بهطورکلى نحوۀ استفاده از ميکروفن، وسعت رويدادى که مىتوان با آن پوشانيد را تعيين مىکند. شيوههاى مختلفى براى استفاده از ميکروفن وجود دارد: ميکروفنهاى شخصي، ميکروفنهاى دستي، ميکروفنهاى پايهزميني، ميکروفنهاى پايه روميزي، ميکروفنهاى آويز، و ميکروفنهاى بوم صدا.
|
|
|
|
يکى از طرق پر استفاده در صدابرداري، اتصال ميکروفن به يقهٔ کت يا کراوات مجرى است. در اين حالت، کيفيت صدا حتى در شرايط نسبتاً پر سر و صدا خوب است. معايب اصلى اين روش چنين است: ممکن است حرکت مجرى و لباس او بر عملکرد ميکروفن تأثير بگذارد، در تماس ميکروفن با لباس يا اشياء مربوط به مجرى نوفههاى شديد ايجاد مىشود، کيفيت و شدت صدا با حرکت سر مجرى تغيير مىکند و ممکن است منابع صوتى مجاور نيز توسط آن شنيده شوند. در مصارف خارجى از استوديو، اينگونه ميکروفنها بايد به بادگيرهاى مخصوص مجهز باشند. در ضمن بهخاطر داشته باشيد که رابط و اتصالات اين ميکروفن بسيار آسيبپذير بوده و مراقبت از آنها ضرورى است.
|
|
در حالى که ميکروفنهاى گردنى يا گيرهاى (که به يقه مىچسبند) اشکالى توليد نمىکنند اما کابل اتصالى آنها بسيار مزاحم است. در صورتى که مجرى نشسته باشد مىتوان ميکروفن را به نحوى مخفى کرد، اما اگر مجرى به اطراف حرکت کند بايد کابل ميکروفن را با خود بکشد. بسيارى از مجريان به اين شرايط عادت دارند و بهخوبى از عهدهٔ مراقبت کابل ميکروفن برمىآيند، اما همواره امکان گيرکردن و گره خوردن کابل به موانع موجود در صحنه وجود دارد.
|
|
|
اين ميکروفن کوچک شامل فرستندهاى جيبى است. سيگنالهاى صوتى آن توسط آنتن گيرندهٔ حساس که در نزديکى ميکروفن قرار گرفته است دريافت مىشود و به ميز مخلوطکن صدا منتقل مىگردد. در انواع قديمى اين ميکروفن، اشکالاتى چون اُفت صدا، کاهش شدت واپيچيدگى صدا و تداخل امواج وجود داشت اما با پيشرفتهاى کيفى در ساخت آن، نمونههاى مدرن امروزى مطمئنتر هستند. بُرد اين ميکروفنها محدود به ۴۰۰ متر است و باترى فرستنده بايد بعد از هر ۴ تا ۶ ساعت مجدداً بازدهى شود.
|
|
|
روشى که امروز گسترش زيادى يافته است تجهيز مفسرها و مجريان به ميکروفنهاى گوشىدار است. سيگنالهاى صوتى توسط کابل يا فرستنده ارسال مىشوند. مجموعه ميکروفن راديويى و گوشى به استفاده کنندهٔ آن آزادى حرکت بسيار مىدهد و در ضمن او را قادر مىکند تا اطلاعات جديد و دستورات کارگردان برنامه را از طريق گوشى بشنود.
|
|
|
ميکروفن دستى که معمولاً از انواع همهجهته است بايد توان عملکرد در شرايط سخت را داشته باشد. بادگر مناسب اين ميکروفن باعث مىشود حرکات ميکروفن يا وزش باد تأثير چندانى بر کيفيت صداى دريافتى آن نداشته باشد.
|
|
کيفيت صداى ميکروفنهاى دستى خوب است اما اگر استفاده کننده از کاربرد صحيح آن آگاه نباشد، ممکن است اشکالاتى بهوجود آيد. بهطور مثال، اگر در جهت مناسب قرار نگيرد گيرائى ميکروفن ــبهويژه در مصاحبههاى خارج از استوديوــ کاهش مىيابد.
