تیتانیوم؛ یک دندانپزشک در دهان شما!

تیتانیوم، این فلز چند قابلیتی که در همه جا و همه چیز، از موتور جت گرفته تا قاب عینک استفاده می‌شود، به تازگی قرار است نقش جدیدتری را هم ایفا کند و آن نقشی حیاتی در ۲ نوع مسواک است که می‌خواهند دنیای بهداشت دهان و دندان را تکان دهند.
مسواک‌های نسل آینده، شما را از استفاده از خمیر دندان بی‌نیاز می‌کند و در عوض، در داخل آن، هسته‌ای از جنس دی اکسید تیتانیوم وجود دارد که باعث ایجاد نوعی واکنش الکتروشیمیایی می‌شود که در نتیجه آن جرم دندان‌ها از بین می‌رود.
موهای برس مسواک دوم، رشته‌های ظریفی از جنس تیتانیوم هستند که تا سال‌ها سالم می‌مانند. هر دوی این مسواک‌ها در مراحل مقدماتی بررسی، نظر مطلوب دانشمندان، دندانپزشکان و مصرف‌کنندگان آزمایشی را به خود جلب کرده‌اند.
مسواک‌های ما، که امتحان خود را پس داده و مورد قبول دندانپزشکان قرار گرفته اند، سال هاست که تغییر چندانی نکرده‌اند. در دنیای دندانپزشکی، که متخصصان به ندرت بر سر چیزی توافق دارند، این ۲ مسواک جدید توانسته‌اند تا حدودی جای خود را باز کنند.
مسواک بدون خمیر دندان را ژاپنی‌ها اختراع کرده‌اند. قیمت این نوع مسواک در آمریکا ۲۹ دلار و ۹۵ سنت است. اریک پاورز، از شرکت بین‌المللی پاورز، که اخیرا واردات این نوع مسواک را شروع کرده، می‌گوید: «مردم فکر می‌کنند این یک جور حقه است. اگر ما این مسواک را در قفسه فروشگاه‌ها کنار یک مسواک ۹۹ سنتی بگذاریم، شما کدامشان را می‌خرید؟»
اما نیک راوتی، مدیر یک فروشگاه در منهتن، معتقد است که اگر یک بار از این مسواک استفاده کرده باشید، دیگر برای خریدنش مردد نمی‌مانید. او می‌گوید هر بار که سس سالسای مورد علاقه‌ام را می‌خورم، تا مدتی بعد مزه ترش آن از دهانم بیرون نمی‌رود. با استفاده از این مسواک، این مزه به راحتی از بین می‌رود. راوتی می‌گوید: «این عجیب‌ترین احساسی است که تا حالا داشته ام! من بعد از استفاده از این مسواک، احساس بهتری نسبت به زمانی دارم که از یک مسواک معمولی استفاده می‌کنم.»
البته استفاده از این مسواک، به نوعی ناخوشایند هم هست؛ چرا که این مسواک برای فعال شدن به نور درخشان نیاز دارد. (آقای راوتی، با استفاده از یک چراغ مطالعه در دهانش نور می‌اندازد.)
عملکرد این مسواک، به یک خاصیت دی اکسید تیتانیوم به نام خاصیت فوتوکاتالیتیک وابسته است. این بدان معناست که دی اکسید تیتانیوم در حضور نور، یکسری واکنش‌های شیمیایی تولید می‌کند.
در دسته مسواک، استوانه باریکی از جنس دی اکسید تیتانیوم وجود دارد. تابش نور به این استوانه موجب آزاد شدن الکترون‌ها با بار منفی می‌شود که ذرات باردار با بار مثبت را از جرم دندانی می‌ربایند و سبب واکنش اکسیداسیون می‌شوند. عمل مسواک زدن سبب می‌شود تا بزاق دهان دارای بار الکتریکی منفی شده و جرم دندان‌ها را جذب و تجزیه کند.
دکتر دونالد سلمارتن، یک پژوهشگر برجسته از آزمایشگاه انرژی‌های قابل تجدید، در ایالت کلرادو می‌گوید: «مفهوم این کار، صحیح است. سازندگان این مسواک معتقدند شما می‌توانید در دهانتان، واکنش‌های الکتروشیمیایی اکسیداسیون را انجام دهید. اساس قضیه منطقی به‌نظر می‌رسد و چیز دور از ذهنی نیست.»
اما دکتر سلمارتن، سؤالاتی هم راجع به جزئیات ماجرا دارد. وی می‌خواهد بداند آیا طول موج نور مرئی، برای پیشبرد واکنش در دهان تاریک انسان کافی است؟ آیا بار مثبتی که ایجاد می‌شود واقعا جرم دندانی را از بین می‌برد؟ وی می‌گوید: «فرض بر این است که بزاق، که یک محلول آبدار و پر از مولکول‌های حیاتی است، الکترولیت کافی برای شکسته شدن جرم‌هاست.»
