موهبت الهی

ستاره‌های فوتبال آفریقا، اروپا را به تسخیر خود درآورده‌اند و هر ساله به تعداد بازیکنان آفریقایی که به سطح اول فوتبال اروپا می‌رسند اضافه می‌شود. اگر تا چند سال پیش بازیکنان آمریکای جنوبی بودند که بازار نقل و انتقالات فوتبال جهان را در دست داشتند و نگاه استعدادیاب‌های تیم‌های اروپایی را به سوی برزیل و آرژانتین جلب می‌کردند، حالا برگزاری جام ملت‌های آفریقا و لیگ داخلی کشورهای آفریقایی است که تیم‌های بزرگ اروپا را به صرافت دنبال کردن بازی‌ها و جذب پدیده‌های جوان این کشورها می‌اندازد. دروگبا و اسین در چلسی، سامی اتوئو در بارسلونا، حبیب کلوتوره و لورن در آرسنال و در مقیاسی کوچک‌تر فردریک کانوته در سویا موج‌نوی حضور آفریقایی‌ها در اروپا را رقم زدند و حالا بی‌تردید جذب پدیده‌های جوان آفریقایی اولویت اول باشگاه‌های بزرگ در فصل نقل و انتقالات است. سیاهه زیر شامل جزئیات مربوط به ۲۰ پدیده جوان فوتبال آفریقا که در سال‌های اخیر درخشش نامتعارفی در باشگاه‌های اروپایی داشتند از یک‌سو تصویر روشن‌تری از آنها ایجاد می‌کند و از سوی دیگر نشان می‌دهد چرا و چگونه طی سال‌های اخیر فوتبال اروپا و جهان را تحت تاثیر قرار داده‌اند.
۱) یحیی توره- ساحل عاج- بارسلونا
فصل گذشته بارسلونا مشکلات زیادی در میانه زمین احساس می‌کرد. ژاوی مصدوم بود و اعتماد کردن به ادمیلسون برای تمام بازی‌ها ناممکن به نظر می‌رسید؛ در این شرایط فرانک رایکارد متوجه حضور یک هافبک دفاعی کامل و صاحب سبک در موناکو شد. او یحیی برادر حبیب کلوتوره را از فرانسه به نوکمپ آورد و با همین انتقال مشکل خط میانی تیمش را حل کرد. یحیی توره به بازیکن ثابت بارسا تبدیل شد و در اولین بازی با پیراهن بارسلونا در بازی دوستانه با اینتر با یک ضربه مهارنشدنی از راه دور دروازه سزار را باز کرد.
۲) ابوبکر سانوگو- نیجریه- وردربرمن
وقتی به واسطه درخشش خیره‌کننده‌اش در العین امارات به هامبورگ آمد، کسی فکر نمی‌کرد در فصل رویایی هامبورگ با توماس دال که به کسب مقام سومی برای هامبورگ منجر شد ستاره تیم لقب بگیرد و با گل‌های کلیدی‌اش به عنصر اصلی تیم در مسیر حضور در لیگ قهرمانان تبدیل شود.
ابوبکر سانوگو که طرفداران فوتبال در ایران او را با نمایش خیره‌کننده‌اش در بازی استقلال و العین در جام باشگاه‌های آسیا به خاطر می‌آوردند سال گذشته مورد توجه وردربرمن قرار گرفت و جانشین میروسلاو کلوزه‌ای شد که برای حل مشکل خط حمله بایرن به آلیانس آره‌نا رفته بود.
۳) محمد زیدان- مصر- هامبورگ
او را با نمایش و درخشش خیره‌کننده‌اش در مانیتس به خاطر می‌آوریم. اگرچه آخرین بازی محمد زیدان برای این تیم با سقوط مانیتس به بوندس‌لیگای ۲ همراه شد اما مسوولان هامبورگ استعداد زیدان را تشخیص دادند و او را به AOL آره‌نا آوردند. محمد زیدان در کنار رافائل فان‌درفارت زوج رویایی میانه میدان تیم هوب استیونس را تشکیل دادند و نقش اساسی در موفقیت‌های هامبورگ داشتند. زوج زیدان و حسنی عابدربو در تیم ملی مصر هم دو قهرمانی پیاپی در جام ملت‌های آفریقا را برای آنها رقم زده است.
