تظاهرات گوارش و اختلالات کبدی در بروسلوز بیمارستان امام (۱۳۷۴-۸۰)

● مقدمه:
بروسلوز یکی از شایع ترین بیماریهای عفونی مشترک بین انسان و دام می باشد که انتشار جهانی دارد. اگرچه این بیماری در بعضی از کشورهای جهان ریشه کن شده است در ایران یک بیماری آندمیک می باشد. علائم بالینی بروسلوز متغیر و بسیار گسترده و متنوع می باشند. هدف از این مطالعه بررسی تظاهرات گوارشی از جمله اختلالات کبدی در بیماران مبتلا به بروسلوز بوده است.
● مواد و روشها:
بیمارانی که با تشخیص بروسلوز (علائم اپیدمیولوژی مثبت + علائم بالینی + سرولوژی مثبت) در مجتمع آموزشی درمانی امام خمینی طی سالهای ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۰ بستری شده اند تحت بررسی قرار گرفتند.
● یافته ها :
طی این مدت ۱۸۸ بیمار با تشخیص قطعی بیماری بروسلوز تحت بررسی واقع شدند که از این میان ۱۰۸ نفر مذکر و ۸۰ نفر مونث بودند. میانگین سنی بیماران ۳۴.۸۰ سال بود (سال Range=۱-۷۹) از میان ۱۸۸ بیمار بستری ۳۴ بیمار اختلال آنزیمهای کبدی بصورت اختلال SGPT و یا اختلال SGoT داشتند (۱۸.۰۸ درصد). از این ۳۴ بیمار ۲۷ بیمار اختلال توام SGPT و SOGT داشتند ۶ بیمار SGOT به تنهایی و ۱ بیمار اختلال SGPT به تنهایی داشتند. در آزمایشات انجام شده علاوه بر اختلالات آنزیمهای کبدی SGPT و SGOT که ذکر گردید ۲۸ نفر آلکالن فسفاتاز بالا و ۱۰ نفر بیلی روبین توتال بالا داشتند. از ۱۸۸ بیمار مبتلا به بروسلوزیس ۲۳ بیمار از تهوع و استفراغ، ۷۴ بیمار از بی اشتهایی شکایت داشتند. ۶۲ بیمار کاهش وزن را ذکر می نمودند. درد ناحیه اپیگاستر در ۲۵ بیمار و درد ناحیه Right Upper Quadrant (RUQ) در ۳۲ بیمار گزارش گردید. در معاینات انجام شده ۲۸ بیمار مبتلا به هپاتومگالی بودند. زردی در ۷ بیمار و آسیت در ۳ بیمار گزارش گردید از ۱۸۸ بیمار مبتلا به بروسلوزیس ۵۷ بیمار مبتلا به فرم لوکالیزه یا موضعی بروسلوز بودند و ۱۳۱ بیمار مبتلا به فرم غیرلوکالیزه بروسلوز بودند. در بین اشکال لوکالیزه ۳۴ نفر فرم لوکالیزه استخوانی داشتند، ۱۲ نفر فرم لوکالیزه ادراری تناسلی مردانه، ۶ نفر فرم لوکالیزه کبدی و ۵ نفر فرم لوکالیزه عصبی داشتند.
● نتیجه گیری و توصیه ها:
نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که اگر چه تغییرات جزئی آنزیمهای کبدی و همچنین علائم بالینی ناشی از درگیری کبد از قبیل تهوع، استفراغ، درد شکم، هپاتومگالی و زردی خفیف و … در تعدادی از بیماران مبتلا به بروسلوزیس مشاهده می شود، اما با توجه به سویه غالب بروسلا در کشور ما (یعنی بروسلا ملی تنسیس) وجود شواهد بالینی و یا آزمایشگاهی دال بر درگیری شدید و واضح کبدی به صورت افزایش قابل توجه آنزیمهای کبدی، مقادیر بالای بیلی روبین و آلکالن فسفاتاز و بالاخره زردی شدید و آسیب در بروسلوزیس در این منطقه نادر بوده و بررسی سایر علل تشخیصی را ایجاب می نماید.

زهرا احمدی نژاد
مهرناز رسولی نژاد
مریم محمودی
نیما رضایی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی