رابطه عاطفی معلم و شاگرد

نامناسب بودن فضای آموزشی و احساس راحتی‌نکردن دانش‌آموز یادگیری او را متاثر می‌کند. ما همه دانش‌آموزان را هم از نظر هوش، استعداد و عاطفی بودن یکسان فرض می‌کنیم و مطالب یکسانی را نیز به آنها می‌آموزیم و استرس امتحان را نیز در آنها ایجاد می‌کنیم، همه این عوامل هم بر یادگیری آنها تاثیر منفی می‌گذارد. ضمن آنکه کارشناسان آموزش و پرورش معتقدند بهترین معلمان آنهایی هستند که همه مطالب را بدانند اما همه آن را ارائه ندهند تا به این وسیله دانش‌آموز را به چالش بکشانند.
ارزشیابی توصیفی (نمره دادن به دانش‌آموز در طول سال و نه صرفا کمی) باید مورد توجه قرار گیرد. باید معلمان توجه داشته باشند که تنبیه‌زدگی در دانش‌آموز به وجود نیاید، به این معنی که اگر بچه شیطنت کرد باید معلم نیز حوصله همراهی و جست‌وخیز کردن با او را داشته باشد. اما اگر برخلاف آن او را همواره مورد تنبیه قرار داد، در واقع تنبیه‌زدگی را در او به وجود آورده است. این امر باعث می‌شود دانش‌آموز مطالب را یاد نگیرد، معلم نیز تصور می‌کند او دچار افت تحصیلی شده است در حالی که برخلاف تصور است. باید شرایط، امکانات و آزمون‌ها را با دانش‌آموز متناسب کنیم.
اگر در فرآیند یاددهی و یادگیری مسئله‌ای به وجود آید نباید دانش‌آموز را متهم و مقصر بدانیم بلکه باید در شرایط بازنگری کنیم. در دوره ابتدایی باید ۱۰۰ درصد دانش‌آموزان به پایه‌های بالاتر ارتقا یابند. در بسیاری از کشورها ارتقای خودبه‌خودی مطرح می‌شود. البته این بدان معنا نیست که دانش‌آموز چیزی فرا نمی‌گیرد بلکه روش‌ها و محتوای درس به گونه‌ای او را به یادگیری برمی‌انگیزد. براساس تئوری «یادگیری در حد تسلط» بیش از ۹۰ درصد دانش‌آموزان آنچه را که به آنها می‌آموزند، فرا می‌گیرند و کاملا به اهداف می‌رسند، بقیه نیز فقط کمی کمتر از ۱۰۰درصد را می‌آموزند.
بنابراین همه ضعف‌ها در دوره ابتدایی به روش‌های تدریس و آموزش مربوط می‌شود. در دوره‌های تحصیلی بالاتر به علت آنکه حجم مطالب بالاتر می‌رود و دروس تخصصی‌تر می‌شود ممکن است توانایی‌های ذهنی فرد و ویژگی‌های فردی او نیز بر افت تحصیلی تاثیرگذار باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد کمترین میزان افت تحصیلی در دوره ابتدایی و بیشترین میزان نیز در دوره متوسطه دیده می‌شود.»
«منوچهر فضلی‌خانی» مدیرکل دفتر آموزش و پرورش راهنمایی تحصیلی معتقد است: «اگر با مقیاس‌ها و ابزارهای درست سواد و عملکرد دانش‌آموزان را بررسی کنیم شاهد رشد کیفی تعلیم و تربیت و آموزش و یادگیری هستیم اما برای رسیدن به وضع مطلوب راه زیادی در پیش داریم. همه عوامل درون و بیرون سیستم آموزشی باید کمک کنند تا این امر محقق شود.
جامعه باید بسترهای مناسب و همسو با آنچه را که دانش‌آموز در مدرسه فرا می‌گیرد فراهم کند، به طور مثال اگر او در مدرسه مسائل بهداشتی، اخلاقی و اجتماعی را می‌آموزد در جامعه باید آن را تمرین کند. اگر فضای آموزشی و فضای جامعه و زندگی دانش‌آموز مکمل هم نباشند و مغایرت داشته باشند، شکافی به وجود می‌آید که افت تحصیلی را از نظر کیفی باعث می‌شود.
در حالی که باید جامعه تجلی‌گاه یادگیری‌ها و آموخته‌های فرد باشد. ارتباط دانش‌آموز و معلم نیز باید بسیار مورد تاکید قرار گیرد. به نحوی که شیوه تعامل آنها با یکدیگر مهم‌ترین عنصر در یاددهی و شخصیت‌بخشی به دانش‌آموز محسوب می‌شود، اگر این تعامل عاطفی، علمی، صمیمی و محکم باشد، اعتماد دانش‌آموز جلب می‌شود و به تبع آن کیفیت تحصیلی ارتقا می‌یابد. بنابراین نیروی انسانی در کیفیت‌بخشی به آموزش حرف اول را می‌زند. باید به سمتی حرکت کنیم که معلمان صلاحیت‌ها و مهارت‌های حرفه‌ای را به دست آورند و در کنار تخصص با انگیزه و علاقه کار کنند. ضمن آنکه آموزش‌های نیروی انسانی هم به سمت فن معلمی گام بردارند. در همین‌باره و به منظور ارتقای کیفیت تدریس، جشنواره الگوهای برتر تدریس مورد توجه و تاکید قرار گرفته است.»

منبع : روزنامه کارگزاران