۴) عبدالقادر کیتا- ساحل عاج- لیون
در زمستان سال ۸۱ و در جریان بازی استقلال و السد قطر، هواداران فوتبال در ایران بازیکن زردمو و سیاهی را دیدند که با تکنیک بالایش مدافعان استقلال را سردرگم کرده بود و دریبل‌های منحصر به فردش صرف‌نظر از گرایش‌های میهن‌پرستانه در آن بازی هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد. عبدالقادر کیتا در پایان همان فصل راهی فرانسه شد و حالا دو سال است در خط حمله لیون می‌درخشد و در قهرمانی‌های پیاپی این تیم شریک است. کیتا در دوره اخیر جام ملت‌های آفریقا و در بازی نیمه‌نهایی با یک ضربه خیره‌کننده دروازه مصر را باز کرد و گلش در سیاهه گل‌های به‌یادماندنی تورنمنت قرار گرفت.
۵) سیدوکیتا- مالی- سویا
در جوانان مارسی بود که استعداد سیدوکیتا کشف شد اما در همان دوره کمتر کسی تصور می‌کرد در عرض سه سال سایت لالیگا زوج او و کریستین پولسن در سویا را به عنوان بهترین زوج خط میانی در اسپانیا معرفی کند. سیدوکیتا که سابقه بازی در موریان و لانس را هم دارد به واسطه ضعف تیم‌ملی مالی، فرصت زیادی برای درخشش در جام ملت‌های آفریقا پیدا نکرده اما دوبار در آستانه سفر به ایران و حضور در بازی دوستانه با تیم‌ملی قرار داشته که هر دوبار برگزاری بازی منتفی شد.
۶)جان اوبی میکل – نیجریه- چلسی
ستاره جام جهانی جوانان در سال ۲۰۰۳ خیلی زود به سطح اول فوتبال اروپا رسید و حالا مهره کلیدی چلسی با مربیگری آورام گرانت به حساب می‌آید. وقتی در لیون اسلوی نروژ بازی می‌کرد و همزمان در جام جهانی جوانان درخشید به یکی از سوژه‌های اصلی نقل و انتقالات لیگ برتر تبدیل شد و ماجرای درگیری منچستر‌یونایتد و چلسی برای خرید او جلب نظر کرد. عدم توفیق تیم ملی نیجریه در این سال‌ها اوبی میکل را هم در سطح ملی به چهره شاخصی تبدیل نکرده اما حضور در فینال لیگ قهرمانان برای این بازیکن ۲۱ ساله یک افتخار بزرگ است.
۷)) امانوئل آدبایور- توگو- آرسنال
زمانی که تیم‌ملی توگو به صورت نامتعارفی کامرون را پشت‌سر گذاشت و به جام‌جهانی رسید نام امانوئل آدبایور مهاجمی که همان فصل در موناکو می‌درخشید، جلب‌نظر کرد.
در همان زمان استعدادیاب‌های باشگاه آرسنال نام آدبایور را در دفترچه‌های جیبی خود یادداشت کردند و بعد از پایان جام او بلافاصله راهی لندن شد. ونگر ادعا کرد یک تیری‌آنری تازه پیدا کرده و آدبایور در اولین فصل با زدن ۲۶ گل برای آرسنال بهترین پاسخ را به اعتماد مربی فرانسوی‌اش داد.
۸)سولی‌علی مونتاری- غنا- پورتسموث
دو فصل پیش راهی اودینزه شد و در بدو ورود با درخشش خیره‌کننده‌ای که داشت، توجه باشگاه‌های زیادی را در اروپا جلب کرد. سماجت هری ردنپ در به خدمت گرفتن او پای سولی علی مونتاری را به فرایتون‌پارک باز کرد و حالا او موفق شده با این تیم جام حذفی انگلیس را بالای سر ببرد. در بازی یک‌چهارم نهایی جام حذفی او بود که از روی نقطه پنالتی دروازه ادوین فان‌درسار را باز کرد و باعث حذف منچستر یونایتد شد.
۹) دیدیه زاکورا- ساحل عاج- تاتنهام
اگرچه خوانده راموس قصد دارد امسال با خرید دنی‌آلوز از سویا او را در لیست فروش قرار دهد اما دیدیه زاکورا قبل از اینکه به منفورترین بازیکن وایت‌هارت‌لین تبدیل شود یکی از بهترین مدافعان لیگ برتر به حساب می‌آمد و پیش از آن هم در سنت‌اتین درخشش قابل ملاحظه‌ای داشت. زاکورا در یک گفت‌وگوی رسمی اعلام کرد پول مهم‌ترین چیز برای او در فوتبال است و همان زمان بود که هواداران تاتنهام برایش شعر «هر وقت اولین گلت را زدی از اینجا برو» را ساختند.
۱۰)محمد دیارا- مالی- رئال‌مادرید
در بازی یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان طی فصلی که میلان انتقام شکست استامبول را از لیورپول گرفت، نمایش تیم لیون مقابل قهرمان اروپا جالب توجه بود. بازی رفت در ژرلان با تساوی به پایان رسید و محمد دیارا در سن‌سیرو با ضربه سر دروازه میلان را باز کرد، اگرچه لیون به نیمه‌نهایی نرسید اما رئالی‌ها که همان موقع به دنبال یک هافبک دفاعی می‌گشتند محمد دیارا را جایگزین توماس گراوسنی کردند که به اورتون فروخته شده بود. دیارا بازی‌های خوبی در سانتیاگو برنابئو انجام داده و حالا برای رئال یک بازیکن کلیدی است.
۱۱) احمد حسام میدو- مصر- میدلزبرو
او را در جریان درگیری‌اش با حسن شحاته سرمربی تیم‌ملی مصر در جام ملت‌های آفریقا شناختیم. تعویض میدو در نیمه‌نهایی باعث شد بطری آب را به سوی نیمکت پرتاب و دعوت دوباره‌اش به تیم‌ملی را غیرممکن کند اما درخششی که در تاتنهام داشت باعث شد بار دیگر نام احمدحسام میدو در فهرست بازیکنان تیم‌ملی مصر قرار بگیرد. میدو که بعد از درگیری با مارتین یال، تاتنهام را به مقصد ریورساید ترک کرد در میدلزبرو هم درخشید و باعث شد گرت ساوت‌گیت در مقطعی با مسوولان فدراسیون مصر برای شیوه استفاده تیم‌ملی از او درگیر شود.
۱۲) آرونادینه‌آنه- ساحل عاج- لانس
زمانی مورد توجه لانس قرار گرفت که عنوان بهترین گلزن لیگ ساحل عاج را به خود اختصاص داد. در فرانسه او را اغلب نه در پست اصلی‌اش یعنی مهاجم نوک که به عنوان بازیکن پشت مهاجم اصلی دیدیم. دینه‌آنه، یکی از ستاره‌های ساحل عاج در جام ملت‌های آفریقا با آن اندام غول‌آسا و پاهای بلندش سرعت خیره‌کننده‌ای دارد و قدرت دریبل‌زنی‌اش به مهاجمان تکنیکی فوتبال اروپا تنه می‌زند.
۱۳) آساموا جیان- غنا- اودینزه
در جام جهانی و درجریان شکست ۲ بر صفر غنا مقابل برزیل بود که به صورت طعنه‌آمیزی سیسینیو را آزار داد و در پایان به‌رغم شکست غنا به عنوان بازیکن برتر میدان انتخاب شد. جیان در دیدار افتتاحیه جام ملت‌های آفریقا هم در شرایطی که غنا برای پیروزی به بن‌بست رسیده بود با یک شلیک سنگین ورزشگاه را با ۸۰ هزار نفر تماشاگر منفجر کرد. او در اودینزه بازیکن ثابت جناح چپ است و بازیکن مورد علاقه پاسکو اله مارینو به حساب می‌آید.
۱۴) سالومون کالو- ساحل عاج- چلسی
وقتی مورینیو بعد از قهرمانی اروپا با پورتو به استنفوردبریج آمد و دیدیه دروگبا را به خدمت گرفت برای پی بردن به استعداد مهاجم آن زمان مارسی مورد ستایش قرار گرفت. مدتی بعد دروگبا که به بازیکن مورد علاقه خوزه مورینیو تبدیل شده بود به او توصیه کرد سالومون کالو هموطنش را به چلسی بیاورد و مورینیو هم این کار را انجام داد. اگرچه کالو در این دو سال فرصت زیادی برای حضور در زمین پیدا نکرد، اما حالا کم‌کم در تیم گرانت به یک مهره تاثیرگذار تبدیل می‌شود.
۱۵) محمد نیانگ- سنگال- مارسی
به عنوان بهترین گلزن استراسبورگ راهی مارسی شد تا جانشین دیدیه دروگبایی شود که راهی لیگ برتر شده بود. نیانگ همان پیراهن شماره ۱۱ دروگبا را به تن کرد و اجازه نداد جای خالی او در تیم حس شود. نیانگ یک مهاجم باهوش و گلزن است که در زدن ضربات سر مهارت خیره‌کننده‌ای دارد و بعید نیست همین فصل راهی تیم بزرگ‌تری در اروپا شود.
۱۶)حبیب بیه- سنگال- نیوکاسل
حبیب بیه جزء بازیکنانی بود که در جریان پیروزی تاریخی سنگال مقابل فرانسه در جام‌جهانی ۲۰۰۲ چهره شد. با سابقه بازی در پاری‌سن ژرمن، استراسبورگ و مارسی که با پیراهن این تیم بهترین بازی‌هایش را انجام داده بود مورد توجه مسوولان نیوکاسل قرار گرفت و راهی سنت‌جیمز پارک شد. بیه هنوز نتوانسته به مهره ثابت تیم کیگان تبدیل شود اما بعد از مصدومیت استیفن کار مدتی را در ترکیب ثابت نیوکاسل به میدان رفت.
۱۷) محمد شیته- کنگو- رسینگ سانتاندر
در لیگ بلژیک بود که محمد شیته با درخشش و گلزنی‌اش خود را در معرض دید باشگاه‌های بزرگ اروپا قرار داد. زدن ۲۱ گل با پیراهن استاندارد لیژ و ۲۰ گل با پیراهن اندرلخت از او مهاجمی ساخت که در لالیگا هم به گلزنی ادامه دهد و مارسلینو سرمربی رسینگ را وادار به ستایش از خود کند. محمد شیته که این فصل به هر دو تیم رئال و بارسلونا گل زده در کوچ ناگهانی ستاره‌های آفریقایی به جام ملت‌ها در اسپانیا باقی ماند و از آنجایی که کنگو در جام ملت‌ها حاضر نبود رسینگ توانست او را به صورت کامل در این فصل در اختیار داشته باشد.
۱۸)استیفن پیناد- آفریقای‌جنوبی- اورتون
چهار سال پیش در یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان و در جریان بازی برگشت میلان و آژاکس در سن‌سیرو با یک ضربه ناگهانی دروازه دیدا را باز کرد و با شبیه‌سازی حرکات بازیکنان cp (کم‌توانان ذهنی) شادی نامتعارفی ارائه کرد. امسال به اورتون آمد و به قدری در گودیسون‌پارک درخشید که در بحبوحه جام ملت‌های آفریقا شاهد درگیری دیوید مویس و پریرا برای استفاده از پیناد بودیم. دیوید مویس سرمربی اورتون در آن مقطع مسوولان فوتبال آفریقای جنوبی را تهدید کرد به فیفا شکایت خواهد کرد، نکته‌ای که اهمیت استیفن پیناد برای تیم بالانشین لیگ برتر را به رخ می‌کشید.
۱۹) امانوئل ابوئه- ساحل عاج- آرسنال
دو فصل پیش و در غروب غم‌انگیز لورن‌اتامی‌مایر در آرسنال و در شرایطی که آرسن‌ونگر تمام اروپا را برای یافتن یک مدافع راست ایده‌آل زیر و رو می‌کرد، حبیب کلوتوره مدافع میانی آرسنال به ونگر توصیه کرد به سراغ امانوئل ابوئه برود. ابوئه با ۱۷ سال سن در تست فنی آرسنال شرکت کرد و به سرعت پذیرفته شد. حالا او مدافع راست ثابت تیم ونگر است و اجازه نداده هواداران تیم متوجه غیبت لورن شوند.
۲۰) الکساندر سانگ- کامرون- آرسنال
در آرسنال هر دو پست دفاع میانی و هافبک دفاعی را تجربه کرده و اگرچه هنوز نتوانسته به مهره ثابت تیم تبدیل شود اما افول گیلبرتو سیلوا و جدایی متئو فلامینی به او کمک می‌کند تا جایگاه بهتری در آرسنال به دست بیاورد. الکساندر که برادرزاده ریکوبرگ سانگ کاپیتان اسطوره‌ای تیم‌ملی کامرون است این فصل و در جریان پیروزی ۶ بر ۳ آرسنال برابر لیورپول، یکی از گل‌های تیمش را به ثمر رساند.

مهدی سوفالی

منبع : روزنامه کارگزاران