مؤسسهٔ هیولاها - MONSTERS, INC

سال تولید : ۲۰۰۱
کشور تولیدکننده : آمریکا
محصول : والت دیزنی
کارگردان : پیت داکتر، دیوید سیلورمن و لی آنکریچ
فیلمنامه‌نویس : اندرو استنتن و دَن گرسن، بر مبنای داستانی نوشتهٔ جیل کالتن، جف پیجین، رالف اگلستن و داکتر
آهنگساز(موسیقی متن) : رندی نیومن
نوع فیلم : رنگی، ۹۲ دقیقه. نقاشی متحرک
صدا : جان گودمن، بیلی کریستال، مری گیبز، استیو بوشمی، جیمز کوبرن، جنیفر تیلی، باب پیترسن، فرانک آز و بانی هانت


̎جیمز پ. سالی‌ون̎ (گودمن) موجودی غول‌پیکر با چشم‌های آبی رنگ و دستیار یک چشمی‌اش، ̎مایک وازوسکی̎ (کریستال) در استخدام مؤسسهٔ هیولاها هستند ـ مؤسسه‌ای که از طریق جیغ بچه‌ها انرژی تولید می‌کند. به‌نظر می‌رسد که زندگی ساکنان سرزمین هیولاها با جیغ‌ بچه‌ها ـ که از طریق قایم شدن هیولاها در زیر تخت و توی گنجه و ترساندن‌شان تأمین می‌شود ـ خیلی هم رونق دارد. این وظیفهٔ ̎سالی‌ون̎، ̎مایک̎ و هم‌کاران‌شان، از جمله ̎وندل باگز̎ (بوشمی)، ̎هنری جی. واترنوس̎ (کوبرن)، رئیس خرچنگ‌شکل مؤسسه و ̎سلیا̎ (تیلی)، متصدی زیبا و کله‌ماری است تا جریان ترس را برقرار نگه دارند. وقتی دختربچه‌ٔ نترسی به نام ̎بو̎ (گیبز)، ̎سالی‌ون̎ و ̎مایک̎ را دنبال می‌کند و قدم به دنیای هیولاها می‌گذارد، این‌دو مجبور هستند حضورش را از دیگران پنهان دارند و به هر ترتیب که شده دخترک را به دنیای خودش برگردانند.
● بی‌تردید این یکی از هوشمندانه‌ترین و خلاقانه‌ترین ایده‌هائی است که ممکن است برای ساخت یک نقاشی متحرک بلند سینمائی به ذهن کسی خطور کند. در مؤسسهٔ هیولاها، جیغ بچه‌ها منبع انرژی است و ترساندن آنها برای هیولاها در حکم وظیفه‌ای برای ادامهٔ زندگی به شمار می‌آید. این طرح فوق‌العاده خوشبختانه متولیان باهوش و حرفه‌ای پیکسار را مرعوب نکرده و تا جائی‌که می‌شده، برای پروراندن این مایه و خلق شخصیت‌های متنوع جذاب و صحنه‌های تماشائی کوشش کرده‌اند. حاصل کار قطعاً از ماندگارترین کارتون‌های این سال‌هاست؛ از طراحی هیولاهای اجق وجق بامزه و متنوع تا مایهٔ عاطفی تأثیرگذار ارتباط یکی از موفق‌ترین هیولاها با یک کودک که دشمن شمارهٔ یک سرزمین آنهاست. قابلیت‌های تکنیکی فیلم با پیش‌رفت‌های دائمی پیکسار بسیار بالا رفته (روی بدن سالی‌ون حدود ۵/۲ میلیون تار مو تعبیه شده که پردازش هر فریم آن گاهی حدود صد دقیقه وقت برده). کار سازندگان مؤسسه هیولاها روی رنگ‌ها و تنوع شیوه‌های حرکتی شخصیت‌ها و سینک بودن گفت‌وگوهای‌شان با کار عالی دوبلورها مثال‌زدنی است، اما در کنار همهٔ این قابلیت‌های فنی و تکنیکی کماکان این طرح داستانیِ بدیع و منحصر به فرد فیلم است که آن را به کارتونی فراموش نشدنی تبدیل کرده است.