چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

ارادتمند شما - BLISSFULLY YOURS


ارادتمند شما - BLISSFULLY YOURS
سال تولید : ۲۰۰۲
کشور تولیدکننده : فرانسه و تایلند
محصول : اریک چان و شارل دو مو
کارگردان : آپیچاتپونگ ویراستاکول
فیلمنامه‌نویس : آپیچاتپونگ ویراستاکول
فیلمبردار : سایومبهو ماکدیپروم
هنرپیشگان : کانو کپورن تونگارام، مین او، جنجیرا جانسودا، سا ـ گناد چایاپان و کانیتپات پرمکیج
نوع فیلم : رنگی، ۱۲۵ دقیقه


̎مین̎ (مین او) جوشِ پوسته‌پوسته و خارش‌داری در قسمت بالاتنه‌اش دارد. ̎رونگ̎ (تونگارام)، کارگر جوانی که از ̎مین̎ مواظبت می‌کند و ̎اورن̎ (جانسودا)، زنی مسن‌تر، او را نزد دکتر می‌برند. ̎مین̎ وانمود می‌کند که نمی‌تواند حرف بزند چون از بچگی گلودرد داشته است؛ حال آن‌که حرف نزدنش در واقع به این دلیل است که مهاجر غیرمجازی اهل برمه است و کلمه‌ای هم تایلندی نمی‌داند. دکتر او را درمان می‌کند ولی مدرک پزشکی لازم برای گرفتن جواز کار را برایش صادر نمی‌کند. ̎مین̎ بعداً شوهرش را سر کارش ملاقات می‌کند و می‌گوید دوست دارد فرزند دیگری داشته باشد. ̎اورن̎ به‌جای استفاده از نسخهٔ دکتر، معجونی خانگی برای درمان جوش ̎مین̎ تدارک می‌بیند که آمیزه‌ای از سبزیجات خردشده و کرم پوستی است که از مغازه خریده است. او ̎مین̎ را نزد ̎رونگ̎ در محل کارش می‌برد و ̎رونگ̎ به بهانهٔ مریضی، هم‌راه با ̎مین̎ آن‌جا را ترک می‌کند. او و ̎مین̎ برای پیک‌نیک رُمانتیکی به بالای صخره‌ای دورافتاده می‌روند و در همان حال ̎اورن̎ با یکی از هم‌کاران شوهرش قرار می‌گذارد. ̎اورن̎ در جنگل گم می‌شود و در نهایت به زوج جوان عاشق برمی‌خورد.
● آپیچاتپونگ ویراستاکول شاید (!) نام دشواری برای به خاطر سپردن باشد، ولی صاحب همین اسم وردمانند ناگهان باعث شد سینمای تایلند نماینده‌ای شاخص در فهرست‌های برترین فیلم‌ سال منتقدان غربی پیدا کند و برنامه‌ریزان جشنواره‌ها چشم به راه فیلم‌های جدید تایلندی و کشف‌های غافل‌گیرکنندهٔ دیگر باشند. و فکر نکنید این کارگردان این موفقیت را با شعبده‌بازی یا نوآوری خاصی به‌دست آورده است. برعکس، فیلم از فرط سادگی غیرقابل فهم می‌نماید و تقریباً مایهٔ استیصال تماشاگر می‌شود. ارادتمند شما شاید نامزد مناسبی برای جایزهٔ درجهٔ صفر سینما در این زمانه باشد (اگر چنین جایزه‌ای اهدا شود!) و می‌تواند گوی سبقت را از مدعیان دیگر ـ از عباس کیارستمی گرفته تا گاس‌ون‌سنت برباید. روش کارگردان استفاده از نماهای بلند، قطع‌های ساده و بی‌مقدمه، و نابازیگران نابلد برای پرکردن موقعیت‌هائی است عاری از اهمیت روائی که حتی نمی‌شود گفت شکار شده‌اند. ارادتمند شما ابهام جذابی به‌وجود می‌آورد: مرز بین فیلم هنری و تجربی و فیلم بد ساخته شده کجاست؟ البته نمی‌توان این احتمال را که ویراستاکول عامدانه با این ابهام بازی کرده کنار گذاشت. او که فارغ‌التحصیل انستیتوی هنر شیکاگو است، نخستین فیلمش چیز مرموز در ظهر را ـ که می‌تواند توصیف من‌درآوردی صحنه‌های آفتابی طبیعت در ارادتمند شما هم باشد ـ در سال ۲۰۰۰ با روایتی آزاد و ظاهراً بداهه‌پردازی شده براساس شخصیت‌هائی پراکنده و ناهمگون ساخت. او قبل از ساخت دومین فیلمش، همین ارادتمند شما، آن را ̎رُمانسی شیرین̎ که سه ساعت ـ هم‌اندازه با زمان حقیقی رمانس ـ به طول می‌انجامد معرفی کرد. فیلم در نهایت دو ساعت اما بسیار بی‌شتاب و بطنی از کار در آمد با صحنه‌های تک‌نمائی فراوان، اغلب در یک وسیلهٔ نقلیه و دغدغهٔ اصلی آدم‌ها، مرتب مالیدن کِرِم پوست یکی از آنهاست. شاید برای نخستین بار در تاریخ سینما عنوان‌بندی حدود چهل دقیقه پس از شروع فیلم روی تصویر اتوموبیل ̎مین̎ و ̎رونگ̎ در جاده، یعنی آغاز عزیمت آن دو به خارج شهر، و هم‌راه با یک آهنگ ̎سامبا̎ (که ظاهراً به تایلندی خوانده شده و نخستین موسیقی فیلم است) از راه می‌رسد. در این فیلم همیشه باید مدتی با حوصله منتظر بود تا چیزی تازه ـ و فقط تازه ـ مثل مورچه‌هائی که به یک سفرهٔ پیک‌نیک حمله‌ور شده‌اند دید. ̎رُمانس شیرین̎ چیزی جز وقت‌گذرانی انسان‌ها در طبیعتی که صداهای یک‌نواختش پایان ندارند، نیست. شخصیت‌ها، و فیلم، خود را در جنگل گم و رها می‌کنند و این احساس کمیک تماشاگر را که گیر هم‌سفرانی افتاده که هیچ اعتنائی به انتظار او ندارند و به او خدمتی هم نخواهند کرد، می‌توانید ̎رودست خوردن̎ قلمداد کنید. جی‌هوبرمن در ویلیج وویس فیلم را نوعی نسخهٔ ماقبل تاریخی از گردش در ییلاق ژان رنوار (۱۹۴۶) خوانده است (که منظور می‌تواند ماقبل تاریخ سینما باشد!). فیلم بعدی ویراستاکول، بیماری استوائی (۲۲۰۴)، دربارهٔ عشق غریب یک سرباز تایلندی و یک پسر روستائی در جنگلی روح‌زده، مُهر تثبیت کامل ویراستاکول در عرصهٔ جهانی بود.