بر دل سیاه چه سود خواندن وعظ

ضرب المثل بالا را در مورد كسی ایراد كنند كه پند و اندرز در او حال آهن سرد كوبیدن و یاسین به گوش خر خواندن را داشته باشد .
آورده اند كه ...
مأخذ این مثال ، داستان شیخ بزرگوار ، سعدی است كه در گلستان خود چنین آورده است كه :
( كاروانی را در زمین یونان بردند ، نعمت بی قیاس بردند بازرگانان گریه و زاری كردند و خدا و رسول شفیع آوردند فایده نداد .
چو پیروز شد دزد تیره روان چه غم دارد از گریه كاروان
لقمان حكیم در آن میان بود ، یكی از كاروانیان گفت : كلمه ای چند از حكمت و موعظت با اینان بگوی ، باشد كه چندین نعمت ضایع گردد .
لقمان گفت : دریغ باشد كلمه ای از حكمت با ایشان گفتن .
آهنی را كه موریانه بخورد نتوان برد از او به سیقل ، رنگ
با سیه دل چه سود گفتن وعظ نرود میخ آهنین در سنگ

منبع : شمیم