صورت زیبای ظاهر در آینه تاریخ

آرایش كردن از زمان‌های بسیار قدیم و مخصوصا از زمانی كه مردم با دارو آشنا شدند، میان خانم‌ها و آقایان متداول بوده و آنها با علاقه فراوانی برای زیباتر نشان دادن صورت‌شان می‌كوشیدند. این هفته قرار است نگاه گذرایی بیندازیم به تقویم تاریخ آرایش، از دوران ماقبل تاریخ تا امروز.
مطالعه تاریخ باستان نشان می‌دهد كه در دوران ماقبل تاریخ نیز مردان و زنان به بهتر نشان دادن ظاهر خود علاقه‌مند بودند. نوع آرایش و وسایل آرایشی كه در یك فرهنگ و ملیت برای زیباتر و جذاب‌تر نشان دادن به كار می‌رود ممكن است در فرهنگ دیگر كاملا مردود باشد اما بیشتر مردم از تغییر در مد لباس، مو و آرایش صورت لذت می‌برند.
● تاریخچه
تاریخ شروع آرایش به مصریان قدیم برمی‌گردد. آنها در مراسم مذهبی از عطرها و مواد آرایشی و بعد از حمام از مواد خوشبوكننده وروغنی برای نرم نگه داشتن پوست‌شان استفاده می‌كردند و شانه و آینه به عنوان اولین لوازم آرایشی مورد علاقه همه خانم‌ها وآقایان بود. كلئوپاترا، ملكه مصر از مواد آرایشی و عطر برای پوست ، مو و بدن خود استفاده می‌كرد.
اگر ما تغییرات مد و زیبایی را از زمان اجدادمان تا كنون دنبال كنیم شاید به تمام آنها پی ببریم.آثار به جای مانده ازاجداد ما نشان می‌دهد كه مواد رنگی برای رنگ كردن مو، ناخن و پوست به كار می رفته و خالكوبی نیز در آن زمان مرسوم بوده است.
مواد رنگی و آرایشی از ریشه و برگ درختان و سایر مواد گیاهی و معدنی تهیه می شد. به طور مثال پودری به نام كوهل شبیه سرمه در زمان مصریان قدیم برای شفاف‌تر و بزرگ‌تر نشان دادن چشم‌ها مصرف می‌شد، دوده چراغ را به ابرو می‌زدند و از اكسید آهن برای تهیه سرخاب جهت آرایش صورت استفاده می‌كردند. یونانی‌ها از سال ۴۶۰ میلادی با علاقه فراوان عطرها و مواد آرایشی می‌ساختند و برای مراسم مذهبی حتی گاهی به عنوان دارو مصرف می‌كردند.خانم‌های یونانی از موادی به نام ورمیلیون برای آرایش صورت استفاده می‌كردند كه به رنگ قرمز روشن بود و از تركیب نمك‌های جیوه در ساخت آن استفاده می‌شد.
● رومی‌ها
خانم‌های رومی مخلوطی از گچ و سرب را به صورت می‌زدند تا آن را سفیدتر كنند. همچنین با رنگ‌های گیاهی، گونه‌ها و لب‌هایشان را سرخ می‌كردند و از مخلوط ذرت، شیر و آرد، ماسك‌هایی برای صورت تهیه می‌كردند كه با كره مخلوط می‌شد. رومی‌ها هم مانند یونانی‌ها و مصری‌ها حمام و نظافت را باور داشتند و خانم‌ها در موقع حمام از شیر و شراب استفاده می‌كردند.
مردان رومی نیز از عطرها و روغن برای خوشبو كردن پوست و نرم نگه داشتن آن بعد از حمام استفاده می‌كردند. شعرهای یونانی زیادی درباره نظافت، زیبایی مو و پوست و ناخن سروده شده است و نقاشی‌های بسیاری بیانگر اهمیت آن است.
● آسیایی ها
آسیایی‌ها به خصوص چینی‌ها كه تاریخچه بسیار دوری درباره سلامتی دارند آراستگی را هنر به حساب می‌آوردند، به خصوص در میان افرادی كه امكان استفاده از لوازم آرایش گوناگون و لباس‌های متنوع را داشتند. در ژاپن آرایش گیشاها خیره‌كننده بود و هنوزهم یك هنر باارزش به شمار می‌آید.
ایرانیان نیز همان گونه كه تاریخ و شواهد نشان می‌دهد، پیرو مد و آراستگی مو و صورت و لباس بودند.
