میش مرغ های در حال انقراض

گونه میش مرغ (Otis tarda) از گونه های منحصر به فرد و بسیار مهم جانوری در دنیا به شمار می آید که نسل آن با خطر انقراض روبه رو است.
جمعیت اندکی از این گونه در دشت اسدآباد زندگی می کنند که در سال های اخیر به علت تغییرات گسترده ایجاد شده در وضع زیستگاهی این پرنده نسل آن بشدت در معرض تهدید است.
میش مرغ، پرنده ای است بسیار وحشی و رمنده که از شلوغی گریزان است و تحمل گرما را ندارد و در مناطق خیلی گرم زندگی آن با مشکل روبه رو می شود. به علت سنگین بودن جثه اش به سختی پرواز می کند و به همین علت و همچنین به دلیل تشخیص دشمنان خود از فاصله دور، قلمرو زیستگاهش را در اراضی مرتفع و وسیع و کشتزارهای بدون درخت انتخاب می کند.
میش مرغ که از گونه های نادر جانوران دشت اسدآباد است، پرنده ای است بسیار زیبا که در دشت های وسیع، پهناور و مناطق بیشه زار و کم درخت زندگی می کند و آشیانه خود را در میان علفزارها می سازد. میش مرغ از پرندگان سنگین وزن دنیا به شمار می آید و پرنده ای است محتاط، ترسو و بسیار تیزهوش که دارای پروازی پرقدرت است. این پرنده پاهای نسبتاً بلند و گردنی دراز دارد.
دم پرنده کوتاه بوده و همین عامل موجب شده تا جثه اش بهتر نمایان باشد. پرنده نر دارای پرهای قهوه ای رنگ متمایل به خاکستری است. پرها در برخی نقاط بدن مانند گردن و قسمت هایی از بال ها و دم راه راه است و درتمام بخش زیرین سفید رنگ است.
پرنده ماده از نظر پرها تنوع کمتری دارد در اطراف سر پرنده نیز پرهایی مشاهده می شود.کشور ایران یکی از زیستگاه های آسیایی این پرنده به حساب می آید. میش مرغ در همدان، جنوب آذربایجان، کردستان، کرمانشاه و نواحی تپه ماهوری بویژه در کشتزارهای غلات زیست می کند.
بر اساس شواهد موجود علت عمده کاهش تعداد این پرنده ایجاد اختلال روز افزون در مناطق تخمگذاری آن به شمار می آید که خود حاصل دست اندازی مستمر آدمی به طبیعت و زیستگاه این پرنده است.
در استان همدان احتمال مهاجرت میش مرغ از دشت اسدآباد به منطقه سرپل ذهاب وجود دارد. دشت اسدآباد، دشت پهناوری است که در غرب شهرستان همدان و دامنه جنوبی شهرستان اسدآباد قرار دارد.
میش مرغ از پرندگان نادر در استان همدان محسوب می شود.
گزارش ها و مشاهدات موجود درباره میش مرغ در استان حاکی از آن است که پرنده در مناطقی خاص از استان بویژه دشت رزن و دشت اسدآباد زیستگاه داشته و در چمنزارهای دور از دید انسان لانه سازی می کند و تا همین اواخر نیز مشاهده می شده است. پرندگان دشت اسدآباد شامل میش مرغ، عقاب طلایی، خروس کولی و... است که مهم ترین آنها را میش مرغ تشکیل می دهد و در حال حاضر به عنوان پرنده نادر این منطقه قلمداد می شود و ممنوع بودن شکار در این منطقه نیز به خاطر حفظ نسل آن است.
در زمان های گذشته دشت اسدآباد مأمن تعداد زیادی میش مرغ بود و حتی برخی از افراد محلی و دوستدار طبیعت از وجود هوبره در این دشت خبر می دادند که متأسفانه در حال حاضر به دلیل تبدیل زیستگاه به زمین های کشاورزی و دیگر عوامل اعم از تغییر شرایط اقلیمی به سبب فعالیت های منطقه ای، تنها شمار اندکی از این پرنده یعنی چیزی در حدود ۲ یا ۳ قطعه میش مرغ در این دشت مشاهده شده است. نتایج بررسی های انجام شده از سال ۷۲ تاکنون نشان می دهد جمعیت میش مرغ در دشت اسدآباد با روند نزولی روبه رو بوده و با ادامه این روند نباید انتظار داشت که این پرنده بتواند به زندگی و بقای خود در دشت اسدآباد ادامه دهد.
برقراری امنیت نسبی در زیستگاه ها، جلوگیری از شکار غیرقانونی، اعلام دشت اسدآباد به عنوان منطقه حفاظت شده، خریداری و تملک قسمت هایی از منطقه از سوی سازمان های مربوطه که بتوان از فعالیت کشاورزی و دامداری و همچنین تراکم و تردد انسان ها را کنترل کرد و... از جمله اقداماتی است که می توان در شرایط کنونی و در راستای جلوگیری از انقراض نسل میش مرغ انجام داد چرا که در غیر این صورت نباید انتظار داشت در شرایط کنونی این پرنده بتواند به بقای خود ادامه دهد.

امیر.اوسط
http://www.sasan۱۱.blogfa.com
منبع: گزارش تحقیقاتی وضع گونه نادر پرنده میش مرغ ‎
محمد محمودی
مرضیه اتلی خانی