توصیه‌های پزشکی به مسافران

اگر قصد سفر به مناطق کوهستانى رواَندا يا اقامت در کنار سلطان برونئى را داريد، بايد علاوه بر مشورت با دفتر نمايندگى مسافرتى خود از رهنموهاى ديگرى نيز استفاده کنيد. اکثر مسافران هنگامى‌که خارج از کشور هستند توجه کمى به نيازهاى پزشکى خود مى‌کنند. براى سفر به مناطقى مثل کانادا، اروپا و قطب جنوب، جمع‌آورى وسايلى بيش از تعدادى آسپيرين براى سفر و يک عينک اضافي، ضرورتى ندارد. ولى بسيارى از مردم و همه مسافرانى که به کشورهائى مسافرت مى‌کنند که طاعون در آنجا شايع است، مى‌توانند با دورانديشى از وقوع مصيبت پيشگيرى کنند.

واکسيناسيون

به مسافران کشورهائى که در آنجا بيمارى‌هاى مسرى شايع است توصيه مى‌شود، و در برخى موارد الزامى است که واکسن‌هاى خاصى را دريافت کنند. حصبه (تب تيفوئيدي) در آفريقا، آسيا و آمريکاى‌مرکزى و جنوبى شايع است و يا در بيشتر نقاط آسيا، خاورميانه، آفريقا و برخى نقاط اروپا وجود دارد. تب زرد در مناطق گرمسيرى آفريقا و آمريکاى‌جنوبى يافت مى‌شود و واکسن آن در مراکز تأييد‌شدهٔ واکسيناسيون تب زرد قابل دسترسى است. به مسافران نپال و هندوستان توصيه مى‌شود که عليه مننژيت واکسينه شوند. افرادى که بيش از سه هفته در آسيا اقامت مى‌کنند، بايد عليه ويروس ژاپنى التهاب مغز ـ نوع B واکسينه شوند. ناقل اين ويروس پشه است و در صورت گرفتارى مغز همواره کشنده است.

ويروس فلج‌اطفال در بسيارى از کشورهاى در حال توسعه شايع است و با وجود ايمن‌سازى در دوران کودکي، واکسيناسيون توصيه مى‌شود. زيرا به‌نظر مى‌رسد که ايمنى با گذشت زمان کاهش مى‌يابد. برخى از متخصصان توصيه مى‌کنند که مسافران چمن براى پيشگيرى از عفونت هپاتيت (التهاب کبدي) نوع A يک بار تزريق ايمينوگلوبولين انجام دهند. شهر شانگ‌هاى اخيراً گرفتار شيوع اين بيمارى شده است.

اگر بعد از سال ۱۹۵۶ متولد شده‌ايد با پزشک خود در مورد واکسيناسيون مجدد عليه سرخک ـ اوريون ـ سرخجه، مشورت کنيد.

براى کسب اطلاع در مورد ضرورت انجام واکسيناسيون‌هاى ديگر، قبل از حرکت با ادارهٔ بهداشت محلي، دفتر نمايندگى مسافرتى خود و يا خطوط مسافرتى بين‌المللي، تماس بگيريد.

مالاريا

مالاريا يک بيمارى انگلى است که به‌وسيله پشه منتقل مى‌شود و در بسيارى از قسمت‌هاى آفريقا، آمريکاى‌جنوبى و مرکزي، هند و جزاير اقيانوس‌آرام، به‌صورت يک مشکل جدى بهداشت عمومى درآمده است. در حال حاضر روش مؤثرى براى ايمن‌سازى عليه مالاريا وجود ندارد ولى آنتى‌بيوتيک کلروکين (chloroquine) اغلب عليه بيمارى نقش محافظت‌کننده دارد. توصيه مى‌شود که براى پيشگيري، مصرف اين دارو دو هفته قبل از مسافرت شروع شود و سپس به‌طور هفتگى در حين اقامت در مناطقى که بيمارى شيوه دارد، مصرف شود. بعد از ترک محل نيز مصرف آن بايد به مدت هشت هفته ادامه يابد.

در بعضى مناطق، مالاريا نسبت به کلروکين مقاوم شده است. در اين موارد به شما توصيه مى‌شود که از آنتى‌بيوتيک مفلوکين (Mefloquine) استفاده کنيد. يا داکسى سايکلين (doxycycline) را جايگزين آن سازيد. در صورت بروز علائم مالاريا (علائم شبيه آنفلوانزا مثل سردرد، لرز، تب، تهوع، استفراغ، منگي) پزشک مسافرتى شما ممکن است براى شما داروى فانسيدار (Fansidar) را تجويز کند. کليهٔ اين داروها بايد در کودکان به مقدار مناسب يا وزن آنها مصرف شود.

استفاده از اين داروها در بيماران کبدى بايد توسط پزشک مورد تجديدنظر قرار گيرد و کليه افرادى که در درازمدت از آنها به‌منظور پيشگيرى استفاده مى‌کنند. بايد به‌طور ادوارى تحت مراقبت قرار گيرند. اگر به‌طور منظم از داروى ديگرى استفاده مى‌کنيد، در مورد امکان تداخل داروئى با داروهاى ضد مالاريا با پزشک مشورت کنيد. اطمينان حاصل کنيد که ميزان و روش مصرف دارو در نسخه نوشته شده است و شما دستور مصرف آن را ياد گرفته‌ايد. داروها را در ظرف مخصوص نگهدارى کنيد.

به‌طور کلى مصرف داروهاى ضد مالاريا هنگام حاملگى ممنوع است. توصيه مى‌شود که خانم‌ها در سنين بارورى در صورت مصرف اين داروها حامله نشوند و تا حد امکان سفر خود را به مناطق شيوع بيمارى تا ختم حاملگى به تعويق اندازند.

همراه داشتن مواد ضد حشره اقدام مناسبى است. در صورتى‌که در مناطق شيوع بيماري، قصد چادر زدن در فضاى باز داريد، از پشه‌بند استفاده کنيد. (فروشگاه‌هاى ورزشى که وسايل پياده‌روى را عرضه مى‌کنند بهترين مراجع هستند). انتظار تهيه اين کالاها را در محل نداشته باشيد، زيرا به‌نظر مى‌رسد بيزارى از حشرات عمدتاً يک خصلت غربى است.

اين مواد روى پوست با لباس‌هاى رو پاشيده مى‌شوند و با حشره‌کُش‌ها که روى حشرات پاشيده مى‌شوند تفاوت دارند .م.

تجويز دارو

شما طبعاً داروهاى تجويزشدهٔ خود را هنگام مسافرت همراه مى‌بريد. براى مواردى مثل تمام شدن يا گم کردن داروها يک نسخهٔ اضافى همراه داشته باشيد. سعى کنيد اين نسخه با معادل‌هاى ژنريک نوشته شود، زيرا بسيارى از داروهاى تجارتى در خارج از کشور در دسترس نيست. آگاه باشيد که برخى کشورهاى اروپائى نسخه‌هاى خارجى را معتبر نمى‌دانند، انگلستان يکى از اين کشورها است.

اگر به شهرهائى که در ارتفاعات قرار دارند (مثل کاتماندو، کوزکو، لاپاز) سفز مى‌کنيد و مشکل قلبى يا ريوى داريد، درخواست از پزشک خود براى تجويز داروى استازولاميد (دياموکس) مفيد خواهد بود. اين دارو دفعات تنفس و انتقال اکسيژن به خون ار افزايش مى‌دهد، و از تنفس ادوارى (که هنگام خواب در ارتفاعات تقريباً عموميت دارد) نيز جلوگيرى مى‌کند. به مبحث بيمارى ارتفاعات در مبحث بيمارى ارتفاعات رجوع کنيد.

به‌طور کلى اين موارد پيچيده و براى به خاطر سپردن بيش از حد به‌نظر مى‌رسد. با اين حال اگر يک مسافر معمولى هستيد براى هر نقطه‌اى که قصد سفر داشته باشيد، کاملاً ايمن خواهيد شد. ممکن است با ناديده گرفتن اکثر اين اقدامات احتياطى نيز به‌طور قابل قبولى سلامت بمانيد. با وجود اينکه سفر به نقاط ديدنى دنيا بسيار وسوسه‌انگيز و جالب است، ولى من اکيداً انجام اين اقدامات را توصيه مى‌کنم. همه ساله مسافران بييشتر و بيشترى به نقاط دوردست کره‌ٔ خاکى دسترسى مى‌يابند و اين معيارها را با جديت اجراء مى‌کنند يا تمايل به اجراء آن دارند. سالنامه‌ٔهاى پزشکى پر از سرگذشت افرادى است که اين اقدامات را انجام نداده‌اند.