تغييرات جسمى

بعد از ماه چهارم آبستنى رحم که جنين را در برگرفته است اين‌قدر بزرگ مى‌شود که محيط شکم به وضوح بزرگ‌تر به‌نظر مى‌آيد. رحم که قبلاً به بزرگى گلابى بود اکنون مرتب حجم آن افزوده مى‌شود و بالأخره در ماه هشتم تا ناحيهٔ معده خواهد رسيد.

واضح است حالت ارگان‌هائى که در شکم قرار دارند تغييرائى مى‌کنند و به طرف بالا فشرده مى‌شوند و اين سبب تنگى قفسهٔ سينه مى‌گردد. از اين نظر است که غالباً زن حامله احساسى دارد مثل آنکه زياد خورده باشد. او ديگر به آسانى سابق عمل تنفسى را انجام نمى‌دهد و در نتيجهٔ کوچک‌ترين فعاليت بدني، به سرعت دچار تنگى نفس مى‌شود. گاهى بى‌نظمى و اختلال در ضربان قلب پيش مى‌آيد و زمانى طپش قلب، او را عارض مى‌گردد. کليهٔ اين ناراحتى‌ها مى‌توانند مزاحم باشند ولى آنها فقط زمان کوتاهى به طول خواهند انجاميد و دلالت بر هيچ‌گونه بيمارى نمى‌کنند. اندام‌هاى داخل بدن همهٔ اين تغييرات را بدون صدمه‌اى تحمل مى‌کنند به‌شرطى که قبل از آبستنى سلامت کامل را دارا بوده باشند. وقتى جاهاى خالى در شکم پر شد، ماهيچه‌ها کم کم تحت‌تأثير قرار مى‌گيرند و محيط شکم رفته‌رفته به طرف جلو طاق مى‌زند، و بالأخره رحم به سمت جلو متمايل مى‌گردد. زن حامله مجدداً از ماه هشتم به بعد غالباً يک سبکى و آزادى احساس مى‌کند. وقتى شکم رفته‌رفته منبسط مى‌شود، به‌اصطلاح خطوط حاملگى تشکيل مى‌شود.

بافت‌های شل زیر پوست کشيده مى‌شوند و بافت‌هاى قرمز متمايل به آبى عميق‌تر قرار گرفته و از فواصل اين بافت‌ها خودنمائى مى‌کنند. اين خطوط آبستنى که تا اندازه‌اى بعد از زايمان باقى مى‌مانند و بعد سفيد رنگ مى‌شوند در همه خانم‌ها مشاهده نمى‌شود. اين خطوط مى‌توانند در غيرحاملگى نيز در اثر پذيرش سريع چربى در شکم و پستان تشکيل شود. اين خطوط را مى‌توان وسيلهٔ ماساژ دادن از بين برد، ماساژ بايد از ماه چهارم روى شکم و باسن و نشيمن‌گاه انجام گيرد. بهتر است اين عمل را به متخصص در کار ماساژ که با زنان حامله همکارى دارد واگذار نمائيم.