● آفریقایی‌ها
آفریقایی‌ها تحول بزرگی در آرایش مو و طراحی لباس‌های مخصوص به وجود آوردند و از رنگ‌های زیادی برای آرایش صورت خود استفاده می‌كردند كه بعضی از انواع مدل مو و لباس آنها هنوز هم رایج است.
● اروپایی‌ها
در قرون وسطی بیشتر مواد رنگی روی گونه‌ها و لب‌ها زده می‌شد و چشم‌ها فقط با سرمه آرایش می‌شدند. مواد آرایشی و داروها از هم جدا نبودند ولی در اواخر قرن شانزدهم تقریبا از هم تفكیك شدند. این دوره میان كلاسیك و رنسانس بود؛ زمانی كه مذهب نقش مهمی در زندگی و عقاید و رفتار اجتماعی مردم داشت. حمام روزانه متداول نبود ولی عطر و مواد خوشبو كننده زیادی مصرف می‌شد. نقاشی‌های كلاسیك و نوشته‌ها نشان می‌دهد كه چقدر آراستگی ظاهر بین مردم متداول بوده است.
یكی ازغیرعادی‌ترین مدها، تراشیدن ابروها و خط مو در پیشانی بود.آنها معتقد بودند كه ابروی تراشیده چهره بسیار باهوش و متفكری به زن می دهد.در زمان الیزابت اول (۱۵۵۸ تا ۱۶۰۳ میلادی) ماسك‌های صورت متداول شدند. در این دوره ماسك‌هایی از تركیب پودر پوست تخم مرغ، زاج سفید، بوراكس، بادام، تخم خشخاش، شیر، شراب، كره، میوه و سبزی‌ها ساخته می‌شد. گونه و لب‌ها آرایش می‌شدند ولی آرایش چشم‌ها بسیار كم رنگ بود.
ماری آنتوانت (۱۷۵۵ تا ۱۷۹۳ میلادی) ملكه فرانسه و بیشتر خانم‌های مرفه فرانسوی حمام توت‌فرنگی و شیر می‌گرفتند. لب‌ها وگونه‌ها را با رنگ‌های صورتی و نارنجی آرایش می‌كردند، به ابروها فرم می‌دادند ولی از سایه چشم زیاد استفاده نمی‌كردند و پودرهای خوشبو را برای صورت مورد استفاده قرار می‌دادند. این دوره به دوره افراط و زیاده روی در آرایش معروف است.در زمان ویكتوریا ملكه انگلیس، آرایش صورت جذابیت خود را از دست داد. خانم‌ها بسیار ساده و بدون رنگ بودند و معروف است كه زنان گونه‌های خود را با نیشگون گرفتن و لب‌هایشان را با گاز گرفتن سرخ می‌كردند ولی ماسك‌هایی از تركیب عسل، تخم مرغ، شیر،میوه و سبزی‌ها و روغن‌های گوناگون ساخته می‌شد. این دوره یكی از سخت ترین و محدودكننده ترین دوران تاریخ آرایش به حساب می‌آید.
در سال ۱۹۲۰ انقلابی در كارخانه‌های لوازم آرایش به وجود آمد و سایه‌های رنگارنگ برای چشم‌ها، رژگونه و رژ لب‌های متنوعی ساخته شد. كرم‌ها و لوسیون‌های گوناگون برای پوست و شامپوهای نرم كننده و تقویتی مو به بازار آمد. در سال‌های۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ مدهای اروپایی بیشتر كشورها را تحت الشعاع قرار دادند و مواد پاك كننده پوست، كرم‌ها، لوسیون‌ها و نرم‌كننده‌ها و لوازم آرایش متنوعی وارد بازار شدند. ابروها و خط چشم‌های پهن مد شد و گونه‌ها و لب‌ها رنگ ملایم داشتند.
در اواخر ۱۹۶۰ آرایش ترمیمی و تكمیلی متداول شدو باز هم ابروها باریك شدند.از سال‌های ۱۹۷۰به بعد، كارخانه‌ها رنگ‌های متفاوتی برای آرایش روز و شب، مواد و لوازم آرایش برای زیبایی، سلامت و پاكیزگی پوست و مو ارایه كردند و خانم‌ها بیشتر جذب این مواد شدند. امروزه هم گریم‌ها و آرایش‌ها بر حسب مد از آرایش‌های خلیجی و غلیظ تا عروسكی و ملایم متغیر است.

پریسا اصولی

منبع : روزنامه سلامت