشار ‌مجله ‌از ‌اهمیت ‌ویژه‌ای ‌برخوردار ‌است.>
چابك ‌مجله ‌داخل ‌پروازی ‌هواپیمایی ‌ماهان ‌را ‌مهم‌ترین ‌محصول ‌چاپی ‌نام ‌می‌برد ‌كه ‌شركت ‌ماهان ‌حساسیت ‌ویژ‌ه‌ای ‌بر ‌كیفیت ‌تولید ‌آن ‌دارد. ‌این ‌مجله ‌۸۰ ‌صفحه ‌گلاسه ‌دارد ‌با ‌صحافی ‌ته‌چسب ‌و ‌جلدی ‌با ‌پوشش ‌ورنی ‌یووی. ‌
وی ‌رویكرد ‌این ‌نشریه ‌متنوع ‌را ‌در ‌خصوص ‌گردشگری ‌داخلی ‌و ‌خارجی، ‌اخبار ‌صنعت ‌هوایی، ‌سرگرمی، ‌هنر، ‌ورزش ‌و ‌... ‌می‌‌داند. ‌آگهی‌های ‌ماهان ‌نیز ‌همانند ‌مطالب ‌آن ‌طیف ‌وسیعی ‌از ‌مخاطبان ‌را ‌تحت ‌پوشش ‌قرار ‌داده ‌است. ‌چابك ‌می‌گوید: ‌<با ‌اینكه ‌در ‌مورد ‌همه ‌كارهای ‌چاپی ‌هواپیمایی ‌حساسیت ‌وجود ‌دارد، ‌اما ‌مجله ‌داخل ‌پروازی ‌از ‌اهمیت ‌ویژه‌ای ‌برخوردار ‌است، ‌زیرا ‌پس ‌از ‌ورود ‌مسافر ‌به ‌هواپیما ‌تنها ‌راه ‌برقراری ‌ارتباط ‌با ‌او ‌از ‌طریق ‌همین ‌مجله ‌است. ‌پس ‌در ‌ظاهر ‌امر ‌باید ‌به ‌گونه‌ای ‌باشد ‌كه ‌مسافر ‌را ‌به ‌تورق ‌آن ‌تشویق ‌كند. ‌از ‌این ‌رو ‌اجرای ‌پروسه ‌چاپ ‌و ‌جذب ‌آگهی ‌مجله ‌به ‌یك ‌شركت ‌تبلیغاتی ‌سپرده ‌شده ‌است ‌و ‌مطالب ‌مربوط ‌به ‌تحریریه ‌نیز ‌با ‌نظارت ‌مستقیم ‌من ‌انجام ‌می‌‌شود.
چند ‌شماره ‌اول ‌مجله ‌در ‌۷۰ ‌صفحه ‌منتشر ‌می‌شد ‌و ‌زمانی ‌كه ‌بخش ‌فارسی ‌و ‌انگلیسی ‌در ‌یك ‌مجله ‌چاپ ‌می‌شد، ‌تعداد ‌آن ‌به ‌۱۷۰ ‌صفحه ‌هم ‌می‌رسید. ‌از ‌شماره ‌اخیر ‌بخش ‌فارسی ‌و ‌انگلیسی ‌به ‌پیشنهاد ‌مسافران ‌به ‌طور ‌كامل ‌از ‌هم ‌مجزا ‌شده ‌است. ‌مجله ‌ماهان‌ ‌ایر ‌به ‌زبان ‌فارسی ‌تدوین ‌شده ‌و ‌مجله‌‌‌ Panorama‌ Mahan‌ air‌به ‌زبان ‌انگلیسی ‌و ‌به ‌مسافران ‌انگلیسی‌زبان ‌ارایه ‌می‌‌شود. ‌مجله ‌ماهان ‌در ‌تیراژ ‌۲۰ ‌هزار ‌نسخه ‌هر ‌ماه ‌منتشر ‌می‌شود. ‌بخش ‌عمده ‌آن ‌در ‌داخل ‌پرواز ‌و ‌بقیه ‌در ‌آژانس‌های ‌مسافرتی، ‌سفارتخانه‌ها، ‌هتل‌ها، ‌شركت‌های ‌خدمات ‌هوایی ‌و ‌هر ‌جا ‌كه ‌احتمال ‌می‌‌دهیم ‌می‌توان ‌با ‌مسافر ‌ارتباط ‌برقرار ‌كرد، ‌توزیع ‌می‌شود.>
بلیت ‌هواپیما ‌-مجوز ‌سفر ‌هوایی ‌مسافران- ‌یكی ‌دیگر ‌از ‌محصولات ‌چاپی ‌است ‌كه ‌چاپ ‌آن ‌با ‌توجه ‌به ‌نوع ‌كاغذ ‌مصرفی، ‌شرایط ‌ویژه‌ای ‌را ‌می‌طلبد. ‌از ‌طرفی ‌در ‌مورد ‌چاپ ‌بلیت، ‌پیروی ‌از ‌استانداردهای ‌هواپیمایی ‌در ‌دنیا ‌نیز ‌مطرح ‌می‌شود. ‌چابك ‌در ‌این ‌زمینه ‌می‌گوید: ‌<با ‌توجه ‌به ‌این ‌كه ‌شركت ‌هواپیمایی ‌ماهان، ‌بخش ‌خصوصی ‌محسوب ‌می‌شود، ‌اجرای ‌هر ‌پروژه‌ای ‌در ‌این ‌مجموعه ‌باید ‌از ‌توجیه ‌اقتصادی ‌برخوردار ‌باشد. ‌بلیت‌های ‌هواپیمایی ‌چندین ‌سال ‌است ‌كه ‌در ‌كشور ‌آلمان ‌و ‌شهر ‌دوسلدورف ‌چاپ ‌می‌‌شود. ‌سایر ‌ایرلاین‌های ‌ایرانی ‌و ‌كشورهای ‌حوزه ‌خلیج ‌فارس ‌و ‌حتی ‌برخی ‌كشورهای ‌اروپایی ‌هم ‌چاپ ‌بلیت‌های ‌هواپیما ‌را ‌به ‌این ‌چاپخانه ‌مخصوص ‌سفارش ‌می‌دهند. ‌بلیت‌های ‌پرواز ‌چارتر ‌در ‌داخل ‌كشور ‌به ‌چاپ ‌می‌‌رسد.>
با ‌توجه ‌به ‌تولید ‌كاغذ ‌كاربن ‌لس ‌در ‌ایران ‌و ‌قابلیت‌های ‌چاپخانه‌های ‌معتبر، ‌دلیل ‌چاپ ‌بلیت ‌هواپیما ‌در ‌خارج از كشور ‌را ‌جویا ‌می‌‌شوم، ‌چابك ‌توضیح ‌می‌‌دهد: ‌<یكی ‌از ‌عللی ‌كه ‌سفارش ‌چاپ ‌بلیت ‌را ‌به ‌خارج ‌كشور ‌توجیه‌پذیر ‌می‌كند، ‌عدم ‌خودكفایی ‌ایران ‌در ‌تولید ‌كاغذ ‌مخصوص ‌بلیت ‌است. ‌در ‌مواجهه ‌با ‌واردات ‌كاغذ ‌و ‌عوارض ‌گمركی ‌و ‌تحریم‌ها ‌ترجیح ‌دادیم ‌كه ‌چاپ ‌بلیت را ‌هم ‌به ‌همان ‌كشوری ‌سفارش ‌دهیم ‌كه ‌تكنولوژی ‌تولید ‌كاغذ ‌را ‌نیز ‌داراست. ‌از ‌طرفی ‌برای ‌برخورداری ‌از ‌كیفیت ‌استاندارد ‌ایكائو ‌(اتحادیه ‌سازمان ‌جهانی ‌هواپیمایی)، ‌تولید ‌در ‌خارج ‌كشور ‌اجتناب‌ناپذیر ‌بود. ‌بلیت ‌اولین ‌محصولی ‌است ‌كه ‌مسافر ‌پس ‌از ‌اقدام ‌به ‌سفر ‌با ‌آن ‌مواجه ‌می‌شود ‌و ‌جنس ‌و ‌طرح ‌آن ‌می‌تواند ‌انگیزه‌ای ‌باشد ‌برای ‌تداوم ‌انتخاب. ‌از ‌این ‌رو ‌نمی‌توانیم ‌بلیت ‌با ‌كیفیت ‌چاپ ‌پایین ‌به ‌دست ‌مسافر ‌بدهیم ‌و ‌بعد ‌از ‌او ‌در ‌یك ‌هواپیمای ‌مدرن ‌پذیرایی ‌كنیم. ‌یك ‌تعادل ‌و ‌هماهنگی ‌میان ‌محصول ‌و ‌نوع ‌خدمات ‌در ‌خطوط ‌هوایی ‌باید ‌برقرار ‌باشد.
چاپ ‌بلیت‌ها ‌به ‌صورت ‌سالیانه ‌سفارش ‌داده ‌می‌شوند. ‌با ‌توجه ‌به ‌توسعه ‌ناوگان ‌و ‌تعداد ‌پروازها، ‌برآورد ‌می‌كنیم ‌كه ‌سهم ‌شركت ‌ماهان ‌از ‌سفرهای ‌هوایی ‌چقدر ‌است. ‌بر ‌این ‌اساس ‌تعداد ‌بلیت‌ها ‌را ‌سفارش ‌می‌دهیم ‌كه ‌به ‌بیش ‌از ‌یك ‌میلیون ‌عدد ‌بلیت ‌در ‌سال ‌می‌رسد.>
مدیر ‌روابط ‌عمومی ‌هواپیمایی ‌ماهان ‌دیگر ‌سفارشات ‌چاپی ‌را ‌كارت‌های ‌پرواز، ‌كارهای ‌چاپی ‌مربوط ‌به ‌تبلیغات، ‌استیكرهای ‌تبلیغاتی ‌كه ‌پشت ‌شیشه‌های ‌آژانس‌های ‌هوایی ‌نصب ‌می‌شود، ‌هدایای ‌تبلیغاتی، ‌پازل‌های ‌سرگرم‌كننده ‌برای ‌كودكان ‌و ‌ویژه‌نامه‌های ‌مختلف ‌در ‌مراسم ‌ملی ‌و ‌مذهبی ‌نام ‌می‌برد. وقتی ‌وارد ‌بحث ‌چاپ ‌و ‌كیفیت ‌سفارشات ‌چاپی ‌می‌شویم، ‌چابك ‌از ‌مرحوم ‌پدر ‌خود ‌یاد ‌می‌كند ‌كه ‌زمانی ‌چاپچی ‌بوده ‌و ‌در ‌چاپخانه ‌فعالیت ‌می‌‌كرده ‌است ‌و ‌همچنین ‌عموهایش ‌كه ‌چاپخانه‌دار ‌هستند. ‌به ‌عبارتی ‌با ‌خانواده ‌چاپ ‌بیگانه ‌نیست. ‌اما ‌به ‌قول ‌خودش ‌در ‌زمینه ‌كاری ‌و ‌سفارشات ‌چاپی ‌هواپیمایی ‌سعی ‌می‌كند ‌تا ‌شركت ‌هواپیمایی ‌به ‌طور ‌مستقیم ‌درگیر ‌نشود ‌و ‌نظارت ‌بر ‌پروسه ‌چاپ ‌را ‌به ‌شركت‌های ‌تبلیغاتی ‌بسپارند. ‌
●حالا ‌ببینیم ‌این ‌تقسیم‌كار ‌تخصصی ‌آن‌ها ‌را ‌به ‌كیفیت ‌مطلوب ‌رسانده ‌است؟
‌او ‌در ‌جواب ‌برخی ‌از ‌مسایلی ‌را ‌كه ‌با ‌چاپخانه‌ها ‌حین ‌سفارش ‌و ‌تحویل ‌محصول ‌چاپی ‌دارند، ‌بیان ‌می‌كند: ‌<به ‌طور ‌معمول ‌برای ‌سفارش ‌یك ‌كار ‌چاپی ‌و ‌نظارت ‌بر ‌آن ‌در ‌چاپخانه‌ها ‌نماینده ‌داریم. ‌تشخیص ‌چاپخانه‌ها ‌برای ‌ما ‌مشكل ‌شده ‌است. ‌گاهی ‌به ‌عنوان ‌یك ‌شركت ‌چاپی ‌به ‌ما ‌مراجعه ‌می‌كنند ‌و ‌از ‌دستاوردها ‌و ‌محصولات ‌چاپی‌شان ‌با ‌ما ‌صحبت ‌می‌كنند، ‌ولی ‌بعد ‌متوجه ‌می‌شویم ‌كه ‌خودشان ‌واسطه ‌هستند. ‌فرصت ‌نداریم ‌كه ‌رزومه ‌همه ‌شركت‌ها ‌را ‌بررسی ‌كنیم ‌و ‌تحقیق ‌محلی ‌به ‌عمل ‌آوریم ‌كه ‌آیا ‌خودشان ‌صاحب ‌تجهیزات ‌چاپی ‌هستند ‌یا ‌خیر!
سفارشات ‌چاپی ‌ما ‌در ‌چند ‌چاپخانه ‌تهران ‌به ‌چاپ ‌می‌رسد ‌كه ‌یا ‌خودشان ‌بازاریاب ‌دارند ‌و ‌یا ‌اینكه ‌از ‌طریق ‌شركت‌های ‌تبلیغاتی ‌آنها ‌را ‌می‌شناسیم. ‌گاهی ‌چاپخانه‌ها ‌به ‌شركت‌های ‌تبلیغاتی ‌این ‌اختیار ‌را ‌می‌دهند ‌كه ‌از ‌نام ‌چاپخانه ‌هم ‌برای ‌جذب ‌سفارش ‌استفاده ‌كنند. ‌برای ‌انتخاب ‌نوع ‌مواد ‌اولیه ‌هم ‌از ‌راهنمایی ‌مشاوران ‌امین ‌بهره‌مند ‌می‌شویم.
یكی ‌از ‌حساسیت‌های ‌ما ‌در ‌مورد ‌سفارشاتی ‌كه ‌به ‌چاپخانه‌ها ‌می‌دهیم، ‌اجرای ‌رنگ ‌دلخواه ‌است. ‌رنگ ‌لوگوی ‌شركت ‌ماهان ‌شماره ‌مخصوصی ‌دارد ‌كه ‌هنگام ‌سفارش ‌بر ‌آن ‌تأكید ‌می‌كنیم ‌ولی ‌معمولاً ‌ترتیب ‌اثر ‌داده ‌نمی‌شود، ‌به ‌همین ‌سبب ‌گاهی ‌مجبور ‌می‌شویم ‌چاپخانه ‌را ‌تغییر ‌دهیم.
در ‌مورد ‌بسته‌بندی ‌محصولات ‌چاپ ‌شده ‌هم، ‌هنوز ‌شاهد ‌بسته‌بندی‌های ‌بسیار ‌معمولی ‌هستیم ‌و ‌هیچ ‌ایده ‌و ‌خلاقیتی ‌در ‌این ‌زمینه ‌ازسوی ‌چاپخانه‌ها ‌اعمال ‌نمی‌شود. ‌آخرین ‌سفارش ‌چاپی ‌كه ‌در ‌روزهای ‌اخیر ‌داشته‌ایم، ‌چاپ ‌استیكر ‌در ‌ابعاد ‌۱۰۰*۴۰ ‌سانتی‌متر ‌بوده ‌است. ‌از ‌آن ‌جایی ‌كه ‌در ‌حمل ‌و ‌نقل ‌آن ‌به ‌آژانس‌های ‌هواپیمایی ‌داخل ‌شهر ‌و ‌شهرستان‌ها ‌و ‌خارج ‌كشور، ‌احتمال ‌شكستگی ‌و ‌تا ‌شدن ‌وجود ‌داشت، ‌خودمان ‌برای ‌بسته‌بندی ‌آن ‌پاكتی ‌طراحی ‌كردیم ‌كه ‌لوگوی ‌ماهان ‌هم ‌بر ‌روی ‌آن ‌چاپ ‌شود ‌و ‌با ‌بسته‌بندی ‌مناسب ‌مرسولات ‌پستی ‌به ‌مراكز ‌مورد ‌نظر ‌فرستاده ‌شد. ‌گاهی ‌شركت‌های ‌تبلیغاتی ‌پیشنهاد ‌می‌دهند ‌كه ‌برای ‌بسته‌بندی ‌محصولات ‌چاپی، ‌ایده‌هایی ‌ارایه ‌دارند ‌كه ‌در ‌مقابل ‌هزینه ‌طراحی ‌نیز ‌باید ‌پرداخت ‌شود ‌با ‌این ‌عنوان ‌كه ‌این ‌بسته‌بندی ‌به ‌طور ‌انحصاری ‌به ‌شركت ‌ماهان ‌تعلق ‌دارد، ‌در ‌صورتی ‌كه ‌بسته‌‌بندی ‌مناسب ‌محصول ‌چاپ ‌شده، ‌جزو ‌اجتناب‌ناپذیر ‌پروسه ‌چاپ ‌محسوب ‌می‌شود.
از ‌نظر ‌زمان ‌تحویل ‌كار ‌هم، ‌تاخیر ‌چاپخانه‌ها ‌را ‌در ‌نظر ‌می‌گیریم ‌زمان ‌تحویل ‌را ‌زودتر ‌از ‌زمان ‌مورد ‌نظر ‌اعلام ‌می‌كنیم ‌كه ‌فكر ‌می‌كنم ‌كاری ‌منطقی ‌باشد.> ‌گویا ‌تفاوت ‌قیمت ‌كارهای ‌چاپی ‌مشابه ‌و ‌قیمت‌شكنی ‌برخی ‌چاپخانه‌داران ‌برای ‌جذب ‌سفارش، ‌شركت‌های ‌هواپیمایی ‌را ‌نیز ‌سردرگم ‌كرده ‌است: ‌<به ‌طور ‌كلی ‌می‌توان ‌گفت ‌قیمت ‌چاپ ‌در ‌ایران ‌نسبتاً ‌مناسب ‌است، ‌ولی ‌مسأله ‌اصلی ‌در ‌بحث ‌قیمت ‌گستردگی ‌چاپخانه‌ها ‌و ‌ارایه ‌قیمت‌های ‌مختلف ‌است. ‌متأسفانه ‌چاپخانه‌ها ‌در ‌رقابت ‌با ‌یكدیگر، ‌روش ‌كاهش ‌قیمت ‌را ‌به ‌كار ‌می‌برند ‌و ‌حتی ‌برای ‌حفظ ‌یك ‌سفارش، ‌قیمت ‌غیرواقعی ‌كار ‌را ‌اعلام ‌می‌كنند ‌چندی ‌پیش ‌برای ‌چاپ ‌یك ‌كاتالوگ ‌از ‌چند ‌چاپخانه ‌استعلام ‌قیمت ‌گرفتیم. ‌ ‌یك ‌چاپخانه ‌قیمت ‌چاپ ‌هر ‌كاتالوگ ‌را ‌۳۰۰ ‌تومان ‌و ‌چاپخانه‌ای ‌دیگر ‌قیمت ‌چاپ ‌هر ‌عدد ‌از ‌همان ‌كاتالوگ ‌را ‌۸۵ ‌تومان ‌اعلام ‌نمود. ‌حالا ‌در ‌نظر ‌بگیرید ‌كه ‌تشخیص ‌قیمت ‌واقعی ‌كار ‌چقدر ‌برای ‌ما ‌مشكل ‌است! ‌اجرای ‌پروژه‌های ‌چاپی ‌در ‌خارج ‌كشور ‌با ‌اینكه ‌هزینه ‌بیشتری ‌در ‌بردارد، ‌اما ‌از ‌نظر ‌ارایه ‌قیمت ‌بسیار ‌قانونمند ‌عمل ‌می‌شود.>
آیا ‌به ‌جز ‌بلیت ‌هواپیما، ‌باقی ‌سفارشات ‌چاپی ‌در ‌ایران ‌به ‌چاپ ‌می ‌رسد؟ ‌چابك ‌در ‌پاسخ ‌می‌گوید: ‌‌<ایرلاین‌های ‌خارجی ‌از ‌صنعت ‌چاپ ‌بهترین ‌بهره‌برداری ‌را ‌به ‌عمل ‌می‌آورند، ‌زیرا ‌سازوكار ‌اجرایی ‌ایده‌ها ‌و ‌طرح‌هایشان ‌در ‌دسترس ‌قرار ‌دارد ‌و ‌می‌دانند ‌كه ‌چگونه ‌قابلیت‌های ‌كاغذ ‌و ‌توانمندی‌های ‌چاپ ‌را ‌درهم ‌آمیزند. ‌در ‌ایران ‌به ‌دلیل ‌كمبود ‌خلاقیت ‌و ‌ابزارهای ‌اجرایی، ‌كمتر ‌به ‌سراغ ‌طرح‌های ‌جدید ‌می‌رویم. ‌
در ‌ایران ‌مراحل ‌یك ‌پروسه ‌چاپی ‌بسیار ‌پراكنده ‌اجرا ‌می‌شود، ‌چاپ، ‌لیتوگرافی ‌و ‌طراحی ‌و ‌... ‌هركدم ‌در ‌بخش‌های ‌جداگانه ‌صورت ‌می‌گیرد. ‌به ‌خصوص ‌بخش ‌طراحی ‌كه ‌حساس‌ترین ‌بخش ‌كار ‌است ‌و ‌در ‌آخر ‌كار ‌هم ‌به ‌مشكل ‌بسته‌بندی ‌و ‌نحوه ‌ارایه ‌كارها ‌برخورد ‌می‌كنیم. ‌زیرا ‌بخش ‌بسته‌بندی ‌و ‌رساندن ‌محصول ‌به ‌مقصد ‌برای ‌ما ‌اهمیت ‌دارد. ‌از ‌این ‌رو ‌ترجیح ‌می‌دهیم ‌قسمتی ‌از ‌این ‌گونه ‌كارها ‌را ‌به ‌خارج ‌كشور ‌سفارش ‌دهیم. ‌یك ‌شماره ‌از ‌مجله ‌را ‌هم ‌در ‌دبی ‌چاپ ‌كردیم. ‌به ‌این ‌دلیل ‌كه ‌آن ‌شركت ‌چاپ ‌در ‌مجله ‌ماهان ‌آگهی ‌داشت ‌و ‌از ‌طریق ‌چاپ ‌مجله ‌قصد ‌جبران ‌هزینه ‌آگهی ‌را ‌داشتند. ‌آن ‌شماره ‌مجله ‌كه ‌در ‌دبی ‌چاپ ‌شد، ‌از ‌نظر ‌زمان‌بندی ‌و ‌كیفیت ‌بسیار ‌قانونمند ‌و ‌بی‌‌دردسر ‌چاپ ‌شد. ‌سفارش ‌چاپ ‌در ‌خارج ‌كشور ‌برای ‌ما ‌از ‌نظر ‌هزینه ‌تفاوت ‌چندانی ‌با ‌چاپ ‌ایران ‌ندارد، ‌چون ‌بخش ‌اعظم ‌هزینه ‌چاپ ‌در ‌خارج ‌كشور، ‌صرف ‌حمل ‌و ‌نقل ‌می‌شود، ‌كه ‌خوشبختانه ‌ما ‌این ‌هزینه ‌را ‌نمی‌پردازیم. ‌محصولات ‌چاپ ‌شده ‌با ‌هواپیمای ‌خودمان ‌به ‌راحتی ‌حمل ‌و ‌نقل ‌می‌شود.
شاید ‌بتوانیم ‌بگوییم ‌از ‌نظر ‌صرفه‌جویی ‌در ‌زمان ‌و ‌بهره‌مندی ‌از ‌كیفیت ‌بهتر، ‌برای ‌ما ‌سفارش ‌كار ‌چاپی ‌به ‌خارج ‌كشور ‌به ‌صرفه ‌باشد، ‌ولی ‌برای ‌حمایت ‌از ‌صنعت ‌چاپ ‌كشور، ‌ترجیح ‌می‌دهیم ‌سفارشات ‌چاپی ‌را ‌در ‌داخل ‌كشور ‌به ‌تولید ‌برسانیم. ‌
هم‌اكنون ‌هم ‌چند ‌ایده ‌مربوط ‌به ‌تولید ‌تقویم‌های ‌دیواری ‌در ‌نظر ‌داریم ‌كه ‌در ‌مرحله ‌طراحی ‌گرافیك ‌است. ‌ابتدا ‌با ‌چاپخانه‌های ‌داخل ‌مذاكره ‌می‌كنیم، ‌اگر ‌امكان ‌اجرای ‌آن ‌نباشد ‌به ‌خارج ‌كشور ‌سفارش ‌می‌دهیم. ‌روزهای ‌این ‌تقویم ‌با ‌دایره‌‌هایی ‌مشخص ‌می‌شود ‌كه ‌دایره ‌هر ‌روز ‌برداشته ‌شده ‌و ‌رنگ ‌خاصی ‌مشخص ‌می‌شود. ‌تولید ‌این ‌تقویم ‌از ‌نظر ‌برش ‌متفاوت ‌است.>
ببینیم ‌آیا ‌تفاوت ‌پروازهای ‌داخلی ‌و ‌خارجی ‌و ‌بخش‌های ‌مختلف ‌یك ‌هواپیما ‌و ‌طیف ‌مسافران ‌هر ‌بخش ‌در ‌نحوه ‌ارایه ‌محصول ‌چاپی ‌نیز ‌تفاوت ‌ایجاد ‌می‌كند؟ ‌چابك ‌می‌گوید: ‌<از ‌نظر ‌موارد ‌چاپی ‌در ‌بخش ‌فرست‌كلاس ‌هواپیما ‌نسبت ‌به ‌دیگر ‌بخش‌ها ‌تفاوت ‌چندانی ‌مشاهده ‌نمی‌شود. ‌شاید ‌مواردی ‌مانند ‌منوی ‌غذا ‌اضافه ‌باشد ‌كه ‌طبیعی ‌است ‌كیفیت ‌چاپ ‌آن ‌نیز ‌مورد ‌توجه ‌است. ‌پروازهای ‌داخلی ‌و ‌خارجی ‌نیز ‌از ‌این ‌لحاظ ‌مشابهند. ‌چون ‌هواپیمایی ‌كه ‌در ‌مسیر ‌تهران ‌منچستر ‌پرواز ‌می‌كند ‌به ‌سمت ‌مشهد ‌یا ‌كرمان ‌هم ‌سفر ‌می‌كند.>
حجم ‌سفارشات ‌چاپی ‌سوال ‌دیگری ‌است ‌كه ‌مدیر ‌روابط ‌عمومی ‌ماهان ‌پاسخ ‌می‌گوید: ‌<در ‌سفارشات ‌تبلیغاتی ‌تیراژ ‌سفارش ‌بستگی ‌به ‌نوع ‌مخاطب، ‌زمان ‌و ‌مكان ‌ارایه ‌و ‌... ‌دارد. ‌به ‌عنوان ‌مثال ‌بروشوری ‌كه ‌قرار ‌است ‌به ‌خطوط ‌هوایی ‌خارج ‌از ‌كشور ‌فرستاده ‌شود ‌یا ‌در ‌نمایشگاه‌های ‌بین‌المللی ‌داخلی ‌و ‌خارجی ‌توزیع ‌شود، ‌تیراژ ‌محدودی ‌در ‌حد ‌۴-۳ ‌هزار ‌عدد ‌دارد. ‌اما ‌موارد ‌چاپی ‌كه ‌به ‌آژانس‌های ‌مسافرتی ‌فرستاده ‌می‌شود، ‌تیراژ ‌بالاتری ‌دارند. ‌فصل‌هایی ‌كه ‌توریست ‌و ‌مسافر ‌زیاد ‌است ‌مثل ‌بهار ‌و ‌تابستان ‌طبیعی ‌است ‌كه ‌سفارشات ‌چاپی ‌نیز ‌رونق ‌بیشتری ‌دارد.
به ‌طور ‌دقیق ‌آماری ‌از ‌میزان ‌سفارشات ‌چاپی ‌شركت ‌ماهان ‌در ‌دست ‌نداریم. ‌اما ‌حجم ‌و ‌تنوع ‌كار ‌به ‌اندازه‌ای ‌هست ‌كه ‌یك ‌چاپخانه ‌به ‌طور ‌تخصصی ‌وقت ‌خود ‌را ‌به ‌چاپ ‌سفارشات ‌این ‌شركت ‌اختصاص ‌دهد. ‌البته ‌این ‌توضیح ‌را ‌نیز ‌اضافه ‌كنم ‌كه ‌برنامه‌ای ‌برای ‌تأسیس ‌چاپخانه ‌نداریم، ‌چون ‌فعالیت ‌اصلی ‌ما ‌ارایه ‌خدمات ‌مسافرت ‌هوایی ‌است ‌و ‌اگر ‌بخواهیم ‌انرژی ‌مجموعه ‌را ‌در ‌كار ‌تولیدی ‌دیگری ‌بگذاریم، ‌از ‌تخصص ‌اصلی ‌خود ‌بازمی‌مانیم.> ‌
منبع : مجله صنعت چاپ