امام حسین (ع) و عاشورا در اندیشه بزرگان

شخصیت و عظمت امام حسین(ع) همچون خورشیدی عالم تاب است كه همه جا را فرا گرفته و تمامی انسان‌های بیدار در طول تاریخ همواره از صفات والای آن حضرت یاد می‌كنند. هركس با زبانی از این امام بزرگ و همیشه پیروز تاریخ در هر عصر و زمانی به نیكی یاد می‌كند. قیام امام حسین(ع) منبع الهام بخشی برای به ثمر رساندن حق و عدالت در جهان است. عظمت روح، همت مردانه، نظر بلند، فداكاری بی‌دریغ و جانبازی بزرگ سالار شهیدان را هرگز نمی‌توان بیان كرد و یا به قلم آورد.
با آنكه در هر عصر و زمانی باطل پرستان تلاش كردند تا نام حسین (ع) را از سر زبانها بردارند، اما هرگز موفق به انجام این كار نشدند. تاریخ، هرگز حسین(ع) را فراموش نمی‌كند. پیامبر گرامی اسلام در این رابطه می‌فرمایند. حرارت محبت حسین‌(ع) در دل‌های مردان با ایمان آنچنان نفوذ كرده است كه هرگز به سردی تبدیل نمی‌شود.
عظمت قیام و اوج فداكاری و ویژگیهای دیگر امام و یارانش سبب شده كه اظهار نظرهای بسیاری درباره این نهضت و حماسه آفرینان عاشورا داشته باشند . در اینجا تعدادی اندك از اظهار نظرهای مسلمان و غیر مسلمان در این باره اورده می‌شود :
بیش از دو تن از دانشمندان اهل سنت به سندهای مختلف از جابر بن عبدالله روایت كرده‌اند كه از رسول خدا(ص) درباره حسین‌(ع) شنیدیم كه می‌فرمود: هركس دوست دارد به آقای جوانان اهل بهشت نگاه كند به حسین بن علی(ع) نظر افكند .
▪ فاروق احمد خان لغاری(رئیس جمهور اسبق پاكستان):زندگانی مبارك حضرت امام حسین (ع)برای ما راه هدایت است . با پیروی از این راه، ما می‌توانیم توطئه‌های دشمنان را خنثی كنیم .
بی نظیر بوتو(نخست وزیر اسبق پاكستان): مسلمانان فلسطین ، كشمیر و بوسنی باید بر سیره امام حسین (ع) عمل كنند .
▪ چوهدری الطاف حسین (استاندار ایالت پنجاب پاكستان): بهترین راه برگزاری عاشورا این است كه ما نقش امام حسین(ع) را بشناسیم و فلسفه شهادت را در پرتو قرآن و سنت ببینیم . ما باید در روز عاشورا پیمان ببندیم كه طبق اصول راستی ، عدل ، مساوات ، صبر ، برادری و تمیز حق از باطل ، زندگی خود را اداره كنیم .
▪ مهاتما گاندی (رهبر استقلال هند): من زندگی امام حسین‌(ع) آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و توجه كافی به صفحات كربلا نموده‌ام. بر من روشن است كه اگر هندوستان بخواهد یك كشور پیروز گردد، بایستی از امام حسین‌(ع) پیروی كند و راه او را در پیش گیرد .
▪ محمدعلی جناح (قائد اعظم پاكستان): هیچ نمونه‌ای از شجاعت را، بهتر از امام حسین‌(ع) به لحاظ فداكاری و تهورش در عالم نمی‌توان یافت. به عقیده من تمام مسلمین باید از این شهید‌ی كه خود را در سرزمین عراق قربان كرد، سرمشق بگیرند و از آن پیروی نمایند.
▪ چارلز دیكنز (نویسنده نامدار انگلیس): من نمی‌فهم! اگر منظور امام حسین‌(ع) جنگ در راه خواسته‌های دنیایی بود،‌ چرا خواهران، زنان و اطفالش به همراه او بودند؟ پس عقل چنین حكم می‌نماید كه او فقط به خاطر اسلام فداكاری كرد.
