تغذیه خوب برای کارآئی بهتر

زندگی ماشینی و دور شدن انسان از طبیعت و شرایط زندگی طبیعی وضعیت تغذیه و سلامت جسم و روان او را دچار تغییرات شگرفی نموده است. امروزه بیماری‌های تمدن یکی از آثار این تغییرات هستند که مردم کشورهای پیشرفته به‌صورت گسترده و کشورهای در حال رشد و میزان کمتری با آنها دست به گریبان می‌باشند. مهمترین این بیماری‌ها عبارتند از: بیماری‌های قلب و عروق، چربی خون، چاقی، نقرس، سنگ‌های صفراوی، دیابت، سرطان، بیماری‌های کبدی که عمدتاً با تغذیه ارتباط دارند، بیماری‌های روانی و استرس نیز از جمله بیماری‌هائی هستند که بیشتر به شرایط زیست‌محیطی مربوط می‌شوند اگرچه انسان امروز نسبت به گذشته به‌علت پیشرفت علم از میانگین طول عمر بالاتری برخوردار است اما به‌علت تغییرات ژرفی که در شرایط محیطی او ایجاد گردیده اما در کنار آن همچنان با بیماری‌های تمدن دست به گریبان است و باید جهت پیشگیری و درمان آنها کوشش نماید. ین تنها یک احساس عمومی است که تغذیه خوب در سلامتی نقش ارد بلکه غذا به ما انرژی و موادمغذی را که بدنمان به آن نیاز دارد می‌دهد تغذیه خوب عبارت است از نمک، قند خون و چربی کم، مقادیر کافی کلسیم و آهن و مقادیر زیاد فیبروکربوهیدرات‌های مرکب با انجام آزمون زیر می‌توانید میزان اطلاعاتتان را در مورد تغذیه تعیین کنید.
بهره هوشی غذائی شما چند است؟ برای رسیدن به جواب این پرسش تست زیر را به‌صورت صحیح و غلط پاسخ دهید و نتیجه را بررسی کنید:
۱) آب یک ماده مغذی مهم است
۲) کلسترول در سفیده تخمظمرغ یافت می‌شود.
۳) ایرانی‌ها حالا نسبت به گذشته کربوهیدرات بیشتری می‌خورند.
۴) سالاد همیشه یک غذای کم‌کالری خوب است.
۵) غذاهائی که سدیم آنها بالا است طعم شور دارند.
۶) زن‌ها نسبت به مردها به کلسیم و آهن بیشتری نیاز دارند.
● پاسخ‌ها:
(۱ صحیح) آب اعمال زیادی در بدن انجام می‌دهد و ما باید بیش از هر ماده مغذی دیگر آن را تجدید کنیم بزرگسالان باید روزانه هشت لیوان آب بنوشند.
(۲. غلط) در یک زرده تخم‌مرغ حدود ۳۰۰ میلی‌گرم کلسترول وجود دارد. سفیده تقریباً پروتئین خالص است.
(۳. غلط) مقدار کل کربوهیدرات تقریباً به همان اندازه باقیمانده است. اما حالا ما کربوهیدرات ساده بیشتر (قندها و آردهای تصفیه شده) و کربوهیدرات مرکب کمتری (دانه‌های کامل، میوه‌ها و سبزی‌های تازه) می‌خوریم.
(۴. غلط) یک سالاد سبز تازه غذائی است که کالری آن بسیار کم است و مواد مغذی آن زیاد است مگر آنکه شما آن را با یک سس سالاد پرکالری چرب کنید.
(۵. غلط) بسیاری از غذاهای فرآوری شده، سدیم خیلی زیادی دارند، اما طعم آنها شور نیست. نمک معمولی (سدیم کلراید) یک منبع سدیم است.
(۶. صحیح) زنان در هنگام سیکل عادت ماهانه آهن از دست می‌دهند و پس از یائسگی سریعتر از مردان کلسیم استخوان‌هایشان را از دست می‌دهند.
● تغذیه، آگاهی و انتخاب‌ها
اگر همه غذاها دارای مقادیر مناسبی از ویتامین‌ها، موادمعدنی و موادمغذی دیگر بودند. صحیح غذا خوردن آسان بود بدبختانه، همه غذاها محتوی مواد مغذی مختلف، مقادیر متفاوتی می‌باشند. بنابراین خوردن غذاهای بسیار متنوع حائزاهمیت است.
تغذیه خوب با آگاهی آغاز می‌گردد. بسیاری از اوقات ممکن است عادات غذا خوردن، تحت تاثیر استرس، عادت آسایش یا افراد دیگر قرار گیرد. نتیجه‌اش این است که ما کالری بسیار زیاد یا بسیار کم، مقادیر زیادی از بغضی مواد مغذی و مقدار ناکافی از بقیه را دریافت می‌کنیم.
داشتن دستی بر عادات غذا خوردنتان با نگاه سرد و بی‌تفاوتی که به رژیم غذائی‌تان می‌اندازید و نوشتن انواع و مقادیر غذاهائی که می‌خورید شروع می‌شود شما ممکن است مایل باشید خوردن غذا در خانه یا بیرون را هم یادداشت کنید.
سعی کنید وضعیت سه یا هفت روز رژیم غذائی‌تان را ثبت کنید در این مدت سعی نکنید خوب باشید فقط همه چیز را بنویسید. از فرم زیر به‌عنوان راهنما استفاده کنید:
▪ گوشت‌ها - آنها را وزن کرده و یادداشت کنید که چگونه پخته شده و آیا همراه با آن پوست یا چربی را هم خورده‌اید.
▪ نوشابه‌ها
همه نوع من‌جمله آب، قهوه، الکل را شامل می‌گردد.
▪ سبزی‌ها، حبوبات، برنج و غیره - برحسب فنجان‌های اندازه‌گیری یادداشت کنید.
▪ مرباها، قند، شربت، سوس‌ها و گراوی‌ها و کره - برحسب قاشق اندازه‌گیری چایخوری یا غذاخوری یادداشت کنید.
▪ چاشنی‌ها، خامه، دانه‌های گردوئی، آب‌نبات، شیرینی‌ها و چیپس‌ها - به یاد دااشته باشید که اینها را نیز یادداشت کنید.
▪ غذاهای مخلوط - همه اجزاء را یادداشت کنید، اگر نمی‌دانید تا آنجا که می‌دانید اجزاء آنها را بنویسید.
در پایان سه یا هفت روز، رکورد رژیم غذائی‌تان را از نظر الگوها بررسی کنید آیا از نظر مقدار غذائی که خورده‌اید یا نوع غذاها شگفت‌زده شده‌اید؟
برای کسب اطلاع بیشتر ما به بررسی دو مهارت که در ابتدا تعیین مواد مغذی در غذا و دومی کاهش چربی و کلسترول می‌باشد می‌پردازیم که مهارت ۱، تعیین مواد مغذی در غذا می‌باشد که شامل کربوهیدرات‌ها، چربی، پروتئین، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آب می‌باشد که در مبحث بعد به بررسی آن می‌پردازیم.

حسین طاهری
منبع: کتاب تغذیه خوب برای کارآئی بهتر
ترجمه و تألیف: مهندس داریوش کوهی کمالی

منبع : ماهنامه اقتصاد خانواده