دوشنبه, ۲۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 10 February, 2025
مجله ویستا
طراحی و اجرای دیوارها، سقف، کف، پنجره، نورگیر و تهویه
▪ ابعاد:
ابعاد کلی واحد قبل از چاپ بستگی به تعداد عملیات، حجم تجهیزات و تعداد پرسنل آن بخش دارد. همواره میبایست فضای گسترش را نیز در نظر داشت، چه با اشغال قسمتهای از قبل پیشبینی شده و چه با احداث و اضافه کردن قسمتهای جدید. در ضمن ارتقای واحد پیش از چاپ به تجهیزات دیجیتال موجب کاهش فضای لیتوگرافی سنتی خواهد شد.
▪ کف:
در این بخش اغلب کف اطاقها با بتن اجرا میگردد. یکی از فواید کف بتنی استقامت آن از یکسو و عدم ارتعاش میباشد. سطح بتن را میبایست کف پوشی وینیل کرد تا از ایجاد گردوغبار در سطح بتن جلوگیری شود. استفاده از موکتهای فاقد الکتریسته ساکن که جهت قدم زدن بسیار راحتتر میباشند نیز گزینه مناسبی برای کفپوشی است. البته استفاده از آن در مواردی توصیه میشود که خطر ریختن مواد شیمیایی و مایعات در کف وجود نداشته باشد. لازم به ذکر است که صرفا استفاده از موکتی که عملیات آنتی استاتیکی بر روی آن انجام شده، کافی نیست. چنانچه بخواهیم از موکت که حقیقتا عاری از الکتریسیته ساکن باشد استفاده کنیم، میبایست رشتههای سیم مسی در آن تنیده شده و به نحو مناسبی نیز اتصال زمین آن برقرار شده باشد. چنانچه در تمام بخشهای قبل از چاپ موکت آنتی استاتیک نصب شده باشد، میبایست زیر کلیه دستگاهها نظیر پرسسور پلیت و فیلم، تشتک ضد زنگ و یا از جنس پیویسی قرار داد تا در صورت نشت مایع و مواد شیمیایی موکت کف آسیبی نبیند.
در ضمن قبل از اتمام نصب دیوارهها میبایست سطح موکت با نایلونهای ضخیم محافظت شود که تا قبل از افتتاح محل، از سطح موکتها محافظت کند و سپس از آن جدا شود.
▪ سقفها:
صرفنظر از ارتفاع سقف اصلی، ارتفاع سقف کاذب میبایست بین ۶/۲ الی ۷۵/۲ متر باشد. تعبیه سقف کاذب موجب عدم ریزش گردوغبار و مواد زاید از سقف اصلی بر روی فیلم و پلیت میشود. به طور معمول سقف کاذب از صفحات مربع شکل سبکی تشکیل شده که بر روی لبههای تسمههای سپری شکل که از سقف آویخته شدهاند قرار میگیرند.
این صفحات میبایست پوشش پلاستیکی داشته باشد و چنانچه خیلی سبک باشد میبایست به لبههای سپریها متصل شوند که در صورت بازو بسته شدن درب سالن در جای خود بالا و پایین نروند.
میتوان نصب سقف کاذب را قبل از ساخت جداره و دیوارههای جداکننده، تکمیل ساخت. محل قرار گرفتن چراغها پس از جداسازی فضاها توسط جدارهها میتواند صورت پذیرد تا پخش یکنواخت نور در کلیه قسمتها با تعبیه محل چراغها در سقف کاذب انجام شود.
▪ دیوارها:
تمامی دیوارهای داخلی میبایست حتیالامکان به صورت پیشساخته با قابلیت تغییر در محل نصب باشد. استفاده از دیوارهای ثابت با مصالح آجر، سیمان و غیره به هیچ وجه پیشنهاد نمیشود. برای دستیابی به حداکثر انعطافپذیری، میتوان دیوارها را پس از اتمام کفسابی و یا حتی بر روی کفپوش و موکت و تا زیر سقف کاذب نصب شده اجرا کرد. در رنگآمیزی دیوارها میبایست از رنگهای روشن و مات به جای رنگهای روغنی و براق که موجب انعکاس نور میشود، بهره جست. چنانچه از دستگاههایی که نیاز به اتاق تاریک یاsafe Light دارند، استفاده گردد، دیوارههای فضای مزبور نیازمند رنگ خاص و درزگیری نسبت به نورهای خارجی است. ایزولاسیون دیوارهای خارجی از نظر رطوبت، صدا و حرارت حایز اهمیت است.
▪ دربها:
دربها میبایست حداقل عرضی معادل ۹۰ سانتیمتر داشته باشند که امکان عبور دستگاههای کوچک بخش پیش از چاپ را به داخل داشته باشند. نصب روزنه شیشهای مستطیل شکل کوچک بر روی دربهای چوبی یا فلزی موجب میشود که افراد بتوانند داخل اتاق را دیده بدون آنکه نیاز به باز کردن درب یک فضا داشته باشند. همچنین روزنه مذکور موجب عدم تداخل ورود و خروج دو نفر از یک درب در یک زمان میشود. البته در مورد اتاق تاریک (یا اتاق نور ایمن) نمیبایست از روزنه مزبور استفاده کرد و بالعکس میبایست از تمهیدات خاصی جهت درزگیری و تله نور به کار بست که در بخشهای بعدی در مورد آن توضیحاتی بیان خواهد شد.
جهت ورود تجهیزات بزرگ نظیر سیتیپی و ایمیجستر میبایست در طول مسیر ورود از ورودی اصلی تا محل استقرار، یا برداشتن دیوارههای موقت امکانپذیر باشد و یا از دربهای ورودی دو لنگه هر یک به پهنای حداقل ۹۰ سانتیمتر که در حالت عادی یکی از لنگهها بسته خواهد بود، استفاده شود.
▪ پنجرهها:
در اغلب بخشهای قبل از چاپ نمیبایست از نور طبیعی از طریق پنجرهها استفاده جست، لیکن چنانچه نیاز باشد با تعبیه پنجرههای بزرگ یا قدی و پیوسته بین دو قسمت مختلف که نیازمند به دید و نظارت باشند، در قسمتهای داخلی نیاز آن را مرتفع نمود. پنجرههای فضاهای نور ایمن مثل نور زرد نیز میبایست به دقت بررسی شوند که شیشهها و پلاکسیگلاسها به طور کامل مشخصات فیلتر زرد یا نور ایمن مربوطه را داشته باشد. البته به طور کلی پیشنهاد میشود که اتاق تهیه پلیت کمتر تحت تشعشع کلیه طول موجهای مرئی وUV قرار گیرد. اغلب، نور زرد مناسبترین نور برای اتاق تهیه و ظهور پلیت است، حتی بعضی از انواع پلیتهای حرارتی غیر حساس که به نور مرئی نیز حساسیت بسیار کمتری دارند، در مدت زمان طولانی تاثیرپذیر از طیف مرئی خواهند بود.
در قسمتهایی که کامپیوتر و مانیتورها قرار میگیرند میتوان از پنجرهها با نور غیرمستقیم به طور محدود استفاده کرد به نحوی که تا حد ممکن فاصله و زاویه تابش نور به مانیتور موجب انعکاس نور در آن نشود و همچنین تغییرات شدت نور در ساعات روز موجب گمراهی طراح در خصوص رنگ اوریژینال با نمونه نشان داده شده بر روی مانیتور نشود.
البته لازم است که طراح از نور ۵۰۰۰ درجه کلوین- کاملا مستقل از نور پنجرهها- در کلیه ساعات شبانهروز اقدام به بررسی و تطبیق رنگها نماید. این موضوع در کلیه مراحل تا مرحله کنترل رنگ در چاپ نیز صادق است.
