اصول فیزیکی خاک

در عمليات طراحى سيستم‌هاى آبيارى به‌دست آوردن مقدار و زمان آبيارى بستگى به عوامل متعددى دارد که از جمله مى‌توان خصوصيات فيزيکى و شيميايى خاک، نوع گياه و شرايط اقليمى را ذکر کرد. مهندس آبيارى بايد سيستمى را از نظر آبيارى انتخاب کند که با نوع خاک سازگار باشد. مثلاً اگر خاک رسى باشد و در آن سيستم آبيارى بارانى تفنگى را پياده کرده باشيم ممکن است به دليل شدت زياد پخش آب در اين سيستم مقدار زيادى روان‌آب سطحى به‌وجود آيد که باعث فرسايش گردد. خاک علاوه بر اينکه حاوى هوا براى تنفس ريشه‌ها و مواد غذايى براى تغذيه گياه است به‌عنوان منبع ذخيره رطوبت نيز در نظر گرفته مى‌شود. به همين دليل خاک به‌عنوان يک مخزن ذخيره آب باعث مى‌شود که آبيارى به فواصل نسبتاً طولانى صورت گرفته و گياه در اين فاصله بدون اينکه تحت تنش آبى قرار گيرد رطوبت مورد نياز خود را به‌تدريج از آن دريافت نمايد. در واقع آبيارى برقرار کردن نوعى ارتباط بين آب و خاک و گياه است.

بنابراين اطلاع از خصوصيات فيزيکى خاک در طراحى سيستم‌هاى آبيارى الزامى بوده و طراح بايد وضعيت خاک را از نظر فيزيکى بداند.