پاسخ درمانی آدنوم های هیپوفیز به پرتودرمانی بیمارستان امام خمینی تبریز، ۷۶-۱۳۷۴

● مقدمه:
درمان آدنوم هیپوفیز با توجه به نوع تظاهرات بالینی، تومور و وضعیت بالینی بیمار متفاوت است و شامل درمان دارویی، جراحی و رادیوتراپی و ترکیبی از هریک از روشهای فوق می باشد. پرتو درمانی معمولا درمان موثر در کنترل علایم افزایش هورمونها و همچنین علایم فشاری تومور و علایم عود تومور است رادیوتراپی خارجی (اکسترنال) علایم افزایش هورمون را در ۸۰ درصد بیماران با آکرومگالی و ۵۰-۸۰ درصد بیماران کوشینگ و تقریبا ۳/۱ بیماران با هیپرپرو لاکتینوما را کنترل می کند. همچنین رادیو تراپی بعنوان درمان اولیه در تومورهای بزرگ موثر است. همچنین رادیوتراپی جهت عود تومور نیز استفاده می شود.
● مواد و روشها:
موضوع مورد مطالعه یک بررسی گذشته نگر است و بر روی ۱۱۴ بیمار مبتلا به آدنوم هیپوفیز انجام شده است که از ابتدای سال ۱۳۷۴ تا آخر سال ۱۳۷۶ به بخش رادیوتراپی بیمارستان امام خمینی تبریز مراجعه کرده اند و اطلاعات مذکور از جمله جنس بیماران، انواع آدنوم پاتولوژیک و اشکال مختلف تظاهرات بالینی و میزان پاسخدهی به درمان و ارتباط جنس با نحوه پاسخدهی و ارتباط پاتولوژی با میزان پاسخدهی به درمان و ارتباط تظاهرات بالینی با میزان پاسخدهی به درمان مورد بررسی قرار گرفتند.
● یافته ها:
از بین پارامترهای فوق، آدنوم هیپوفیز در گروه مورد بررسی از توزیع جنسی نسبتا یکسانی برخوردار و میزان موفقیت درمان ۶ ماهه در میان هر دو جنس برابر است و میزان عود و شکست درمان در زنان بیشتر است. در بیماران مبتلا به آکرومگالی ۵۰ درصد در مدت ۶ ماه به درمان پاسخ مطلوب داده اند و پرولاکتینوما در ۶۶.۶ درصد درمان توام با موفقیت بوده است و در بیماران با علایم فشاری در ۱۰۰ درصد موارد درمان موفق بوده است و آدنوم های اسیدوفیل در ۵۸.۵ درصد در کل به درمان پاسخ داده اند و آدنوم کروموفوب ۷۷.۸درصد به درمان پاسخ داده اند و در مورد آدنومهای بازوفیل چون پیگیری شده اند هیچ نظری نمی توان ابراز کرد.
● نتیجه گیری و توصیه ها:
نتایج مطالعه نشان می دهد که رادیوتراپی بعنوان کنترل افزایش ترشح هورمونها در تومورهای هیپوفیز موثر است و اثرات درمانی رادیوتراپی در عوارض ناشی از فشار آدنومهای هیپوفیز موثرتر است کنترل ترشح هورمونی است و بلافاصله این اثر با بهبود علایم مشخص می شود و در حال حاضر مطالعاتی در مورد اثر رادیوتراپی بصورت جراحی استروئوتاکتیک مطرح است و می تواند بعنوان قدم اول درمانی مطرح باشد و این مطالعه می تواند پیش نیاز یک مطالعه جهت مقایسه دو روش رادیوتراپی اکسترنال (خارجی) و رادیوتراپی بصورت جراحی استرئوتاکتیک باشد.

مریم بهادر
امیرهوشنگ یوسفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی