تلاش برای "سرافرازی"

با سفر رافائل کوره‌آ دلگادو رییس جمهوری اکوادور به تهران با توجه به زمینه‌های مشترک همگرایی و همبستگی ایران و آمریکای لاتین، بستر برای بسط "عدالت" در مناسبات جهانی هموار خواهد شد.
اکوادور کشوری است در سواحل اقیانوس آرام و در غرب آمریکای جنوبی که از شمال با کلمبیا و از جنوب با پرو همسایه است. جمهوری اکوادور با مساحتی در حدود ۲۸۴ هزار کیلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر ۱۴ میلیون نفر، از اقوام و نژادهای مختلفی تشکیل شده که بیش از نیمی از مردم آن از نژاد بومی و اسپانیایی هستند.
اکوادور در سال ۱۸۲۲ میلادی به یاری ارتش‌های " آنتونیو خوزه دوسوکره " و "سیمون بولیوار" از قیمومیت اسپانیا رها شد و با وجود آشوب‌های داخلی و جنگ با همسایگان، در سال ۱۸۳۰ به استقلال کامل رسید.
از سال ۱۸۹۵ بیشتر نظامیان قدرت را در این کشور در دست داشتند ولی از اواخر دهه هفتاد قرن بیستم به دنبال استقرار نظام جمهوری در این کشور، دولت‌ها بر اساس برگزاری انتخابات به قدرت رسیدند. جبهه بازسازی ملی (FRN)، ائتلاف محافظه‌کاران ، جبهه پیشرفت دموکراتیک و ائتلاف دموکرات‌مسیحی ؛ احزاب مهم سیاسی در اکوادور هستند .
سفر "رافائل کوره‌آ دلگادو" در صدر یک هیأت بلندپایه سیاسی و اقتصادی به ایران، سرآغاز روابط دیپلماتیک و تجاری بین دو کشور است چرا که تا پیش از این، مسایل اکوادور از طریق نمایندگی ایران در "بوگوتا" پی گرفته می‌شد و اکنون با توجه به توافقات صورت گرفته، ژانویه سال میلادی آینده سفارتخانه‌های دو کشور افتتاح خواهد شد.
دکتر احمدی نژاد پیش از این، با شرکت در مراسم تحلیف ریاست جمهوری رافائل کوره‌آ ضمن اعلام آمادگی همکاری « با هرکسی که برای سرافرازی کشورش تلاش می‌کند» به وجود زمینه‌های مشترک تعامل میان طرفین اشاره کرده بود.
کوره‌آ ۴۵ ساله دارای مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه بلژیک است که در ژانویه سال گذشته با رأی مستقیم مردم به ریاست جمهوری رسید. وی که پیشتر وزارت دارایی اکوادور را عهده دار بود، با قرار گرفتن در رأس معادلات سیاسی، تغییراتی اساسی در سیاست‌های این کشور اعمال نمود.
کوره‌آ دلگادو منتقد جدی اقتصاد نئولیبرالیستی است و تجارت آزاد بر اساس فرمول‌های نئولیبرالیستی را مبتنی بر رقابت نابرابر می‌داند که منجر به نابودی اقتصاد می‌شود. وی به منظور تغییر نظام اقتصادی اکوادور از مدل نئولیبرال، با اتکاء به حمایت‌های مردمی دست به اصلاح قانون اساسی کشور زد. کوره‌آ که برای انجام اصلاحات خود تقاضای پرداخت یکصد میلیون دلار وام از بانک جهانی را نموده بود، به دنبال مخالفت این نهاد اقتصادی با اعطای وام، "ادواردو سومنساتو" نماینده بانک جهانی در اکوادور را اخراج کرد.
کوره‌آ که در جریان تبلیغات انتخاباتی‌اش در مصاحبه با روزنامه آ.ب.ث اسپانیا، نماد اقتدار کشور را «ممانعت از حضور نیروهای خارجی در اکوادور» دانسته‌ بود، به همین منظور پس از به دست گرفتن قدرت، با لغو قرارداد تجارت آزاد با آمریکا، اعلام کرد « در سال ۲۰۰۹ که قرارداد حضور نظامیان آمریکایی در پایگاه "مانتا" منقضی می‌شود اگر من همچنان قدرت را در دست داشته باشم این امر ادامه نخواهد یافت. »
شایان ذکر است آمریکا و اکوادور در زمان حکومت "جمیل محواد" در سال ۱۹۹۹ قرارداد ده ساله‌ای برای حضور نظامیان آمریکایی در پایگاه نیروی هوایی مانتا واقع در جنوب‌غربی اکوادور منعقد کرده‌ بودند.
رییس جمهور اکوادور برای پیشبرد مواضع خود توانست حمایت دیگر رهبران مردمی آمریکای لاتین را نیز با خود همراه کند. در همین راستا، با تأکید بر « رویارویی با چالش‌ها منطقه» پیشنهاد ایجاد سازمان کشورهای آمریکای لاتین را مطرح کرد تا از این رهگذر، با تشکلی شامل ملت‌های مستقل منطقه، اصول همگرایی و حاکمیت ملی را اجرا کند.
کوره‌آ با بی اعتنایی به معیار دوگانه تحمیلی از سوی ایالات متحده در نظام بین‌الملل، با سفر به ایران و امضای ۱۰ تفاهم‌نامه همکاری در زمینه‌های صنعتی و معدنی، توافق‌نامه اجرای زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، یادداشت تفاهم در زمینه تولید سیمان، همکاری‌های نفتی، همکاری در بخش نیرو، برق، نیروگاه‌های حرارتی دارویی و تفاهم‌نامه‌های ایجاد خط کشتیرانی و همکاری‌های بانکی علاقمندی خود را برای گسترش مناسبات با کشورهای دیگر و دوستی با طرف‌های مخالف آمریکا نشان داد.
وی که پیش از عزیمت به ایران در نطق رادیویی هفتگی خود در واکنش به فشارهای کاخ سفید به صراحت «گسترش مناسبات سیاسی و اقتصادی با ایران» را ضروری اعلام کرده بود، پس از مشاهده پیشرفت‌های ایران با اشاره به «دستآوردهای عظیم» جمهوری اسلامی با «وجود تحریم‌های سه دهه‌ای غرب و آمریکا» بر تعمیق «روابط دوستی و برادری» با ایران تأکید نمود.
به معنای دیگر، سفر رییس جمهوری اکوادور که تلاشی است برای نزدیکی "کیتو" به تهران، حاکی از تأیید عالی‌ترین مقام سیاسی آن کشور در تمایل به توسعه مناسبات دوجانبه، همکاری‌های منطقه‌ای و انتقال دانش فنی ایران برای کمک به پیشرفت صنایع نفتی اکوادور می‌باشد؛ امری که می‌تواند با برخورداری طرفین از نفت و عضویت در اوپک،‌ به اهرمی علیه فشارهای موجود در نظام بین‌الملل تبدیل شود. این مسئله هنگامی بیشتر جلوه می‌نماید که دریابیم اکوادور به همراه ونزوئلا از اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت بوده و از طرفداران سیاست کاهش تولید به منظور توقف روند نزول شدید بهای نفت به شمار می‌روند.
اکوادور با در نظر داشتن مواضع تهران نسبت به توزیع قدرت در نظام بین‌الملل، از درخواست ایران برای اختصاص یک کرسی در شورای امنیت سازمان ملل متحد حمایت کرد که این، نشان از آمادگی کیتو برای مقاومت در برابر نفوذ، اعمال قدرت و یکجانبه‌گرایی آمریکا دارد.
کوره‌آ که پیشتر نیز در دیدار با "فیلیپه کالدرون" رییس جمهوری مکزیک ضمن پیشنهاد تشکیل سازمان کشورهای آمریکای لاتین، بر «تحرک بخشیدن به توسعه و همگرایی ملت‌های آمریکای لاتین و تقویت چند جانبه‌گرایی برای رویارویی با چالش‌های منطقه‌ای» تأکید کرده و خواستار ایجاد ائتلافی جدید علیه سیاست‌های توسعه‌طلبانه ایالات متحده برای خارج ساختن آمریکای لاتین از کسوت حیاط خلوت آمریکا شده بود، با اشاره به فجایع آمریکا در عراق و افغانستان به مقایسه رخدادهای منطقه خاورمیانه با وقایعی که اکوادور در سه دهه گذشته در نتیجه دخالت‌ آمریکا به آن مبتلا بود، پرداخت و تنها راه نجات کشورهای در حال توسعه را از توطئه‌های غرب و آمریکا، رفع وابستگی و گسترش ارتباطات موسوم به جنوب - جنوب در جهان ارزیابی کرد و بر لزوم تعمیق مناسبات و همکاری کشورهای این حوزه در جهت منافع ملت‌ها تأکید نمود.
سفر رییس جمهوری اکوادور به ایران که برای نخستین بار در طول تاریخ دو کشور است با عنایت به رویکرد "عدالت‌محورانه" دولت نهم در مناسبات بین‌الملل و اعتراض به روابط نابرابر جهانی بر اساس نظم سلطه و نظام تک‌قطبی به سرکردگی آمریکا که هم زمانی مناسبی با بیداری کشورهای حوزه آمریکای لاتین و اهداف آن‌ها مبنی بر دستیابی به استقلال و خروج از تحت‌الحمایگی ضمنی واشنگتن پیدا کرد، زمینه‌های مشترکی را برای هم‌گرایی و هم‌بستگی بین این دو منطقه ، یکی در این سوی قاره کهن و دیگری در آن سوی قاره سرخ، حول بسط عدالت و مبارزه با طبقاتی شدن نظام بین‌الملل پدید آورده است.
در حقیقت، دولت نهم با اتکاء بر "عدالت‌خواهی در مناسبات جهانی" ، راهبرد خود را بر توسعه مناسبات با کشورهای آمریکای لاتین متمرکز کرد چرا که هوشمندانه، وقوع تحولات مهمی را در این حوزه بر پایه عدم تمایل به قیمومیت واشنگتن دریافته بود. در همین راستا، اکوادور که پیشتر روابط گسترده ای با اروپا، آمریکا و ژاپن داشت ، با عنایت به بحران مالی جهانی که کشورهای غربی را در موضع ضعیف‌تری قرار داده، رو به سوی ایران آورد تا با توسعه مناسبات با تهران، تمرکز قدرت را از غرب به شرق هدایت نموده و از ادامه انحصارطلبی و یکجانبه‌گرایی موجود ممانعت ورزد.

امیرحسین کبیری

منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی ـ ایرنا