دوشنبه, ۲۳ مهر, ۱۴۰۳ / 14 October, 2024
مجله ویستا

لبنان


لبنان
لبنان یکی از متشنج ترین کشورهای خاورمیانه است. این کشور طی سه دهه اخیر این کشور در حاشیه و گاهی در مرکز جنگها و درگیریهای ناشی از ایجاد کشور اسرائیل در منطقه بوده است.
لبنان کشوری کوچک و کوهستانی است که تا قبل از کسب استقلال در سال ۱۹۴۳ تحت قیمومت فرانسه قرار داشت. این کشور پناهگاهی برای اقلیتهای کشورهای منطقه بوده است. در نتیجه جمعیت آن شامل فرقه های مختلف مسیحی، مسلمان شیعه و اهل سنت، فرقه دروزیه (موحدون) و اقلیتهای دیگر است.
به همین علت، سمتهای دولتی بین گروههای متعدد تقسیم شده اند. لبنان همچنین شاهد ورود تعداد بیشماری پناهنده فلسطینی به کشور بوده است. ولی اکثر این پناهندگان فلسطینی صرفا از حقوق قانونی محدودی برخوردارند.
بین سال ۱۹۷۵ تا اوایل دهه ۱۹۹۰ لبنان صحنه یک جنگ داخلی خونین بود که از آن قدرتهای منطقه، به خصوص اسرائیل، سوریه و سازمان آزادیبخش فلسطین، به عنوان عرصه ای برای منازعات خویش استفاده می کردند.
در سال ۱۹۸۲، جنوب لبنان تحت اشغال نیروهای اسرائیلی قرار گرفت. این نیروها در سال ۱۹۸۵ به منطقه ای که اسرائیل به نام "حریم امنیتی" توصیف کرده بود به تدریج عقب نشینی کردند. این عقب نشینی تا سال ۲۰۰۰ به طول انجامید.
در حال حاضر سوریه قدرت اصلی در این کشور است. ولی از زمان عقب نشینی نیروهای اسرائیلی، سوریه تحت فشار بوده است که نیروهایش را همچون اسرائیل از کشور خارج کند. هر چند تحقق صلحی پایدار در لبنان هنوز بعید به نظر می رسد ولی به لطف میزان بالای جمیعیت با سواد کشور و فرهنگ سنتی تجارت در لبنان، این کشور همچنان در مقام یک مرکز بازرگانی فعال باقی مانده است.
●اطلاعات کلی
جمعیت: ۳.۷ میلیون (سازمان ملل متحد ۲۰۰۴)
پایتخت: بیروت
زبان اکثریت: عربی
دین اکثریت: اسلام، مسیحیت
امید به زندگی: ۷۲ سال (مردان) و ۷۵ سال (زنان)( سازمان ملل متحد)
واحد پول: ۱پوند ( یا لیره) لبنانی = ۱۰۰ پیاستر
صادرات عمده: مواد غذایی و تنباکو
میانگین درآمد سالانه: ۴.۰۴۰ دلار (بانک جهانی ۲۰۰۳)
نشان حوزه اینترنت: .lb
کد بین المللی تلفن: ۹۶۱+
●رهبران
▪رئیس جمهور: ژنرال امیل لحود
لحود در ۱۲ ژانویه ۱۹۳۶ متولد شد. او فرزند ژنرال جمیل لحود است که در ایجاد ارتش لبنان و تلاشهای این کشور در راستای کسب استقلال نقش بسزایی داشت.
در سال ۱۹۶۸ او فرماندهی اولین ناوگان را بعهده گرفت، و از سال۱۹۷۰ تا ۱۹۸۳ که در مقام ریاست دفتر نظامی وزارت دفاع قرار داشت در سمتهای گوناگونی در ارتش فعالیت می کرد.
در مقام رئیس کل قوا از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۸ وی ارتش کشور را که در اثر جنگ داخلی تضعیف شده بود بازسازی کرد و آن را به صورت نیرویی سازماندهی شده و غیر وابسته به فرقه ها و گروههای سیاسی درآورد.
