یکشنبه, ۱۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 2 February, 2025
مجله ویستا

سقوط - DER UNTERGANG


سقوط - DER UNTERGANG
سال تولید : ۲۰۰۴
کشور تولیدکننده : اتریش، آلمان و ایتالیا
محصول : برنت آیشینگر
کارگردان : اولیور هیرشبیگل
فیلمنامه‌نویس : آیشنیگر، برمبنای کتاب‌هائی نوشتهٔ ترودل یونگه، ملیسا مولر و یواخیم فست
فیلمبردار : راینر کلاوسمان
آهنگساز(موسیقی متن) : استفان تساخاریس
هنرپیشگان : برونو گانتس، الکساندرا ماریا لارا، اولریش ماتس، یولیانه کولر، هاینو فرش، اولریش نوتن، کورینا هارفوخ و کریستیان برکل
نوع فیلم : رنگی، ۱۷۸ دقیقه


وقتی ̎ترودل یونگه̎ (ماریا لارا) در پائیز سال ۱۹۴۲، به‌عنوان منشی شخصی ̎آدولف هیتلر̎ (گانتس) استخدام شد، بیست و دو سالش بود. در آوریل سال ۱۹۴۵ وقتی نیروهای متفقین، آلمان را به‌طور کامل به اشغال خود درمی‌آوردند، ̎یونگه̎، کماکان برای ̎هیتلر̎ کار می‌کرد. در آن زمان رهبر آلمان به پناهگاه زیرزمینی‌اش در برلین پناه می‌برده و از عمر رایش سوم و خود او، ده روزی بیشتر باقی نمانده بود. در حالی‌که ̎اوا براون̎ (کولر)، محبوبهٔ هیتلر سعی می‌کند تا جشن تولد سرگرم‌کننده‌ای برای پیشوا برپا کند، نزدیک‌ترین دستیاران ̎هیتلر̎ از جمله ̎هاینریش هیملر̎ (نوتن)، ̎یوزف گوبلس̎ و ̎آلبرت اشپیر̎ (فرش) او را تشویق می‌کنند از برلین فرار کند و در آن میان فقط ̎گوبلس̎ است که هنوز خیال واهی بقای رایش را در سر می‌پروراند. ̎هیتلر̎ توصیهٔ آنان را نمی‌پذیرد و در برلین می‌ماند و باقی روزهای زندگی‌اش را به امر و نهی به ̎یونگه̎ می‌گذراند و در حالی‌که سعی دارد دریابد کجای حساب‌ و کتاب‌هایش غلط بوده که کار با به آن‌جا کشانده است، همهٔ تقصیرها را بر گردن اطرافیانش می‌اندازد. در همین حال ̎گوبلس̎ و همسرش (هارفوخ)، شش فرزند خود را گرد آورده، به پناهگاه می‌آورند و مصمم‌اند به‌جای تسلیم شدن به نیروهای متفقین، به زندگی خود و فرزندانشان پایان دهند.
● اعلام موجودیت سینمای آلمان در دو جبههٔ متفاوت. اول این‌که آلمانی‌ها آن‌قدر بر روحیهٔ ناسیونالیستی‌شان فائق شده‌اند که می‌توانند روایتی با جزئیات کامل تاریخی از زندگی دیکتاتور بزرگ تاریخی‌شان بسازند و دوم به رخ کشیدن توانائی‌های تکنیکی سیمائی که در این سال‌ها چیز زیادی از آن دیده نشده بود. سقوط از این جهت غافل‌گیرکننده است که وارد دنیائی تازه می‌شود. نگاه بیرونی به وقایع جنگ جهانی دوم پس از گذشت بیش از شصت سال دیگر کاملاً دستمالی شده است و سقوط از زاویه‌ای به ماجرا می‌پردازد که نمونهٔ کمتری دارد. یک نگاه آلمانی به آن‌چه در نیمهٔ دههٔ ۱۹۴۰ رخ داد. فیلم چنان به هیتلر و زندگی خصوصی او نزدیک می‌شود که گاه تماشاگر فارغ از تاریخ ،با تنهائی دیکتاتور هم‌راه می‌شود و برای فرماند‌ه‌ای که نیروهایش او را تنها گذاشته‌اند دل می‌سوزاند. این یکی از دقیق‌ترین روایت‌های سینما از واقعیت‌ مرگ هیتلر و روزهای واپسین حکومت نازی‌هاست و معرّف کارگردانی صاحب‌سبک به نام هیرشبیگل که چه در اجرا و چه در روایت داستان کاملاً موفق نشان می‌دهد. مهم‌ترین ویژگی فیلم اما بازی گانتس در نقش آدولف هیتلر ا ست که بخشی از آن هم‌ذات‌پنداری با هیتلر را همین‌ جنس بازی گانتس سبب شده. کنار هم گذاشتن تصاویری که گانتس از هیتلر ساخته با تصاویر واقعی دیکتاتور مثلاً در پیروزی ارادهٔ لنی ریفنشتال نشان می‌دهد که گانتس چه میزان شبیه واقعیت است.