|
|
| تنوع مسائل و موضوعات، تمام اقداماتى را که براى تهيهٔ يک فهرست جامع از فنون، در مرحله‌اى که در حال پژوهش در مورد جامعه‌شناسى جهانگردى هستيم، محدود مى‌کند.
|
|
| امروزه ايجاد رشته‌ٔ جديدى در جامعه‌شناسي، به‌نام جامعه‌شناسى جهانگردى ضرورت دارد؛ زيرا کارکرد عملى اين رشته، که ارزشيابى اجتماعى طرح‌هاى جهانگردى است، روزبه‌روز اهميت بيشترى پيدا مى‌کند.
|
|
| ارزشيابى اجتماعى به‌منظور نشان دادن روابط اساسى ميان يک طرح جهانگردى و نتايج آن بر طرح فرهنگي- اجتماعى صورت مى‌پذيرد. بدون شک، يافتن يک چارچوب روش شناختى نسبتاً وسيع و مناسب براى تمام موقعيت‌هاى ممکن، آسان نيست. به‌علاوه، ارزشيابى اجتماعى مستلزم مشورت‌هاى زياد با مردم و مسئولان محلى جهانگردي، به‌منظور تعيين اهداف اجتماعى توسعهٔ جهانگردى است و اين مشورت‌ها بايد پيش از اتخاذ هر تصميمى صورت پذيرد.
|
|
| اين امر مستلزم آن است که مسئولان بتوانند هدايت سرمايه‌گذارى‌ها را به‌سوى طرح‌هاى مطلوب به‌عهده بگيرند و پيمانکاران، عاملان و مديران جهانگردى را به پذيرش امکانات اجتماعى وسيع‌ترى وادار کنند.
|
|
| ارزشيابى اجتماعى را مى‌توان فرآيندى از تحليل، پيش‌بينى و ارزشيابى عوامل توسعهٔ جهانگردى و تأثير آنها بر جمعيت محلي، منطقه‌اى و ملى در وراى دستورالعمل‌هاى انتخابى به‌وسيلهٔ مسئولان جهانگردى تعريف کرد.
|
|
| بنابراين، نقش تحليل در برگيرندهٔ بررسى متغيرهاى گوناگون سرمايه‌گذاري، پيش‌بينى و تحليل مجموعه‌اى از عوامل اجتماعي، بوم شناختي، فرهنگى و سياسى است و ارزشيابى همهٔ نتايج ممکن برخاسته از اجراء طرح‌هاى جهانگردى و راه‌حل‌هائى براى جايگزينى احتمالى را نيز شامل مى‌شود.
|
|
|
|
| مرحله تدارکاتى از تحليل موقعيت‌ها و مشاهدات و مواردى که نياز به ارزشيابى اجتماعى را ايجاب مى‌کند، تشکيل شده است. در اين مرحله بايد به ساختار سازماني، که وظيفهٔ ارزشيابى اجتماعى و منابع مالي، انسانى و زمانى را در اختيار دارد توجه کرد.
|
|
| معرفى گزينش‌هاى نهائى امکان‌پذير
|
|
| تمام اطلاعات کمّى و کيفي، که در جريان مطالعه و ارزشيابى جمع‌آورى شده است، در تحليلى کامل از آثار ادغام مى‌شوند و اين امر به معرفى گزينش‌هاى متناوب و در قالب گزينش نهائى منتهى مى‌شود. گزينش‌هاى نهائى نتيجهٔ بررسى و ارزشيابى اجتماعي، در پايان فرآيندهاى سه‌گانهٔ تحليل، تصميم‌گيرى و اطلاعات است.
|
|
| سرانجام، مى‌توان گفت که نتايج يک ارزشيابى اجتماعي، موضوع آزمون و نقدى را تشکيل مى‌دهد و اين آزمون در ميان اقدامات ديگر، از طريق کارشناسان خارجي، مهارى براى کيفيت ايجاد مى‌کند. سپس نظرياتى را که اين کارشناسان ابراز مى‌دارند، دوباره در فرآيندهاى تصميم‌گيرى و فرايندهاى اطلاعاتى وارد مى‌کنند.
|
|
| محدوديت‌هاى بررسى ارزشيابى‌هاى اجتماعى
|
|
| مهم‌ترين اين محدوديت‌ها به قرار زير است:
|
|
| - محدوديت منابع، به‌دليل قيمت‌ها و راه‌ها و وسايل مالى که در اختيار تحليل‌گران است. همچنين به‌دليل فقدان منابع انساني، از برخى تجارب نسبتاً تازه در اين زمينه بى‌بهره هستند.
|
|
| - محدوديت‌هاى اطلاعاتي، نبود صراحت روش‌شناختى وبى‌اطمينانى در مورد نظريه‌هاى مربوط به آثار يک سرمايه‌گذارى در سطوح گوناگون جامعه.
|
|
| - محدوديت‌هائى که از عوامل اجتماعي، سياسي، پايدارى در برابر تغيير و ارائه ندادن اطلاعات برخاسته است
|
