نسل سومی‌ها از دفاع مقدس می‌پرسند ـ قسمت سوم

● آیا صدام در اعمال جنگ علیه ایران اسلامی تنها بود یا حامیانی هم داشت؟
پاسخ: آمریکا محرک و مشوق اصلی صدام برای حمله به ایران اسلامی بود، انگلیس، رژیم صهیونیستی، آلمان، فرانسه، شوروی و ایتالیا از عمده‌ترین کشورهای اروپایی حامی صدام بودند در میان کشورهای مرتجع منطقه نیز عربستان، مصر، اردن، کویت، امارات، بحرین و هم‌چنین سومالی و سودان از عمده‌ترین کشورهایی بودند که با پول و نفت و ارسال نیروی انسانی در قالب سرباز به کمک صدام شتافته بودند در میان اسیرانی که از عراق گرفتیم بیش از ۱۰ ملیت وجود داشت و این خود گویای تنها نبودن صدام و ارتش بعثی عراق بود. بعدها مشخص شد نزدیک به چهل کشور مستقیم یا غیرمستقیم صدام را در جنگ علیه ما یاری رساندند.
● با آنکه می‌توانستیم پیروز شویم چرا قطعنامه ۵۹۸ را پذیرفتیم؟
پاسخ: علت پذیرش قطعنامه ۵۹۸ که از سوی امام راحل به عنوان جام زهر تلقی شد این بود که رژیم بعثی عراق و حامیان صدام به این نتیجه رسیده بودند که تداوم جنگ منجر به برتری رزمندگان ایرانی شده و باید هر چه زودتر جنگ را خاتمه دهند تا از پیروزی کشور ایران جلوگیری کنند، مقارن با این استراتژی، صدام خلق و خوی وحشیانه خود را عیان‌ترکرد، شدت بخشیدن به حملات موشکی علیه‌ شهرها و مناطق مسکونی با هدف وارد کردن مردم در مصائب جنگ و بالتبع فشار مردمی به نظام اسلامی برای پذیرش قطعنامه ۵۹۸، حمله به هواپیمای مسافربری ایرباس در آسمان خلیج‌فارس و به شهادت رساندن ۲۹۰ زن و کودک و پیر و جوان، استفاده گسترده از سلاح‌های شیمیایی، همگی حاکی از این بود که صدام به هر قیمتی می‌خواهد جنگ به لحاظ نظامی به نفع ایران پایان نپذیرد.
یکی از علل پذیرش قطعنامه ۵۹۸ این بود که مملکت به لحاظ اقتصادی، با توجه به پایین آوردن قیمت نفت توسط سلطه‌گران، در شرایطی قرار گرفته بود که به اذعان کارشناسان، تداوم دفاع مقدس، محتاج هزینه‌های سنگینی بود که شرایط آن زمان پاسخ‌گوی این هزینه‌ها نبوده است. به هر حال مجموعه‌ای از شرایط بیرونی و درونی باعث شد تا قطعنامه ۵۹۸ توسط امام راحل پذیرفته شود. نکته مهم دیگر تصمیم قطعی آمریکا برای مستقیم وارد شدن در جنگ بود؛ چنانچه ناوگان او در خلیج فارس به حرکت در آمده بودند و جنگ مستقیم با آمریکا با توجه به شرایطی که برخی از مسئولین سیاسی برای ایران ترسیم کرده بودند، امکان پذیر نبود.
● تکلیف غرامت‌های ما از عراق بالاخره چه می‌شود؟
پاسخ: اگر چه پی‌گیری برای دریافت غرامت معین شده از سوی کمیته تعیین غرامت سازمان ملل که معادل۱۰۰۰ میلیون دلار اعلام شده حق مسلم و قطعی ایران می‌باشد اما با توجه به اینکه شرایط حکومتی و روند سیاسی ساختار فعلی عراق به کل متفاوت از دوران دفاع مقدس می‌باشد پی‌گیری این‌ خواسته در شرایط فعلی خیلی به مصلحت نیست، مضاف بر آنکه دولت نوری مالکی به لحاظ امنیتی با مخاطرات سنگین تروریستی در این کشور روبرو می‌باشد.
بنابراین پاسخ این است که اگر چه اصل موضوع برای دریافت غرامت به جای خود پابرجاست اما مقطع فعلی به لحاظ سیاسی و حقوقی در دولت عراق مستعد برای این درخواست نیست و باید در شرایط مناسب‌تری که می‌تواند آینده‌ای نزدیک یا دور باشد عنوان گردد.

رضا ساعی شاهی