چهارشنبه, ۳۰ خرداد, ۱۴۰۳ / 19 June, 2024
مجله ویستا
سدههای کهن
اگرچه دربارهٔ نخستين روزگاران اين کيش، در خود اوستا مطالبى چند يافت مىشود، ولى همينها را هم نمىتوان تاريخگذارى کرد يا به منطقهاى دقيق نسبت داد. |
نخستين گواه که کيش زردشتى را با مکانهاى آشنا مرتبط مىسازد، از يک يشت قديمى يعنى زامياد يشت، مىآيد که در ستايش خورنه (فرٌ ايزدي) است. در اينجا گفته مىشود که فرٌ کيانى همراهى مىکند کسى را 'که فرمان مىراند بر آنجا که درياچهٔ کانسئويه است که هئتومنت بدان مىرسد...' . هئتومنت همان رود هيرمند امروزين است و درياچهٔ کانسئويه، بايستى همان درياچهٔ هامون در درنگيانه (سيستان امروزين) در جنوب شرقى ايران باشد. از اين رو چنين مىنمايد که پيش از آن که نگارش متون اوستائى به پايان رسد (يعنى دست کم تا سدهٔ ششم پ.م.) ايرانيان اين ناحيه، کيش زردشتى را پذيرفته بودند. براى اين مدعا گوه ديگرى هست که نخست فصل از يک اثر تأليفى متأخر، يعنى وىدوداد و بهمعناى 'قانون ضدٌ ديوان' است.. دراين متن، نام هفده سرزمين مىآيد. برخى از اين سرزمينها هم ناشناخته هستند، ولى شمارى از آنها بهويژه سوغذه (سغد)، مورو (مرگيانه / مرو۰، باخذى (باکتريا / بلخ)، هرهويتى (ارخوزيه) و هئومنت (درنگيانه) آشنا هستند. همهٔ اين نامها به شمال شرقى و شرق ايران تعلق دارند. |
احتمالاً اين، فهرست نام سرزمينهائى است که در روزگاران نسبتاً ديرين، کيش زردشتى را پذيرفتند. |
بههر شکل پيگيرى گسترش کيش زردشتى در سراسر ايران شرقى ممکن نيست، ولى مىتوان گفت که همه جا زبان اوستائي، زبان مقدس اين کيش انگاشته مىشد و تا به امروز، هم نمازهاى فرادا و هم عبادات دستهجمعى را به اين زبان باستانى مىخوانند. اين که چگونه، يا دقيقتر بگوئيم چه وقت، اين دين به ايران غربى رسيد که در آنجا وارد تاريخ و نوشتههاى تاريخى شد، هنوز بر ما آشکار نيست. |
همچنین مشاهده کنید
انتخابات انتخابات ریاست جمهوری 1403 مسعود پزشکیان ایران قالیباف انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم علیرضا زاکانی سعید جلیلی پزشکیان مناظره انتخاباتی محمدباقر قالیباف مناظره
تهران هواشناسی زلزله آتش سوزی قتل پلیس بیمارستان کاشمر زمین لرزه سازمان هواشناسی قوه قضاییه عربستان
خودرو بانک مرکزی رشد اقتصادی قیمت دلار قیمت طلا قیمت خودرو دولت سیزدهم حقوق بازنشستگان بازنشستگان بازار خودرو ایران خودرو تورم
تلویزیون سینمای ایران صداوسیما رسانه ملی سینما دفاع مقدس بازیگر عید غدیر سید ابراهیم رئیسی سریال فیلم موسیقی
فناوری شبکه های اجتماعی مریخ باتری وزارت علوم
رژیم صهیونیستی روسیه اسرائیل جنگ غزه آمریکا کره شمالی غزه فلسطین چین ترکیه اوکراین حزب الله لبنان
پرسپولیس فوتبال علیرضا بیرانوند یورو 2024 استقلال باشگاه پرسپولیس سپاهان جام ملت های اروپا مس رفسنجان کریستیانو رونالدو لیگ برتر والیبال
هوش مصنوعی موبایل سامسونگ اپل دانش بنیان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ناسا خودروهای وارداتی تلگرام
میوه سازمان غذا و دارو قهوه ویتامین تب دانگ کاهش وزن مغز کلسترول پوکی استخوان