حسن رشدیه تبریزی

جنسیت: مرد
نام پدر: آخوند ملامهدی
تولد و وفات: (۱۲۶۷ -۱۳۶۳) قمری
محل تولد: ایران - آذربایجان‌شرقی - تبریز
شهرت علمی و فرهنگی: نویسنده و روزنامه نگار و مؤسس اولین مدرسه به طرز اروپایی و تعلیم الفبا به شکل نوین در ایران
تحصیلات ابتدائی و علوم دینی را در تبریز آموخت. به منظور فراگیری اصول تعلیم و تربیت و‌آشنائی با شیوۀ تعلیمات جدید به بیروت و استانبول و ایروان رفت و برای ایرانیان مقیم ایروان مدرسه‌ای تأسیس نمود. ناصرالدین‌شاه در بازگشت از سفر دوم خود از فرنگ به ایران ، ضمن بازدید از این مدرسه ، اظهار تمایل کرد که رشدیه آن را به تبریز منتقل کند و او در سال ۱۳۰۵ق نخستین مدرسهٔ ابتدایی عمومی را در محلهٔ خیابان تبریز دایر کرد که پس از یکسال تعطیل شد. رشدیه به مشهد رفت سپس به تبریز بازگشت و چندین بار به تأسیس مدرسه اقدام کرد که هر بار به عللی به تعطیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انجامید. زمانی که امین‌الدوله به صدارت رسید از رشدیه خواست که برای تاسیس مدرسه به تهران بیاید. او در سال ۱۳۱۵ق اولین مدرسه‌اش را در تهران در باغ کربلایی عباسعلی دایر کرد ، اما این بار هم مدرسه تعطیل شد و رشدیه جبراً به حج رفت. پس از بازگشت از حج ، در قم بست نشست. در نهضت مشروطه به تهران آمد و مجلهٔ مصوری به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نام "مکتب" منتشر کرد. وی به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌علت نوشتن مقاله‌ها و شبنامه‌هائی علیه دولت عین‌الدوله در این مجله به مدت دو سال به کلات تبعید شد. از کلات به تهران آمد و در قم ساکن شد و در کلاس درس آیت‌الله شیخ عبدالکریم حایری به فراگیری علوم دینی پرداخت. ضمناً مدرسهٔ رشدیه را برای اطفال فقیر و یتیم و کلاسی ویژهٔ نابینایان دایر کرد. وی در قم وفات یافت و در قبرستان نو (حاج شیخ عبدالکریم) دفن شد. از او آثار فراوانی به جا مانده است که از آن جمله‌اند: "اصول عقاید یا اتحاد بشر"؛ "کفایهٔ التعلیم"؛"نهایهٔالتعلیم"؛ "المشتقات"؛ "تبصرهٔ‌الصبیان"؛ "صد درس"؛ "تربیهٔ البنات"؛ "تأدیب‌البنات"؛ "بدایهٔ‌التعلیم"؛ و "هدایه‌التعلیم".

منبع : مطالب ارسالی