جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

راز درخشان‌ترین انفجار عالم !


راز درخشان‌ترین انفجار عالم !
قدرتمندترین انفجار عالم هنوز درخشان است. حال ان که چنین انفجاراتی معمولا‌ به سرعت کم‌نور می‌شوند، لذا اخترشناسان به دنبال دلا‌یل نورانی ماندن این انفجار هستند. ‌
قدرتمندترین انفجاری که تاکنون در عالم رصد شده بود، حدود چهار هفته پیش به صورت <انفجار پرتو گاما> به وقوع پیوست. ‌ درخشش این انفجار در تاریخ رصد انفجارها در کیهان بی‌نظیر بود. اما آن‌چه بیش از خود انفجار عجیب است، پدیده‌دیگری است. این جرم هنوز در کهکشان میزبان می‌درخشد و باعث حیرت اخترشناسان شده است. ‌ این پدیده به سبب متلا‌شی شدن ستاره‌ای پرجرم رخ داده است. احتمالا‌ جرم ستاره مذکور معادل ‌۵۰ برابر جرم خورشید بوده است. این جرم در فاصله ‌۵ /۷ (هفت و نیم) میلیارد سال نوری از ما قرار دارد. ‌
برای مختصر زمانی در روز ‌۲۹ اسفند، می‌توانستیم جرمی چنین دوردست را به راحتی با چشم غیر مسلح نظاره کنیم. با فاصله‌ای هزاران بار بیش‌تر از کهکشان مثلث اما با همان میزان درخشندگی. ‌ درخشش این انفجار ‌۵ /۲ (دو و نیم) میلیون بار بیش از ابرنواختر درخشانی بود که در سال ‌۲۰۰۵ روی داد. اخترشناسان بر این امید بودند که بتوانند از کهکشان میزبان این ستاره تصویر برداری کنند اما عکس هابل که در ‌۱۹ فروردین منتشر شد، نشان دهنده‌ی آن بود که نور کهکشان هنوز در درخشندگی انفجار شدید چهار هفته پیش پنهان است. ‌ تصور بر این است که این‌گونه فوران‌ها زمانی رصد می‌شوند که جهت جت‌های موادی که با سرعتی نزدیک به سرعت نور حرکت می‌کنند، مستقیم به سمت زمین باشد. ‌ همچنین دانشمندان عقیده دارند که هرچه جت‌ها باریک‌تر باشند و قطر مخروط آنها کم‌تر باشد، درخشندگی آن‌ها افزایش می‌یابد. ‌
به نوشته نجوم، این پرتوهای گاما در مسیر حرکت به سمت زمین نور مرئی تولید می‌کنند. یعنی جت‌ها، گازهای اطراف خود را داغ می‌کنند و باعث تابش آن‌ها می‌شوند. ‌ برخی از اخترشناسان عقیده دارند که درخشندگی زیاد به این سبب بوده است که ما دقیقا به درون جت‌خیره شده‌ایم و در نتیجه انرژی زیادی به سمت زمین ارسال شده است، اما اگر این‌گونه باشد با عوض شدن جهت جت‌ها درخشندگی نیز کم می شوند. ‌
با توجه به درخشش زیاد، این‌گونه انتظار می‌رفت که انفجار به سرعت کم نور شود، اما این انفجار با بقیه تفاوت دارد و به گونه‌ای غیرمعقول درخشان مانده است و این نمی تواند نشانی برای جت‌های باریک باشد. ‌ اما اگر جت ها زیاد باریک نباشند انرژی آزاد شده باید بسیار زیاد باشد که بتواند نورانیت زیاد را با توجه به فاصله‌ی جسم توضیح دهد. ‌
این می‌تواند نشانه‌ای باشد برای آن‌که انفجار کسر بزرگی از انرژی تابشی خود را به صورت گاما تابش کرده است و این بیشتر از آن مقداری است که در انفجارهای پرتو گاما شاهد هستیم. ‌
منبع : روزنامه سیاست روز


همچنین مشاهده کنید