گذرگاه راین - Le Passage Du Rhin

سال تولید : ۱۹۶۰
کشور تولیدکننده : آلمان‌غربی، ایتالیا و فرانسه
محصول : فرانکو لندن فیلم، ژیبه، ژونیا فیلم و اوفا.
کارگردان : آندره کایات
فیلمنامه‌نویس : آرمان ژامو، موریس اوبرژه و کایات، برمبنای اقتباس پاسکال ژاردن و کایات از طرحی نوشته ژامبو.
فیلمبردار : روژه فه‌لو.
آهنگساز(موسیقی متن) : لوئیگی.
هنرپیشگان : شارل آزناوور، نیکول کورسل، ژرژ ریوی‌یر، کوردولا ترانتو، ژان مارشا ، بتی اشنایدر و ژرژ شامارا.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۱۱۷ دقیقه.


"روژه" (آزناوور)، شاگرد شیزینی‌پز و "ژان" (ریوی‌یر)، روزنامه‌‌نگار که به‌دلایل متفاوتی در جنگ جهانی دوم شرکت کرده‌اند، با شکست فرانسه به اسارت آلمانی‌ها در می‌آیند، و وقتی آن دو را به شهری کوچک در آلمان می‌فرستند که هر دو مجبور به کار برای اهالی آن‌جا هستند، تصمیم به‌فرار می‌گیرند. "ژان" با فریب دختر مزرعه‌داری موفق می‌شود به پاریس برگردد و به نهضت مقاوت بپیوندد. در صورتی که "روژه" چون خود را در اسارت راحت می‌بیند از فرار منصرف می‌شود و با زندانبانان رابطه‌هائی انسانی برقرار می‌کند. سرانجام جنگ به پایان می‌رسد، اما "ژان" و "روژه" دیگر نمی‌توانند همان آدم‌های سابق باشند...
٭ فیلم جبر جنگ و تفاوت میان طبقات اجتماعی را به سخره می‌گیرد: "روژه" از پشت میله‌های کارگاه شیرینی‌پزی به پشت میله‌های اسارتگاه‌ەای آلمانی منتقل می‌شود و "ژان" نقش دون‌ژوان را در اردوگاه‌های دشمن همچنان اجرا می‌کند، به این ترتیب حل غلبه بر نابسامانی‌های اجتماعی نیز در توسل به عشق به نمایش گذاشته می‌شود... "روژه"، فرانسه آزاد را به امید دستیابی به محبوب ترک می‌کند و به آلمان در بند باز می‌گردد و "ژان" از سردبیری روزنامه‌ای به‌خاطر ازدواج با زنی بدنام، دست می‌شوید. به این ترتیب کایات آرمان‌شهرش را بر پایه عشق بنا می‌نهد. رویکردی که شاید در دهه ۱۹۳۰ جذاب می‌نمود، اما در آغاز دهه ۱۹۶۰ حتماً واقعی نیست. ژان رنوار که تأثیر او را در بسیاری از صحنه‌هامشاهده می‌کنیم (مثل صحنه‌هائی که در آن‌ها "روژه"، در آخرین ماه‌های جنگ، وظایف حتی خانوادگیشهردار آن شهر آلمانی را به عهده می‌گیرد) با دست‌مایه‌ای مشابه، دنیائی خلق می‌کرد که شخصیت‌هایش پیش از هر چیز انسان بودند. کایات اتاقکی می‌سازد که شخصیت‌هایش پیش از هر چیز انسان بودند. کایات اتاقکی می‌سازد که شخصیت‌هایش پیش از هر چیز بلندگوی بیانیه‌های سیاسی رمانتیک او هستند.