کوریتوزاروس، دایناسور کلاه دار

● آناتومی:
كوریتوزاروس، دایناسوری بزرگ،‌گیاهخوار و مرغابی مانند(خانواده هادروزاریدا) بود. طول آن حدود ۳۳-۳۰ فوت(۱۰-۹ متر)،‌ارتفاع آن حدود ۶/۶ فوت(۲ متر) و وزن آن بیش از ۵ تن بود.
كوریتوزاروس، در بالای سربزرگش، تاجی استخوانی و توخالی به شكل كلاه داشت كه در دو طرف پهن می شد(كوریتوزاروس، به معنای دایناسور كلاه دار است). بینی كوریتوزاروس در بالای تاجش قرار داشت. احتمالا این تاج، برای ایجاد صدا، به عنوان وسیله خنك كننده، برای ابراز عشق به هنگام جفتگیری و/ یا تقویت حس بویایی(لوبهای بویایی كوریتوزاروس،‌بخشی از مغز كه بو را حس می كند، در تاج قرار دارد) به كار می رفته است. تاج نرها بلندتر از تاج ماده ها و كوریتوزاروسهای نابالغ بود.
پوزه كوریتوزاروس،‌ فاقد دندان بود و دارای صدها دندان گونه ای بود كه برای خردكردن غذا به كار می رفت. كوریتوزاروس، روی دو(یا چهار) پا راه می رفت،‌ بازوانی كوتاه و دمی بلند و سنگین داشت. این جانور فاقد وسیله دفاعی طبیعی بود. طول ران كوریتوزاروس (استخوان ران) ۱۰۸ سانتیمتر بود.
● زمان زیست:
كوریتوزاروس،‌در دوره كرتاسه،‌حدود ۶۵-۸۰ میلیون سال قبل، تا انتهای مزوزوییك،‌عصر خزندگان می زیست. هم عصرهای كوریتوزاروس در كرتاسه پسین(در آمریكای شمالی) عبارت بودند از: آلبرتوزاروس، نانوتیرانوس، پاراسارولوفوس، ائوپلوسفالوس، كریتوزاروس و پاكیرینوزاروس.
● رفتاركوریتوزاروس:
كوریتوزاروس،‌به صورت گله ای زندگی می كرد و برای تولید مثل از مناطق ساحلی به مناطق بلندتر مهاجرت می كرد.
● تغذیه:
كوریتوزاروس، گیاهخوار بود و احتمالابرگهای سوزنی كاج، كاجها، گینگكاس، جوانه ها، سیكادها، شاخه های كوچك و برگهای مگنولیا را می خورده است.
● هوش:
كوریتوزاروس، نوعی اورنیتوپود بودكه هوش آنها(یا EQ كه از روی نسبت مغز به وزن بدن اندازه گیری می شود) در بین دایناسورها متوسط بود.
● تحرك:
كوریتوزاروس، روی دو پا راه می رفت و می دوید و دایناسور نسبتا چابك و تندرویی بود. احتمالا كوریتوزاروس برای خوردن گیاهان زیرپایش، روی چهارپا راه می رفته است.
● كشف فسیلها:
كوریتوزاروس، در سال ۱۹۱۴،‌توسط بارنوم براون، از روی فسیلی كه در آلبرتای كانادا یافت شد، نامگذاری شد. فسیلها در آمریكای شمالی، در مونتانای آمریكا و آلبرتای كانادا، یافت شدند. پوست فسیل شده كوریتوزاروس با بافتی برجسته و ریگی كشف شده است.
● طبقه بندی:
كوریتوزاروس،‌متعلق است به:
· قلمرو(جانوران)
· شاخه مهره داران(دارای طناب عصبی پشتی هستند كه در مغز خاتمه می یابد)
· رده آركوزاریا(دیاپسیدها با دندانهای سرپیچی و غیره)
· راسته اورنیتیچیا- دایناسورهای جهنده.
· زیرراسته اورنیتوپودا.
· روراسته ایگوانودونتیا- شستهایی میله ای دارند.
· سوپرخانواده هادروزاروییدا- دایناسورهای مرغابی مانند.
· خانواده لامبئوزارینا- دایناسورهای مرغابی مانند و دارای تاج توخالی.
· جنس كوریتوزاروس.
· گونه كوریتوزاروس كاسواریوس(گونه نوعی: بارنوم براون، ۱۹۱۴).
كوریتوزاروس، دایناسوری بزرگ،‌گیاهخوار و مرغابی مانند بود كه تاجی در سر داشت. احتمالا این تاج، برای ایجاد صدا، به عنوان وسیله خنك كننده، برای ابراز عشق به هنگام جفتگیری و/ یا تقویت حس بویایی به كار می رفته است. كوریتوزاروس،‌در دوره كرتاسه پسین، ‌حدود ۶۵-۸۰ میلیون سال قبل، می زیست.
● آناتومی: كوریتوزاروس، بازوانی كوتاه،‌دمی بلند و نوك تیز، پاهای سم دار سه انگشتی و دستانی دستكش مانند داشت. تاجی استخوانی و توخالی، سرش را می پوشاند. این هادروزار(دایناسور مرغابی مانند) پوزه ای بی دندان و صدها دندان گونه ای فشرده داشت كه برای خردكردن غذا به كار می رفت. طول كوریتوزاروس حدود ۳۰ فوت(۹ متر) و وزن آن بیش از ۵ تن بود. كوریتوزاروس، دوپا بود(روی دوپا راه می رفت) كه می توانست برای چریدن و خوردن گیاهان زیرپا، روی چهار پا هم راه برود.
● فسیلها و نامگذاری: كوریتوزاروس،‌به معنای دایناسور كلاه دار است. كوریتوزاروس، در سال ۱۹۱۴،‌توسط بارنوم براون، از روی فسیلی كه در آلبرتای كانادا یافت شد، نامگذاری شد. فسیلها در آمریكای شمالی، در مونتانای آمریكا و آلبرتای كانادا، یافت شدند. پوست فسیل شده كوریتوزاروس با بافتی برجسته و ریگی كشف شده است.

منبع : پایگاه داده های علوم زمین کشور