▪ توماس كارلایل (فیلسوف و مورخ انگلیسی): مهمترین درسی كه از تراژدی كربلا می‌گیریم، این است كه حسین (ع) و یارانش ایمان استوار به خدا داشتند. آنها با عمل خود ثابت كردند كه تفوق عددی در جایی كه حق با باطل روبرو می‌‌شود، اهمیت ندارد و پیروزی حسین‌(ع) با وجود اقلیتی كه داشت باعث شگفتی من است
▪ ادوارد براون (شرق شناس مشهور انگلیس): آیا قلبی پیدا می‌شود كه سخن كربلا را بشنود و آغشته با حزن و اندوه نگردد؟ حتی غیر مسلمانان نیز نمی‌توانند پاكی و صداقت روحی را در این جنگ اسلامی انكار كنند.
▪ فردریك چمس: درس امام حسین‌(ع) و هر قهرمان شهید دیگری این است كه، در دنیا اصول ابدی عدالت، ترحم و محبت وجود دارد. هرگاه كسی برای این صفات مقاومت كند، آن اصول همیشه در دنیا پایدار خواهد ماند.
▪ ل. م. بوید: من مسرورم پاك نی كه این فداكار عظیم (امام حسین‌(ع) ) را از جان و دل ثنا می‌گویند شریك هستم،‌هر چند كه ۱۳۰۰ سال از تاریخ آن گذشته است.
▪ واشنگتن ایرونیگ (مورخ مشهور آمریكایی): برای امام حسین‌(ع) ممكن بود ،كه زندگی خود را با تسلیم شدن به ارادهٔ‌ یزید نجات بخشد، لیكن مسئولیت پیشوای انقلابی اسلام اجازه نمی‌داد كه او ،‌ یزید را به عنوان خلیفه بشناسد. او خود را برای پذیرش هر ناراحتی و فشاری به منظور رها ساختن اسلام از چنگال بنی امیه آماده ساخت.
▪ توماس ماساریك: گرچه كشیشان ما هم از ذكر مصائب حضرت مسیح، مردم را متأثر می‌سازند، ولی آن شور و هیجانی كه در پیروان حسین یافت می‌شود در پیروان مسیح یافت نخواهد شد، گویا سبب این باشد كه مصائب مسیح در برابر مصائب حسین مانند پر كاهی است در مقابل یك كوه عظیم پیكر.
▪ موریس دو كبری:‌در مجالس عزاداری گفته می شود كه حسین، برای حفظ شرف و ناموس مردم و بزرگی مقام و مرتبهٔ اسلام، از جان و مال و فرزند گذشت و زیر بار استعمار و ماجراجویی یزید نرفت. پس بیایید ما هم شیوهٔ او را سرمشق قرار داده، از زیر دستی استعمارگران خلاصی یابیم و مرگ با عزت را بر زندگی با ذلت ترجیح دهیم.
▪ ماربین آلمانی (خاورشناس): حسین با قربانی كردن عزیزترین افراد خود و با اثبات مظلومیت و حقانیت خویش، به دنیا درس فداكاری و جانبازی آموخت و نام اسلام و اسلامیان را در تاریخ ثبت و در عالم بلند آوازه ساخت. این سرباز رشید عالم اسلام به مردم دنیا نشان داد كه ظلم و بیداد و ستمگری پایدار نیست و بنای ستم هر چه ظاهرا عظیم و استوار باشد، در برابر حق و حقیقت چون پر كاهی بر باد خواهد رفت.
▪ بنت الشاطی: زینب، خواهر حسین بن علی، لذت پیروزی را در كام ابن زیاد و بنی امیه خراب كرد و در جام پیروزی آنان قطرات زهر ریخت. در همهٔ حوادث سیاسی پس از عاشورا، همچون قیام مختار و عبدالله بن زبیر و سقوط دولت امویان و بر پایی حكومت عباسیان و ریشه دواندن مذهب تشیع، زینب قهرمان كربلا نقش برانگیزنده داشت.
▪ لیاقت علی خان (نخست وزیر پاكستان): این روز محرمبرای مسلمانان سراسر جهان معنی بزرگ دارد. در این روز، یكی از حزن آورترین و تراژدیك ترین وقایع اسلام اتفاق افتاد. شهادت حضرت امام حسین‌(ع) در عین حزن، نشانهٔ فتح نهایی روح واقعی اسلامی بود. زیرا تسلیم كامل به ارادهٔ الهی به شمار می‌رفت. این حادثه به ما می‌آموزد كه مشكلات و خطرات هر چه باشد، نبایستی بی‌پروا از راه حق و عدالت منحرف شویم.