|
|
بعضى از انواع ميکروفن دستي، کابل هدايت سيگنالهاى صوتى ندارند. در اين نوع ميکروفنها، فرستندهٔ راديوئى کوچکى نصب شده و در انتهاى آن آنتن فرستنده قرار گرفته است. ميکروفنهاى دستى داراى تورى هلالى در سر ميکروفن هستند. اين عامل نزديکى ميکروفن به دهان مجرى را امکانپذير مىکند و در مکانهائى که صداى دريافتى توسط ميکروفن از طريق بلندگو پخش مىشود از باز خورد صدا جلوگيرى مىکند.
|
|
|
طرحهاى خاصى از ميکروفن دستى براى کاربرد خارج از صحنهٔ مفسرين در مکانهاى پر سر و صدا وجود دارد. ميکروفن دهانى داراى ميلهاى است که در بالاى لب گوينده قرار مىگيرد و فاصلهٔ ميکروفن تا دهان او را ثابت نگاه مىدارد. از آنجا که اين نوع ميکروفن بخشى از چهرهٔ استفاده کننده را مىپوشاند، بهندرت در صحنه بهکار مىرود.
|
|
|
بعضى اوقات ميکروفنها را روى پايههاى استاندارد قرار مىدهند. اين پايهها در اندازههاى مختلف و ارتفاع متغير وجود دارند - ۳/۰ تا ۵/۱ متر. به کمک اين پايهها موضع دقيق ميکروفن تعيين مىشود. از طرف ديگر، گيرهٔ انتهاى اين پايهها که ميکروفن را نگاه مىدارد به سادگى آزاد شده و مىتوان ميکروفن را از آن جدا کرد.
|
|
ممکن است مجرى برنامه به اين پايهها برخورد کند. همچنين اگر کابل اين ميکروفنها با نوار چسب به کف صحنه محکم نشده باشد مانعى بر سر راه حرکت بازيگران است. بهخاطر داشته باشيد که اين پايهها براى صدابردارى ثابت مورد استفاده قرار مىگيرند و احتمال دارد مجرى از محدودهٔ شنوائى ميکروفن خارج شود.
|
|
|
ميکروفنهاى روميزى به پايههاى استانداردى متصل مىشوند که در شکلها و اندازههاى مختلف وجود دارند. وجود اين ميکروفنها در نماى دوربينها بهويژه در برنامههاى خبرى قابل قبول است. اما ديدن آنها در ساير برنامهها حالت خوشايندى ندارد.
|
|
معمولاً ميکروفنهاى روميزى را در اثاثيهٔ صحنه مخفى مىکنند. از جمله محلهاى اختفاء اين ميکروفنها اثاثيهٔ اتاق، جاقلمي، گدان روى ميز و کتابها است.
|
|
- مصاحبه : اگر چه ميکروفنهاى شخصى (گردنى يا بىسيم) در اين گونه برنامهها قابل استفاده هستند اما ميکروفنهاى پايه روميزى از کيفيت بهترى برخوردار هستند. ميکروفنهاى پايه روميزى بايد در جهت سر سخنگو قرار گيرد. ميکروفنهاى جهتدار ممکن است از صداهاى اضافه و مزاحم بکاهد اما استقرار آن مشکلتر است. در اينگونه برنامهها هرگز از انواع مختلف ميکروفن استفاده نکنيد زيرا کيفيت صداى آنها قابل تطبيق نيست. کابل ميکروفنها را مخفى کرده و به جائى استوار سازيد. هرگز کابل ميکروفن را در کنار کابلهاى برق قرار ندهيد و در صورت اجبار، سعى کنيد با يکديگر تماس نداشته باشند. (در حالت مطلوب با زاويهٔ ۹۰ درجه از روى هم عبور کنند.)
|
|
|
در صحنههائى که محدوديت فضائى وجود دارد، مىتوان ميکروفن را در محدودهٔ شنوائى بازيگران آويزان کرد. راهروهاى باريک، مکان نسبتاً مناسبى براى ميکروفنهاى آويز هستند. معايب اين روش در استقرار ميکروفن، ثابت بودن و عدم دسترسى و کنترل آن است. محدودهٔ شنوايى ميکروفن به خصوصيات جهتى آن بستگى دارد، از اينرو چنانچه ميکروفنى جهتى نباشد ــهمه جهتىــ کليهٔ صداهاى مزاحم و بازتابهاى آکوستيکى صداها را دريافت مىکند. اگر ميکروفن جهتدار را براى مصارف آويز استفاده کنيم، مجريان و بازيگران مجبور خواهند بود در محدودهٔ شنوائى آن باقى بمانند و از بُرد مؤثر آن خارج نشوند. بهطور کلي، در ميکروفنهاى آويز، پرسپکتيو صوتى نسبت به نماى دوربين قابلتنظيم نيست و در نماى دور صحنه لازم است که بلندى صدا را کاهش داده و مشکلات اين کار را بپذيريم.
|
|
|
- بوم دستى :
|
در اين روش، ميکروفن به انتهاى ميلهاى آلومينيومى يا چوب سبکوزن متصل مىشود. طول اين بازو متغير است (۲-۵/۲ متر) و زاويهٔ ميکروفن نسبت به بازوى حامل ثابت است. مصارف بوم دستى در شرايط مشکل صدابردارى و در صورت فقدان بوم کوچک است اما هدايت آن علىرغم انعطافى که دارد براى صدابردار خستهکننده است. بوم دستى مانند ميکروفنهاى تفنگى در بسيارى از برنامههاى خارج از استوديو بهکار مىرود.
|
|
- بوم کوچک صدا :
|
در استوديوهاى کوچک، از اين وسيلهٔ سبکوزن براى صدابردارى ثابت يا با حرکت محدود در صحنه استفاده مىشود. از آنجا که طول بازوى بوم کوچک محدود است براى پوشش کافى صحنه مىتوان آن را به اطراف حرکت داد.
|
|
هنگامى که ارتفاع ستون مرکزى بوم افزايش مىيابد، مجموعه قطعات آن در بالاى بوم از تعادل کمترى برخوردار خواهد بود. بدين سبب همواره از حرکت بازوى بوم براى مواضع مرتفع ميکروفن استفاده کنيد.
|
|
- بوم بزرگ صدا :
|
بوم بزرگ صدا عملاً قابل انعطافترين روش صدابردارى را در اختيار صدابردار قرار مىدهد زيرا به کمک آن مىتوان حرکات بازيگر يا مجرى را بهخوب دنبال کرد. اين وسيله بهترين کيفيت صدا را تضمين مىکند و از سايههاى ناخواسته روى ديوارهاى صحنه يا ورود ميکروفن به قاب تصوير جلوگيرى مىکند.
|
|
ميکروفن در محفظهٔ انتهائى بازوى بلند و تلسکوپى بوم قرار مىگيرد. صدابردار مىتواند با يک دست ميکروفن را به جهات مختلف بچرخاند و بازوى بوم را بهحرکت درآورد و با دست ديگر، طول بازوى بوم را براى پوشش بهتر صدا در صحنه تغيير دهد. سکوى نشيمنگاه متصدى بوم متحرک است و او را قادر مىسازد تا از وراء دوربينها، صحنه را زيرنظر داشته باشد.
|
|
عيب اصلى اين نوع بوم صدا در استوديوهاى کوچک، بزرگى و حجم آن است. در ضمن علاوه بر متصدى بوم که حرکات بازوى بوم و ميکروفن را تنظيم مىکند، فرد ديگرى نيز براى حرکت بوم به اطراف لازم است. در نتيجه، بوم بزرگ صدا فقط در استوديوهاى بزرگ و در نواحى وسيع و تعقيب رويداد گسترده قابلاستفاده است.
|