دوازدهمین دوره جام جهانی فوتبال (اسپانیا ۱۹۸۲)

اسپانیایی ها ۱۶ سال قبل از برگزاری دوازدهمین دوره جام جهانی به عنوان میزبان انتخاب شده بودند و این فرصت باعث برگزاری باشکوه بازیها گردید. در هفدهم ماه مه ۱۹۷۹، فیفا تصمیم گرفت که تعداد تیم‌های نهایی را از ۱۶ تیم به ۲۴ تیم افزایش دهد تا قاره‌هایی چون آسیا، آفریقا و حتی آمریکا که فوتبالشان در حال پیشرفت بود، شانس بیشتری برای رقابت داشته باشند. با افزایش تیم‌ها، تعداد مسابقات دور نهایی هم به ۵۲ بازی افزایش یافت. با توجه به ایجاد این ظرفیت، اروپا ۱۴ تیم، آسیا، آفریقا و کونکاکاف هر کدام دو تیم و آمریکای جنوبی ۴ تیم در دور نهایی مسابقات سهمیه داشتند. در مرحله مقدماتی این جام ۱۰۷ کشور حضور داشتند و این رقابت‌ها از ۲۶ مارس ۱۹۸۰ تا ۱۰ ژانویه ۱۹۸۲ به طول انجامید. در قاره اروپا، مسابقات مقدماتی در هفت گروه برگزار شد و از حوادث مهم آن به حذف هلند در گروه دوم این رقابت‌ها و صعود بلژیک و فرانسه از این گروه، پیروزی ۴ بر یک اسرائیل بر پرتقال در گروه ششم و صعود ایرلند شمالی بالاتر از سوئد در همین گروه می توان اشاره کرد. در آمریکای جنوبی، آرژانتین به عنوان قهرمان دوره گذشته به طور مستقیم به جام جهانی راه یافت. برزیل، پرو و شیلی هم با سرگروهی در گروههای سه گانه مقدماتی به جام جهانی صعود نمودند. در قاره آفریقا، پس از انجام مسابقات مقدماتی در سه مرحله، تیم های الجزایر، کامرون، مراکش و نیجریه به دور نهایی صعود کردند که دو به دو به رقابت پرداختند تا در نهایت الجزایر با غلبه بر نیجریه و کامرون با پیروزی بر مراکش در مجموع دو دیدار رفت و برگشت مجوز حضور در دور نهایی یافتند. در منطقه آسیا- اقیانوسیه، تیم ایران به علت بروز جنگ با عراق در مسابقات حضور نداشت و تیم نیوزیلند هم با غلبه بر استرالیا به دیدار رقیبان آسیایی آمده بود. مسابقات در دو مرحله انجام گرفت و در نهایت کویت و نیوزیلند جواز صعود دریافت نمودند.
با افزایش تیم ها به ۲۴ تیم، نحوه برگزاری بازیهای جام جهانی هم تغییر یافت. چنین مقرر شد که تیم ها در ۶ گروه چهار تیمی قرار گیرند و از هر گروه ۲ تیم به مرحله دوم صعود نمایند تا در این مرحله ۱۲ تیم صعود کننده در چهار گروه ۳ تیمی مرحله یک چهارم نهایی را برگزار کنند، تیم های صدرنشین هر گروه به مرحله نیمه نهایی راه یابند تا با انجام دو بازی چهره دو تیم فینالیست مشخص شود.
آرژانتین و بلژیک در دوازدهم ژوئن ۱۹۸۲، دیدار افتتاحیه را برگزار نمودند که با نتیجه یک بر صفر به سود بلژیک به پایان رسید. آرژانتین هرچند تیم قهرمان خود در سال ۱۹۷۸ را تقریباً حفظ کرده و دیه گومارادونا جوان هم به این جمع اضافه شده بود، ولی به علت عدم انسجام تیمی لازم، به نظر نمی رسید مدعی جدی قهرمانی باشد. سیزده شهر وظیفه میزبانی این بازیها را بر عهده داشتند. در گروه اول، رقابت فوق‌ العاده نزدیک بود و پنج دیدار از شش مسابقه این گروه به تساوی انجامید. لهستان با پیروزی ۵ بر یک برابر پرو توانست با کسب ۴ امتیاز در گروه اول شود. ایتالیا و کامرون هم هر چند سه تساوی به دست آوردند ولی به علت گل زده بیشتر تیم ایتالیا، این تیم توانست جواز صعود به مرحله بعد را کسب نماید. در گروه دوم، آلمان غربی که فاتح جام ملتهای اروپا در سال ۱۹۸۰ بود و به عنوان قدرت اول اروپا در این جام حضور یافته بود در کمال ناباوری مغلوب الجزایر شد. اتریش که از وجود ستارگانی چون هانس کرانکل سود می برد، شیلی را با یک گل شکست.
آْلمان‌ها در بازی دوم خود توانستند با سه گل رومنیگه با نتیجه ۴ بر یک تیم شیلی را مغلوب نمایند. الجزایر نتوانست شگفتی را کامل نماید و با قبول شکست دو بر صفر برابر اتریش به دیدار شیلی رفت و هرچند این دیدار را با برتری پشت سر نهاد ولی به دلیل پیروزی یک بر صفر آلمان غربی مقابل اتریش به علت تفاضل کمتر در گروه سوم شد و از صعود به دور بعد باز ماند. در گروه سوم، آرژانتین با پیروزی برابر مجارستان و السالوادور به همراه بلژیک به دور بعد راه یافت. مجارها با پیروزی شگفت انگیز ۱۰ بر یک بر تیم السالوادور، رکوردی جاودان از خود بر جای نهادند. در گروه چهارم، انگلستان که تیمی بسیار منسجم داشت با سه پیروزی برابر فرانسه، چکسلواکی و کویت به عنوان تیم اول راهی یک چهارم نهایی شد. در گروه پنجم، ایرلند شمالی با پیروزی بر میزبان مسابقات (اسپانیا) و دو تساوی در برابر یوگسلاوی و هندوراس به عنوان تیم اول این گروه دست یافت. اسپانیا هم با تفاضل گل بهتر نسبت به یوگسلاوی تیم دوم این گروه در مرحله یک چهارم نهایی بود. در گروه آخر مرحله اول تیم برزیل با حضور سوکراتس، زیکو، فالکائو و تنی چند از باتکنیک ترین بازیکنان آن روز دنیا با کسب سه پیروزی مقابل شوروی، اسکاتلند و نیوزیلند به عنوان یک مدعی جدی خود را مطرح کرد. شوروی هم بالاتر از اسکاتلند به عنوان دوم این گروه دست یافت و به دور بعد صعود نمود.
مرحله یک چهارم نهایی با حضور ۱۲ تیم در چهار گروه سه تیمی برگزار شد. در گروه اول لهستان با کسب پیروزی سه بر صفر مقابل بلژیک و تساوی با شوروی، اولین صعود کننده به نیمه نهایی بود. در گروه دوم، آلمان غربی به تساوی بدون گل برابر انگلیس دست یافت. انگلستان که از بازیکنانی چون شیلتون، برایان رابسون و فرانسیس سود می برد، نتوانست در بازی دوم مقابل اسپانیا هم نتیجه ای بهتر از تساوی بدون گل به دست آورد تا تکلیف این گروه به دیدار آلمان غربی و اسپانیا وابسته شود. در خشونت بارترین دیدار جام جهانی ۸۲، تیم آلمان با گلهای لیتبارسکی و فیشر توانست اسپانیا را ۲ بر یک مغلوب نماید و راهی نیمه نهایی شود. انگلیسی‌ها که دارای بهترین خط دفاعی جام بودند (۱ گل در ۵ بازی دریافت کردند) علی رغم تمامی شایستگی‌ها از حضور در جمع چهار تیم برتر جام بازماندند.
در گروه سوم، آرژانتین، برزیل و ایتالیا حضور داشتند. ایتالیایی‌ها در اولین بازی این گروه با گل‌های تاردلی و کابرینی توانستند آرژانتین را شکست دهند. برزیل در نخستین بازی خود توانست آرژانتین را با ۳ گل مغلوب کند تا برای صعود به دیدار ایتالیا برود. در یکی از هیجان انگیزترین بازیهای این دوره، تیم ایتالیا با سه گل پائولوروسی موفق به شکست ۳ بر ۲ برزیل شد تا انتقام فینال ۷۰ و دیدار رده بندی ۷۸ را از آنها بگیرد. پائولوروسی در بازیهای قبلی ایتالیا موفق به گل زنی نشده بود و این هت تریک بسیار شگفت انگیز می نمود. در گروه چهارم، فرانسه با درخشش خط میانی خود و بخصوص میشل پلاتینی و آلن ژیرس توانست با پیروزی یک بر صفر مقابل اتریش و ۴ بر یک برابر ایرلند شمالی به نیمه نهایی صعود نماید.
در مرحله نیمه نهایی ابتدا ایتالیا به دیدار لهستان رفت و با دو گل پائولوروسی به پیروزی بسیار با ارزشی دست یافت تا پس از ۱۲ سال یک بار دیگر در دیدار نهایی جام جهانی حضور داشته باشد. در دیدار دیگر این مرحله، آلمان غربی و فرانسه یکی از دیدنی ترین بازیهای جام را برگزار نمودند. این دیدار در پایان وقت قانونی و اضافی با نتیجه ۳ بر ۳ به پایان رسید و در ضربات پنالتی ژرمن ها موفق شدند به برتری دست یابند. در این دیدار برخورد شوماخر دروازه بان بزرگ و البته خشن آلمان ها با باتیستون بازیکن تیم فرانسه فاجعه آفرید و بازیکن فرانسوی دچار ضربه مغزی شد.
دیدار رده بندی با برتری ۳ بر ۲ لهستان بر تیم شایسته فرانسه به پایان رسید. دیدار نهایی در یازدهم جولای ۱۹۸۲ با حضور ۹۷ هزار تماشاگر در استادیوم سانتیاگو برنابئو مادرید انجام شد. تیم ایتالیا با گل های تاردلی، آلتوبلی و روسی موفق به شکست ۳ بر یک آلمان شد تا پس از برزیل به دومین تیمی بدل شود که سه بار موفق به فتح جام جهانی شده است. پائولوروسی که با گل های حساس خود یکی از عوامل اصلی قهرمانی ایتالیا بود با ۶ گل آقای گل جام لقب گرفت.
● تابلوی افتخار
▪ تعداد تیمهای شرکت‌کننده : ۲۴ تیم
▪ رده‌بندی‌ نهایی : ۱- ایتالیا ۲- آلمان غربی ۳- لهستان ۴- فرانسه
▪ تعداد مسابقات : ۵۲ بازی
▪ تعداد گل: ۱۴۶ گل
▪ بهتری خط حمله : برزیل (۱۵ گل)
▪ بهترین خط دفاع : انگلستان (۱ گل)
▪ آقای گل : پائولو روسی (ایتالیا ۶ گل)
▪ بهترین بازیکن : میشل پلاتینی (فرانسه)
▪ مجموع تماشاگران : ۱۸۵۶۲۷۷ نفر
▪ دیدار فینال‌ـ ورزشگاه سانتیاگو برنابئو (۱۱ جولای ۱۹۸۲ - مادرید)
ایتالیا ۳ - آلمان غربی ۱
▪ گلها : روسی (۵۷)، تاردلی (۶۹)، آلتوبلی (۸۱)، برای ایتالیا ؛ پل ‌برایتنر (۸۳)، برای آلمان‌غربی
▪ داور : کوئیلهو (برزیل)
▪ تماشاگر : ۱۲۰۰۰۰ نفر
▪ ایتالیا : زوف، کابرینی، شیره‌آ، جنتیله، کولوواتی، اورییالی،برگومی،تاردلی، کونتی، روسی، گراتزیانی (آلتوبلی)
▪ آلمان‌غربی : شوماخر، کالتز، اشتلیکه، کارل‌ هاینس فورستر، ب. فورستر، درملر (هروبش)، برایتنر، بریگل، لیتبارسکی، فیشر، رومنیگه (هانسی مولر)

منبع : سایت پارس اسپورت