▪ جرج جرداق (دانشمند و ادیب مسیحی): وقتی یزید، مردم را تشویق به قتل حسین و مأمور به خونریزی می‌كرد، آنها می‌گفتند: «چه مبلغ می‌دهی؟» اما انصار حسین به او گفتند: ما با تو هستیم. اگر هفتاد بار كشته شویم، باز می‌خواهیم در ركابت جنگ كنیم و كشته شویم.
عباس محمود عقاد (نویسنده و ادیب مصری): جنبش حسین، یكی از بی‌نظیرترین جنبشهای تاریخی است كه تا كنون در زمینه دعوت‌های دینی یا نهضت‌های سیاسی پدیدار گشته است. دولت اموی پس از این جنبش، به قدر عمر یك انسان طبیعی دوام نداشت. از شهادت حسین تا انقراض آنان بیش از شصت و اندی سال نگذشت.
▪ احمد محمود صبحی: اگر چه حسین بن علی، در میدان نظامی یا سیاسی شكست خورد، اما تاریخ، هرگز شكستی را سراغ ندارد كه مثل خون حسین به نفع شكست خوردگان تمام شده باشد. خون حسین، فریادی شد كه آن تخت‌ها و حكومت‌ها را به لرزه در آورد.
▪ آنطون بارا (مسیحی): اگر حسین از آن ما بود، در هر سرزمینی برای او بیرقی بر می‌افراشتیم و در هر روستایی برای او منبری برپا می‌نمودیم و مردم را با نام حسین به مسیحیت فرا می‌خواندیم.
▪ گیبون (مورخ انگلیسی): با آنكه مدتی از واقعهٔ كربلا گذشته و ما هم با صاحب واقعه هم وطن نیستیم، معذالك مشقات و مشكلاتی كه حضرت حسین تحمل نموده، احساسات سنگین دل ترین خواننده را بر می‌انگیزد، چندانكه یك نوع عطوفت و مهربانی نسبت به آن حضرت در خود می‌یابد.▪ نیكلسون(خاورشناس معروف): بنی امیه، سركش و مستبد بودند. قوانین اسلامی را نادیده انگاشتند و مسلمین را خوار نمودند… و چون تاریخ را بررسی كنیم، گوید: دین بر ضد فرمانروایی تشریفاتی قیام كرد و حكومت دینی در مقابل امپراتوری ایستادگی نمود. بنابراین، تاریخ از روی انصاف حكم می‌كند كه خون حسین به گردن بنی‌امیه است.
▪ سرپرسی سایكس (خاور شناس انگلیسی): حقیقتا آن شجاعت و دلاوری كه این عده قلیل از خود بروز دادند، به درجه‌ای بوده است كه در تمام این قرون متمادی هركسی آن را شنید، بی‌اختیار زبان به تحسین و آفرین گشود. این جمع دلیر غیرتمند، مانند مدافعان ترموپیل، نامی بلند‌ غیر قابل زوال برای خود تا ابد باقی گذاشتند.
▪ تا ملاس توندون (هندو، رییس سابق كنگره ملی هندوستان): این فداكاریهای عالی از قبیل شهادت امام حسین‌، سطح فكر بشریت را ارتقا بخشیده است و خاطرهٔ آن شایسته است كه همیشه باقی بماند و یادآوری شود.
▪ محمد زغلول پاشا: حسین، در این كار، به واجب دینی و سیاسی خود قیام كرده و اینگونه مجالس عزاداری، روح شهادت را در مردم پرورش می‌دهد و مایهٔ قوت ارادهٔ آنها در راه حق و حقیقت می‌گردد.
▪ عبدالرحمان شرقاوی (نویسنده مصری): حسین برای به دست آوردن فرصت و از سر گرفتن جهاد و دنبال كردن از جایی كه پدرش رها كرده بود،‌ در آتش شوق می‌سوخت. او زبان را دربارهٔ معاویه و عمالش آزاد كرد، تا به حدی كه معاویه تهدیدش نمود. اما حسین ، حزب خود را وادار كرد كه در طرفداری حق سختگیر باشند.
▪ عبدالمجید جوده السمار (نویسنده مصری): حسین نمی‌توانست با یزید بیعت كند و به حكومت او تن بدهد، زیرا در آن صورت، بر فسق و فجور، صحه می‌گذاشت و اركان ظلم و طغیان را محكم می‌كرد و بر فرمانروایی باطل تمكین می‌نمود. امام حسین‌ به این كارها راضی نمی‌شد، گرچه اهل و عیالش به اسارت افتند و خود و یارانش كشته شوند.
▪ علامه طنطاوی (دانشمند و فیلسوف مصری): «داستان حسینی» عشق آزادگان را به فداكاری در راه خدا بر می‌انگیزد و استقبال مرگ را بهترین آرزوها به شمار می‌آورد،‌چندانكه برای شتاب به قربانگاه، بر یكدیگر پیشی جویند.
▪ العبیدی (مفتی موصل): فاجعهٔ كربلا در تاریخ بشر نادره‌ای است، همچنان كه مسببین آن نیز نادره‌اند… حسین بن علی سنت دفاع از حق مظلوم و مصالح عموم را بنا بر فرمان خداوند در قرآن به زبان پیغمبر اكرم وظیفهٔ خویش دید و از اقدام به آن تسامحی نورزید. هستی خود را در آن قربانگاه بزرگ فدا كرد و بدین سبب نزد پروردگار، «سرور شهیدان» محسوب شد و در تاریخ ایام ، «پیشوای اصلاح طلبان» به شمار رفت. آری، به آنچه خواسته بود و بلكه برتر از آن، كامیاب گردید.
▪ ابن ابی الحدید (دانشمند مصری): مانند حسین، چه كسی را سراغ دارید كه درباره اش گفته اند: روز عاشورا هنگامی كه تمام یاران و برادران و فرزندان خود را از دست داده و دشمن از همه سو او را احاطه كرده بود، چون شیر می‌غرید و جنگاوران دلیر را از پای در می‌آورد.
هلال بن نافع (یكی از سپاهیان ابن زیاد): من در نزدیكی حسین ایستاده بودم كه او جان می‌داد. سوگند به خدا كه من در تمام مدت عمرم هیچ كشته ای را ندیدم كه تمام پیكرش بخون خودآلوده باشد و چون حسین صورتش نیكو و چهر‌ه‌اش نورانی باشد، به خدا سوگند درخشش نور چهرهٔ او مرا از تفكر در كشتن او باز می‌داشت.
▪ شیخ جعفر شوشتری: از عظمت بلكه معجزه قرآن آن است كه بر خلاف دیگر كتابها تكرارش ملال آور نیست،‌بلكه لطفش بیشتر می گردد، مصیبت امام حسین‌(ع) هم همینطور است . هر چه خوانده یا شنیده شود باز تازه است. دیگر آنكه نگاه كردن به خط قرآن عبادتست، تلاوت و گوش دادن به آن عبادتست،‌مرثیه امام حسین‌(ع) هم چنین است، خواندنش و گوش دادنش عبادتست، گریاندنش و گریه كردنش نیز عبادتست «من بكی او ابكی او تباكی وجبت له الجنه» از جمله آنكه قرآن مجید به جمیع شئون معجزه است و … و امام حسین‌(ع) هم به سر بریده‌اش، به اعضایش، به بدنش همه معجزه است.
▪ شهید آیت الله سید محمد حسین بهشتی: دوستان حسین، هواداران حسین،‌ شیفتگان حسین،‌پیروان مكتب توحید و یكتاپرستی باید بدانند، مبارزه در زندگی امری است اجتناب‌ناپذیر، از كسالت و كاهلی و از گوشه‌نشینی بیرون بیایند. بدانند تا بشری در دنیا زندگی می‌كند باید همواره مبارزه داشته باشد،‌ شیرین مبارزات، مبارزه له حق و علیه باطل است، مبارزه برای زنده نگهداشتن فكر حق،‌ مبارزه برای اجرای قانون حق «گفتار عاشورا ، ص ۵۴»
▪ شهید آیت الله سید عبدالحسین دستغیب: راه حسین، راه دل است. هر چیزی را بهاری است و بهار عزای حسین عشر عاشوراست. اسم حسین و قبر حسین موجب شكستن دل است . راه حسین راه قلب، بلكه راه خداست. اگر كسی با دل متوجه حسین شود مصائب و حالاتش را به خصوص در این ایام متذكر شود، به طور حتم دلش خواهد شكست، قیمتش كم می‌شود، مگر قلب كه قیمتش علاوه می‌گردد. «بخشی از كتاب سیدالشهدا»
▪ شهید آیت الله شیخ مرتضی مطهری: حسین فرزند پیغمبر است، او ایمان خود را به تعلیمات پیغمبر نشان می‌دهد. پیغمبر جلوه می‌كند، پیغمبر متجلی می‌شود،‌در وجود حسین دیده می‌شود. چطور روح بشر، این مقدار شكست ناپذیر می‌شود؟
سبحان الله، بشر به كجا می‌رسد، روح بشر چقدر شكست ناپذیر باید باشد، كه بدنش قطعه قطعه می‌شود، جوانانش جلوی چشمش قلم قلم می‌شوند، در منتهی درجه تشنه می‌شود، و حتی به آسمان كه نگاه می‌كند، به نظرش تیره و تار است، خاندانش اسیر می‌شوند، هر چه دارد از دست داده است، ولی یك چیز برای او باقی مانده و آن روحش است. هرگز روحش شكست نمی‌خورد. شما یك چنین صحنهٔ نمایشی از فضایل انسانیت در غیر حادثه كربلا نشان دهید، تا به جای كربلا از آن حادثه یاد كنیم؟ پس چنین حادثه‌ای را باید زنده نگهداریم، «حماسه حسین،‌ ج ۱، ص ۱۶۹ الی ۷۰»
▪ امام خمینی (ره): روز مبارك سوم شعبان المعظم، روز پاسدار است، و روز تحقق پاسداری از اسلام و حقیقت از مكتب الهی، روز تولد بزرگ پاسداری كه با خون خود و فرزندان و اصحابش مكتب را زنده كرد، مكتبی كه می‌رفت با كج روی‌های تفالی جاهلیت و برنامه‌های حساب شده، احیای ملی گرایی عروبت با شعار «لاخبر جاء و لاحی نزل»‌ محول و نابود شود و از حكومت عدل اسلامی یك رژیم شاهنشاهی بسازد و اسلام و وحی را به انزوا بكشاند، كه ناگهان شخصیت عظیم كه از عصاره وحی الهی تغذیه و در خاندان سید رسل محمد مصطفی(ص) و سید اولیاء علی مرتضی تربیت و در دامن صدیقه طاهره بزرگ شده بود قیام كرد و با فداكاری بی‌نظیر و نهضت الهی خود،‌ واقعه بزرگی را به وجود آورد،‌كاخ ستمگران را فرو ریخت و مكتب اسلام را نجات بخشید، اقتباس از كتاب پیام امام خمینی، مورخ ۲۶/۳/۵۹
▪ ل . م . بوید : در طی قرون ، افراد بشر همیشه جرات و پردلی و عظمت روح ، بزرگی قلب و شهامت روانی را دوست داشته‌اند و در همین‌هاست كه آزادی و عدالت هرگز به نیروی ظلم و فساد تسلیم نمی‌شود . این بود شهامت و این بود عظمت امام حسین . من مسرورم كه با كسانی كه این فداكاری عظیم را از جان و دل ثنا می‌گویند شركت كرده‌ام ، هر چند كه ۱۳۰۰ سال از تاریخ ‌آن گذشته است .
▪ طه حسین (دانشمند و ادیب مصری) : حسین (ع) برای به دست آوردن فرصت و از سرگرفتن جهاد و دنبال‌كردن از جایی كه پدرش رها كرده بود ، در آتش شوق می‌سوخت . او زبان را درباره معاویه و عمالش آزاد كرد ، تا به حدی كه معاویه تهدیدش نمود . اما حسین ، حزب خود را وادار كرد كه در طرفداری حق سختگیر باشند .
▪ استاد محمدرضا حكیمی: و عاشورا یك «ایست بزرگ» است، در برابر سیل بنیانكن جاهلیت در عصر تمدن، در برابر این سقوط‌ها و انحطاط‌ها، این الحادها و ضلالتها، این ستم‌ها و بیدادها، در برابر این بشریت فرو رفته در تباهی، و این روزگار سراسر سیاهی ، در برابر پذیرش ذلت و بندگی و وداع با عزت و آزادگی.
هنگامی كه می‌نگریم در «خطبه عاشورا» سخن از عدل می‌رود و از اینكه عدالت از میان رفته است.. می‌فهمیم كه ما نیز باید با دفاع از «عدالت» فلسفهٔ عاشورا را زنده نگاه بداریم، و با قیام برای عدالت از عاشورا دم بزنیم و خود را وارث عاشورا بدانیم. «بخش‌هایی از كتاب قائم جاودانه»‌
▪ دكتر شریعتی:حضرت امام حسین علیه السّلام بزرگ ترین شهید دین در تاریخ است.

منبع:www.porsojoo.com

منبع : خبرگزاری فارس