اثرات شوری بر رشد رویشی ۸ رقم تجاری و امید بخش نیشکر

با توجه به شوری زمین های تحت کشت نیشکر (Saccharum officinarum L.) در ایران افزایش مقاومت این گیاه به شوری اهمیت دارد. در این تحقیق اثرات شوری بر صفات مورفولوژیک ۸ رقم تجاری و امید بخش نیشکر در مرحله ابتدای رویشی با استفاده از غلظت های شاهد ۰.۲۵، ۰.۵، ۰.۷۵ درصد نمک سدیم و در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه شد. نتایج نشان داد که صفات مورد بررسی و تحمل به شوری ارقام مورد مطالعه در سطوح مختلف شوری تفاوت معنی داری داشتند. با افزایش سطوح شوری، رشد و مقادیر صفات مورفولوژیک مانند وزن خشک، ارتفاع، تعداد پنجه، سطح برگ و تعداد برگ کاهش یافت و روند این کاهش در ارقام متحمل کندتر بود. بیشترین درصد کاهش مربوط به صفات تعداد برگ سبز و تعداد پنجه در هر بوته و کمترین درصد کاهش مربوط به عرض برگ و تعداد کل برگ ها در بوته بود. رقم CP۶۵-۳۹۲ در کلیه سطوح شوری از بین رفت و به عنوان حساس ترین رقم در این مرحله رشد شناخته شد. رقم NCO-۳۱۰ ضمن دارا بودن ظرفیت عملکرد بالا در شرایط بدون تنش، از بیشترین میزان رشد در تیمار شاهد و شوری کم (۰.۲۵ درصد نمک) برخوردار بود. در تیمارهای شوری متوسط (۰.۵ درصد نمک) و زیاد (۰.۷۵ درصد نمک) به ترتیب ارقام CP۷۲-۲۰۸۶ و CP۸۲-۱۵۹۲ دارای رشد و عملکرد وزن خشک بالاتری بودند. اگر چه این دو رقم دارای عملکرد پایین تری نسبت به رقم NCO-۳۱۰ در شرایط بدون تنش بودند، از پتانسیل ژنتیکی تحمل به تنش شوری بیشتری نیز برخوردار بودند. به نظر می رسد استفاده این دو رقم در برنامه های به نژادی نیشکر به لحاظ تولید برتر تحت شرایط تنش شوری سودمند باشد. با بررسی غلظت عناصر پتاسیم و سدیم در ارقام مورد مطالعه مشخص گردید که ارقام NCO-۳۱۰ و CP۸۲-۱۵۹۲ به ترتیب از بالاترین میزان نسبت پتاسیم به سدیم برخوردار بودند و به عنوان متحمل ترین از لحاظ این صفت شناخته شدند

مهدی سلطانی حویزه
سیدعلی محمد میرمحمدی میبدی
احمد ارزانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی