چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا


نمایشی‌ محدود اما سطح‌ بالا


نمایشی‌ محدود اما سطح‌ بالا
در چند سال‌ اخیر در ایام‌ نوروز در میان‌ فیلم‌های‌ سینمایی‌ به‌ نمایش‌ درآمده‌ از شبكه‌ های‌ مختلف‌ تلویزیونی‌ همواره‌ آمار فیلم‌های‌ ایرانی‌ به‌ نمایش‌ درآمده‌ بسیار پایین‌ بوده‌ است‌ و البته‌ این‌ روند تنها مربوط‌ به‌ فیلم‌های‌ به‌ نمایش‌ در آمده‌ در ایام‌ نوروز نبوده‌ است‌ و در ماه‌های‌ دیگر هم‌ كمتر شاهد نمایش‌ فیلم‌ سینمایی‌ ایرانی‌ در تلویزیون‌ هستیم‌ كه‌ این‌ مورد می‌ تواند دلایل‌ فراوانی‌ داشته‌ باشد .
از جمله‌ این‌ دلایل‌ مساله‌ خط‌ قرمزهای‌ موجود در تلویزیون‌ است‌ و با توجه‌ به‌ روند سینمای‌ ایران‌ در چند سال‌ اخیركه‌ بیشتر به‌ سوی‌ سینمای‌ جوان‌ پسند و فیلم‌های‌ اعتراضی‌ پیش‌ رفت‌ و پس‌ از آن‌ هم‌ فیلم‌های‌ كمدی‌ عمده‌ آثار اكران‌ شده‌ در سینما را به‌ خود اختصاص‌ داد و در كنار آن‌ با توجه‌ به‌ خط‌ قرمزهای‌ موجود در نمایش‌ فیلم‌ از تلویزیون‌، پخش‌ بسیاری‌ از فیلم‌های‌ چند سال‌ اخیر سینمای‌ ایران‌ در تلویزیون‌ با مشكلات‌ فراوانی‌ همراه‌ بوده‌ است‌ . نكته‌ جالب‌ توجه‌ نیز در اینجاست‌ كه‌ بسیاری‌ از خط‌ قرمزهایی‌ كه‌ در خصوص‌ فیلم‌های‌ ایرانی‌ وجود دارد، (بطوری‌ كه‌ حتی‌ در برخی‌ موارد در خصوص‌ تبلیغات‌ هم‌ با ممیزی‌ روبرو می‌شوند) در خصوص‌ فیلم‌های‌ خارجی‌ مصداق‌ ندارد و این‌ آثار چندان‌ با این‌ ممیزی‌ها روبرو نمی‌ شوند !
مشكل‌ دیگر در این‌ میان‌ ، تامین‌ نظر تهیه‌ كنندگان‌ فیلم‌هاست‌ و مطمئنا نمایش‌ یك‌ فیلم‌ ایرانی‌ از تلویزیون‌ بسیار پر هزینه‌ تر است‌ تا نمایش‌ فیلم‌های‌ خارجی‌ و از همین‌ روی‌ مسئولان‌ تلویزیون‌ برای‌ گریز از این‌ مشكلات‌ بیشتر به‌ سمت‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ خارجی‌ رفته‌ اند و تلویزیون‌ در طول‌ سال‌ هم‌ كارنامه‌ پرباری‌ در خصوص‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ ایرانی‌ ندارد .
