پنجشنبه, ۲۳ اسفند, ۱۴۰۳ / 13 March, 2025
مجله ویستا
دمی باسعدی
سعدی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش گذراند و برای تحصیلات تكمیلی به نظامیه بغداد رهسپار شد و در آنجا شاگردی شیخ سهروردی را نمود. سعدی سیاح و جهانگرد نیز بوده كه بسیاری از سرزمین‌های اسلامی و غیر اسلامی آن دوره را زیر پا گذاشته است و از آن سفرها در حكایات خویش داستان‌ها گفته؛ هرچند كه عده‌یی به‌مثابه «جهان‌دیده بسیار گوید دروغ»، پاره‌یی سفرهایش را خیالی می‌دانند.
سعدی در نظم و نثر بی‌شك از مقتدرترین و بزرگترین شاعران و نویسندگان فارسی زبان است كه سیطره خود را بر نثر و نظم فارسی تا دوره تجدد ادبی در ایران حفظ كرده بود و ازاین‌رو مقلدین بی‌شماری داشت كه به استقبال گلستانش، ملستان و بهارستان و پریشان و... می‌نوشتند و این سیطره چنان قدرتمند بود كه اولین متجددین در انقلابات ادبی برای در هم ریختن سنن نگارشی دوره قاجار به حمله به سعدی دست زدند و امثال تقی رفعت بر ضد سعدی مقاله نگاشتند كه با واكنش شدید ادبای سنتی مواجه و موجب تعطیلی مجله تقی رفعت شد.
تاثیر سعدی بر اخلاق و افكار ایرانیان انكارناپذیر است كه صدها سال گلستان او كتاب درسی مكتبخانه‌ها بود و خطاطان غزل‌هایش را سرمشق می‌نوشتند. اما واقعیت این است كه سعدی از درون جامعه ایرانی جوشید و تمامی خصلت‌ها و خوبی‌ها و بدی‌های ایرانیان را همان‌طور كه بودند به معرض نمایش گذاشت و حتی به این سبب عده‌یی او را نویسنده‌یی رئالیست می‌دانند و همین ویژگی سعدی هم باعث شده كه متجددین معاصر كه به نقد ادبیات كلاسیك پرداختند در اولین قدم سعدی را مورد حمله قرار دهند كه اوج این ایراد گیری را در آثار مرحوم كسروی می‌بینیم. بی‌توجه به اینكه خود را باید شكست نه آئینه را كه گناه آئینه فقط راست بنمودن چهره است.
سعدی در غزلیات خود شاعری دلسوخته و عاشق‌پیشه است كه كمتر مفاهیم عرفانی را در آثارش می‌بینیم و ازاین‌جهت یكی از بهترین شاعران غزل‌سرای جهان است كه عاشقانه‌هایش واقعا زیباست و درآخرین حد لطافت و زیبایی و لطیف‌ترین معانی در ساده ترین و فصیح ترین و كامل‌ترین الفاظ آمده است.
سعدی هرچه در گلستان نویسنده یی واقع گرا است، در بوستان شاعری آرمان‌خواه است و دنیا را آنچنان كه میل دارد می‌خواهد.
بهترین تصحیحات از آثار سعدی توسط مرحوم محمدعلی فروغی ذكاء الملك و از غزل‌هایش توسط حبیب یغمایی و بهترین تصحیح از گلستان و بوستان توسط مرحوم دكتر غلامحسین یوسفی انجام شده‌است.
غزلی زیبا از این شاعر و نثر نویس توانای فارسی زبان را باهم می‌خوانیم:
شب عاشقان بی دل چه شبی دراز باشد
تو بیا كز اول شب،در صبح باز باشد
عجب‌است اگر توانم كه سفركنم ز دستت
به كجا رود كبوتر كه اسیر باز باشد؟
زمحبتت نخواهم كه نظر كنم به رویت
كه محب صادق آن است كه پاكباز باشد
به كرشمه عنایت، نگهی به سوی ما كن
كه دعای دردمندان ز سر نیاز باشد
سخنی كه نیست طاقت كه زخویشتن بپوشم
به كدام دوست گویم كه محل راز باشد؟
چه نماز باشد آن را كه تو در خیال باشی؟
تو صنم نمی‌گذاری كه مرا نماز باشد
نه چنین حساب كردم،چو تو دوست می‌گرفتم
كه ثنا و حمد گوییم و جفا ناز باشد
دگرش چو باز بینی،غم دل مگوی سعدی
كه شب وصال كوتاه و سخن دراز باشد
قدمی كه بر گرفتی به وفا و عهد یاران
اگر از بلا بترسی،قدم مجاز باشد
نقل از سایت «آتی‌بان»
اردوان امیری نژاد
اردوان امیری نژاد
منبع : روزنامه اعتماد
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست