چه مقدار حافظه برای لپ‌تاپ‌ها کفایت می‌کند؟

یک‌بار به‌‌ طور مفصل درباره مقدار حافظه موردنیاز برای استفاده در دسکتاپ‌ها صحبت کرده‌ام و قصد تکرار آن را ندارم، اما افزایش خرید لپ‌تاپ با مشخصات فنی مختلف حکایت‌ قبلی را دوباره در قالبی جدید زنده کرد. خرید لپ‌تاپ با چه مقدار حافظه برای انجام امور کفایت خواهد کرد؟ در حال حاضر این‌گونه رسم است که از یک، ۲، ۳ و ۴ گیگابایت حافظه DDR۲ و DDR۳ در لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود و به‌ طور حتم این نکته را می‌دانید که برای استفاده از ۴ گیگابایت حافظه باید از سیستم‌عامل ۶۴ بیتی استفاده کنید، زیرا سیستم‌عامل‌های ۳۲ بیتی به شکل اسمی از ۴ گیگابایت حافظه پشتیبانی می‌کنند. این در حالی است که در دنیای واقعی فقط می‌توانند اندکی بیش از سه گیگابایت را شناسایی و استفاده کنند. استفاده از سیستم‌عامل ۶۴ بیتی Windows XP رواج چندانی ندارد، اما به راحتی می‌توان از سیستم‌عامل ویستا در وضعیت ۶۴ بیتی استفاده کرد. چنانچه مایل به استفاده از گونه ۶۴ بیتی هستید محدودیتی در این‌باره گریبان شما را نخواهد گرفت.
لپ‌تاپ‌ها در برخی موارد شباهت بسیاری به پسرعموهای دسکتاپ خود دارند که استفاده از حافظه یکی از آن موارد است. درباره دسکتاپ گفته بودم که حدود ۲ گیگابایت حافظه از نسل DDR۲ برای انجام انواع فعالیت‌ها کفایت می‌کند. این مقدار حافظه برای مادربردهایی به کار می‌رود که یک موتور گرافیکی در داخل چیپ‌ست اصلی تعبیه کرده‌اند و طبیعی است که برای تامین حافظه گرافیکی (VRAM) چاره‌ای جز اتکا به منبع اصلی حافظه ندارند. دیگر اینکه، حتی اگر سیستم دسکتاپ مذکور شامل یک فقره کارت‌گرافیک فرد اعلا نیز باشد، باز استفاده از ۲ گیگابایت حافظه ضرری نخواهد داشت. این نکته را نیز گوشزد کردم که در کاربردهای عام، تفاوت چندانی بین ۲ و ۴ گیگابایت حافظه وجود ندارد، اما در کاربردهای خاص استفاده از ۳ یا ۴ گیگابایت حافظه الزامی است.
● مشکل Windows XP
محدودیت در مدیریت حافظه از مشکلات دیرپای محصولات Microsoft به شمار می‌رود که سیستم‌عامل XP نیز گرفتار آن است. تست‌های گوناگون نشان داده است که این سیستم‌عامل پس از ارتقا و نصب نسخه سوم به‌روزرسانی خود (Service Pack ۳) می‌تواند حداکثر تا یک گیگابایت حافظه DDR۲ را به درستی مدیریت کند. این مسئله به این معنی نیست که بیش از این را شناسایی نخواهد کرد بلکه قادر نخواهد بود روی حافظه باقیمانده مدیریت صحیحی داشته باشد، البته این موضوع برای کاربران عام خالی از اشکال است، زیرا بیشترین حافظه‌ای که هنگام اجرای همزمان چند برنامه اشغال می‌شود به‌ طور معمول کمتر از یک گیگابایت است. برای کاربردهای خاص مانند انجام امور گرافیکی یا انیمیشن که در اصطلاح برنامه‌های حافظه‌خور خطاب می‌شوند، اجرای هر یک از برنامه‌های مربوطه به تنهایی بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ مگابایت از فضای مفید حافظه را در اختیار خواهد گرفت. از این‌رو بسیار توصیه شده است که نسخه سوم به‌روزرسانی سیستم‌عامل XP را حتما نصب کنید تا از این بابت آسیبی نبینید!
● و اما لپ‌تاپ‌ها
حکایت لپ‌تاپ‌ها مشابه همین ماجراست، با این تفاوت که حافظه RAM نقش مهم‌تری را ایفا می‌کند. این‌گونه رسم است که اگر دستگاه در حجم حافظه با کمبود مواجه شود، از فضای هارددیسک استفاده خواهد شد. شاید این موضوع در دسکتاپ‌ها که از هارددیسک‌هایی با سرعت دوران ۷۲۰۰ دور در دقیقه بهره می‌برند مشکل قلمداد نشود، اما برای بیشتر لپ‌تاپ‌هایی که حداکثر سرعت دوران هارددیسک‌های مورد استفاده در آن‌ها از ۵۴۰۰ دور در دقیقه فراتر نمی‌رود معضلی است حل نشدنی. از این‌رو باید چاره‌ای اندیشید که انجام امورات جاری تا حد امکان به هارددیسک وابسته نباشد. دیگر اینکه، سرعت فرکانس بیشتر پردازنده‌های مورد استفاده در لپ‌تاپ‌ها کمتر از پسرعموهای مورد استفاده در دسکتاپ‌هاست.‌ به ‌همین دلیل هماهنگی میان سرعت فرکانس پردازنده و حافظه در لپ‌تاپ بسیار مهم است. با مراعات این موضوع می‌توان مقادیر قابل اعتنایی از تاخیرهای محسوس در فعالیت بیشتر لپ‌تاپ‌ها را کاهش داد، زیرا عدم همراهی مناسب حافظه با پردازنده باعث وابستگی بیشتر پردازنده به چیپ‌های حافظه می‌شود. به ‌بیان دیگر پردازنده خود را معطل سرعت پایین‌تر حافظه نمی‌کند و کاستی به وجود آمده را با استفاده از میزان حافظه بیشتر جبران خواهد کرد. به‌ همین دلیل توصیه می‌شود حداقل از ۲ گیگابایت حافظه در لپ‌تاپ‌ها استفاده شود. انواع تست‌ها نشان داده است که اگر موتور گرافیکی لپ‌تاپ در داخل چیپ‌ست اصلی مادربرد آن تعبیه شده باشد، لپ‌تاپ داستان ما نباید کمتر از ۳ گیگابایت حافظه داشته باشد!
● و اما بعد!
داستان حافظه RAM و حکایت انتخاب حجم مناسب برای هارددیسک‌ها خیلی هم پیچیده نیست و نیاز به دانش فنی وسیعی ندارد. حداقل ظرفیت هارددیسک‌های مورد استفاده در لپ‌تاپ‌ها کمتر از ۸۰ گیگابایت نیست و مدتی است استفاده از هارددیسک‌های ۵۰۰ گیگابایتی نیز رایج شده است. اینکه چه ظرفیتی برای استفاده مناسب است به نوع کارکرد کاربر بستگی دارد. برای مثال، فردی که لپ‌تاپ را فقط برای همراه داشتن اطلاعات به کار می‌برد و از دستگاهی دیگر به ‌عنوان کامپیوتر اصلی استفاده می‌کند نیاز چندانی به ظرفیت بالا ندارد. در سوی مقابل؛ فردی که تمام اطلاعات زندگی‌ خود را روی لپ‌تاپ قرار داده است بدون شک نباید از مدل‌های کمتر از ۲۵۰ گیگابایتی استفاده کند.
راستش را بخواهید درباره ظرفیت مناسب نمی‌توان حکم قطعی صادر کرد، زیرا ظرفیت هارددیسک‌های خارج‌نشین (External) با سرعتی دلچسب در حال افزایش و قیمت آن‌ها با شیبی کندتر در حال کاهش است. حتم داشته باشید با مشکلی به نام ظرفیت مواجه نخواهید شد!

منبع : هفته‌نامه بزرگراه فناوری