اسپوندیلوز گردن‌ ـ cervical spondylosis

اسپوندیلوز گردن‌ عبارت‌ است‌ از تغییرات‌ تخریبی‌ استخوان‌های‌ گردن‌ كه‌ موجب‌ وارد آمدن‌ فشار به‌ اعصابی‌ می‌شود كه‌ به‌ دست‌ها، پاها، و مثانه‌ می‌روند. این‌ مشكل‌ در مردان‌ 40 سال‌ به‌ بالا شایع‌تر است‌ و شیوع‌ آن‌ پس‌ از 60 سالگی‌ افزایش‌ می‌یابد. در این‌ بیماری‌، 7 مهره‌ موجود در گردن‌، دیسك‌های‌ بین‌ آنها و عروق‌ خونی‌ كه‌ به‌ مغز می‌روند تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند.

ـ علایم‌ شایع‌:

۱. سردرد

۲. خشكی‌ گردن

۳. گیجی‌؛ راه‌ رفتن‌ نامتعادل‌

۴. ضعف‌ عضلانی‌ و تحلیل‌ رفتن‌ عضلات‌؛ كاهش‌ بازتاب‌ها

۵. صدای‌ سایش‌ به‌ هنگام‌ حركات‌ گردن‌ یا عضلات‌ شانه‌

۶. با پیشرفت‌ بیماری‌، بی‌اختیاری‌ ادرار و عدم‌ كنترل‌ مثانه‌، و نیز ضعف‌ در پاها به‌ وجود می‌آید.

۷. درد در گردن‌، كه‌ به‌ كتف‌ها، بالای‌ شانه‌ها، قسمت‌ فوقانی‌ بازوها، دست‌ها، یا پشت‌ سر تیر می‌كشند.

۸. بی‌حسی‌ یا گزگز در بازوها، دست‌ها، و انگشتان‌؛ مقداری‌ از دست‌ رفتن‌ حس‌های‌ مختلف‌ در دست‌ها؛ و اختلال‌ در بازتاب‌ها (رفلكس‌ها).

ـ علل‌ بیماری:

۱. آرتریت‌ (التهاب‌ مفصل‌)

۲. آرتروز (ناشی‌ از آسیب‌ فرسایشی‌ مفاصل‌ در اثر پیری‌)

۳. رشد غیرطبیعی‌ استخوان‌ كه‌ گاهی‌ در سنین‌ پیری‌ رخ‌ می‌دهد.

۴. صدماتی‌ مثل‌ تصادفات‌ اتومبیل‌ كه‌ باعث‌ به‌ جلو پرتاب‌ شدن‌ و سپس‌ به‌ عقب‌ برگشتن‌ ناگهانی‌ گردن‌ و ایجاد آسیب‌ می‌شوند، صدمات‌ ورزشی‌، كشیدن‌ شدن‌ ناگهانی‌ بازوها، زمین‌ خوردن‌ و سقوط‌.

ـ عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر:

۱. صدمه‌ به‌ گردن‌

۲. سن‌ بالای‌ 60 سال‌

ـ پیشگیری‌:

۱. از نشستن‌ به‌ حالت‌ خمیده‌ خودداری‌ كنید.

۲. در اتومبیل‌ از كمربند ایمنی‌ استفاده‌ كنید و ارتفاع‌ پشتی‌ سر را به‌ طور مناسب‌ تنظیم‌ كنید.

۳. بدون‌ گذاشتن‌ بالش‌ بخوابید. از یك‌ محافظ‌ گردن‌ نرم‌ یا حوله‌ برای‌ حمایت‌ از گردن‌ استفاده‌ كنید.

۴. از وارد آمدن‌ آسیب‌ به‌ گردن‌ اجتناب‌ كنید. به‌ هنگام‌ انجام‌ ورزش‌های‌ دارای‌ برخورد فیزیكی‌، از كلاه‌ حفاظتی‌ مخصوص‌ استفاده‌ كنید.

ـ عواقب‌ مورد انتظار:

علایم‌ خفیف‌ معمولاً خوب‌ به‌ درمان‌ پاسخ‌ می‌دهد و به‌ آهستگی‌ برطرف‌ می‌شوند. اما علایم‌ شدید ممكن‌ است‌ هیچ‌گاه‌ كاملاً خوب‌ نشوند.

ـ عوارض‌ احتمالی‌:

۱. كاهش‌ انعطاف‌پذیری‌ گردن‌ پس‌ از جراحی‌ یا درمان‌

۲. اگر اسپوندیلوز گردن‌ درمان‌ نشود، با پیشرفت‌ بیماری‌ امكان‌ دارد راه‌ رفتن‌ به‌ صورت‌ اسپاتیك‌ و غیرطبیعی‌ در آید.

ـ درمان‌:

۱. گردن‌ را به‌ نرمی‌ ماساژ دهید.

۲. امكان‌ دارد درمان‌ با امواج‌ فرا صوت‌ نیز توصیه‌ شود.

۳. از یك‌ محافظ‌ گردن‌ نرم‌ (محافظ‌ گرد توماس‌) استفاده‌ كنید تا از كشیدگی‌ نامنتظره‌ عضلات‌ پیشگیری‌ شود.

۴. برای‌ تأیید تشخیص‌ امكان‌ دارد عكس‌برداری‌ با اشعه‌ ایكس‌ یا ام‌.آر.آی‌ یا سایر آزمون‌های‌ تشخیصی‌ انجام‌ شوند.

۵. گاهی‌ جراحی‌ برای‌ به‌ هم‌ چسباندن‌ استخوان‌های‌ گردن‌، برداشتن‌ یك‌ دیسك‌ گردنی‌ آسیب‌ دیده‌، یا بزرگ‌ كردن‌ فضای‌ اطراف‌ نخاع‌ انجام‌ می‌گیرد.

۶. اگر دست‌ها یا بازوها دچار درد یا بی‌حسی‌ شده‌اند، یك‌ وسیله‌ مخصوص‌ برای‌ كشیدن‌ گردن‌ بخرید یا اجاره‌ كنید. برای‌ راه‌اندازی‌ آن‌ طبق‌ دستورات‌ مربوطه‌ عمل‌ كنید.

۷. بدون‌ استفاده‌ از بالش‌ بخوابید. در عوض‌، می‌توانید از یك‌ بالش‌ مخصوص‌ یا محافظ‌ گردن‌ نرم‌ استفاده‌ كنید، یا یك‌ حوله‌ كوچك‌ تا شده‌ زیر گردن‌ خود قرار دهید.

۸. اگر دست‌ها یا بازوها دچار درد یا بی‌حسی‌ شده‌اند، یك‌ وسیله‌ مخصوص‌ برای‌ كشیدن‌ گردن‌ بخرید یا اجاره‌ كنید. برای‌ راه‌اندازی‌ آن‌ طبق‌ دستورات‌ مربوطه‌ عمل‌ كنید.

۹. روی‌ گردن‌ از گرما و رطوبت‌ استفاده‌ كنید. دوش‌ آب‌ گرم‌ بگیرید و اجازه‌ دهید آب‌ گرم‌ 20-10 دقیقه‌ روی‌ گردن‌ و شانه‌ جاری‌ باشد. این‌ كار را دوبار در روز تكرار كنید. در بین‌ دوش‌ها، حوله‌ مرطوب‌ و داغ‌ روی‌ گردن‌ بگذارید. برای‌ این‌ كار، حوله‌ یا پارچه‌ را در آب‌ داغ‌ قرار دهید، سپس‌ آن‌ را بچلانید و روی‌ گردن‌ بگذارید.

ـ داروها:

۱. برای‌ ناراحتی‌ یا ناتوانی‌ خفیف‌ می‌توان‌ از آسپیرین‌ یا استامینوفن‌ استفاده‌ كرد.

۲. برای‌ ناراحتی‌ شدید و جدی‌، امكان‌ دارد داروهای‌ قوی‌تر ضد درد، شل‌كننده‌های‌ عضلانی‌ یا آرام‌بخش‌ تجویز شوند.

ـ فعالیت‌:

هرگونه‌ فعالیت‌ كه‌ به‌ بروز علامت‌ نیانجامد توصیه‌ می‌شود.

ـ رژیم‌ غذائی‌:

رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.

ـ در این‌ شرایط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نمائید:

۱. اگر علایم‌، علی‌رغم‌ درمان‌، باقی‌ بمانند یا بدتر شوند.

۲. اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌ تان علایم‌ اسپوندیلوز گردنی‌ دارید.