انتخاب لحود به عنوان رئیس جمهور در نوامبر ۱۹۹۸ مور استقبال عموم کشور قرار گرفت زیرا او به عنوان فردی وطن پرست و مبارز با فساد شهرت داشت. دوره ریاست جمهوری لحود در دسامبر ۲۰۰۴ می بایست پایان می یافت، اما پارلمان لبنان پس از تصویب لایحه ای بحث برانگیز در سپتامبر ۲۰۰۴ دوره ریاست جمهوری او را برای مدت سه سال دیگر تمدید کرد.
▪نخست وزیر
در اکتبر ۲۰۰۴ پس از استفعای رفیق حریری، عمر کرامی به پیشنهاد امیل لحود به نخست وزیری لبنان برگزیده شد.
رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان که بخش عمده ای از سالهای پس از جنگ داخلی را در مقام نخست وزیری خدمت کرده بود به دنبال مخالفت با اصلاح قانون اساسی برای تمدید دوره ریاست جمهوری از کار خود کناره گرفت.
در روز ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ رفیق حریری، بر اثر انفجاری ناشی از یک خودروی بمب گذاری شده، در بیروت کشته شد.
عمر کرامی نیز در روز ۲۸ فوریه، یعنی دو هفته پس از قتل رفیق حریری، نخست وزیر پیشین این کشور استعفای خود و دولتش را اعلام کرد.
دولت آقای کرامی تا انتصاب نخست وزیر جدید توسط امیل لحود، رییس جمهوری، اداره امور را به طور موقت در دست خواهد داشت.
●رسانه ها
لبنان شبکه خبری پویا، پیشرفته و متنوعی دارد که نشانگر وجود چندین حزب و فرقه مختلف در کشور است.
لبنان نخستین کشور در جهان عرب بود که به شبکه های رادیو تلویزیونی مستقل اجازه فعالیت داد. ولی دولت حق دخالت در مدیریت شبکه ها و پخش اخبار از آنها را برای خود محفوظ نگه داشته است. مالکیت تعدادی از این شبکه ها در اختیار مقامات سیاسی بلندپایه کشور است.
اولین شبکه های بازرگانی تلویزیونی فعالیت خود را در اواخر دهه ۵۰ میلادی در لبنان آغاز کردند. "کمپانی تلویزیونی لبنان" در سال ۱۹۵۹ و "تله اورینت"، با حمایت مالی شبکه ای بی سی آمریکا، در سال ۱۹۶۲ فعالیت خود را شروع کردند.
اکثر شبکه های فعال کنونی بعد از جنگ داخلی دایر شدند و متعلق به گروههای مسلمان و مسیحی هستند. "تله لیبان" یک شبکه دولتی است که اکثر برنامه های تهیه شده در داخل کشور از آن پخش می شود. بهره گیری از تلویزیون کابلی نیز در لبنان بسیار متداول است.
شبکه تلویزیونی المنار که از سوی گروه شبه نظامی حزب الله حمایت می شود، بسیار بحث برانگیز است. دادگاهی در فرانسه پخش این شبکه ماهواره ای را به دلیل ترویج عقاید ضد یهودیت ممنوع اعلام کرد.
طی جنگ داخلی نظارتی بر شبکه های رادیویی نبود. در نتیجه بیش از ۱۰۰ رادیو مشغول به فعالیت بودند. ولی با تصویب قانونی در سال ۱۹۹۶ در ارتباط با لزوم کسب مجوز، دولت موفق به کنترل رسانه ها شد و در نتیجه تعداد رادیوهای مستقل را کاهش داد.
دهها روزنامه و صدها نشریه مقامات کشور و سیاستهایشان را مورد انتقاد قرار می دهند.
●مطبوعات
۱ـ النهار
۲ـ السفیر
۳ـ الانوار
۴ـ المستقبل
۵ـ الدیار
۶ـ دیلی استار - به زبان انگلیسی
۷ـ لورینت لوژور - به زبان فرانسه
●تلویزیون
۱ـ سازمان رادیو تلویزیون لبنان - بازرگانی، پخش در سراسر کشور
۲ـ تلویزیون المنار - هوادار حزب الله
۳ـ فیوچر تی وی - بازرگانی
۴ـ تله لیبان - دولتی
●رادیو
۱ـ صدای لبنان - بازرگانی
۲ـ رادیو دلتا - بازرگانی
۳ـ رادیو یک
۴ـ رادیو لیبان - دولتی
●خبرگزاری
خبرگزاری ملی لبنان - دولتی