دکتر کنیو کومی یاما، یک دندانپزشک و استاد دانشگاه در کانادا هم اکنون مشغول انجام پژوهش روی نسل جدید مسواک بدون خمیر دندان است که وجود یک پانل خورشیدی در دسته شان، واکنش را تسریع می‌کند. شرکت شیکن اوزاکای ژاپن، تولید‌کننده مسواک بدون خمیر دندان، پشتیبانی تحقیقات دکتر کومی یاما را بر عهده دارد. دکتر کومی یاما معتقد است که این مسواک، تعداد باکتری‌های دهان را کم می‌کند. وی می‌گوید: «ما می‌توانیم اثبات کنیم که این محصول خاصیت باکتری‌کشی دارد.»
شرکت تولید‌کننده این مسواک می‌گوید هسته دی اکسید تیتانیومی مسواک، هرگز خاصیت خود را از دست نمی‌دهد، اما سر مسواک باید پس از مدتی تعویض شود، چرا که موهای نایلونی برس مسواک از شکل می‌افتند. این شرکت، برای مسواک خود سرهای یدکی هم تولید کرده است.
اما نوع دوم مسواک‌های تیتانیوم دار، برای حل همین مشکل طراحی شده است. موهای برس این مسواک عمری طولانی دارند.
دکتر دین رابینسون، یک دندانپزشک در آریزونا، این مسواک را اختراع کرده و می‌گوید: «مسواک‌هایی که برس نایلونی دارند، در عرض ۳ ماه اول استفاده، ۳۰ درصد کارایی خود را، که همان قابلیت تمیز کردن جرم هاست، از دست می‌دهند.» مسواک‌های جدید قرار است ۴ / ۳ سال عمر کنند.
دکتر رابینسون، نوعی روش اتوماتیک برای تمیز کردن بین دندان‌ها با آب، به جای نخ دندان، اختراع کرده است. او در اصل این کار را با یک رشته نازک از آلیاژ تیتانیوم آزمایش کرده و دریافته بود این رشته تا حد شگفت انگیزی انعطاف پذیر است. او کشف کرد که اگر بتوان این رشته‌ها را تا حد امکان ظریف ساخت، می‌توان از آن‌ها، موهایی بسیار عالی برای برس مسواک تولید کرد.
دکتر رابینسون می‌گوید رشته‌های نایلونی به خوبی خم می‌شوند، ولی به‌طور کامل سر جای اولشان بر نمی‌گردند و خاصیت فنری اندکی دارند. بنابر این شخص مجبور است برای فرو بردن رشته‌ها به داخل فضای میان لثه و دندان و نیز فضای بین دندان‌ها، دستش را کلی کش و قوس بدهد! در مقابل، رشته‌های تیتانیومی مسواک جدید، شکل و کارایی خود را از دست نمی‌دهند.
شخص به آرامی نوک رشته‌های مسواک را، که از موی گربه هم نرمتر و در عین حال استوار هستند، حرکت می‌دهد و رشته‌ها به زیر خط میان لثه و دندان و در میان عمیق‌ترین شکاف‌های دندان‌ها رسوخ می‌کنند.
دکتر رابینسون می‌گوید رشته‌های تیتانیوم شکلشان را از دست نمی‌دهند، اما ممکن است بشکنند، یا بیفتند که در این صورت مسواک دیگر قابل استفاده نخواهد بود. وی می‌افزاید به محض آن که تکنیک وصل کردن رشته‌های تیتانیوم به سر مسواک، تکامل یابد، این مسواک در دسترس مردم قرار خواهد گرفت. قرار است قیمت این مسواک ۴۶ دلار و ۹۵ سنت باشد.
اما آیا تمیز کردن دندان‌ها با فلز، به همان اندازه که به‌نظر می‌رسد ترسناک است؟ دکتر رابینسون می‌گوید این رشته‌ها اصلا خشن نیستند. یکی از کارشناسانی که محصولات دندانپزشکی را مورد آزمایش قرار می‌دهد نیز می‌گوید: «در یک ارزیابی مستقل، مشخص شد که سایندگی برس این مسواک از رشته‌های نایلونی مسواک‌های معمولی بیشتر نیست.»
دکتر مایکل برون، یک دندانپزشک متخصص پروتز در منهتن، این مسواک را امتحان کرده و تحت‌تأثیرات مطلوب آن قرار گرفته است. او می‌گوید هر چند آزمایش درازمدت این مسواک ضرورت دارد، اما به‌نظر می‌رسد که این مسواک می‌تواند جرم‌های موجود در مرز ظریف بین بافت سخت و نرم دهان را به آسانی از بین برده و به عمیق‌ترین شیارها نفوذ کند. او معتقد است مسواک جدید می‌تواند یک تحول نمونه در حرفه دندانپزشکی به شمار بیاید.
افرادی که به استفاده از مسواک‌های نرم عادت کرده اند، ممکن است تمایلی به خرید این مسواک با برسی عجیب و قیمتی هنگفت، نداشته باشند؛ ولی دکتر برون قیمت بالای این مسواک را مانع از خرید آن نمی‌داند. او می‌گوید: «مردم می‌خواهند دهان و دندان سالم داشته باشند.»

ترجمه: آذین محبی نژاد

منبع : روزنامه همشهری