▪ نورپردازی:
به طور معمول چراغهای جعبه مهتابی ۰۶*۰۶ cm داخل سقف کاذب جهت بخشهای مختلف پیشنهاد میشود. میزان شدت نور سفید در سطح میزها به طور استاندارد میبایست معادل ۸۰۰ الی ۱۰۷۵ لوکس واحد تابش نور باشد. هر کجا که موادی نظیر پلیت حساس به نورUV در دسترس باشد، لامپهای فلورسنت میبایست با غشاء ضدUV پوشیده شوند. فضاهای مربوط به اتاق تاریک یاsafe light میبایست مجهز به دو کلید سوئیچ برق یکی برای نور سفید و دیگری برای نور ایمن باشند. کلید نور سفید میبایست دارای محافظ باشد که به طور تصادفی امکان روشن شدنش منتفی باشد. (در اینجا به لحاظ منسوخ شدن اتاق تاریک و نور قرمز از توضیحات در مورد تجهیز چنین اتاقهایی صرفنظر میکنیم.) فضاهای مجهز به نور زرد نظیر اتاقهای تهیه و ظهور بعضی از انواع پلیت میبایست به چراغهای زرد و سفید با مدار کلید مجزا مجهز باشند. البته میتوان به جرات اذعان کرد که امروزه بیش از ۹۵ درصد سیستمهای سنتی به تکنولوژی مدرن دیجیتال تغییر یافته و دیگر ضرورتی برای بررسی و ارایه محیطهای استاندارد لیتوگرافی سنتی احساس نمیشود. میزهای مونتاژ، دستگاههای کنتاکت، دوربینهای افقی و عمودی، تشتکهای ظهور، میزهای روتوش، و این اواخر حتی قید کپی نیز دیگر جزو تجهیزات لیتوگرافی (البته دیجیتال) محسوب نمیشوند. در واقع با تبدیل لیتوگرافی سنتی به دیجیتال شاید ۷۵ درصد فضا و نیروی انسانی تقلیل یافته است و در عوض سرعت، دقت و حجم انجام کار به مراتب افزایش یافته است.
▪ کنترل عوامل محیطی:
در کلیه اوقات سال، نظارت و کنترل عوامل محیطی مثل دما و رطوبت نسبی میبایست همواره صورت پذیرد.
به طور مثال تولیدکنندگان فیلم شرایط استفاده از فیلم را در دمای ۱+۲۲ سانتیگراد و رطوبت نسبی ۵+ ۵۰% پیشنهاد میکنند. ورقههای پلیاستر فیلم در اثر تغییر رطوبت نسبی فاحش، دیگر خاصیت انعطاف نداشته و هر قطعه از فیلم در اثر افزایش یا کاهش شدید رطوبت، انقباض یا انبساطی متفاوت از فیلم دیگر خواهد داشت. این امر میتواند موجب عدم تطابق رنگها در چاپ شود.
به علاوه کاهش رطوبت باعث گیرکردن فیلم در ایمیجستر خواهد شد. در مجموع نصب یک سیستم(HVAC) هواساز مجزا برای بخش قبل از چاپ پیشنهاد میشود.
ثبت مشخصات دما و تغییر رطوبت به صورت نمودار در طول ساعات کار و در طی هفته، در کنترل شرایط محیطی بسیار موثر خواهد بود. دستگاههای ظهور پلیت و پلیتسترها مقادیر متنابهی گرما در محیط تولید میکنند. لذا برای جذب حرارت مزبور در خصوص طراحی کانالهای هوا نیاز به محاسبات دقیقتر داشته و توان دستگاه هواساز میبایست متناسب با آن محاسبه و اجرا شود.
باید به این نکته مهم توجه داشت که عدم توجه به ثبات رطوبت نسبی، حدود۵۰ % و دمای محیطی ۲۲ درجه سانتیگراد میتواند تاثیر مستقیم در عمر مفید لیزر دستگاههای سیتیپی داشته باشد. مساله بسیار مهم دیگر در تهویه هوا در محیطهایی که بخارات شیمیایی وجود دارند نظیر دستگاههای ظهور فیلم و پلیت و همچنین پرینترهای لیزر، بخشی از هوا میبایست تخلیه و همچنین هوای تازه به سیستم هوا اضافه شود. این مطلب میبایست توسط مهندس طراح سیستم تهویه هوا مورد مطالعه دقیق قرار گیرد.
جهت پرهیز از ورود گردوغبار و ذرات معلق از فضاهای مجاور به اتاق مادهسازی پلیت در بخش پیش از چاپ، هنگام باز و بسته شدن دربهای ورودی و یا از طریق درزها، میبایست فشار هوای اتاق مزبور نسبت به فشار هوای فضاهای مجاور بیشتر و یا اصطلاحا مثبت باشد. این امر به کمک ارسال حجم هوای بیش از نیاز، توسط سیستم هواساز و یا تهویه به فضای پیش از چاپ میسر خواهد بود. بدینوسیله همواره یک جریان هوا از لابهلای درزها و همچنین زمانی که درب ورود و خروج باز میشود از سمت اتاق پیش از چاپ به فضاهای خارجی و یا اطراف ایجاد خواهد شد و موجب پس زدن گردوغبار و ذرات معلق از ورود به فضای پیش از چاپ میشود. البته نکته بسیار حایز اهمیت تمیز بودن و عاری بودن هوای تغذیه به بخش پیش از چاپ از ذرات معلق میباشد که میبایست از فیلترهای مخصوص در مسیر آن استفاده جست. فیلترهای الکترواستاتیک که توسط یونیزه کردن مسیر هوا باعث جذب ذرات معلق میشوند، یکی از موارد مصرف جهت تصفیه هوای ورودی میباشند. از این فیلترها در مسیر برگشت سرکولاسیون و گردش تهویه هوا نیز میبایست استفاده کرد تا همواره هوای فضای مربوطه را در یک سیکل دایمی تصفیه نمود و کلاس آن را در یک سطح خاص نگاه داشت.
همچنین سیستمهای مستقل تصفیه گردش هوا که میتواند در قابهای ۰۶*۰۹ cm سقف کاذب نصب شود نیز میتواند در قسمتهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد که به طور مستقل عمل تصفیه ذرات معلق از هوا را انجام میدهد. یکی دیگر از راههای کنترل عدم ورود ذرات خارجی استفاده از نوارهای چسبنده یکبار مصرف روزانهای است که در ابتدای ورودیها بر روی زمین نصب میشود. ابتدای هر روز یک لایه از آن که ذرات روز قبل را جذب کرده از سطح نوار مزبور جدا شده و لایه جدید با چسبندگی مورد نیاز از ورود ذرات همراه کفش از محیط بیرونی تا حد زیادی جلوگیری میکند. استفاده از تجهیزات جانبی ضد الکتریسیته ساکن نظیر غلطکها میتواند در موارد خاص تماس، نسبت به جذب ذرات ریز آشغال و گردوغبار از سطوح فرضا فیلم و یا اریژینال بسیار موثر باشد.
▪ آب و برق:
مشخصات توان مصرفی جریان و ولتاژ تجهیزات میبایست به دقت ثبت و پریزها و کابلهای متناسب با آنها در نقاط مورد نظر تعبیه و نصب شوند. برای مثال روشناییها اغلب با جریان تک فاز ۲۲۰ ولت تغذیه میشوند. لیکن تجهیزات بر اساس مشخصات فنی آنها، گاهی نیاز به جریان سه فاز ۳۸۰ یا ۴۰۰ ولت و پریزهای صنعتی خاص با اتصال زمین(Erth) مناسب دارند. دسترس بودن پریزها و مستقل بودن سیم تغذیه هر یک از دیگری با تعبیه فیوز مجزا با ذکر شماره پریز در جعبه فرعی و یا اصلی بسیار حایز اهمیت میباشد. عدم تغذیه دو یا چندین دستگاه از یک پریز و تعبیه سیمکشی و یا کابل خاص برای یک دستگاه به خصوص از دیگر نکات مورد اهمیت در بخش تغذیه الکتریسیته تجهیزات میباشد.
همواره استفاده ازUPS با جریان سینوسی و استابلایزر ولتاژ مخصوصا برای تجهیزات با توان مصرفی بالا که نصبUPS هزینه سنگین دارد - نظیر پروسسورهای پلیت و فیلم- از مهمترین پارامترهای پیشگیری در صدمه به تجهیزات لیتوگرافی دیجیتال میباشد.
باید توجه داشت که بعضا نصب یکUPS با توان بالا به صرفهتر از نصب چندینUPS کوچک بهطور مستقل برای تجهیزات مختلف میباشد. به ویژه از بعد نگهداری و خدمات پشتیبانی آنها، آب جهت ظهور فیلم و پلیت، سینک شستوشوی رکهای پروسسور و غلطکها به طور معمول به مقدار زیادی مورد نیاز است. اغلب از آب شیر برای منظور فوق استفاده میشود، لیکن میبایست به سختی آن توجه کرد. چنانچه ضریب هدایت الکتریکیconductivity آب مصرفی بیش از ۵۰۰ میکرواهم بر سانتیمتر باشد به طور حتم میبایست آب را ترمیم نمود تا موجب عدم بروز مشکلات در چاپ به لحاظ وجود ناخالصیها شود. چنانچه سختی آب از میزان مذکور بیشتر باشد، مشکلاتی نظیر رسوب نمک بر روی غلطکها و پلیتها و همچنین نقاط ریز بر روی پلیتها را شاهد خواهیم بود.
اغلب جهت پایین آوردن سختی آب، نصب تجهیزات و تانکهایReverse Osmosis پیشنهاد میشود و در عوض سیستمهایwater softner پیشنهاد نمیشود. یکی دیگر از موارد مورد توجه در خصوص تغذیه آب و پروسسورها میتواند دمای بالای آب، بیشتر در نواحی گرم مخصوصا در فصل تابستان باشد.
در این خصوص آب مزبور میبایست توسط چیلر خنک شود تا قابل استفاده در پروسسورها باشد. لزوم انجام چنین کاری بررسی مشخصات فنی پروسسورها از طریق شرکت سازنده و مطالعه حداکثر دمای آب شهر در ایام تابستان است.
تخلیه و فاضلاب نیز از جمله مواردی است که میبایست از قبل به طور دقیق، هم از لحاظ موقعیت مکانی در کف و هم از لحاظ موقعیت ارتفاعی طراحی و اجرا شود. مساله بسیار مهم آن است که آیا مواد به داخل تانک اختصاصی فاضلاب تخلیه میگردد و یا اینکه به شبکه فاضلاب شهری و یا مستقیما به داخل چاه هدایت میشود. در این خصوص میبایست دستورالعملها و قوانین محلی و یا شهرک صنعتی محل اجرای پروژه به دقت رعایت شود. باید در نظر داشت که هدایت مواد ظهور یا ثبوت به داخل فاضلاب شهری و یا چاهها اثرات جبرانناپذیری بر محیط زیست وارد خواهد آورد. البته وجود سیستم دفع و یا بازیافت نیز توسط مراکز خصوصی و یا دولتی بسیار حایز اهمیت بوده و تنها در این حالت میتوان فاضلاب مزبور را در تانکر مخصوص جمعآوری نمود تا به شرکتهای ذیربط جهت امحا و یا بازیافت تحویل داد.
در مجموع لولههای تخلیه پروسسور میبایست یا از جنسPVC باشد و یا آهن، لیکن نباید از لولههای مسی استفاده کرد. بهتر است همواره دریچه تخلیه کف نزدیک پروسسور تعبیه شود تا از حجم لولهکشی کاسته شود. چنانچه سینی فلزی و یا پیویسی در زیر پروسسور قرار گرفته است، همواره میبایست یک لوله سر ریز نیز در آن تعبیه شده که در صورت نشت دارو از سرریز شدن آن و سرایت به کف اصلی ممانعت به عمل آورد.
اغلب تجهیزات قبل از چاپ نظیر سیتی پی نیاز به کمپرسور هوا دارد. چنانچه پمپ از نوع صدادار نظیر پمپهای پیستون است، میبایست آن را در محلی خارج از فضای پیش از چاپ قرار داد که صدای آن موجب آلودگی صوتی نشود و از طرفی نیز میبایست امکان نگهداری و بازبینی مکرر آن باشد. همچنین در محلهای باز با رطوبت بالا نصب نشود که همواره موجب جمع شدن مقادیر زیادی آب در مخزن آن شده و هوای مورد نظر دارای رطوبت بسیار بالا خواهد بود. جایگزین کمپرسورهای واکیوم
Activated-Ventari که بدون صدا میتواند در داخل فضای پیش از چاپ کنار دستگاه قرار گیرند نیز پیشنهاد میگردد.
این خط تغذیه هوای فشرده میبایست بین ۰۸psi تا۰۰۱psi فشار داشته و به طور کامل تمیز و خشک باشد. به این منظور میبایست از فیلترهای مورد نظر در مسیر انشعاب آن استفاده جست.
▪ اطفاء حریق:
به غیر از تعبیه کپسولهایی نظیر گاز ۲CO و نصب سیستم اتوماتیک آبپاش در سقف کاذب یکی از مهمترین موارد پیشگیری از سرایت آتش به قسمتهای دیگر به خصوص تولید و انبار میباشد. کلیه بخشهای سیستم مزبور از جمله لولهکشیها همگی داخل سقف کاذب انجام میشود و تنها کلگی آب پاش آن از سطح سقف کاذب خارج شده و زیر سطح کنار سنسور حساس به دود و یا گرما قرار میگیرد.
مهندس محمد حسین رحیمی یگانه
منبع : مجله صنعت چاپ
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست