IT درکشور بدون آینده نگری رشد نمی کند

برای سال‌ها تکنولوژی از قواعد و قوانین یکسانی تبعیت نمی کرد، بسیاری از شرکت‌ها استانداردهای خاص خود را داشتند و محصولات آنها با محصولات دیگر شرکت‌ها به هیچ وجه قابل تطبیق نبود .
اما استانداردها باعث نزدیک شدن محصولات و تعامل آنها با یکدیگر شده‌اند .
صنعت فناروی اطلاعات از ابتدای آغاز به کار خود با موضوع استانداردها سرو کار داشته است بدون یک استاندارد ارتباطی به نام TCP/IP ارتباط کامپیوترهای مختلف با شبکه اینترنت و اتصال آنها به هم مقدور نبود اما در ابتدا کار بسیاری از شرکت‌ها علاقه داشتند تا محصول آنها و قواعدی که با ساخته آن محصول بود به عنوان استاندارد تلقی شود.
به عنوان مثال سیستم عامل ویندوز که توسط شرکت مایکروسافت گسترش یافته در طی سال‌های گذشته آن چنان در میان کشورهای مختلف توزیع شده که هم چون یک استاندارد تلقی می‌شود.
در چنین وضعیتی بسیاری از شرکت‌های تولید کننده نرم افزار مجبور به تطابق محصولات خود با سیستم عامل ویندوز بوده‌اند تا حداقل در این بازار حضور داشته باشند این شرکت‌ها در حقیقت استانداردهای شرکت مایکروسافت را اصل قرار داده و پذیرفته‌اند .
امروزه بسیاری از شرکت‌ها تلاش می کنند با یافتن استانداردهای همگانی محصولات بیشتری را در کنار یکدیگر و در ارتباط با هم قرار دهند این موضوع از آن جهت اهمیت می یابد که سهولت کار نهایی را به دنبال دارد.
اگر تا چند سال قبل برخی از نرم افزارها فقط قادر به شناسایی قایل‌های مربوط به خود بودند اما هم اینک نرم افزارهای جدید در حالی تولید می شوند که خروجی‌های آن تـــوسط گستره نرم افزاری وسیع تری قابل شناسایی است .
استانداردها از طرف دیگر توسعه IT را از حالت انحصاری خارج می کند، به عنوان مثال سیستم عامل لینکوس که مهمترین رقیب ویندوز به شمار می آید به گونه‌ای طراحی شده که برنامه نویسان متعددی از سراسر جهان می توانند برنامه‌های خاص خود را نگاشته و با آن تطبیق دهند به همین دلیل این سیستم عامل پرطرفدارترین نرم افزار Open-Source در تمام جهان است .
از سال‌های قبل تا کنون روند چنین تطبیق‌های رشد صعودی داشته است یکی از دلایل گسترش شبکه اینترنت در سراسر جهان این است که با پیشرفت‌های به عمل آمده نرم افزارها و سخت افزارهای بیشتری قادر به پیوستن اینترنت هستند.
از نگاه دیگر پیوستن شبکه‌های کوچک ارتباطی و ایجاد شبکه‌های بزرگ باعث تحول عمده‌ای در این صنعت شده است .
یک کارشناس اینترنت در این باره می گوید : امروزه شما کارهایی را می توانید انجام دهید که قبلا برای انجام آن نیاز به مراجعه حضوری و ائتلاف وقت زیادی بود . به عنوان مثال دریافت پول از یک حساب و واریز آن به حساب‌های دیگر از طریق‌های سنتی نیاز به چندین دقیقه زمان داشت اما همین کار هم اکنون در کمتر از چند ثانیه از طریق اینترنت و کارت اعتبار ی قابل انجام است . این نتیجه انطباق سیستم‌های بانکی با یکدیگر از طریق شبکه‌های کامپیوتری و تطبیق استانداردهای لازم است .
وی در ادامه می گوید: گسترش این استانداردها در کشورهای پیشرفته موجب سهولت ارتباطات و انتقال اطلاعات و به طور کلی سادگی انجام کارها شده است. این در حالی است که به عنوان نمونه در کشور ما هنوز سیستم‌های سنتی در حال انجام وظیفه هستند و در این راه ورود به دنیای دیجیتال و کامپیوتری کردن امور نیز کمک چندانی نکرده است .
این کارشناس خاطر نشان می کند بسیاری از بانک‌های ما امروزه از سیستم‌های هوشمند و کامپیوتری بهره می گیرند و بخشی از آنها گوشه‌ای از خدمات رسانی خود را نیز بر این اساس قرار داده‌اند اما اغلب این بانک‌ها سرویس‌های کامپیوتری را با استانداردهای خاص خود و بدون اطلاع از سیستم‌های مورد استفاده بانک‌های رقیب مستقر کرده‌اند و این کار باعث شده است سیستم‌های دیجیتالی تنها در محدود شعب همان بانک قادر به فعالیت باشد.
بسیاری از کارشناسان عقیده دارند رشد IT در کشور ما و در بسیاری از ادارات و وزارتـــــــخانه‌ها سیستم‌های کامپیوتری به صورت مجزا خریداری و نصب شده است و در صورت اتصال آنها با یکدیگر عملا هیچ کارایی وجود نخواهد داشت چرا که هیچ گاه پیش بینی اتصال این شبکه‌ها به هم نشده است .
یک کارشناس مخابرات در این باره با اشاره به یک نمونه از سهل انگاری‌های در این زمینه صورت گرفته می گوید : شبکه تلفن همراه و گسترش آن در داخل کشور نمونه بارز عدم آینده نگری و فقدان پیش بینی آینده است .
در این شبکه ابتدا تکنولوژی مخابراتی یک شرکت خارجی استقرار یافت پس از مشخص شدن نیاز به گسترش این شبکه تکنولوژی شرکت دیگری به این شرکت اضافه شد و در هنگام مدیریت‌های بعدی نیز دستگاههای شرکت سومی با قیمت گزاف خریداری و به مجموعه ناهمگون قبلی اضافه شد همه این مسایل امروز تائید خود را گذاشته است، گسترش شبکه تلفن همراه به کندی صورت می گیرد در حالی که تقاضا روز به روز در حال افزایش است .
همچنین ناهمگونی دستگاههای ارتباطی ضعف کیفیت در تلفن‌های همراه را به همراه داشته است .
بسیاری از صاحبنظران معتقدند نبود یک برنامه جامع هماهنگ کننده و فرابخشی نتیجه چنین وضعیتی است .
یک کارشناس اعتقاد دارد: بدون یک برنامه جامع، تکنولوژی‌های ارتباطی به هیچ عنوان بهبود نمی یابند و در حقیقت وجود یک برنامه بالا دستی برای هماهنگ کردن و سیاستگذاری بین دستگاهی ضروری است بدون این موضوع تحقق یافتن مفاهیمی چون دولت الکترونیک و تجارت الکترونیک امکان پذیر نیست.
علیرغم چنین تاکیدهایی وضعیت IT در کشور به گونه‌ای امیدوار کنـــنده‌ای پیش نمی رود و سیاستگذاری‌ها تنها در حد برنامه‌های کوتاه مدت و درون بخشی است و نتیجه چنین نزدیک‌اندیشی وضعیت بهم ریخته فعلی در زمینه بانکداری الکترونیک و دولت دیجیتال است

نویسنده : مینو مومنی

منبع : مرکز توسعه و تبادل دانش فناوری اطلاعات