در عید امسال‌ هم‌ آمار فیلم‌های‌ ایرانی‌ به‌ نمایش‌ درآمده‌ بسیار پایین‌ بود اما همین‌ فیلم‌های‌ اندكی‌ هم‌ كه‌ به‌ نمایش‌ درآمد جزو بهترین‌ های‌ چند سال‌ اخیر در سینمای‌ ایران‌ بود . بطور مثال‌ نمایش‌ فیلم‌ تحسین‌ شده‌ «خیلی‌ دور، خیلی‌ نزدیك‌» در روزهای‌ نخستین‌ سال‌ نو از شبكه‌ دوم‌ سیما جزو نكات‌ بسیار مثبت‌ كارنامه‌ نوروز این‌ شبكه‌ بود. فیلمی‌ كه‌ جایزه‌ بهترین‌ فیلم‌ را از جشنواره‌ فیلم‌ فجر گذشته‌ به‌ خود اختصاص‌ داد و از لحاظ‌ طراحی‌ صحنه‌ ، دكور و همچنین‌ بازیگری‌ مطمئنا یكی‌ از بهترین‌ های‌ چند سال‌ اخیر در سینمای‌ ایران‌ به‌ شمار می‌ رود . به‌ غیر از این‌ شبكه‌ دو با نمایش‌ فیلم‌ «جایی‌ برای‌ زندگی‌» نشان‌ داد كه‌ بیشتر برای‌ نمایش‌ نوروز خود فیلم‌هایی‌ را در نظر گرفته‌ كه‌ مورد توجه‌ جشنواره‌ها بوده‌ است‌، هر چند كه‌ این‌ فیلم‌ ایرادهای‌ اساسی‌ داشت‌ و مشخص نبود كه‌ حضور این‌ همه‌ بازیگر معروف‌ آن‌ هم‌ در نقشهایی‌ نه‌ چندان‌ مهم‌ چه‌ دلیل‌ عمده‌ یی‌ می‌ تواند داشته‌ باشد .
اما نمایش‌ فیلم‌های‌ خوب‌ سینمای‌ ایران‌ در نوروز امسال‌ تنها مختص به‌ این‌ فیلم‌ها نبود و فیلم‌ خوب‌ دیگری‌ همچون‌ بید مجنون‌ آخرین‌ ساخته‌ مجید مجیدی‌ همراه‌ با بازی‌ به‌ یاد ماندنی‌ پرویز پرستویی‌ از شبكه‌ تهران‌ پخش‌ شدكه‌ این‌ فیلم‌ هم‌ جزو بهترینهای‌ چند سال‌ اخیر سینمای‌ ایران‌ است‌. البته‌ بهتر بود كه‌ این‌ فیلم‌ از یك‌ شبكه‌ سراسری‌ به‌ نمایش‌ در می‌ آمد تا مخاطبان‌ بیشتری‌ موفق‌ به‌ تماشای‌ آخرین‌ كار مجید مجیدی‌ كارگردان‌ بین‌ المللی‌ و مطرح‌ سینمای‌ ایران‌ می‌ شدند.
نمایش‌ فیلم‌ سینمایی‌ «پشت‌ پرده‌ مه‌» نخستین‌ ساخته‌ پرویز شیخ‌ طادی‌ نیز قابل‌ پیش‌ بینی‌ بود ، زیرا كه‌ این‌ فیلم‌ از تولیدات‌ صدا و سیما بود و با توجه‌ به‌ اینكه‌ تلویزیون‌ همواره‌ در خصوص‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ تولیدی‌ خود سرعت‌ عمل‌ بیشتری‌ دارد، در همین‌ راستا فیلم‌ «پشت‌ پرده‌ مه‌» از شبكه‌ تهران‌ به‌ نمایش‌ درآمد.
با وجود تمام‌ ضعفهایی‌ كه‌ این‌ فیلم‌ داشت‌ اما به‌ هر حال‌ فیلمی‌ جدا از آن‌ طیف‌ فیلم‌های‌ موسوم‌ به‌ گیشه‌ بود و البته‌ در گیشه‌ هم‌ این‌ فیلم‌ اصلا موفق‌ عمل‌ نكرد .
دیگر فیلمی‌ كه‌ در ایام‌ عید به‌ نمایش‌ درآمد «رقص در غبار» ساخته‌ اصغر فرهادی‌ بود كه‌ با وجود توجه‌ منتقدان‌ به‌ این‌ فیلم‌ در گیشه‌ خیلی‌ موفق‌ نبود. شبكه‌ سه‌ سیما هم‌ با نمایش‌ فیلم‌ «رز زرد» نشان‌ داد كه‌ بیش‌ از دیگر شبكه‌ها به‌ مخاطب‌ جوان‌ خود توجه‌ دارد و فیلمی‌ را به‌ نمایش‌ گذاشت‌ كه‌ بیشتر در پی‌ فتح‌ گیشه‌ بود تا مطرح‌ شدن‌ در جشنواره‌ها و شاید این‌ تنها فیلم‌ غیر جشنواره‌یی‌ ایرانی‌ بود كه‌ در ایام‌ نوروز به‌ نمایش‌ درآمد.
شبكه‌ چهار هم‌ كه‌ بیشتر مخاطب‌ خاص‌ را مد نظر دارد با نمایش‌ فیلم‌ سینمایی‌ «گاهی‌ به‌ آسمان‌ نگاه‌ كن‌» یكی‌ از آثار غیر متعارف‌ چند سال‌ اخیر سینمای‌ ایران‌ را به‌ نمایش‌ گذاشت‌ ، هرچند كه‌ در گیشه‌ چندان‌ موفق‌ نبود اما از فیلم‌های‌ تحسین‌ شده‌ از سوی‌ داوران‌ جشنواره‌ فیلم‌ فجر بود . به‌ غیر از این‌ شبكه‌ چهار فیلم‌ سینمایی‌ «جمعه‌» را هم‌ پخش‌ كرد، فیلمی‌ كه‌ باز هم‌ در زمره‌ آثار جشنواره‌یی‌ بود و كمتر مورد توجه‌ مخاطب‌ عام‌ واقع‌ می‌شد. البته‌ این‌ فیلم‌ هم‌ در زمره‌ فیلم‌های‌ تكراری‌ به‌ نمایش‌ درآمده‌ از شبكه‌ چهار بود با این‌ حال‌ دیدن‌ این‌ فیلم‌ هر چند تكراری‌ خالی‌ از لطف‌ نبود .
اما شاید پركارترین‌ شبكه‌ درخصوص‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ ایرانی‌ شبكه‌ یك‌ بود كه‌ تقریبا نیمی‌ از فیلم‌های‌ نمایش‌ داده‌ شده‌ از این‌ شبكه‌ تله‌ فیلم‌های‌ تلویزیونی‌ محصول‌ سیما فیلم‌ بود كه‌ به‌ عنوان‌ فیلم‌ سینمایی‌ از تلویزیون‌ به‌ نمایش‌ درآمد كه‌ با توجه‌ به‌ كیفیت‌ پایین‌ كارگردانی‌ و بازیهای‌ تصنعی‌ بازیگران‌ در اینگونه‌ فیلم‌ها و كلا پایین‌ بودن‌ سطح‌ این‌ فیلم‌ها به‌ نسبت‌ فیلم‌های‌ سینمایی‌ روی‌ هم‌ رفته‌ شبكه‌ یك‌ در عین‌ پركاری‌ بسیار هم‌ كم‌ كار بود و بیشتر ساخته‌های‌ خود را به‌ نمایش‌ گذاشت‌ و به‌ هیچ‌ وجه‌ نتوانست‌ در زمینه‌ فیلم‌های‌ ایرانی‌ خواسته‌ های‌ مخاطبان‌ خود را در بعدازظهرهای‌ روزهای‌ عید تامین‌ كند و روی‌ هم‌ رفته‌ شبكه‌ یك‌ كارنامه‌ چندان‌ قابل‌ دفاعی‌ در خصوص‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ سینمایی‌ در عید نوروز امسال‌ نداشت‌ و سطح‌ كارش‌ در حد همان‌ فیلم‌های‌ معمول‌ روزهای‌ جمعه‌ بود .
با وجود نمایش‌ محدود فیلم‌های‌ سینمایی‌ ایرانی‌ اما سیما در انتخاب‌ فیلم‌ها در كل‌ دقت‌ جالب‌ توجهی‌ داشت‌ كه‌ این‌ جزو نكات‌ مثبت‌ كارنامه‌ تلویزیون‌ در ایام‌ عید نوروز امسال‌ بود و امیدواریم‌ كه‌ تلویزیون‌ از این‌ پس‌ نیز در طول‌ سال‌ بیشتر به‌ نمایش‌ فیلم‌های‌ ایرانی‌ توجه‌ داشته‌ باشد و البته‌ تا حد امكان‌ از سانسور در این‌ زمینه‌ نیز بپرهیزد .
نرگس‌ خرقانی‌
منبع : روزنامه اعتماد