چهارشنبه, ۱۷ بهمن, ۱۴۰۳ / 5 February, 2025
مجله ویستا
پارس جنوبی؛نگاه کلان به صنعت کلان
![پارس جنوبی؛نگاه کلان به صنعت کلان ](/mag/i/2/s0agj.jpg)
با توسعهی میدان پارس جنوبی و زیرساخت گازرسانی كشور، میتوان تا حد امكان گاز را جانشین نفت مصرفی داخل كرد تا بدین ترتیب قدرت عرضهی نفت خام كشور به بازارهای جهانی افزایش یابد. علاوه بر آن، كشور ما جایگاه شایستهی خود را در صنعت گاز جهان به دست خواهد آورد و مشاركت نیروهای داخلی در مدیریت و اجرای این پروژهها موجب ایجاد شغل و رونق اقتصادی و كسب دانش و تجربه در صنایع نفت وگاز میشود. شركت پتروپارس در سال ۱۳۷۷ با این ماموریت پایهگذاری شد كه پروژههای بالادستی نفت و گاز را به ویژه در میدان پارس جنوبی با تكیه بر تواناییهای داخلی مدیریت و اجرا كند. در واقع هدف راهاندازی پتروپارس انتقال دانش مدیریت پروژه های كلان و آموزش آن است تا با كمك متخصصان داخلی از سرمایههای كشور صیانت شود و به نسلهای آینده منتقل گردد. میدان پارس جنوبی میدان پارس جنوبی، بالقوه مهمترین منبع گاز كشور ماست. این میدان عظیم، كه بزرگترین میدان گاز فراساحلی جهان است در خلیجفارس بین دو كشور ایران و قطر مشترك است و نزدیك به ده هزار كیلومتر مربع وسعت و بیش از ۵/۱۸ تریلیون مترمكعب ذخیره دارد كه حدود ۱۵ تریلیون متر مكعب آن قابل برداشت است. پارس جنوبی به شكل نهنگ غولپیكری است كه سرش در ۱۰۰ كیلومتری آبهای عسلویه آرمیده و دم بر ساحل قطر میساید. تقریباً ۴۰ درصد مساحت میدان در آبهای ایران و بقیه در آبهای قطر قرار دارد اما تراوایی میدان در سمت ایران بیشتر است با وجودی كه یك سوم این ذخیره مشترك متعلق به ایران است اما دو سوم گاز در سهم ایران واقع است.
لذا انتظار میرود سهم قابل برداشت ما و قطر از این میدان تقریباً برابر باشد. قطر، كه میدان سمت خود راDome North مینامد، سالهاست توسعهی سهم خود را آغاز كرده و از این منابع مشترك تاكنون ۱۳ میلیارد دلار بدست آورده است. بر اساس برنامه توسعه این كشور، تا سال ۲۰۰۷ میلادی نیز ۷ میلیارد فوت مكعب گاز از این میدان برداشت میكند. بخش ایرانی میدان تاكنون به ۱۴ مرحله تقسیم شده كه هر مرحله سالانه ده میلیارد مترمكعب گاز و نزدیك به ۱۵ میلیون بشكه میعانات گازی خواهد داد. دولت امیدوار است تا پایان سال ۲۰۰۷ سهمی معادل قطر از این میدان برداشت كند. محصول مرحلههای ۱ تا ۵ و ۹ تا ۱۰ برای مصرف داخلی و تولیدات سه مرحله ۶، ۷، ۸ برای تزریق به میدان نفتی آغاجاری در نظر گرفته شده است. محصول مرحلههای ۱۱ تا ۱۴ قرار است به گاز مایع LNG تبدیل و صادر شود. انرژی حاصل از ۱۴ مرحله پارس جنوبی معادل روزانه ۵/۲ میلیون بشكه نفت خام میشود كه با میزان صادرات فعلی نفت خام كشور برابری میكند. به پیشبینی وزارت نفت، ایران در سی سال آینده دست كم ۳۰۰ میلیارد دلار از این میدان درآمد خواهد داشت. میدان پارس جنوبی در سال ۱۹۶۶ كشف شد و قطر نیز در سال ۱۹۷۱ به وجود گاز در آبهای خود پی برد.
