سفال و سرامیک

سفال يکى از خلاقيت‌هاى ماندگار انسان از دورهٔ نوسنگى و ماقبل تاريخ است. هيچکدام از مصنوعات و ساخته‌هاى فکر و انديشهٔ انسان از نظر ارزانى و فراوانى مواد اوليه در طبيعت به‌پاى سفال نمى‌رسد.

کشف سفال و بقاياى گِل پخته از قرن نوزدهم آغاز شد. هنگامى‌که سافل در دوره‌هاى باستانى کشف شد، ابتدا موارد استفاده و کاربرد آن مدنظر بود. اما بعد به‌صورت بوم نقاشى درآمد و وارد مقولهٔ هنر شد و موارد کاربرد آن ثبت پيام‌ها، خواسته‌ها، نيازها، دادن اطلاعات و در حقيقت انتقال انديشه بود.

لغت سفال در اصطلاح فارسى به مواد يا قطعات آماده‌اى اطلاق مى‌شود که از خاک‌رس ساخته و شکل داده شده و سپس آنها را در کوره پخته‌اند.

سراميک از لغتى يونانى (keramos) به معناى جسم سفالين پخته شده گرفته شده است و به محصولاتى گفته مى‌شود که از مواد معدنى و خاک تهيه شده باشد و سپس در کوره با گرماى زياد حرارت ديده و به خواص نهايى خود برسد و در نهايت پخته شود.

در ميان صنايع دستى ايران، صنعت سفالگرى از ارزش خاصى برخوردار است؛ زيرا از اولين دست‌ساخته‌هاى هنرى بشر است و ديگر اين‌که اشکال و تزئينات روى ظروف سفالى خيلى قديمى‌تر از تصاوير کتب خطى است و سندى گرانبها به‌شمار مى‌آيد. و نيز براى فهميدن حيات اجتماعى آن دوره‌ها و شناختن لوازم و اثاثيه و لباس‌ها و دست‌بافته‌هاى آن عصر مفيد است. بنابر بررسى‌هاى انجام شده توسط محققان و باستان‌شناسان، صنعت سفال‌سازى در ايران سابقه‌اى طولانى دارد.