بهداشت بیماران قلبی

اگر بر اين عقيده باشيم که خوشبختى انسان تابع پافشارى براى شکست دادن ناملايمان و لجاجت در جستجوى کوچک‌ترين شادى‌ها است و آنجايى که انگيزه خواستن شادى‌ها حتى نزد نابينايان نيز مورد پسند و قابل تحسين است و در پى فرصتى براى يافتن شادى‌هاى هر چه بيشتر در تلاش هستند، پس چرا زندگى بيماران قلبى بر اين منوال نگذرد تا بتوانند با وجود ضعف مزاجى و نقص جسمانى که دارند با روحيه‌اى عالى سختى‌هاى زندگى را تحمل کرده و هر چه بيشتر به‌طور عادى با جامعه آميزش نمايند.

احتياط، فرمان‌برداري، پشتکار و ايمان به اصول بهداشتى و درماني، بيماران قلبى را در جريان زندگى‌ آنها که کاملاً شبيه سايرين نبوده ولى اجباراً تابع همان مسائل است هدايت مى‌نمايد. قبل از همه چيز بايد زندگى کرد. زندگى که شامل بهترين آسايش جسمى و عالى‌ترين آرامش روحى باشد. علاوه بر اين بايد هر چه بيشتر عمر کرد و با وجود ضعف مزاجى زندگى را بايد به اعتدال و خوشى گذراند.

در اين قسمت سعى شده است اهم اصول بهداشتى را که در زندگى بيماران قلبى بايد به‌کار گرفته شوند ياد‌آورى گردد. اميد آنکه در زندگى اين بيماران مؤثر افتد و در رفع ناملايمات زندگى خود چاره‌ساز باشد. قبل از همه از رژيم غذايى شروع مى‌کنيم. مصرف غذا بايستى متعادل بوده و هميشه سفره را در حالى ترک نمود که قلب خسته نگردد. از مصرف غذاهاى چرب، پرنمک و قندى تا حد امکان بايد خوددارى گردد. زيرا مصرف بى‌رويه و بيش از حد اين مواد در اغلب موارد بحران‌هاى قلبى شديدى را موجب مى‌گردند.

مصرف مواد مخدر و محرک براى بيماران قلبى جز در مواردى که به تشخيص پزشک به عنوان درمان مورد استفاده قرار مى‌گيرند، به هيچ عنوان توصيه نمى‌گردد. مثلاً سيگار که کم‌ضررترين نوع اين مواد قلمداد مى‌شود در افراد مبتلا به عوارض قلبي، دريافت اکسيژن را دچار نقصان نموده و اعمال قلب رو به وخامت مى‌گذارد. در تعدادى از مطالعات بين سيگار و ليپيدهاى خون و ترى‌گليسريدها، رابطه مستقيمى موجود بوده است و از آنجايى که ليپيدهاى خون به‌عنوان عامل مهم آتروژن شناخته شده است پس مى‌توان گفت سيگار اثر اتيولوژيک مهمى در ايجاد تصلب‌شرائين دارد.

وزن خود را در حد مناسبى نگه‌داريد. وزن زياد باعث خستگى عضله قلب و ازدياد ميزان کارکرد عروق قلبى مى‌شود. اشخاص چاق مستعد ابتلاء به بيمارى‌هاى عروقى و آنژين‌ دوپواترين و هم‌چنين بيمارى‌هاى عضله قلبى بوده، عروق آنها ناسالم و به‌سرعت متصلب مى‌شود. جراحات و لکه‌هاى معروف به آتروم اکثراً سطح داخلى عروق آنها را مى‌پوشاند و ميزان جريان خون در عروق داخلى قلب کاهش مى‌يابد. در نتيجه اين‌گونه اشخاص در معرض خطر ابتلاء به بيمارى‌هاى قلبى بيش از سايرين مى‌باشند.

بايد يادآورى نمود که هر چه وزن بدن کمتر باشد عمر آدمى زيادتر است. اشخاص چاق چون بيشتر هدف بيمارى‌هاى قلبى و ديابت هستند، شايسته است از حساسيت زياد بپرهيزند و خونسردى را شعار خود قرار دهند. بسيار ديده شده است وقتى بيماران قلبى به معايب منزل خود پى مى‌برند که قبلاً دچار يک يا چندين حملهٔ قلبى شده‌اند. بعضى توجه نمى‌کنند که همين مسکن سهم بزرگى در يک يا چندين حملهٔ قلبى شده‌اند. بعضى توجه نمى‌کنند که همين مسکن سهم بزرگى در ابتلاى آنها به بيمارى داشته و يا اقلاً ظهور و بروز بيمارى را پيش انداخته است. براى انتخاب منزل، شخص يا خانواده دلايل بسيارى را مطرح مى‌کنند ولى به‌ندرت اين مسائل مربوط به صحت و سلامت آنها مى‌باشد.

از آنجايى که مسکن سهم بزرگى در بهبود يا تشديد بيمارى‌هاى قلبى مى‌تواند داشته باشد بهتر است محلى که هواى معتدل داشته، بادخيز نبوده و مرطوب نباشد جهت زندگى در نظر گرفته شود. مضافاً بر اين که نداشتن راه سربالايي، داشتن امکانات لازم براى رفت و آمد، نزديک بودن به فروشگاە‌هاى اجناس ضرورى و مراکز پزشکي، استفاده از وسايل مدرن، توجه به وضع تهويه، نور، رطوبت و ايمنى ساختمان‌ها و واقع بودن در خارج از مناطق پر سر و صدا نيز از اهم مسائلى است که در انتخاب مسکن مناسب براى بيماران قلبى بايد مورد توجه قرار گيرند.

مسئله ديگر استراحت کافى و انتخاب البسه مناسب مى‌باشد. لباس بيماران قلبى در تابستان بايد گشاد و سبک و در زمستان گرم و سبک باشد. جوراب‌هاى تنگ و چسبان از نخ‌هاى نايلونى و لاستيکى مناسب نبوده و بهتر است از جوراب‌هاى پنبه‌اى يا پشمى استفاده شود. کفش‌ها هم بايد اندازه و راحت انتخاب شوند. در تابستان کلاه مناسب براى جلوگيرى از تابش آفتاب به سر به‌ويژه براى مبتلايان به فشار خون نيز لازم است تا از عوارض مغزى جلوگيرى شود.