راهنمای انتخاب لپ‌تاپ

شاید بسیاری از کاربران هنگامی که تصمیم به تهیه لپ‌تاپ می‌گیرند و به بازار مراجعه می‌کنند با مشاهده انواع محصولات با مشخصات گوناگون و سازنده‌های متنوع، دچار نوعی سردرگمی می‌شوند.
از همه بدتر اینکه برخی از دوستان فروشنده غافل از درخواست کاربر، سعی در قانع کردن او در خرید محصول خود دارند. کاربران می‌توانند با کمی هوشیاری و مطالعه، محصول مورد نیاز خود را انتخاب کنند و فقط صحبت‌های فروشنده را مدنظر قرار ندهند.
مهم‌ترین نکته در خرید هر محصولی به ویژه خرید لپ‌تاپ این است که کاربر ابتدا باید بداند از محصولی که می‌خواهد خریداری کند چه انتظاری دارد و چه مشخصاتی برای او در درجه اول اهمیت است. پس از آن باید با توجه به بودجه‌ای که برای این منظور در نظر گرفته پس از کمی جست‌وجو مناسب‌ترین مورد را برای خود انتخاب کند.
توجه داشته باشیم که محصولات زیادی با کارایی‌های متفاوت در بازار وجود دارند اما واقعیت امر آن است که هر کدام از آن‌ها برای موارد استفاده خاصی کاربرد دارند. برای مثال، شاید یک کاربر زمانی که یک محصول گرانقیمت و به‌روز با ابعاد بزرگ را تهیه می‌کند از بسیاری از کارایی‌های آن استفاده خاصی نکند و در عوض سنگینی آن محصول باعث شود که در مواقع مورد نیاز نتواند آن را با خود حمل کند.‏
در انتخاب یک لپ‌تاپ می‌توان فاکتورهای متفاوتی را در نظر گرفت که هر کدام برای طیف مخاطب خاصی حایز اهمیت‌تر است. ترتیب لحاظ شده در این راهنما به معنای اهمیت عوامل نسبت به یکدیگر نیست زیرا همان‌گونه که ذکر شد این ترتیب برای هر کاربری می‌تواند متفاوت باشد.
در کل می‌توان موارد مهم در انتخاب را به ۵ عامل کلی تقسیم کرد:
۱) مشخصات ظاهری محصول
۲) قابلیت حمل محصول
۳) قدرت پردازش محصول
۴) قدرت پردازش گرافیکی
۵) امکانات جانبی و سایر مشخصات
مطمئنا امکان تقسیم‌بندی موارد مهم انتخاب به اشکال دیگر نیز وجود دارد که در این بررسی به این شکل انجام شده است. این موارد به ترتیب در شماره‌های آینده بررسی خواهند شد.‏
● مشخصات ظاهری محصول:
لپ‌تاپ‌ها با شکل‌های متفاوت در بازار موجود هستند و هر یک می‌تواند برای منظور خاصی انتخاب می‌شوند.
اولین نکته در این مورد زیبایی محصولات است. در بازار، محصولاتی با طراحی جذاب و زیبا وجود دارند که معمولا دارای قیمت‌های بالاتری نسبت به سایر محصولات هستند. البته محصولات دیگری نیز وجود دارند که به دلیل مانور روی مقاومت و کارایی محصول ظاهر چندان جذابی ندارند. این‌‌گونه لپ‌تاپ‌ها از بدنه‌ای مقاوم و استحکام بالایی برخوردارند و برای افرادی طراحی شده‌اند که لپ‌تاپ خود را در محل‌های نامتعارف -که امکان ضربه خوردن لپ‌تاپ وجود دارد- استفاده می‌کنند.
البته این نکته را نیز یادآور می‌شوم که محصولاتی نیز وجود دارند که از ظاهر زیبا و مقاومت مناسبی برخوردارند.
نکته دیگر در خصوص ظاهر این محصولات ظرافت و باریکی در طراحی آن‌هاست. شرکت‌های مختلف برای جذب مخاطبانی که علاقه شدید به مد روز دارند محصولات ویژه‌ای تولید می‌کنند. البته ذکر این نکته ضروری است که به طور معمول زمانی که محصولی باریک یا فوق‌باریک طراحی می‌شود محدودیت‌هایی از بابت قطعات مورد استفاده در آن باید اعمال شود. از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به نبود درایو نوری و عدم امکان استفاده از پردازنده‌های قدرتمند (به دلیل کمبود فضا برای تعبیه سیستم‌های خنک‌کننده) اشاره کرد. البته گاهی اوقات زیبایی این محصولات به قدری است که کاربران قید مشخصات فنی را می‌زنند!
● قابلیت حمل محصول:
از مهم‌ترین موارد قابل توجه در خرید لپ‌تاپ قابل حمل آن است، شاید بتوان گفت برای برخی از کاربران حتی مهم‌تر از مشخصات فنی محصول باشد و به طور کلی از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.
اگر از آن گروه کاربرانی باشید که بنا به ضرورت‌های شغلی مجبورند لپ‌تاپ خود را بیشتر مواقع به همراه داشته باشند توصیه می‌شود که از این مورد به سادگی نگذرید.
در این حوزه می‌توان لپ‌تاپ‌ها را به دسته‌های زیادی قابل‌حمل (نت‌بوک‌ها)، محصولات کلاس تجاری (۱۳ اینچی)، سبک و ظریف، محصولات قابل حمل معمولی (مدل‌های ۱۴ و ۱۵ اینچی) و محصولات ۱۷ اینچ به بالا (غیرقابل حمل) تقسیم‌بندی کرد.
دسته اول بیشتر مناسب افرادی است که مشخصات فنی، کارایی بالا و اندازه نمایشگر برای آن‌ها از اولویت زیادی در مقابل وزن سبک و قابلیت حمل بالا برخوردار نیست. محصولات این دسته بیشتر برای افرادی مناسب است که می‌خواهند فایل‌های ضروری را به همراه امکان نمایش آن‌ها به همراه داشته باشند.
دسته دوم از مشخصات فنی قابل قبولی برخوردار است و با طراحی‌های باریک و وزن پایین قابلیت حمل بالایی دارند. این گروه قیمت‌های بالایی نیز دارند که به همین دلیل به آن‌ها لقب تجاری (مخصوص تجار) داده‌اند.
دسته سوم بیشتر مناسب عامه مردم است که کارایی، قابلیت حمل و قیمت هر سه از اولویتی برابر برای آن‌ها برخوردارند.
دسته آخر آن دسته از کاربرانی مناسب است که می‌خواهند یک رایانه شخصی یا یک استودیو قابل حمل در اختیار داشته باشند. با توجه به اندازه بزرگ و وزن بالا این محصولات فقط در مواقع ضروری از جای خود حرکت خواهند کرد!
● قدرت پردازش محصول:
منظور از قدرت پردازش، توانایی محصول در اجرای نرم‌افزارها و برنامه‌های متفاوت است که بیشتر به پردازنده، حافظه RAM و چند مورد دیگر بستگی دارد.
یکی از مهم‌ترین نکات هنگام انتخاب لپ‌تاپ در نظر گرفتن توان و نوع پردازنده (CPU) محصول است. قدرت و توان پردازش لپ‌تاپ تابعی از قدرت پردازنده آن است و نکته مهم‌تر اینکه پس از خرید امکان تعویض و ارتقای پردازنده به راحتی یا حتی شاید بتوان گفت اصلا مقدور نیست. به همین دلیل دقت در انتخاب اولیه هنگام خرید لپ‌تاپ کاربر را از تعویض زودهنگام و صرف هزینه‌های گزاف رها می‌کند.
با توجه به کاهش قیمت‌ها در بازار لپ‌تاپ ابتدا توصیه می‌شود از خرید محصولاتی که از پردازنده‌های تک هسته‌ای و Celeron استفاده می‌کنند، صرفنظر کنید! چراکه خیلی زود بابت اشتباه خود پشیمان خواهید شد...
با توجه به کم بودن پردازنده‌های AMD در بازار رایانه‌های همراه ایران در حال حاضر خیلی راجع به آن‌ها بحث نمی‌کنیم. البته این پردازنده‌ها کارایی خوبی دارند که با کمی دقت در انتخاب، از نتیجه کارکرد آن‌ها شگفت‌زده خواهید شد.
در مورد پردازنده‌های اینتل به تفاوت‌های پردازنده‌های مختلف دوهسته‌ای این شرکت توجه کنید.
با توجه به محدودیت‌ها می‌توان گفت که سری‌های Core۲ Duo، Core Duo و Pentium Dual Core به ترتیب از کارایی بالاتری برخوردارند و البته پردازنده‌های ۴ هسته‌ای Core۲ Quad نیز برای استفاده‌های حرفه‌ای‌تر در نظر گرفته شده‌اند.
در مورد پردازنده‌های اینتل میزان حافظه موقت لایه دوم (L۲ Cache) شاید در بیشتر موارد موثرتر از فرکانس پردازنده باشد.
● قدرت پردازش گرافیکی
قدرت پردازش گرافیکی رایانه به توانایی یک رایانه در اجرا (و نحوه اجرا) نرم‌افزارهای سه بعدی و بازی‌های رایانه‌ای گفته می‌شود.
اگر هدف کاربر از تهیه یک لپ‌تاپ اجرای بازی‌های رایانه‌ای باشد (که به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود!) به طور حتم باید محصولی تهیه کند که از چیپ گرافیکی مجزای قدرتمند با حافظه اختصاصی به میزان کافی برخوردار باشد. این امر مستلزم صرف هزینه‌ بالایی است.
اگر کاربر با لپ‌تاپ را بی‌خیال شود می‌تواند گستره انتخاب وسیع‌تری داشته باشد. به طور معمول تمامی چیپ‌های گرافیکی مجتمع (Integrated) و مجزا (Dedicate) توانایی نرم‌افزارهای گرافیکی مانند فتوشاپ و... را دارند. تفاوت این‌گونه برنامه‌ها در زمان اجرای فرمان‌هاست. بنابراین اگر علاقه زیادی به انجام کارهای سنگین و سریع ندارید می‌توانید با هزینه‌ای به مراتب کمتر محصولی با چیپ گرافیکی مجتمع تهیه کنید. هنگامی که خواستید نرم‌افزارهای سه بعدی و سنگین‌تر را اجرا و به سرعت پردازش گرافیکی بالاتری نیاز پیدا کردید حتما باید از پردازنده‌‌های گرافیکی مجزا با حافظه اختصاصی به اندازه مورد نیاز استفاده کنید.
در حال حاضر چیپ‌های گرافیکی سری ۸ nVIDIA روی بسیاری از محصولات در دسترس کاربران قرار دارد و می‌توان با کمی دقت، انتخابی مناسب داشت. البته تعدادی از محصولات جدید با چیپ‌های گرافیکی سری ۹ nVIDIA نیز با کمی جست‌وجو در بازار یافت می‌شود. باید توجه داشت وجود چیپ گرافیکی مجزا به معنای اجرای تمامی نرم‌افزارهای مورد نظر شما نیست و باید در انتخاب نوع و میزان حافظه اختصاصی این چیپ‌ست‌ها دقت کافی به خرج دهید تا پس از خرید پشیمان نشوید.
البته تعداد کمی از محصولات نیز به پردازنده گرافیکی ATI مجهز هستند که اگر از چیپ‌های قدرتمند این مدل استفاده کنید پشیمان نخواهید شد!
● امکانات جانبی و سایر مشخصات
آخرین موضوع مورد بررسی در میان آیتم‌های پنج‌گانه مطرح شده امکانات جانبی و سایر مشخصات لپ‌تاپ‌هاست که از آن جمله می‌توان به درایو نوری دستگاه اشاره کرد. هرچند استفاده از دیسک‌های blue ray هنوز همه‌گیر نشده است اما تعدادی از کاربران یا بر حسب علاقه یا اضطرار خواستار چنین درایوهایی هستند. پیشنهاد ما به این افراد خرید دستگاهی است که به صورت پیش‌فرض از این امکان برخوردار باشد، زیرا تهیه یک درایو خارجی (External) blue ray شما را متحمل هزینه‌های مضاعفی خواهد کرد که عقل حکم می‌کند دستگاهی با امکانات بالا خریداری کنید.
از سایر مشخصات مورد نیاز برخی از کاربران می‌توان به درگاه‌های موازی (Parallel) و سریال اشاره کرد که هنوز برخی مدل‌ها از این درگاه‌ها به شکل پیش‌فرض پشتیبانی می‌کنند. توصیه ما به شما این است که اگر به این درگاه‌ها نیاز حیاتی دارید دستگاهی را خریداری کنید که مجهز به این درگاه باشد زیرا تبدیل‌های USB to Parallel بنا به دلایل فنی توان شناسایی و پشتیبانی از تمامی دستگاه‌هایی که به این درگاه متصل می‌شوند را ندارند، پس حتما دقت کنید.
سایر موارد مانند بلوتوث و... نیز بستگی به نیاز کاربر دارند هرچند که می‌توان از یک قطعه بلوتوث خارجی با قیمتی کمتر از ده هزار تومان نیز استفاده کرد.

منبع : هفته‌نامه بزرگراه فناوری