سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا

فرش ماشینی


با پیشرفت تکنولوژی ماشین‌های نساجی تولید انواع فرش‌های ماشینی شروع شد.
اجزاء اصلی یک فرش ماشینی را تار، پود و نخ پرز تشکیل می‌دهد، هر کدام ازاین دسته نخ‌ها بسته به نوع مصرف در ماشین طی عملیات مقدمات بافندگیشکل ویژه خود را از نظر بسته به نوع نخ پیدا می‌کند. نخ‌های تار زمینه بر روی اسنوی ماشین بافندگی، نخ‌های پرزبرروی قرقره‌هائی کوچک (بوبین‌های استوانه‌ای بدون فلانژ) و نخ‌های پود طی یک عملیات به شکل خاصی به نام کپس در می‌آیند. نخ‌های تار زمینه و زنجیری که برای بافتن یکفرش ویلتون مورد استفاده قرار می‌گیرند قبل از مصرف بر روی ماشی، آهار زده می‌شوند و سپس برای پله‌پیچی و بوبین پیچی پیچیده می‌شوند که به این عملیات چله چیی‌تر می‌گویند. در مورد بعضی از محصولات برای ماشین‌های مانند اکسمینستر نخ‌ها بدون اینکه آهار بخورند پیچیده می‌شود که این عملیات را چله‌پیچی خشک می‌نامند. آهار زدن نخ‌ها به عللی بستگی دارد که بالا رفتن مقاومت، جلوگیری از پرز دادن، دوام و پایداری نخ ازآن جمله می‌باشند. در مورد قالب ویلتون نخ‌های تار پرکننده ممکن است همراه با ۲ تا ۳ نخ جوت ۱۵/۱ s باشند که استعمال این نخ‌ها برای ایجاد یک سختی اساسی در فرش می‌باشد باید دقت کرد در موقع چله‌پیچی نخ‌ها طی یک کشش منظم و فشار کافی پیچیده شدن نخ‌ها اشکالاتی در هنگام بافت و تغییر شکل فرش از بافت را بدنبال دارد.
علت انتخاب نخ کنفی در پود ایجاد یک حالت سختی و استحکام برای پشت فرش می‌باشد. این نخ‌ها به شکل بسته‌های مخروطی شکل به کارخانه می‌رسند در مورد ماشین‌های اکسمینستر به همان شکل استفاده می‌شوند. اما برای قرار گرفتن در داخل ماکوی ماشین‌هائی که با روش ویلتون قالی می‌بافند به ناچار به شکل کپس در می‌آید کپس‌ها دارای طول متغیر بین ۹in تا ۱۸in و قطری برابر ۵/۱ in _ ۱in می‌باشند. کپس در روی یک ماشینی با سرعت بالا بر روی یک اسپیندل متحرک پیچیده می‌شود که پس از پر شدن آن به همان شکل از روی اسپیندل بدون داشتن میله داخلی (ماسوره) درون ماکو قرار می‌گیرد. نقش اسپیندل کنترل قطر کپس و نگهداشتن ماشین به‌طور اتوماتیک در هنگام رسیدن کپس به طول مورد نظر می‌باشند.
کپس‌ها بهتر است در شرایط مرطوب نگهداری شوند تا نخ‌ها دارای قابلیت انعطاف بیشتری در هنگام کوبیدن پود باشند. قبل از بافندگی، کپس‌ها ممکن است در داخل یک محلول ضعیف آهار برای ایجاد خاصیت چسبندگی بهتر خیسانده شود و قبل از اینکه به ماشین بافندگی بر سد خوب خشک شده باشد. نخ‌های پرز بر روی بسته‌های کوچک نخ مخروطی یا استوانه‌ای پیچیده می‌شوند. این بسته‌ها در مورد بافندگی روی ماشین ماسوره‌ای اکسمینستر به‌طور خاصی قفس‌گذاری می‌شوند.
برای ماشین اکسمینستر گیره‌ای و ماشین ویلتون که مکانیزم انتخاب رنگ و سیستم ژاکارد دارند، بسته‌ها در پشت ماشین بافندگی قفسه‌گذاری می‌شوند در مورد این قفسه‌گذاری چون مکانیزم ژاکارد حق فرمان به تک‌تک نخ‌ها جدا از هم باشند به‌عبارت دیگر مانند قفسه‌گذاری برای ماشین ماسوره‌ای اکسمینستر نمی‌توان دو نخ را با هم و از یک بسته بر روی ماشین آورد همان‌طور که قبلاً نیز اشاره شد، سیستم قفسه‌گذاری ماشین ماسوره‌ای اکسمینستر کلاف‌های رنگ شده داخل یک سیلندر استوانه‌ای فلزی یا چوبی که به‌راحتی حول یک محور می‌چرخد، قرار داده می‌شوند سر نخ پس از عبور از راهنماهای نخ به بوبین وصول می‌شودکه بوبین تحت تماس با یک غلتک می‌چرخد. بوبین‌ەای نخ خاب در قفسه ماشین قالی بافی in ۳/۵ قطر، in۴ طول و ۵ تا ۶ اونس وزن دارند (وزن نخ).
اهمیت چله‌پینی اسنوها (برای قالی ویلتون رویه برویه) ـ اسنوهای ماشین‌های قالی بافی از نظر چله‌چینی تأثیر بسیار زیادی در خصوصیات پرز (یکسان بودن اندازه خواب در تمام سطح قالی) و هم‌چنین کیفیت قالی دارد. اسنوها باید به‌طور صحیح پیچیده شده باشند (حلقه‌های نخ یک قسمت روی قسمت دیگر پیچیده نشده باشند) و تا آنجائی که ممکن است منظم و یکنواخت باشد این موضوع از موجدار بودن خواب در روی قالی جلوگیری می‌کند.
● محاسبه تعداد نخ در هر اسنو
قبل از محاسبه ذکر این نکته ضروری است چون در ایران از ماشین‌های واندویل استفاده می‌کنند لذا مبنای این محاسبات بر پایه این ماشین و قالی‌های رویه برویه بافته شده و بر روی این ماشین انجام می‌شود با توجه به شکل جلوی ماشین بافندگی، جائی است که بافنده می‌ایستد و وردها از جلو شماره‌گذاری می‌شود.
با توجه به کیفیت قالی مورد نظر می‌توان چهار یا شش سر نخ تار از هر دندانه شانه عبور داد. معمولاً برای محصول با کیفیت بالا از هر دندانه شانه شش نخ تار عبور می‌دهند.
منبع : مطالب ارسال شده