دوربین‌های داخل دهانی (‏Intraoral Cameras‏)‏

با ظهور فن‌آوری دوربین‌های دیجیتال، هنر عكاسی وارد دنیای تازه‌ای شده است. دوربین‌هایی كه در عین سادگی، دارای امكاناتی هستند كه بر خیلی از دوربین‌های معمولی و متداول ترجیح داده می‌شود. راحتی كار با آنها، وزن كم امكان اتصال به كامپیوتر، هزینه اندك و عدم وجود محدودیت در گرفتن تصاویر، از مزیت‌های كاربردی این‌گونه دوربین‌هاست.‏
علم دندان‌پزشكی نیز همگام با فن‌آوری روز عكاسی دنیا، با بهره‌گیری از دوربین‌های دیجیتال داخل دهانی (‏Digital Intraoral Cameras‏) پا به عرصه تازه‌ای نهاده كه نتیجه آن چیزی جز تكامل این رشته نیست.
این‌گونه دوربین‌ها كه در واقع نمونه‌ای از هندپیس‌های دندان‌پزشكی به شمار می‌آید، در بسیاری از فرآیندهای جراحی دندان كاربرد داشته و بازگو كننده وضعیت محیط داخل دهانی و به خصوص دندان‌ها در انجام پروسه جراحی است. همانند سایر دوربین‌های دیجیتال معمولی كه یك حافظه جانبی (‏Flash Memory‏) دارد، این دوربین‌ها نیز قابلیت ذخیره‌سازی عكس‌های گرفته شده با قالب‌های متداول را (همانند ‏JPEG‏ و ...) البته با حافظه محدود (بسته به حجم ‏Memory Flash‏) را دارند. بدین ترتیب احتمال استفاده از این‌گونه تصاویر در انواع نرم‌افزارهای محیط كار دندان‌پزشكی وجود داشته و قابل پیوست به پرونده الكترونیك بیمار است. دسترسی به این تصاویر در مراجعات بعدی به رونده بیمار بسیارآسان بوده و امكان‌ هیچ‌گونه عدم ناسازگاری در نمایش مجدد تصاویر وجود ندارد.‏
همانند سایر دوربین‌ها، امكان متمركز شدن بر روی یك محل خاص (‏Focus‏) با دقت بالا وجود دارد. همچنین با قرارگیری لامپ‌های نورانی (‏LED‏) بر روی آنها امكان تنظیم نور مناسب برای گرفتن تصاویر مناسب‌تر از محط داخل دهانی وجود دارد.
تصاویر گرفته شده عموماً با كیفیت ‏‎۴۸۰‎‏×‏‎۶۴۰‎‏ پیكسل و یا حتی بالاتر، امكان نمایش بر روی صفحه مانیتور، تلویزیون و حتی چاپ آنها را امكان‌پذیر می‌سازد‏، ضمن اینكه همانند سایر دستگاه‌های دیجیتال، امكان اتصال اینگونه دوربین‌ها به سیستم‌های كامپیوتری از طریق پورت ‏USB‏ و به صورت ‏Plug & Play‏ فراهم شده است.‏
در اینگونه دوربین‌ها غالباً از لنزهای ‏CCD۱/۴ inch‏ استفاده می‌شود. كاربرد اصلی این دوربین‌ها مواقعی است كه امكان دید مستقیم برای طرح وجود نداشته باشد. بدین ترتیب جراح با گرفتن تصویر و بزرگنمایی ناحیه مورد نظر، هم از دقت و هم از سرعت و اطمینان بالاتری در تشخیص و اقدامات بعدی برخوردار خواهد بود.
در انواع خاصی از اینگونه دوربین‌ها (كه به ‏Camera‏ ‏IO‏ مشهور) امكان عكس گرفتن و تصاویر ویدئویی وجود دارد (دو كاربرد مجزا دارد) با این تفاوت كه قطعاً می‌بایست ظرفیت حافظه این‌گونه دوربین‌ها در مقایسه با دوربین‌های معمولی بالاتر باشد. نوع خاصی از ‏Falsh Memoryها با نام ‏SD‏ به طور متداول در این دوربین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خروجی دیجیتال این‌گونه تجهیزات،‌ سازگار با ‏USB‏ و استاندارد ‏IEEE ۱۳۹۴‎‏ (‏Firewire or iLink‏) بوده كه امكان انتقال تصاویر فیلمبرداری شده بدون نیاز به كارت تصویر ویدئویی (‏Video Capture Card‏) را فراهم می‌آورد(‏S-video output‏).
همچنین به علت سازگار بودن آنها با استانداردهای شبكه امكان ارسال تصاویر از یك نقطه به نقطه‌ای دیگر با استفاده از انواع شبكه‌های بی‌سیم موجود در مراكز درمانی وجود دارد. بدین ترتیب، این تصاویر به صورت همزمان (‏online‏) در هر مركز درمانی كه از امكانات ارتباطات بی‌سیم برخوردار باشد، امكان‌پذیر است.‏
در انواع مختلف این دوربین‌ها‏، یك تعداد حافظه داخلی (به غیر از ‏Flash Memory‏) در نظر گرفته شده كه امكان ذخیره‌سازی تصاویر در موارد خاص نیز بر روی آنها وجود دارد.
كاربری این‌گونه دوربین‌ها بسیار ساده و نیاز به آموزش‌های خاص برای كار با آنها وجود ندارد. به عبارت دیگر كلیه تنظیمات اساسی جهت گرفتن تصاویر متناسب با شرایط محیطی توسط دوربین صورت گرفته و تنها گرفتن تصویر به عهده كاربر است.‏
پارامترهای اصلی در تعیین جدول مقایسه‌ای دوربین‌های داخل دهانی به شرح زیر است:‌
▪ كیفیت تصاویر،‏
▪ ابعاد و وزن دوربین،
▪ رنگ و رزالوشن تصویر،
▪ كنترل نور LED،
▪ قدرت لنز،
▪ پشتیبانی از‏ قالب‌های متداول تصاویر، ‏
▪ كنترل لرزش‌های احتمالی،
▪ اتصال به كامپیوتر،
▪ برقراری ارتباطات بی‌سیم با سایر دستگاه‌های جانبی و
▪ هزینه.

نویسنده: علی معین
پست الکترونیکی: [e-mail]

منبع : مجله مهندسی پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی