کلیسای ننه مریم ، ارومیه

كلیسای ننه مریم كه به نام كلیسای شرق آشوری نیز خوانده می‌شود، بین خیابان‌های قدس، دانش، كاشانی و امام ارومیه در محوطه نسبتاً بزرگی واقع شده است.
به استناد منابع قدیمی كلیسایی، این كلیسا در گذشته و پیش از انتشار مسیحیت آتشكده بوده و یكی از پرستشگاه‌های زرتشتیان به شمار می‌‌آمد. براساس روایت‌های موجود، موبدان زرتشتی آتشكده به محض اطلاع از تولد مسیح دین او را پذیرفتند و این محل را تبدیل به كلیسا كردند. سنگ قبر سر موبد مذكور تا جنگ اول جهانی در كلیسا محفوظ بوده كه در آن زمان به روسیه برده می‌شود و اكنون در موزه كیف نگهداری می‌شود. این كلیسا یكی از مهمترین بناهای قدیمی آشوریان مسیحی و قدیمی‌ترین كلیسای آنان است.
كلیسای ننه مریم دارای صحن نسبتاً بزرگی است. حیاط كلیسا به وسیله‌ دو ورودی به خیابان‌های قدس و كوچه ضلع غربی ارتباط می‌یابد. بخش قدیمی و اكثر ساختمان‌های كلیسا در ضلع شمالی صحن واقع شده‌‌اند.
كلیسای ننه مریم بارها دستخوش تغییرات شده و فرم‌هایی ناهمگون پیدا كرده است. به نظر می‌رسد اولین تغییرات در سال 642 میلادی و به دستور خواهر سلطان وقتِ چین به نام بلپری صورت گرفت. در سال‌های 1342 و 1343 شمسی نیز برجی جدید به كلیسا اضافه شد و خود كلیسا مورد مرمت قرار گرفته است.
این بنا چون یكی از آثار كهن و تاریخی این دیار است طبعاً در اثر مرور زمان تغییراتی پذیرفته، ولی آنچه كه مسلم است بنای اصلی و قدیمی آن از بین نرفته و هر گونه تغییری كه بعداً صورت پذیرفته بر روی بنای اصلی بوده است.