پس از توافق ایران و قطر بر سر تعیین مرزهای آبی و میدان مزبور، قطر كار توسعهی اولین مرحله سمت خود (آلفا) را آغاز كرد و در سال ۱۹۹۱ آن را به بهرهبرداری رساند. شركت توتال فیناالف فرانسه در سال ۱۳۷۶ قرارداد توسعه میدان گازی پارس جنوبی را با ایران امضا كرد و تاكنون ۲ میلیارد دلار در آن سرمایهگذاری كرده است. این شركت با شركتهای پتروناس مالزی و گازپروم روسیه در عملیات اجرایی مرحله های ۲ و ۳ همكاری میكند در تاریخ ۲۴ آذرماه سال ۸۰ اعلام كرد كه بهرهبرداری اولیه از این مرحله ها را با ۳ ماه تاخیر آغاز كرده است. گاز از قسمت دریایی میدان پارس جنوبی و در مرحله ۲ و ۳ از طریق سكوهای تولید وارد پالایشگاه مستقر در عسلویه میشود و پس از تصفیه از طریق لولههای ۵۶ اینچی به شبكه سراسری انتقال گاز میپیوندد. توسعهی مرحله ۱ و مرحلههای ۶،۷و۸ به پتروپارس و توسعهی مرحلههای ۴ و ۵ به مشاركت پتروپارس و شركت نفت ایتالیایی آجیپ واگذار شده است كه در حال حاضر ۱۳ درصد پیشرفت كرده است. شركت هیوندایی كره جنوبی برنده مناقصه احداث پالایشگاه این مراحل است. ارزش قرارداد ساخت این پالایشگاه ۱ میلیارد و ۳۸ میلیون دلار ذكر شده است. طبق آخرین گزارشها، عملیات اجرایی طرح توسعه مرحله ۱،۹۰ درصد پیشرفت كرده است و پیشبینی میشود گاز حاصل از پارس جنوبی در بهمن ماه به شبكه سراسری گاز كشور متصل شود. روزانه از این مرحله ۸ میلیون مترمكعب گاز و ۴۰ هزار میعانات همراه به دست خواهد آمد.
كنسرسیوم “ال جی -اویك” و شركت نفت تاسیسات دریایی برنده نهایی پروژه دو میلیارد دلاری مرحلههای ۹ و ۱۰ توسعه میدان گازی پارس جنوبی تعیین شدند. مرحلههای ۱۱، ۱۲، ۱۳ و ۱۴ در مرحله مناقصه است و توتال فرانسه، انی ایتالیا، بریتیش پترولیوم انگلیس و استات اویل نروژ در مناقصه حضور دارند. با توسعهی میدان پارس جنوبی، كشور ما جایگاه شایستهی خود را در صنعت گاز جهان به دست خواهد آورد. مشاركت نیروهای داخلی در مدیریت و اجرای این پروژهها موجب رونق اقتصاد كشور و كسب دانش و تجربه در صنایع مهم نفت و گاز خواهد شد. روند مصرف گاز طبیعی در ایران و جهان در چرخش قرن، مصرف سالانه انرژی جهان از مرز ۹ میلیارد تن (معادل نفت خام) گذشت. پیشبینی میشود این رقم، در سال ۲۰۰۵ به ده میلیارد تن، در سال ۲۰۱۰ به ۲/۱۱ میلیارد تن و در سال ۲۰۲۰ به ۱۴ میلیارد تن برسد. بدون احتساب انرژی حاصل از سوزاندن چوب یا فضولات حیوانی، نزدیك به ۴۰ درصد انرژی مورد نیاز بشر از نفت، ۲۵ درصد آن از گاز، ۲۵ درصد از ذغال سنگ و ۱۰ درصد باقیمانده از منابعی مانند سوخت هستهای و رودخانهها تامین میشود. در دههی پایانی قرن گذشته سهم نفت از سبد انرژی تغییری نكرد و روی ۴۰ درصد ثابت ماند و پیشبینی میشود در طی ۲۰ سال آینده نیز به همین منوال باقی بماند. اما در مورد گاز و ذغال وضع فرق میكند. در دهه گذشته سهم ذغال در تامین انرژی از ۲۹ درصد به ۲۵ درصد كاهش پیدا كرد حال آنكه سهم گاز ۵/۲۲ درصد به ۲۵ درصد افزایش یافت و پیشبینی میشود این روند ادامه یابد به طوری كه در سال ۲۰۲۰ سهم ذغال از تامین انرژی جهان به ۲۰ درصد و سهم گاز به ۳۰ درصد برسد.
با وجود این، مصرف گاز در قیاس با اشكال دیگر انرژی، به شدت رو به افزایش است. در سال ۲۰۰۰، مصرف سالانهی گاز جهان ۲۵۰۰ میلیارد متر مكعب بود كه پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۰ به ۴۸۰۰ میلیارد متر مكعب یعنی نزدیك به دو برابر برسد. درده سال گذشته مصرف گاز در ایران تقریباً بالاترین نرخ رشد جهان را داشته (۱۱ درصد در سال: سه و نیم برابر متوسط جهانی) حال آن كه نرخ رشد مصرف نفت از متوسط رشد مصرف جهانی كمتر و چیزی در حدود یك و نیم درصد بوده است و این نشان میدهد كه در ایران نفت به سرعت جای خود را به گاز میدهد. در حال حاضر مصرف سرانهی گاز در كشور ما سالانه حدود هزار متر مكعب است. یعنی هر سال نزدیك به ۶۵ میلیارد متر مكعب گاز مصرف میكنیم كه تقریباً تمامی آن در داخل تولید میشود (سال گذشته تقریباً دو و نیم میلیارد متر مكعب گاز از تركمنستان خریدهایم). با توسعهی میدان پارس جنوبی و شبكهی گازرسانی كشور، گاز به عنوان منبع اصلی انرژی جانشین نفت شده و پتانسیل كشور برای صدور نفت بیشتر میشود.
پتروپارس شركت پتروپارس در سال ۱۳۷۷ با این ماموریت تاسیس شد كه پروژههای بالادستی نفت و گاز را با تكیه بر توانمندیهای داخلی مدیریت و اجرا كند. مالكیت شركت خصوصی است و به نسبت شصت - چهل بین صندوق بازنشستگی صنعت نفت و صندوق بازنشستگی آیندهساز متعلق به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، مشترك است. پتروپارس همپای شركتهای بزرگ بینالمللی در مناقصههای مربوط به توسعهی مرحلههای پارس جنوبی شركت كرده و برندهی طرحهای زیر شده كه هدفهای اصلی شركت به شمار میروند: ۱ - اجرای كامل توسعهی مرحله یك ۲ - مشاركت با شركت ایتالیایی ENI برای توسعهی مرحله های ۴ و ۵ با سهم ۴۰ درصد ۳ - اجرای كامل توسعهی مرحله های ۶، ۷ ، ۸ ۴ - ساخت پایگاه عملیاتی مرحله های ۱، ۲ و ۳ ۵ - نصب و راهاندازی تجهیزات بارگیری میعانات گازی مرحله های ۱ تا ۸ به منظور مدیریت زمان، مدیریت هزینه، و مدیریت مدارك فنی پروژهها دو نرمافزار نیرومند ۳Primavera P وPrimavera Expedition با لیسانس برای ۶۰ كاربر همزمان در شركت مستقر و مورد استفاده است. پتروپارس هدف از تكمیل مرحله ۱ را بدست آوردن روزانه ۱۰۰۰ میلیون فوت مكعب استاندارد گاز تصفیه شده و ۴۰ هزار بشكه میعانات گازی است.
سازههای دریایی مرحله یك نزدیك به ۳۲ هزار تن سازه دریایی دارد. دو سكوی حفاری هریك با ظرفیت ۶ حلقه چاه به فاصلهی پنج كیلومتر از یكدیگر، یك سكوی پالایش مقدماتی، یك سكو برای سكونت ۹۰ نفر پرسنل مجهز به باند نشست و برخاست هلیكوپتر، و بالاخره پایهها، پلها و سكوی مشعل، سازههای اصلی دریایی مرحله یك را تشكیل میدهند. عمق آب منطقه حدود ۷۰ متر است. سكوها روی پایههایی به شكل منشور قرار خواهند گرفت. در اصطلاح مهندسی دریایی به این پایهها “جاكت” گفته میشود. هرجا كه عمق آب زیاد باشد استفاده از سكوهای ثابت عملی نخواهد بود و به جای آنها باید از سكوی شناور یا نیمه شناور استفاده شود اما عمیقترین نقطهی خلیجفارس كه بیشتر میدانهای نفت و گاز ایران در آن قرار دارند از ۱۰۰ متر تجاوز نمیكند و لذا نصب سكوهای ثابت بسیار رایج است.
به دلیل این كه این سازهها در كف دریا محكم شدهاند به آنها سازهی ثابت گفته میشود. در حال حاضر در حدود ۷۵۰۰ سكو از این نوع در آبهای جهان مشغول به كار است و سالانه در حدود صد فقره به آنها اضافه میشود. جاكت باید علاوه بر تحمل وزن سكو و متعلقات آن، در مقابل شرایط حاد دریا از جمله نیروی موج، نیروی باد و توفان، حتی زلزله و تا حدی برخورد شناورها مقاوم باشد. از این روی، مهندسی و ساخت سازههای دریایی از اهمیت خاصی برخوردار است. مهمترین بخش كار، عملیات جوشكاری و رنگآمیزی است. آنچه كه قطعات مختلف فولادی را به یكدیگر میچسباند جوش است و آنچه كه سازه را در مقابل خورندگی آب دریا محافظت می كند رنگ آن است. بنابراین هنگام جوشكاری و رنگآمیزی سازهها باید نهایت دقت به عمل آید و آزمایشهای بسیار زیادی اعم از مخرب و غیرمخرب انجام شود تا از تطبیق كارهای اجرا شده با استانداردهای از پیش تعیین شده، اطمینان حاصل آید. نكتهی مهم دیگری كه در نصب سكوها مورد توجه است، هماهنگی هندسی پایه (جاكت) و عرشههاست.
این صحنه را تجسم كنید: سكویی بعد از صرف دهها میلیون دلار هزینه و دهها ماه كار مداوم در خشكی ساخته شده و صدها كیلومتر راه دریایی را طی كرده و برای نصب روی جاكت به منطقه آورده شده است، ناگهان ملاحظه میشود كه به دلیل اختلاف در اندازهها و ابعاد جاكت و سكو، دو قطعه با هم جفت نمیشوند.چقدر نومیدكننده است!! شركت صدرا سازنده سكوی ۷ هزار تنی كه اجرای طرح ساخت سكوهای مختلف فاز یكم را با مشاركت سامسونگ كره جنوبی عهدهدار شده بود، اكنون با ارایه توانمندی بالا، ضمن شركت در مناقصه ساخت سكوهای فازهای ۴ و ۵ طرح توسعه میدان گازی پارس جنوبی، موفق به دریافت كل طرح شده و با شركت انی ایتالیا قرارداد ساخت این سكوها را امضا كرده است. در نهم تیرماه بزرگترین سكوی تولید گاز كشور برای نصب در محل اجرای فاز یك حوزه گازی پارس جنوبی از محل ساخت این سكو در جزیره صدرای بوشهر بارگیری شد. این سكو كه یك پالایشگاه گازی محسوب میشود، با وزنی بالغ بر ۷ هزار تن توسط شركت صدرا وابسته به سازمان گسترش و نوسازی صنایع كشور ساخته شده است. این سكو ۳۵ متر عرض، ۳۶ متر طول و ۷۵/۳۲ متر ارتفاع دارد و در سه طبقه ساخته شده است و قادر به تولید و پالایش گاز تا فشار ۱۴۰ بار است.
در این سكو یك هزار و ۷۷۵ تن تجهیزات مكانیكی، ۱۲۵ تن تجهیزات برقی، ۳۶۳ تن انواع ابزار دقیق، ۷۵۲ تن لوله و ۱۰ تن تجهیزات ایمنی نصب شده است و وزن سازههای مهندسی و بدنه آن به بیش از ۳ هزار تن میرسد. این سكو بعد از تكمیل آن در خشكی برای حمل به محل نصب به روش ویژهای بر روی یك شناور حمل سازههای دریایی منتقل شد. خط لوله هر سال به طور متوسط بین ۲۵ تا ۳۰ هزار كیلومتر خط لوله در اندازههای مختلف برای جمعآوری و نقل و انتقال گاز، نفت و فرآوردههای گوناگون در جهان كشیده میشود. لولههایی كه برای توزیع گاز در شهرها و نقاط مصرف كشیده میشود در این آمار نیامده است. بیش از ۶۰ درصد كل خطوط لولهای كه در جهان كشیده میشود مربوط به گاز است. از كل لولههایی كه برای عبور گاز كشیده میشود كمتر از ۱۰ درصد برای جمعآوری و انتقال گاز از مخازن به مراكز پالایش و بقیه مربوط به انتقال گاز پالایش شده به مراكز مهم است. حدود ۱۰ درصد خطوط لوله در دریا كشیده میشود. در خاورمیانه حدود هزار كیلومتر خط لوله در دست اجراست اما نزدیك به ۲۰ برابر این مقدار در دستور كار قرار دارد كه بیش از ۳۰ درصد آن مربوط به كشور ما ایران است. گاز حاصل از هریك از مرحله های میدان پارس جنوبی از طریق یك رشته خط لولهی ۳۲ اینچ به طول ۱۰۵ كیلومتر به منطقه عسلویه میرسد. بدینترتیب جمع خط لوله ۱۴ مرحله پارس جنوبی سر به ۱۵۰۰ كیلومتر خواهد زد. گاز حاصل از مرحله های ۱ و ۲ و ۳ از طریق خط لولهای به قطر ۵۶ اینچ و طول ۷۵ كیلومتر به پالایشگاه كنگان خواهد رفت تا از آن طریق به خط لوله سراسری ۳ IGATتزریق شود. قرار است گاز حاصل از مرحله های ۶، ۷ ، ۸ از طریق یك رشته خط لولهی ۵۶ اینچ به طول ۵۱۲ كیلومتر برای تزریق به چاههای نفت میدان آغاجاری به آن منطقه فرستاده شود. لولههای ۳۲ اینچ مرحله های ۱ و ۲ و ۳ با استانداردAPI در كارخانهی لولهسازی اهواز ساخته شده است. این اولین باری بود كه نزدیك به سی هزار شاخه لولهی زیر دریا برای انتقال گاز ترش در ایران ساخته میشد. لولهی تولید شده به شكل خام قابل استفاده نیست.
لولهها به دو دلیل باید پوشش داده شوند. یكی برای جلوگیری از خوردگی و دیگری برای سنگین شدن و جلوگیری از شناوری آنها. بعد از این كه لولهها آماده شد، آنها را با كشتی به محل نصب حمل میكنند. روی بارج مخصوصی كه برای این كار در نظر گرفته شده، لولهها یكی بعد از دیگری به هم جوش داده شده و در كف دریا خوابانده میشوند. رعایت كیفیت عملیات ساخت و جوشكاری و پوششدهی لولهها از مهمترین نكاتی است كه باید رعایت شود. انواع و اقسام آزمایشهای مخرب و غیر مخرب در حین ساخت صورت میگیرد. یكایك لولهها در حین ساخت به وسیلهی دستگاه اولتراسانیك از درون و از بیرون سانتیمتر به سانتیمتر آزمایش میشوند. نزدیك به ۲۰ سانتی متر از هر سر لوله رادیوگرافی میشود. علاوه بر اینها در پایان خط تولید یك لولهها موافق استاندارد ANSI تحت فشار هیدرواستاتیك قرار میگیرند. این همه گوگرد؟ گاز میدان پارس جنوبی یكی از ترشترین گازهای جهان است. از هر مرحله این میدان روزانه ۲۰۰ تن گوگرد <ناخواسته> تولید میشود. بدینترتیب، جمعآوری گوگردی كه از میدان پارس جنوبی پدید میآید سالانه سر به ۸۰۰ هزار تن خواهد زد.
قرار است گاز حاصل از مرحله های ۶،۷،۸ بدون شیرین شدن در چاههای میدان نفتی آغاجاری تزریق شود. گوگرد موجود در گاز طبیعی به شكل سولفور هیدروژن(H۲S) است. این مادهی سمی در حین پالایش گاز ترش از آن جدا و به شكل عنصری خود درمیآید. دو سوم گوگرد دنیا از نفت خام و گاز طبیعی جدا میشود. گوگرد گاز ترش، در واحد گرانولسازی گوگرد به شكل دانههای جامد در میآید بدینترتیب كه در یك فرایند پیوسته، گوگرد مذاب روی دانههای خیلی ریز گوگرد افشانده و موجب درشت شدن آنها میشود. در طی این فرایند، با افشاندن آب، گوگرد حاصل سرد و بخار آب ایجاد شده از داخل سیستم گردآوری و پس از سرد شدن بار دیگر وارد مدار میشود. طراحی، ساخت و نصب تاسیسات جامدسازی گوگرد مرحله یك به عهدهی شركت انرسول كانادا است.
در طراحی و ساخت این دستگاهها اصول زیست محیطی در حد لازم رعایت شده است. شركت انرسول علاوه بر گواهی كیفیت ایزو ۹۰۰۱ دارای گواهی ایزو ۱۴۰۰۱ مربوط به مدیریت محیط زیست نیز هست. درجهی خلوص گوگرد حاصل از مرحله یك میدان پارس جنوبی ۸،۹۹ درصد و میزان خاكستر آن ۰۰۲ ppm وزنی و رنگ آن زرد روشن است. سالانه نزدیك به ۶۰ میلیون تن گوگرد در جهان تولید میشود. گوگرد اگر تنی ۶۰ دلار به فروش برسد شاید خرج حمل و نقل آن به دست آید اما قیمت فعلی بازار در حدود نصف این مبلغ است و همین امر موجب انباشته شدن گوگرد در انبارها شده است. انباشت گوگرد در كانادا هم اكنون سر به ۱۵ میلیون تن میزند. مصرف مهم گوگرد در تولید كاغذ، شویندهها، رنگها، حشرهكشها، مواد منفجره و باطری است اما نزدیك به ۹۰ درصد گوگرد تولید شده به اسید سولفوریك تبدیل میشود كه مهمترین كاربرد آن در تولید كودهای شیمیایی است. جدیداً از گوگرد مادهی چسبندهای میسازند كه به جای تركیب سیمان پرتلند و آب برای ایجاد مقاومت و دیرپایی در بتون به كار میرود. همچنین برای پوشش دادن مصالح ساختمانی و افزایش مقاومت آنها در قبال واكنشهای شیمیایی و سایر آسیبهای محیطی از گوگرد استفاده میشود. گوگرد همچنین در مقاومسازی نسوج مورد نیاز تولید لاییهای جامد و قابل انعطاف، و نیز به عنوان مواد افزودنی به قیر و حتی جانشینی خود قیر به كار میرود. با وجود اینها، مصرف عمدهی گوگرد همچنان كود شیمیایی خواهد بود كه آن هم تابع آب و هوا، سیاست دولتها و وضع تجارت جهانی است.
مدیریت اطلاعات از مهمترین عملیات هر پروژهای، به ویژه پروژههای كلان كه پیمانكاران زیادی به مدت طولانی در آن مشاركت دارند، مدیریت اطلاعات پروژه است. اطلاعات و گزارشهای فنی، مالی، مدیریتی پروژه باید در زمان معین و در قالب معین برای افراد معین فرستاده شود. اهمیت این موضوع هنگامی بیشتر میشود كه سازمانی به طور همزمان درگیر اجرای چندین پروژه باشد. در شركت پتروپارس مدیریت اطلاعات متكی بر چهار ركن مهم زیر است: Oتیمی از افراد با سواد، با تجربه و كارا O نرمافزارهای مدرن و نیرومند O شبكههای محلی در تهران و سایتها O ارتباطات ماهوارهای بین شبكهها اطلاعات پروژهها معمولاً به صورت نقشه، عكس، فیلم، مدارك فنی - مهندسی، فاكس، نامه، تلفن email ، صورت جلسه، گزارشهای ادواری و موردی، صورت وضعیت پیمانكاران، فاكتور خرید، فرمهای اداری، متون قراردادی و حقوقی، و امثال اینها بدهبستان میشود. شكل تبادل اطلاعات هرچه كه باشد، محتوای آن از سه وجه زیر خارج نیست: ۱ - اطلاعات مربوط به وجه زمانی پروژه ۲ - اطلاعات مربوط به وجه فنی پروژه ۳ - اطلاعات مربوط به وجه مالی پروژه در شركت پتروپارس برای مدیریت اطلاعات مربوط به وجه اول از نرمافزار ۳Primavera P و برای مدیریت اطلاعات مربوط به وجوه دوم و سوم از نرمافزارPrimavera Expedition با مجوز كاربری برای ۶۰ نفر به طور همزمان استفاده میشود. علاوه بر اینها، نرمافزارهای متعدد دیگری بهصورت محلی در واحدهای مختلف پروژه و ستاد به كار گرفته میشود. از مهمترین مسایلی كه در مدیریت اطلاعات بایستی به آن توجه شود، امنیت گردش اطلاعات، به ویژه در مسیرهای ارتباطی بین شبكههای محلی و محافظت در برابر انواع ویروسهاست.
شركت پتروپارس با نصب نرمافزارها و سختافزارهای لازم، اقدامات لازم را در این زمینه به عمل آورده است. هدف این است كه در قراردادهای آینده، با پیمانكاران بزرگ در زمینهی استفاده از پلاتفرم مشتركی برای تبادل اطلاعات پروژهها به توافق برسیم و بدینترتیب، زمان گردش اطلاعات و هزینهی آن را كاهش و دقت و كیفیت كار را افزایش دهیم. از جمله هدفهای مهم دیگری كه در دستور كار شركت قرار دارد، آموزش كاركنان در زمینهی استفاده از نرمافزارهای عمومی و تخصصی و زمینهسازی برای گسترش فرهنگ استفاده از اطلاعات و مشاركت آن است. در نهایت، سعی بر آن است تا با طراحی مدل مناسبی از دانش و تجربیات كاركنان شركت، نخستین گامهای اساسی در خصوص مدیریت و معماری دانش در سازمان پتروپارس برداشته شود. انستیتو بینالمللی نفت پتروپارس با پیشرفت تكنولوژی ارتباطات و با مطرح شدن دانش به عنوان سرمایهی اصلی بنگاههای اقتصادی، تكنولوژی آموزش و انتقال دانش نیز پیشرفت شگرفی دا شته است. مدیریت دانش در چارت سازمانی اكثر شركتهای معتبر و پیشرو، جایگاه شایستهای یافته و سازمانهای خصوصی و دولتی سخت در فكر مدیریت و ارتقای سرمایهی خود یعنی دانش و تجربیات نهفته در منابع انسانی خویش هستند. تكنولوژی مدرن، نقش مهمی در تحقق این هدفها دارد. هم اكنون میلیونها نفر در سراسر جهان، بدون دیدن آموزگار و استاد، با شركت در كلاسهای مجازی(Virtual Classrooms) به آموختن پیچیدهترین مسایل علمی و مهندسی مشغولند. شركتهای بزرگ نفتی صدها هزار كاركنان خود را در دهها رشتهی فنی و مهندسی در سراسر جهان به این ترتیب آموزش میدهند. كامپیوتر كیفی جای كلاس درس را گرفته و كتاب جای خود را به درسهای چند رسانهای داده است.بیش از ۵۰۰ عنوان درس فقط در زمینهی مهندسی نفت در شبكههای آموزشی مشترك شركتهای بزرگ نفتی و موسسات آموزشی معتبر بینالمللی ارائه میشود كه بسیاری از آنها را استادان دانشگاههای مختلف جهان ارائه میكنند. در هر نقطهای از جهان و در هر زمان دانشجویان میتوانند با اتصال به این شبكهها در كلاس مورد علاقه خود شركت كند. چنانچه اتصال به شبكه مقدور نباشد، دانشجو میتواند مطالب مورد نیاز خود را روی لوح فشرده دریافت كند و در ساحل دریا یا درون هواپیما به تحصیل ادامه دهد.
كار پرسش و پاسخ بین شركتكنندگان در برنامههای آموزشی مجازی نیز آسان شده است. مهندسی كه در شارجه كار میكند و سوالی دارد، میتواند پاسخ خود را از مهندسی كه در كوالالامپور با همان مساله روبرو شده و پاسخی برای آن به دست آورده دریافت كند. در ایران، با توجه به كمبود نیروی انسانی ماهر در صنایع نفت و گاز و با توجه به روند رو به رشد اجرای پروژهی كلان در این حوزه از صنعت، به ویژه در منطقهی عسلویه، احداث موسسهای در سطح جهانی كه بتواند پاسخگوی نیازهای پروژههای مزبور باشد كاملاً لازم است. شركت پتروپارس در نظر دارد با همكاری دانشگاهها و موسسات معتبر بینالمللی اقدام به توسعهی دانش مهندسی نفت و مدیریت پروژه كند. مركز اصلی موسسهی مورد نظر پتروپارس در جزیرهی كیش خواهد بود اما شركت با تكیه بر زیرساخت شبكههای كامپیوتری و ارتباطی خود در منطقهی حاشیهی خلیجفارس، بر آن است تا دورههای كوتاهمدت و بلندمدت را برای داوطلبان و كارشناسان در مناطقی مانند تهران، اهواز، آبادان، خرمشهر، بوشهر، كنگان، عسلویه، بندرعباس و مناطق مهم دیگر، به صورت كلاسهای حضوری و مجازی دایر كند.
بیع متقابل مهمترین بخش هر پروژهای تامین مالی آن است. تا پیش از سالهای ۱۹۷۰ سرمایه لازم برای اجرای بیشتر پروژههای نفت و گاز در كشورهای در حال رشد توسط شركتهای نفتی بزرگ فعال در آن كشورها تامین میشد. از سالهای ۱۹۷۰ به بعد كمكم دولتها سهم بزرگی در تامین مالی پروژههای بزرگ نفت برعهده گرفتند با این هدف كه كنترل بیشتری روی ذخایر خود اعمال كنند و بدینترتیب علاوه بر شركتهای نفتی، بودجهی دولتها نیز به كمك پروژهها آمد. در دههی اخیر بیشتر دولتها سرمایهگذاری در این زمینه را محدود و بخش خصوصی را تشویق به سرمایهگذاری كردهاند. شركتهای بزرگ نفتی نیز مایلند بودجهی مورد نیاز پروژهها به جای منابع نقدینگی داخلی، از منابع خارجی تامین شود. این میل آنها دو دلیل دارد: اول این كه بهای پایین نفت و هزینهی زیاد حفظ محیط زیست موجب تقلیل نقدینگی این شركتها شده است. دوم، به دلایل زیاد از جمله جنبههای سیاسی، مشاركت محلی در پروژه و ریسكهای آن، شركتهای بزرگ نفتی ترجیح میدهند شركای زیادی در پروژهها سهیم شوند.
با توجه به آنچه كه گفته شد، طبیعی است كه فرایند تامین مالی اجرای پروژهها روز به روز پیچیدهتر شود. این مطلب دربارهی پروژههای نفت و گاز در منطقه خاورمیانه مصداق قویتری دارد چرا كه زمان اجرای اینگونه پروژهها طولانی و ریسك كار در منطقه بالاست. در حال حاضر رایجترین راه برای پوشاندن ریسك پروژههای بزرگ نفت و گاز این است كه شركتهای بزرگ نفتی با دولتهای مالك منابع انرژی شریك میشوند و بدینترتیب رغبت بیشتری برای سرمایهگذاری ایجاد میشود. در ایران، به دلیل این كه قانون اساسی مشاركت خارجیان در منابع ملی از قبیل نفت، گاز و آب را ممنوع كرده است، در دههی اخیر مكانیزمی تحت عنوان بیع متقابل طراحی شده كه زمینه را برای سرمایهگذاری شركتهای خارجی فراهم میآورد. بنا به تعریف تقریبی مكانیزم بیع متقابل، چنانچه فردی یا شركتی ماشینآلات و خدمات و دانش فنی لازم برای اجرای پروژهای را در اختیار طرف ایرانی قرار دهد بهای آنها و هزینههای سرمایهای و بانكی مربوطه از محل فروش محصولی كه مستقیم یا غیر مستقیم از آن پروژه حاصل میشود و یا هر پروژهی دیگری كه به شیوهی بیع متقابل اجرا شده باشد قابل پرداخت است و قرارداد پروژههای پتروپارس زیر چتر چنین ساز و كاری منعقد شده است. بسیاری از مدیران فعلی شركت نفت معتقدند اگر چنین قراردادی منعقد نمیشد امكان توسعه فازهای مختلف پارس جنوبی امكانپذیر نمیبود.
منبع : مجله صنعت حمل و نقل
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست