سوزش چشم

ـ چه وقت به پزشک مراجعه کنیم:

۱. سوزش چشم از بین نمی‌رود.

۲. اگر چشم دچار سوختگی با مواد شیمیائی شده است، فوراً نزد پزشک بروید.

ـ سوزش چشم نشانهٔ چیست:

همه‌جا و همه وقت ممکن است دچار سوزش چشم شوید که ناشی از ورود چیزی مثل دود یا عرق پیشانی به‌چشم است. این چیزها باعث تحریک‌گذرای غشای ظریف کرهٔ چشم شده و آن را به سوزش می‌‌اندازد.

سوزش جدی‌تر چشم در اثر کاری مثل اسکی‌کردن یا حمام آفتاب گرفتن طولانی در مناطق گرمسیر است. چشم هم مانند پوست دچار آفتاب سوختگی می‌شود. قرار گرفتن زیاد در معرض پرتو فرابنفش نور خورشید سلول‌های سطح آن را می‌سوزاند و چند ساعت بعد احساس سوزش در چشم می‌کنید. برخی از مواد شیمیائی خانگی مثل حشره‌کش‌ها و مواد پاک‌کننده اگر به چشم بپاشند، می‌توانند باعث سوختگی شدید آن شوند.

ـ درمان سوزش چشم:

چشمک‌زدن‌های مکرر احتمالاً ناراحتی سوزش چشم را برطرف می‌کند، اما اگر خوب نشود، این نکات را به‌کار ببندید. فوراً چشم را بشوئید و نزد پزشک بروید. سوختگی شیمیائی چشم یک مورد اورژانس و سرعت در درمان آن بسیار مهم است. فوراً پلک‌ها را با دست باز نگهدارید و چشم را لااقل ۱۵ دقیقه زیر جریان آب بگیرید. هرچه می‌توانید کرهٔ چشم را بگردانید تا خوب شسته شود. سپس فوراً به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. اگر این شستشو را انجام دهید، پزشک احتمالاً فقط آن را پانسمان کرده و برای جلوگیری از عفونت آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. در موارد شدیدتر سوختگی ممکن است ترمیم جراحی لازم شود.

چشم آفتاب سوخته را راحت بگذارید. چشم را با پارچه‌ای پوشانده و مسکنی مثل آسپیرین یا ایبوپروفن بخورید. اگر ظرف یک یا دو روز خوب نشود، نزد پزشک بروید. هیچ‌گاه به خورشید خیره نشوید. حتی در هنگام کسوف مستقیماً خورشید را نگاه نکنید. این کار، درست مثل سوزاندن کاغذ با ذره‌بین، باعث سوختگی شبکیه چشم می‌شود.

اشک مصنوعی مصرف کنید. برای کنترل سوختگی مزمن چشم مثلاً در اثر خشکی آن و گرمای زیاد، یک یا دو قطره اشک مصنوعی در آن بریزید. غلظت اشک‌های مصنوعی متفاوت است و قطرهٔ اول ممکن است کمی چشم را بسوزاند، اما قطرهٔ دوم آن را آرام می‌کند.

ـ جلوگیری از سوختگی‌های شایع چشم:

ابرو را چرب کنید. مالیدن کمی کرم چرب بر روی ابرو یا پلک بالا از ریختن قطرات عرق به درون چشم جلوگیری می‌کند. از مواد الکلی استفاده نکنید، چون تبخیر شده و چشم را می‌سوزاند. پیشانی را ببندید. وقتی موهای سرتان را رنگ می‌زنید، بستن نوار پارچه‌ای نخی روی پیشانی مانع وارد‌شدن احتمالی رنگ به‌درون چشم می‌شود.

چشم را ببندید. هنگام استفاده از افشانه‌ها، مخصوصاً افشانه‌های حالت‌دهندهٔ مو چشم‌ها را ببندید تا وارد آن نشود. افشانه‌های دیگر را، سمی یا غیر سمی، هیچ‌گاه رو به چشم نگیرید. همیشه در محلی از مواد سوزآور استفاده کنید که جریان هوای کافی وجود داشته باشد. و وقتی درب قوطی این مواد را باز می‌کنید، مخصوصاً آنهائی که تبخیر می‌شوند، مثل آمونیاک، سر خود را برگردانید.

عینک ایمنی بریزید. در هنگام کار با باطری‌های کهنهٔ اتومبیل عینک و حتی دستکش ایمنی بپوشید، چون بخار سوزآور اسیدی از آنها متصاعد می‌شود. عینک شنا بزنید. در هنگام شنا در استخرهائی که با کلر ضدعفونی می‌شوند از عینک شنا استفاده کنید.

ـ جلوگیری از آفتاب سوختگی چشم:

استفاده از عینک‌‌‌های آفتابی که تا ۹۹ درصد پرتو فرابنفش آفتاب را می‌گیرند بسیار مفید است، مخصوصاً اگر نزدیک بیابان، مناطق برفی، یا دریا زندگی، ورزش یا کار می‌کنید. قرار گرفتن طولانی در معرض نور خورشید می‌تواند باعث آب مروارید، آسیب‌دیدن شبکیه، یا مشکلات دیگر شود.

در مناطق گرمسیری و کوهستانی عینک بزنید. پرتوهای فرابنفس در ارتفاعات و نیز مناطق گرمسیر شدیدتر هستند و آسیب بیشتری می‌رسانند. هنگام خوردن داروهای حساس به آفتاب عینک بزنید. داروهای حساس کنندهٔ پوست به نور خورسید، مثل تتراسیکلین، چشم را نیز به پرتو فرابنفش آن حساس‌تر می‌کنند.

بعد از جراحی آب مروارید عینک بزنید. بعد از عمل جراحی آب مروارید، چشم به نور حساس‌تر می‌شود. حتماً عینک آفتابی بزنید یا مطمئن شوید عدسی چشم شما از نوع جاذب پرتو فرابنفش باشد. عینک کناره‌دار بزنید. مطالعات نشان داده‌‌اند که پرتوهای فرابنفشی که از اطراف عینک‌های معمولی به‌چشم می‌رسند نیز خطر آفرینند.

عینک کهربائی یا پلاریزه بزنید. عینک‌های کهربائی رنگ جاذب پرتو فرابنفشی پرتوهای آبی آفتاب را نیز می‌گیرند. و عینک‌های پلاریزه بازتاب نور را از اطراف، سطح آب، و برف جذب می‌کنند. این عینک‌ها هنگام ماهیگیری و اسکی بسیار مفیدند. کلاه لبه‌دار بزرگ بپوشید. استفاده از کلاه دارای لبهٔ بزرگ از صورت، لب‌ها، و چشم‌ها در برابر پرتوهای مضر آفتاب مراقبت می‌کند. این پرتوها می‌توانند باعث سرطان، چین و چروک و لکه‌های پیری شوند.